Tác dụng phụ của thuốc trị tiểu đường Actos
Cảnh báo đặc biệt: Nguy cơ suy tim sung huyết
Actos có một cảnh báo đặc biệt về nguy cơ suy tim sung huyết. Cảnh báo đặc biệt (boxed warning) là cảnh báo nghiêm trọng nhất được Cục Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đưa ra nhằm cảnh báo cho bác sĩ và bệnh nhân về tác dụng có thể gây nguy hiểm của một loại thuốc.
Để biết rõ hơn về tác dụng phụ này của Actos, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
Actos là gì?
Actos là một loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường type 2 ở người lớn.* Giống như nhiều loại thuốc trị tiểu đường khác, Actos được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để kiểm soát lượng đường trong máu ở bệnh nhân tiểu đường.
Actos có dạng viên nén dùng qua đường uống và thường được sử dụng lâu dài. Để biết thêm thông tin về Actos, bao gồm công dụng, cơ chế tác dụng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng thuốc, vui lòng đọc bài viết chuyên sâu này.
Giống như các loại thuốc khác, Actos cũng có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng.
* Actos không được phê duyệt sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường type 1.
Tác dụng phụ phổ biến của Actos
Một số người có thể gặp tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng trong quá trình điều trị bằng Actos.
Ví dụ về các tác dụng phụ thường được báo cáo của Actos gồm có:
- Nhiễm trùng*
- Đau đầu
- Đau họng
- Đau cơ
- Sưng, thường là ở bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân
* Để biết rõ hơn về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
Tác dụng phụ nhẹ của Actos
Một số tác dụng phụ nhẹ đã được báo cáo của Actos gồm có:
- Tăng cân*
- Nhiễm trùng *
- Đau đầu
- Đau họng
- Đau cơ
- Đầy hơi
- Đau lưng
- Chóng mặt
* Để biết rõ hơn về các tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
Trong hầu hết các trường hợp, những tác dụng phụ này chỉ là tạm thời và một số cũng có thể kiểm soát được một cách dễ dàng. Nhưng nếu các tác dụng phụ kéo dài dai dẳng hoặc gây khó chịu thì nên báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ. Người bệnh không được tự ý ngừng sử dụng Actos.
Actos còn có thể gây ra các tác dụng phụ nhẹ khác ngoài những tác dụng phụ kể trên. Người bệnh có thể đọc Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc để biết chi tiết.
Tác dụng phụ nghiêm trọng của Actos
Đôi khi, Actos gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Một số tác dụng phụ nghiêm trọng đã được báo cáo của Actos gồm có:
- Sưng, thường là ở bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân
- Ung thư bàng quang
- Hạ đường huyết (lượng đường trong máu thấp)
- Tăng huyết áp
- Vấn đề về gan, chẳng hạn như suy gan
- Phù hoàng điểm (tích tụ chất lỏng ở một phần của võng mạc)
- Tăng nguy cơ gãy xương
- Suy tim sung huyết*
- Dị ứng**
* Actos có cảnh báo đặc biệt về tác dụng phụ này. Cảnh báo đặc biệt là cảnh báo nghiêm trọng nhất từ Cục Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Để biết rõ hơn, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
** Một số người có thể bị dị ứng với Actos nhưng tác dụng phụ này không được báo cáo trong các nghiên cứu về thuốc. Để biết rõ hơn về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
Nếu gặp tác dụng phụ nghiêm trọng khi dùng Actos, hãy báo ngay cho bác sĩ. Nếu cảm thấy tác dụng phụ có thể gây nguy hiểm đến tính mạng thì hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất.
Câu hỏi thường gặp về tác dụng phụ của Actos
Tác dụng phụ khi dùng mình Actos và tác dụng phụ khi dùng cùng với metformin có giống nhau không?
Tác dụng phụ mà người bệnh gặp phải sẽ tùy thuộc vào việc dùng Actos một mình hay kết hợp với các loại thuốc khác như metformin.
Bác sĩ có thể kê Actos cùng với các loại thuốc điều trị tiểu đường khác để giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Trong các nghiên cứu, Actos được sử dụng kết hợp với metformin (Fortamet, Glumetza, Riomet), insulin hoặc các loại thuốc nhóm sulfonylurea, chẳng hạn như glimepiride (Amaryl) và glipizide (Glucotrol).
Khi Actos được sử dụng cùng với metformin,* hầu hết các tác dụng phụ xảy ra đều giống với tác dụng phụ khi người bệnh chỉ sử dụng mình Actos. Nhưng metformin thường gây ra các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như buồn nôn, nôn, táo bón và tiêu chảy. Vì vậy, người bệnh có thể sẽ gặp những tác dụng phụ này khi dùng Actos cùng với metformin.
Để biết các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng Actos cùng với metformin, vui lòng đọc Tờ hướng dẫn sử thuốc hoặc trao đổi trực tiếp với bác sĩ hoặc dược sĩ.
* Có một loại thuốc kết hợp chứa cả pioglitazone (hoạt chất của Actos)và metformin có tên là ActoPlus MET.
Dùng Actos liều cao hơn có dễ gặp tác dụng phụ hơn không?
Một số tác dụng phụ của Actos phụ thuộc vào liều dùng, có nghĩa là dùng liều càng cao thì càng dễ gặp phải những tác dụng phụ này.
Trong các nghiên cứu, những người dùng Actos liều cao dễ bị tăng cân* và sưng phù hơn so với những người dùng liều thấp.
* Để biết rõ hơn về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
Có cần phải làm xét nghiệm nào để theo dõi tác dụng phụ của Actos không?
Người bệnh có thể phải làm xét nghiệm để theo dõi tác dụng phụ trong quá trình điều trị bằng Actos.
Actos có thể gây ra vấn đề về gan, chẳng hạn như suy gan. Những người đã có vấn đề về gan từ trước sẽ có nguy cơ gặp phải tác dụng phụ này cao hơn khi sử dụng Actos.
Trước khi bắt đầu điều trị bằng Actos, người bệnh có thể sẽ phải làm xét nghiệm kiểm tra chức năng gan. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy vấn đề về gan, bác sĩ sẽ cân nhắc có nên kê Actos hay không tùy thuộc vào chức năng gan.
Trong trường hợp vẫn có thể dùng Actos, người bệnh sẽ phải làm xét nghiệm chức năng gan định kỳ trong suốt quá trình điều trị. Nếu như chức năng gan kém đi, bác sĩ sẽ đề nghị ngừng thuốc.
Làm thế nào để giảm nguy cơ gãy xương khi sử dụng Actos?
Một trong các tác dụng phụ của Actos là khiến xương suy yếu và dễ gãy. Trước khi bắt đầu dùng Actos, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về tác dụng phụ này. Có thể sẽ phải tiến hành các xét nghiệm chẳng hạn như xét nghiệm mật độ xương để kiểm tra sức khỏe xương. Tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm mà bác sĩ sẽ đưa ra các biện pháp phòng ngừa cần thiết để giảm tối đa nguy cơ gãy xương khi sử dụng Actos.
Chi tiết tác dụng phụ
Tăng cân
Tăng cân là một tác dụng phụ phổ biến của Actos.
Tăng cân có thể là do giữ nước – đây cũng là một tác dụng phụ của Actos. Giữ nước gây sưng phù và thường xảy ra ở bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân.
Cần lưu ý, sưng phù và tăng cân nhanh chóng có thể là triệu chứng của suy tim sung huyết. Tăng cân nhanh được định nghĩa là tăng hơn 2 – 3 pound (khoảng 1 – 1,3kg) trong vòng 24 giờ hoặc hơn 5 pound (khoảng 2,2kg) trong 1 tuần. Suy tim sung huyết là một tác dụng phụ nghiêm trọng của Actos.
Cách phòng ngừa
Nếu người bệnh lo lắng về nguy cơ tăng cân khi sử dụng Actos, hãy trao đổi với bác sĩ để được giải đáp và tư vấn những cách duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Nếu nhận thấy cơ thể bị sưng phù hoặc tăng cân nhanh chóng khi dùng Actos, hãy đi khám ngay để xem có phải bị suy tim sung huyết hay không.
Suy tim sung huyết
Actos có cảnh báo đặc biệt về nguy cơ suy tim sung huyết. Cảnh báo đặc biệt là cảnh báo nghiêm trọng nhất từ Cục Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA).
Loại thuốc này có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bệnh suy tim sung huyết.
Suy tim sung huyết là tình trạng tim không thể bơm máu đến phần còn lại của cơ thể một cách hiệu quả.
Trong các nghiên cứu về Actos, suy tim sung huyết là một tác dụng phụ hiếm gặp. Suy tim sung huyết có thể xảy ra khi người bệnh dùng Actos một mình hoặc cùng với các loại thuốc trị tiểu đường khác. Tuy nhiên, nguy cơ suy tim sung huyết sẽ cao hơn nếu người bệnh dùng Actos cùng với insulin.
Các triệu chứng thường gặp của suy tim sung huyết gồm có:
- Tăng cân đột ngột (tăng 1 – 1,3kg trong vòng 24 giờ hoặc tăng hơn 2,2kg trong 1 tuần)
- Sưng phù, thường là ở bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân
- Hụt hơi
- Tim đập nhanh
- Thiếu tỉnh táo, giảm tập trung
Khi nhận thấy các triệu chứng của suy tim sung huyết, hãy báo cho bác sĩ và đi khám. Nếu người bệnh bị suy tim sung huyết có triệu chứng thì cần phải ngừng dùng Actos.
Những người bị suy tim độ 3 hoặc độ 4 (các cấp độ suy tim nghiêm trọng) không nên dùng Actos. Tùy thuộc vào mức độ suy tim mà bác sĩ sẽ cân nhắc người bệnh có nên dùng Actos hay không.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng là một tác dụng phụ phổ biến của Actos. Các loại nhiễm trùng được báo cáo trong các nghiên cứu về Actos gồm có nhiễm trùng xoang, nhiễm trùng đường hô hấp trên và nhiễm trùng đường tiết niệu. Cảm lạnh thông thường là một ví dụ về nhiễm trùng đường hô hấp trên.
Mỗi loại nhiễm trùng có các triệu chứng khác nhau. Nhưng các triệu chứng thường gặp gồm có:
- Sổ mũi hoặc nghẹt mũi
- Đau đầu
- Mệt mỏi (thiếu năng lượng)
- Nước tiểu đục hoặc có lẫn máu
- Đi tiểu nhiều lần
- Đau buốt khi đi tiểu
Nếu người bệnh có các triệu chứng nhiễm trùng khi dùng Actos, hãy báo cho bác sĩ. Tùy vào loại nhiễm trùng cụ thể mà bác sĩ sẽ đưa ra cách điều trị thích hợp.
Dị ứng
Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Actos cũng có thể gây dị ứng ở một số người. Nhưng tác dụng phụ này không được báo cáo trong các nghiên cứu. Các triệu chứng dị ứng có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng, gồm có:
- Phát ban da
- Ngứa ngáy
- Da nóng đỏ
- Sưng dưới da, thường là ở mí mắt, môi, tay hoặc chân
- Sưng miệng, lưỡi hoặc cổ họng, gây khó thở
Nếu người bệnh có các triệu chứng của phản ứng dị ứng nhẹ, chẳng hạn như phát ban da, hãy báo ngay cho bác sĩ. Bác sĩ có thể sẽ chỉ định dùng thuốc kháng histamin đường uống không kê đơn, chẳng hạn như diphenhydramine hoặc thuốc bôi ngoài da, chẳng hạn như hydrocortisone.
Trong trường hợp người bệnh chỉ bị dị ứng nhẹ với Actos, bác sĩ sẽ quyết định xem có nên tiếp tục sử dụng thuốc hay không.
Nếu người bệnh có các triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, chẳng hạn như sưng phù hoặc khó thở, hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Những triệu chứng này có thể đe dọa đến tính mạng và cần được điều trị khẩn cấp.
Nếu đã bị dị ứng nghiêm trọng với Actos thì không được tiếp tục sử dụng thuốc. Việc tiếp tục sử dụng khi đã từng bị dị ứng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Trong những trường hợp từng bị dị ứng, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc khác.
Cảnh báo về Actos
Cảnh báo đặc biệt: Nguy cơ suy tim sung huyết
Actos có cảnh báo đặc biệt về nguy cơ suy tim sung huyết (CHF). Cảnh báo đặc biệt (boxed warning) là cảnh báo nghiêm trọng nhất từ Cục Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm (FDA).
Dùng Actos có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bệnh suy tim sung huyết. Những người bị suy tim sung huyết có triệu chứng và người bị suy tim độ 3 hoặc độ 4 không nên dùng Actos.
Để biết rõ hơn về tác dụng phụ này của Actos, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên trên.
Cảnh báo khác
Actos có thể không phù hợp với những người đang mắc một số bệnh lý hoặc có các yếu tố khác ảnh hưởng đến sức khỏe. Người bệnh cần cho bác sĩ biết về bệnh sử cá nhân trước khi bắt đầu sử dụng thuốc. Dưới đây là những yếu tố cần cân nhắc:
- Ung thư bàng quang: Actos có thể gây ung thư bàng quang. Đây là một tác dụng phụ hiếm gặp của Actos. Nếu người bệnh hiện đang bị ung thư bàng quang, hãy cho bác sĩ biết trước khi bắt đầu điều trị bằng Actos. Có thể bác sĩ sẽ kê một loại thuốc khác thay cho Actos.
- Vấn đề về gan: Mặc dù hiếm gặp nhưng Actos có thể gây ra các vấn đề về gan, chẳng hạn như suy gan. Những người đã có vấn đề về gan từ trước sẽ có nguy cơ gặp phải tác dụng phụ này cao hơn. Người bệnh sẽ phải làm xét nghiệm kiểm tra chức năng gan định kỳ trong quá trình điều trị bằng Actos hoặc cũng có thể bác sĩ sẽ kê một loại thuốc khác thay cho Actos.
- Loãng xương: Nếu người bệnh bị loãng xương, hãy cho bác sĩ biết trước khi bắt đầu dùng Actos. Actos có thể làm tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt là xương cánh tay và cẳng chân. Những người bị loãng xương có nguy cơ gặp phải tác dụng phụ này cao hơn.
- Dị ứng: Không nên dùng Actos nếu đã từng bị dị ứng với loại thuốc này hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc. Trong những trường hợp từng bị dị ứng với Actos, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc khác.
- Rối loạn kinh nguyệt: Actos có thể gây rụng trứng và làm tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Điều này có thể xảy ra ở những phụ nữ thường không rụng trứng trong chu kỳ kinh nguyệt. Trước khi bắt đầu dùng Actos, người bệnh cần cho bác sĩ biết nếu bị rối loạn kinh nguyệt. Người bệnh có thể sẽ phải dùng biện pháp tránh thai trong quá trình sử dụng thuốc.
Có được uống rượu bia khi dùng Actos không?
Đồ uống có cồn có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu mà Actos được sử dụng để kiểm soát lượng đường trong máu ở người mắc bệnh tiểu đường type 2. Do đó, người bệnh nên hạn chế uống rượu bia trong khi dùng thuốc.
Nếu uống rượu bia thì nên hỏi bác sĩ về mức tiêu thụ an toàn trong quá trình điều trị bằng Actos.
Dùng Actos khi mang thai và cho con bú có an toàn không?
Do chưa có đủ nghiên cứu nên chưa rõ liệu Actos có an toàn khi dùng trong thời gian mang thai hoặc cho con bú hay không.
Nếu người bệnh đang mang thai, dự định có thai, đang cho con bú hoặc dự định cho con bú thì cần cho bác sĩ biết trước khi bắt đầu dùng Actos.
Thuốc ức chế SGLT2 giúp kiểm soát lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2. Ngoài làm giảm lượng đường trong máu, nhóm thuốc này còn được chứng minh là có lợi cho bệnh suy tim, các bệnh tim mạch khác và bệnh thận.
Metformin có thể gây ra các tác dụng phụ nhẹ về tiêu hóa, chẳng hạn như buồn nôn hoặc nôn. Mặc dù hiếm gặp nhưng metformin cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng cần can thiệp khẩn cấp như nhiễm toan axit lactic.
Người dùng Glyxambi có thể gặp phải các tác dụng phụ từ nhẹ đến nghiêm trọng, tùy vào liều dùng và phản ứng của cơ thể với thuốc.
Giống như các loại thuốc khác, Levemir cũng có thể gây tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng. Những tác dụng phụ này có thể chỉ là tạm thời hoặc cũng có thể kéo dài.
Toujeo là một loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường. Trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào, người bệnh cũng cần biết các tác dụng phụ của thuốc.