Actos (pioglitazone): Công dụng, liều dùng, cách sử dụng và tác dụng phụ

Cảnh báo đặc biệt về nguy cơ suy tim sung huyết

Actos có cảnh báo đặc biệt về nguy cơ gây suy tim sung huyết hoặc khiến cho tình trạng suy tim sung huyết tiến triển xấu. Cảnh báo đặc biệt là cảnh báo nghiêm trọng mà Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đưa ra. Cảnh báo đặc biệt cho bác sĩ và bệnh nhân biết về tác dụng phụ có thể gây nguy hiểm của một loại thuốc.

Để biết thêm thông tin, vui lòng đọc phần “Tác dụng phụ” ở bên dưới.

Actos là gì?

Actos là một loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường type 2. Loại thuốc này được sử dụng kết hợp cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục để cải thiện lượng đường trong máu.

Lưu ý, không nên dùng Actos để điều trị bệnh tiểu đường type 1 hoặc nhiễm toan ceton do tiểu đường. Thuốc này không dành người dưới 18 tuổi.

Thành phần và phân loại

Hoạt chất trong Actos là pioglitazone. (Hoạt chất hay dược chất là thành phần mang lại tác dụng của thuốc). Pioglitazone cũng là tên thuốc gốc* của Actos.

* Khi một loại thuốc mới được phát minh ra, nó sẽ được đăng ký tên thuốc gốc theo danh pháp quốc tế hoặc danh pháp của từng nước cùng với tên biệt dược của nơi tiến hành nghiên cứu. Sau khi được cấp phép lưu hành trên thị trường, biệt dược sẽ được giữ bằng sáng chế trong một khoảng thời gian nhất định theo quy định của mỗi nước. Sau khi hết hạn độc quyền, các nhà sản xuất khác có thể sản xuất thuốc này với tên thuốc gốc hoặc một tên biệt dược khác.

Actos thuộc nhóm thuốc thiazolidinedione. (Các loại thuốc cùng nhóm có cơ chế tác dụng tương tự nhau). Actos có dạng viên nén dùng qua đường uống.

Cơ chế tác dụng của Actos

Actos là một loại thuốc kê đơn được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để cải thiện lượng đường trong máu ở người lớn mắc bệnh tiểu đường type 2.* Tiểu đường type 2 là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa có đặc trưng là lượng đường trong máu ở mức rất cao.

Các tế bào trong cơ thể sử dụng đường (glucose) trong máu để tạo ra năng lượng. Để quá trình này diễn ra bình thường, cơ thể cần có một loại hormone tên là insulin. Insulin có nhiệm vụ giúp các tế bào hấp thụ đường từ máu, nhờ đó giúp giữ lượng đường trong máu ở mức cân bằng. Ở người mắc bệnh tiểu đường type 2, các tế bào không còn phản ứng tốt với hormone insulin như bình thường, dẫn đến không thể hấp thụ đường từ máu một cách hiệu quả và kết quả là lượng đường trong máu tăng cao. Theo thời gian, cơ thể sẽ ngày càng tạo ra ít insulin hơn hoặc ngừng sản xuất insulin hoàn toàn.

Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường type 2 có thể gây ra một số vấn đề nghiêm trọng, gồm có:

• Bệnh tim mạch
• Tổn thương thần kinh
• Lưu thông máu kém, đặc biệt là ở bàn chân
• Suy giảm hoặc mất thị lực
• Suy giảm chức năng thận

Actos cải thiện mức đường huyết cho người bệnh tiểu đường bằng cách làm cho các tế bào của cơ thể đáp ứng tốt hơn với hormone insulin (tăng độ nhạy insulin). Điều này giúp các tế bào sử dụng đường để tạo năng lượng hiệu quả hơn và nhờ đó làm giảm lượng đường trong máu.

Lưu ý, không nên sử dụng Actos để điều trị bệnh tiểu đường type 1 và nhiễm toan ceton do tiểu đường. Tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2 là do hai nguyên nhân khác nhau gây ra nên không phải loại thuốc nào dùng để điều trị tiểu đường type 2 cũng có hiệu quả đối với tiểu đường type 1. Nhiễm toan ceton là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường, xảy ra khi ceton (một loại axit) trong máu tăng quá cao. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm toan ceton có thể đe dọa đến tính mạng.

* Actos đôi khi được sử dụng dưới hình thức ngoài hướng dẫn. (Sử dụng ngoài hướng dẫn có nghĩa là một loại thuốc được sử dụng cho những mục đích chưa được phê duyệt) Để biết thêm thông tin về những mục đích sử dụng khác của Actos, vui lòng đọc phần “Actos có điều trị được gan nhiễm mỡ và hội chứng buồng trứng đa nang không?” trong mục “Một số câu hỏi thường gặp về Actos” bên dưới.

Liều dùng Actos

Bác sĩ sẽ chỉ định liều dùng phù hợp cho mỗi người bệnh. Dưới đây là liều dùng phổ biến của Actos nhưng hãy dùng thuốc đúng liều mà bác sĩ kê.

Dạng thuốc và hàm lượng

Actos có dạng viên nén dùng qua đường uống. Thuốc này có ba mức hàm lượng là 15 miligram (mg), 30 mg và 45 mg.

Liều dùng khuyến nghị

Uống Actos mỗi ngày một lần. Có thể uống thuốc trước hoặc sau ăn đều được.

Tác dụng phụ của Actos

Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Actos cũng có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng. Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến của loại thuốc này. Ngoài ra, Actos còn có một số tác dụng phụ khác ít gặp hơn.

Nguy cơ xảy ra tác dụng phụ, loại và mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ của một loại thuốc phụ thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, tình trạng sức khỏe (các bệnh lý khác đang mắc) và các loại thuốc khác đang dùng.

Để tìm hiểu thêm về các tác dụng phụ của Actos, bạn có thể đọc bài viết này. Nếu có thắc mắc về bất kỳ tác dụng phụ nào của Actos, hãy hỏi trực tiếp bác sĩ hoặc dược sĩ.

Tác dụng phụ nhẹ

Dưới đây là một số tác dụng phụ nhẹ mà Actos có thể gây ra:

• Đầy hơi
• Đau đầu
• Đau nhức cơ
• Đau họng
• Nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường hoặc viêm xoang
• Tiêu chảy*
• Tăng cân†‡

* Tác dụng phụ này chỉ được báo cáo ở những người dùng Actos cùng với insulin.
† Để biết thêm thông tin về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
‡ Tăng cân cũng có thể là một triệu chứng của suy tim - một tác dụng phụ nghiêm trọng của Actos. Để biết thêm thông tin, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.

Tác dụng phụ nhẹ của Actos cũng như của nhiều loại thuốc khác thường tự hết trong vòng vài ngày đến vài tuần. Nhưng nếu các tác dụng phụ gây khó chịu hoặc kéo dài thì cần báo cho bác sĩ.

Tác dụng phụ nghiêm trọng

Ngoài các tác dụng phụ nhẹ kể trên, Actos cũng có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng không phổ biến. Nếu gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng khi dùng Actos, hãy báo ngay cho bác sĩ. Nếu cho rằng tình trạng mình đang gặp có thể gây nguy hiểm thì cần gọi cấp cứu hoặc đến bệnh viện ngay lập tức.

Một số tác dụng phụ nghiêm trọng đã được báo cáo của Actos gồm có:

• Xương yếu, dễ gãy
• Hạ đường huyết (lượng đường trong máu thấp)
• Suy gan
• Phù nề (tích tụ chất lỏng trong cơ thể)*
• Phù hoàng điểm (tích tụ chất lỏng trong một phần của võng mạc)
• Gây suy tim sung huyết hoặc khiến cho tình trạng suy tim hiện tại tiến triển nặng. † Đây là cảnh báo đặc biệt của Actos
• Ung thư bàng quang†
• Dị ứng†

* Phù nề cũng có thể là một triệu chứng của suy tim - một tác dụng phụ nghiêm trọng mà Actos có thể gây ra. Để biết thêm thông tin về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.
† Để biết thêm thông tin về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.

Chi tiết tác dụng phụ

Tìm hiểu chi tiết về một số tác dụng phụ mà Actos có thể gây ra.

Cảnh báo đặc biệt

Actos đi kèm một cảnh báo đặc biệt về nguy cơ suy tim sung huyết. Cảnh báo đặc biệt là một cảnh báo nghiêm trọng được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đưa ra nhằm cho bác sĩ và bệnh nhân biết về tác dụng phụ có thể gây nguy hiểm của một loại thuốc.

Trong một số trường hợp, Actos có thể gây suy tim sung huyết hoặc khiến cho tình trạng suy tim sung huyết trở nên trầm trọng hơn ở những người đã mắc bệnh. Đây là một tác dụng phụ của các loại thuốc trong nhóm thiazolidinedione, bao gồm cả Actos. Tất cả các loại thuốc thuộc nhóm thiazolidinedione đều có cảnh báo về tác dụng phụ này.

Suy tim là tình trạng tim bơm máu không hiệu quả và điều này khiến cho các cơ quan khác trong cơ thể không được cung cấp đủ máu để hoạt động bình thường.

Các triệu chứng của suy tim gồm có:

• Phù nề (do tích tụ chất lỏng trong cơ thể), đặc biệt là ở mắt cá chân hoặc cẳng chân
• Mệt mỏi bất thường
• Tăng cân nhanh chóng (chẳng hạn như tăng 2 cân trở lên chỉ trong vài ngày)
• Khó thở, đặc biệt là khi nằm

Do tác dụng phụ này nên bác sĩ thường không kê Actos cho những người bị suy tim nặng.

Những người bị suy tim cần cho bác sĩ biết khi kê thuốc điều trị tiểu đường. Bác sĩ sẽ cân nhắc liệu Actos có an toàn hay không dựa trên mức độ suy tim và kê các loại thuốc khác nếu Actos không phù hợp.

Nếu bắt đầu dùng Actos, người bệnh sẽ được theo dõi chức năng tim. Nếu có các triệu chứng suy tim thì cần báo ngay cho bác sĩ. Bác sĩ có thể sẽ cho giảm liều Actos hoặc yêu cầu ngừng thuốc và kê các loại thuốc điều trị suy tim.

Ung thư bàng quang

Sử dụng Actos có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Tuy nhiên, số trường hợp được báo cáo mắc ung thư bàng quang khi dùng Actos là rất ít. Các nghiên cứu hiện chưa tìm thấy bằng chứng chắc chắn chỉ ra rằng Actos trực tiếp gây ung thư bàng quang.

Vì Actos có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang nên các bác sĩ thường không kê loại thuốc này cho những người đã mắc bệnh ung thư bàng quang. Đối với những người đã từng bị ung thư bàng quang trước đây, bác sĩ sẽ kê loại thuốc khác để điều trị bệnh tiểu đường.

Các triệu chứng của ung thư bàng quang gồm có:

• Đau bụng hoặc đau lưng
• Nước tiểu có máu
• Đau khi đi tiểu
• Đi tiểu nhiều lần

Những người hiện đang bị ung thư bàng quang hoặc từng mắc bệnh này trước đây cần cho bác sĩ biết nếu được kê thuốc Actos. Người bệnh sẽ được theo dõi sát sao tình trạng của bàng quang trong thời gian dùng thuốc hoặc có thể bác sĩ sẽ kê một loại thuốc khác để điều trị bệnh tiểu đường type 2.

Nếu nhận thấy các triệu chứng ung thư bàng quang khi dùng Actos, hãy đi khám ngay.

Tăng cân

Sử dụng Actos có thể gây tăng cân.

Actos thường được dùng cùng với các loại thuốc khác để điều trị bệnh tiểu đường và một số loại thuốc trong đó có thể làm tăng nguy cơ tăng cân.

Tăng cân cũng có thể là triệu chứng của các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn mà Actos gây ra, chẳng hạn như suy tim. Một số tác dụng phụ khác của Actos như phù nề cũng có thể dẫn đến tăng cân.

Tăng cân cũng có thể là do bệnh tiểu đường type 2 gây ra.

Actos có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu, điều này giúp người bệnh dễ dàng duy trì cân nặng khỏe mạnh hơn. Và phác đồ điều trị bệnh tiểu đường thường gồm có dùng thuốc kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục. Những điều này cũng có thể dẫn đến tăng cân.

Tăng cân có thể là triệu chứng của các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn do Actos gây ra. Nếu bị tăng cân nhanh chóng trong khi dùng Actos, chẳng hạn như tăng 2kg trở lên trong vài ngày thì hãy báo cho bác sĩ. Đây có thể là biểu hiện của tình trạng phù nề (tích tụ chất lỏng trong cơ thể) và tình trạng này có thể dẫn đến suy tim.

Nếu lo lắng về cân nặng khi dùng Actos, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ.

Dị ứng

Actos gây phản ứng dị ứng ở một số người.

Các triệu chứng dị ứng nhẹ gồm có:

• Phát ban da
• Ngứa ngáy
• Da ửng đỏ, ấm

Mặc dù hiếm nhưng Actos cũng có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng gồm có sưng dưới da, thường là ở mí mắt, môi, bàn tay hoặc bàn chân, sưng lưỡi, miệng hoặc cổ họng, gây khó thở.

Báo ngay cho bác sĩ nếu có các triệu chứng dị ứng khi dùng Actos. Nếu cho rằng tình trạng mình đang gặp phải có thể gây nguy hiểm đến tính mạng thì cần gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất.

Cách sử dụng Actos

Bác sĩ sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng Actos, gồm có liều dùng và thời gian uống thuốc. Hãy thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ để thuốc phát huy hiệu quả cao nhất và tránh gặp phải vấn đề không mong muốn.

Đường dùng thuốc

Actos có dạng viên nén dùng qua đường uống. Thuốc được sử dụng một lần mỗi ngày. Có thể uống thuốc trước hoặc sau ăn nhưng nên cố gắng uống vào cùng một thời điểm mỗi ngày.

Dùng Actos với các loại thuốc khác

Actos có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để kiểm soát lượng đường trong máu ở người mắc bệnh tiểu đường type 2. Những loại thuốc có thể được dùng cùng Actos gồm có insulin, chẳng hạn như insulin glargine (Basaglar, Lantus).

Nếu muốn sử dụng thêm một loại thuốc khác cùng với Actos để điều trị tiểu đường, người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ trước để tránh xảy ra tương tác thuốc.

Một số câu hỏi thường gặp về Actos

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về Actos kèm lời giải đáp.

Đột ngột ngừng dùng Actos có sao không? Điều này có gây ra các triệu chứng cai nghiện không?

Ngừng dùng Actos đột ngột sẽ không gây ra các triệu chứng cai nghiện giống như khi ngừng các loại thuốc giảm đau nhóm opiod, ngừng uống cà phê, bia rượu hay thuốc lá. Nhưng ngừng dùng thuốc sẽ khiến lượng đường trong máu tăng cao, kết quả là các triệu chứng của bệnh tiểu đường sẽ xuất hiện trở lại hoặc trở nên nặng hơn.

Cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi ngừng dùng Actos. Tùy vào lý do cần ngừng sử dụng Actos, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc khác phù hợp hơn.

Actos có gì giống và khác so với các loại thuốc trị tiểu đường khác như Avandia, glipizide, Victoza và Jardiance?

Giống như Actos (pioglitazone), Avandia (rosiglitazone), Jardiance (empagliflozin), Victoza (liraglutide) và Glucotrol (glipizide) đều là những loại thuốc được sử dụng để làm giảm lượng đường trong máu ở người lớn mắc bệnh tiểu đường type 2. Những loại thuốc này có nhiều điểm khác nhau, chẳng hạn như khác nhau về hoạt chất, cơ chế tác dụng, liều dùng, tác dụng phụ, chống chỉ định… Để hiểu rõ hơn về những điểm giống và khác nhau giữa các loại thuốc này, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ hoặc dược sĩ.

Actos có an toàn không?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng loại thuốc này là một giải pháp an toàn và hiệu quả để làm giảm lượng đường trong máu ở người lớn mắc bệnh tiểu đường type 2.

Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Actos cũng có thể gây tác dụng phụ mà đa phần là tác dụng phụ nhẹ. Mặc dù thuốc cũng có một số tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng rất hiếm gặp. Để biết thêm thông tin, vui lòng đọc phần “Tác dụng phụ của Actos” bên trên hoặc nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ.

Actos có gây sụt cân, tiêu chảy, rụng tóc, tiêu cơ vân hay phù hoàng điểm không?

Actos không gây sụt cân, rụng tóc hay tiêu cơ vân (tình trạng các tế bào cơ vân bị tổn thương và phân hủy). Tuy nhiên một số loại thuốc điều trị tiểu đường type 2 khác có thể gây ra những tác dụng phụ này.

Khi sử dụng cùng với insulin, Actos có thể gây tiêu chảy. Phù hoàng điểm (tích tụ chất lỏng trong một phần của võng mạc) là một tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của loại thuốc này.

Actos có thể gây ra các vấn đề về chức năng thận, nhồi máu cơ tim hoặc ung thư tuyến tụy không?

Actos không gây ra các vấn đề về chức năng thận (chẳng hạn như suy thận) hay ung thư tuyến tụy. Nhưng một số loại thuốc khác được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường type 2 có thể gây ra những tác dụng phụ này.

Mặc dù đã ghi nhận một vài trường hợp bị nhồi máu cơ tim trong khi dùng Actos nhưng loại thuốc này không phải nguyên nhân gây ra hay làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, bệnh tiểu đường type 2 và lượng đường trong máu cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Và mắc bệnh tim mạch sẽ làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Cần làm gì khi lỡ quên uống Actos?

Nếu quên uống Actos, hãy uống ngay khi nhớ ra. Nhưng nếu khi nhớ ra đã gần đến lúc dùng liều tiếp theo thì hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo như bình thường. Không được uống gộp liều.

Có cần sử dụng Actos lâu dài không?

Nếu như thuốc có hiệu quả thì người bệnh sẽ dùng thuốc lâu dài để kiểm soát bệnh tiểu đường.

Mất bao lâu để Actos phát huy tác dụng?

Actos bắt đầu phát huy tác dụng ngay sau khi uống nhưng có thể phải sau vài tuần thì người bệnh mới nhận thấy những thay đổi rõ rệt về mức đường huyết.

Có thể nhai, bẻ hoặc nghiền Actos không?

Không nên nhai, bẻ hay nghiền Actos trước khi uống vì làm vậy sẽ ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc trong cơ thể. Hãy uống cả viên thuốc.

Có cần ăn trước khi uống Actos không?

Có thể uống Actos trước hoặc sau ăn đều được.

Nếu gặp tác dụng phụ khi dùng Actos thì có thể giảm liều không hay nên đổi sang loại thuốc khác?

Điều này có thể sẽ phụ thuộc vào tác dụng phụ mà bạn gặp phải. Ví dụ, sau khi bắt đầu dùng Actos, bạn sẽ được bác sĩ yêu cầu tái khám định kỳ để xem có các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh suy tim như phù nề và tăng cân hay không. Nếu như Actos gây ra một số tác dụng phụ nhất định, có thể bác sĩ sẽ cho giảm liều hoặc ngừng dùng thuốc và chuyển sang một loại thuốc khác. Hãy báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng Actos và luôn dùng thuốc theo đúng liều mà bác sĩ kê. Không nên tự ý thay đổi liều dùng Actos hay các loại thuốc điều trị tiểu đường khác mà không hỏi ý kiến bác sĩ. Bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Cần làm gì nếu dùng thuốc quá liều?

Không dùng Actos vượt quá liều mà bác sĩ kê. Sử dụng thuốc quá liều có thể dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng. Báo ngay cho bác sĩ nếu lỡ uống thuốc quá liều. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng thì hãy đến bệnh viện ngay.

Actos có điều trị được gan nhiễm mỡ và hội chứng buồng trứng đa nang không?

Actos không được phê duyệt sử dụng để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ và hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Tuy nhiên, loại thuốc này có thể được sử dụng dưới hình thức ngoài hướng dẫn để điều trị những tình trạng này. Sử dụng ngoài hướng dẫn hay off-label có nghĩa là một loại thuốc được sử dụng cho mục đích nằm ngoài những mục đích đã được phê duyệt.

Actos có thể được sử dụng dưới hình thức ngoài hướng dẫn để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Actos là một loại thuốc hiệu quả để điều trị bệnh lý này.

Cũng có một số nghiên cứu chỉ ra rằng Actos giúp giảm bớt các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, do các nghiên cứu cho ra nhiều kết quả khác nhau nên chưa rõ liệu lợi ích mà loại thuốc này mang lại có lớn hơn những rủi ro tiềm ẩn, chẳng hạn như tăng cân hay không.

Nếu muốn sử dụng Actos để điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu hay hội chứng buồng trứng đa nang, hãy tham khỏa ý kiến bác sĩ trước.

Lưu ý trước khi dùng Actos

Có một số điều quan trọng mà người bệnh cần trao đổi kỹ với bác sĩ trước khi sử dụng Actos để điều trị bệnh tiểu đường, gồm có tình trạng sức khỏe tổng thể và các bệnh lý khác đang mắc.

Người bệnh cũng nên cho bác sĩ và dược sĩ biết về tất cả các loại thuốc khác đang dùng để kê thuốc cho phù hợp, tránh xảy ra tương tác thuốc.

Tương tác thuốc

Tương tác thuốc có nghĩa là phản ứng giữa hai loại thuốc khác nhau hoặc giữa một loại thuốc với vắc xin, thức ăn, đồ uống, thảo dược hay thực phẩm chức năng. Phản ứng này có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.

Tương tác với thuốc và thực phẩm chức năng

Actos có thể tương tác với một số loại thuốc như:

• Các loại thuốc làm tăng nồng độ Actos trong cơ thể, chẳng hạn như gemfibrozil (Lopid) – một loại thuốc hạ cholesterol máu
• Các loại thuốc làm giảm nồng độ Actos trong cơ thể, chẳng hạn như thuốc kháng sinh rifampin (Rimactane, Rifadin)
• Thuốc chống co giật động kinh topiramate (Topamax, Trokendi XR)
• Các loại thuốc điều trị tiểu đường khác, gồm có insulin như insulin glargine (Basaglar, Lantus) và thuốc nhóm sulfonylurea, chẳng hạn như glipizide (Glucotrol)

Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc khác cũng có thể tương tác với Actos. Trước khi được kê thuốc, người bệnh cần cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc khác đang dùng (cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn) cũng như là thực phẩm chức năng và thảo dược để bác sĩ kê thuốc cho phù hợp, tránh nguy cơ xảy ra tương tác thuốc.

Cảnh báo đặc biệt

Actos đi kèm một cảnh báo đặc biệt. Cảnh báo đặc biệt là cảnh báo nghiêm trọng mà Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đưa ra nhằm cho bác sĩ và bệnh nhân biết về tác dụng phụ có thể gây nguy hiểm của một loại thuốc.

Actos có thể gây ra hoặc làm tăng nặng tình trạng suy tim sung huyết. Do tác dụng phụ này nên bác sĩ thường không kê Actos cho người bị suy tim sung huyết nặng. (Đây là một chống chỉ định của Actos. Chống chỉ định của một loại thuốc là những trường hợp mà loại thuốc đó không được sử dụng do nguy cơ gây hại).

Để biết thêm thông tin về nguy cơ suy tim sung huyết cũng như các tác dụng phụ khác, vui lòng đọc phần “Tác dụng phụ của Actos” ở bên trên.

Cảnh báo khác

Actos có thể không phù hợp với những người đang mắc một số bệnh lý hoặc có các yếu tố khác ảnh hưởng đến sức khỏe. Cho bác sĩ biết về bệnh sử chi tiết trước khi được kê thuốc. Dưới đây là những trường hợp không nên hoặc cần thận trọng khi sử dụng Actos:

• Ung thư bàng quang: Dùng Actos có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Do nguy cơ này nên bác sĩ thường không kê Actos cho những người đang mắc hoặc từng mắc ung thư bàng quang.
• Kinh nguyệt thất thường: Uống Actos có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn ở những phụ nữ đang trong giai đoạn tiền mãn kinh hoặc có chu kỳ kinh nguyệt không đều. Những phụ nữ có kinh nguyệt không đều có thể cần sử dụng các biện pháp ngừa thai khi dùng Actos.
• Bệnh gan: Trong một số ít trường hợp, Actos có thể gây ra vấn đề về gan, bao gồm cả suy gan. Nguy cơ sẽ tăng cao hơn ở những người đang bị bệnh gan. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể sẽ kê loại thuốc khác hoặc yêu cầu người bệnh đi khám định kỳ để theo dõi chức năng gan trong thời gian dùng Actos.
• Phù hoàng điểm: Mặc dù hiếm khi xảy ra nhưng phù hoàng điểm là một trong các tác dụng phụ nghiêm trọng của Actos. Ở những người đã bị phù hoàng điểm, việc dùng Actos có thể khiến cho tình trạng trở nên nặng hơn. Người bệnh nên khám mắt định kỳ trong thời gian dùng Actos. Đối với những người đã bị phù hoàng điểm, bác sĩ có thể sẽ kê loại thuốc khác.
• Loãng xương: Dùng Actos có thể làm tăng nguy cơ loãng xương (tình trạng mật độ xương giảm và khiến xương giòn, dễ gãy). Những người bị loãng xương sẽ có nguy cơ gãy xương cao hơn nếu dùng Actos.
• Dị ứng: Người từng bị dị ứng với Actos hoặc dị ứng bất kỳ thành phần nào của thuốc không nên tiếp tục dùng thuốc. Việc tiếp tục dùng thuốc sẽ gây nguy hiểm.

Tương tác giữa Actos và đồ uống có cồn

Đồ uống có cồn có thể làm giảm lượng đường trong máu và thậm chí có thể gây hạ đường huyết. Nguy cơ sẽ tăng cao hơn nếu uống rượu bia trong khi dùng Actos.

Uống nhiều rượu bia còn gây tổn thương gan và Actos cũng có thể ảnh hưởng đến gan. Do đó, uống rượu bia trong khi dùng Actos sẽ làm tăng nguy cơ gặp vấn đề về gan. Uống rượu bia càng nhiều và càng thường xuyên thì nguy cơ sẽ càng cao.

Việc có thể uống rượu bia trong khi dùng Actos hay không còn tùy thuộc vào các yếu tố như mức đường huyết. Có thể vẫn uống được rượu bia khi dùng Actos nhưng chỉ nên uống ít.

Dùng Actos cho phụ nữ mang thai và cho con bú

Chưa rõ liệu Actos có an toàn cho phụ nữ mang thai hay không nhưng lượng đường trong máu cao có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các vấn đề không mong muốn trong thai kỳ, chẳng hạn như thai nhi quá lớn hay chuyển dạ sinh non. Nếu đang dùng Actos và mang thai, người bệnh cần báo cho bác sĩ để xem có nên tiếp tục dùng thuốc hay không.

Cũng chưa có đủ bằng chứng để kết luận tính an toàn của Actos khi dùng trong thời gian cho con bú. Trong thời gian này, người bệnh có thể sẽ phải đổi loại thuốc khác hoặc lựa chọn nuôi con bằng sữa công thức nếu vẫn tiếp tục dùng thuốc.