Đau nhức xương có phải là dấu hiệu ung thư tuyến tiền liệt đã di căn?
Ung thư di căn xương xảy ra ở khoảng 60% trường hợp ung thư tuyến tiền liệt. Một trong những dấu hiệu cho thấy ung thư tuyến tiền liệt đã di căn đến xương là đau nhức xương.
Mặc dù ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn này không còn cách chữa khỏi nhưng có nhiều phương pháp điều trị giúp làm giảm triệu chứng đau đớn.
Ung thư tuyến tiền liệt di căn là gì?
Di căn có nghĩa là ung thư đã lan từ vị trí khối u ban đầu đến các khu vực khác trong cơ thể. Ung thư tuyến tiền liệt di căn có nghĩa là các tế bào ung thư đã lan ra bên ngoài tuyến tiền liệt đến vùng mô xung quanh hoặc đến các cơ quan ở xa trong cơ thể.
Ung thư tuyến tiền liệt thường di căn đến các hạch bạch huyết đầu tiên. Ung thư cũng có thể lan vào máu và sau đó đi vào trong xương. Trên thực tế, di căn xương chiếm 85 đến 90% tổng số trường hợp ung thư tuyến tiền liệt di căn. (1)
Ung thư tuyến tiền liệt đã di căn đến xương được coi là giai đoạn 4 hay giai đoạn cuối – giai đoạn nghiêm trọng nhất. Mặc dù không có cách chữa khỏi ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn cuối nhưng có nhiều phương pháp điều trị giúp làm giảm các triệu chứng và làm chậm tốc độ tiếp tục lan rộng của tế bào ung thư.
Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt di căn
Ung thư tuyến tiền liệt di căn có nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào ví trí mà ung thư đã di căn đến. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến nhất:
- Đau nhức xương
- Mệt mỏi, suy nhược
- Cảm thấy người không được khỏe
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
Các vị trí xương mà ung thư tuyến tiền liệt thường di căn đến là cột sống, xương chậu, xương sườn và hộp sọ. Đau nhức xương là triệu chứng phổ biến nhất của ung thư di căn xương, đặc biệt là khi tình trạng đau nhức kéo dài dai dẳng.
Triệu chứng đau nhức xương do ung thư tuyến tiền liệt di căn
Triệu chứng đau nhức xương do ung thư tuyến tiền liệt di căn thường sẽ không tự biến mất. Trên thực tế, cơn đau thường kéo dài dai dẳng. Cơn đau có thể xảy đến vào ban đêm và khiến người bệnh tỉnh giấc. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức âm ỉ hoặc đau nhói.
Không phải ai bị ung thư di căn xương cũng có triệu chứng đau xương nhưng nếu có thì người bệnh thường mô tả là cảm giác đau buốt trong xương. Các khu vực xương bị ung thư thường bị đau khi chạm và khi cử động, khiến người bệnh khó di chuyển, đặc biệt là khi ung thư đã lan đến cột sống.
Triệu chứng đau đôi khi bắt đầu ở một khu vực và sau đó lan sang các khu vực khác trên cơ thể.
Ung thư di căn xương còn khiến xương trở nên suy yếu và do đó làm tăng nguy cơ nứt gãy xương.
Gãy đốt sống có thể chèn ép lên tủy sống. Ngoài ra, bản thân khối u di căn cũng có thể chèn ép tủy sống.
Một số triệu chứng của chèn ép tủy sống:
- Đau dữ dội và yếu cơ chân
- Tê nghiêm trọng ở mặt sau của chân và đùi trong
- Tiểu tiện và đại tiện không tự chủ
Khả năng vận động và phối hợp động tác cũng có thể bị ảnh hưởng.
Ở những người bị ung thư tuyến tiền liệt, chèn ép tủy sống xảy ra khi ung thư di căn đến cột sống và tình trạng này cản trở hoạt động bình thường của các dây thần kinh. Triệu chứng thường gặp là đau lưng.
Tăng canxi máu - nồng độ canxi trong máu cao - là một vấn đề cũng có thể xảy ra trong những trường hợp ung thư di căn xương. Tình trạng này xảy ra khi có quá nhiều canxi giải phóng khỏi xương và đi vào máu. Tăng canxi máu có thể dẫn đến táo bón, đi tiểu nhiều lần, chán ăn và khát nước liên tục.
Điều trị đau xương do ung thư di căn
Điều trị đau xương là một trong những mục tiêu chính của phác đồ điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương.
Liệu pháp hormone, hóa trị và liệu pháp miễn dịch là những phương pháp điều trị cho các trường hợp ung thư tuyến tiền liệt di căn nhưng ngoài ra còn có các phương pháp điều trị giúp làm giảm các triệu chứng, ngăn ngừa gãy xương và các biến chứng khác.
Thuốc phòng ngừa gãy xương
Bisphosphonate - nhóm thuốc ngăn cản hoạt động của các tế bào hủy xương hay hủy cốt bào - có thể được sử dụng để giảm đau và giảm tăng canxi máu do ung thư di căn xương.
Tế bào hủy xương thường hoạt động quá mức ở những người bị ung thư tuyến tiền liệt di căn, do đó thuốc bisphosphonate có thể giúp làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư đồng thời ngăn ngừa gãy xương và củng cố xương.
Bisphosphonate có cả dạng uống và dạng tiêm tĩnh mạch, thường được sử dụng cách 3 đến 4 tuần một lần. Zoledronate (Zometa) là một loại thuốc bisphosphonate chuyên được sử dụng để điều trị các vấn đề về xương ở người bị ung thư tuyến tiền liệt di căn.
Tương tự như bisphosphonate, denosumab cũng là một loại thuốc được sử dụng để ức chế hủy cốt bào và giúp ngăn ngừa gãy xương. Denosumab được tiêm dưới da 4 tuần một lần.
Corticoid
Corticoid hay corticosteroid thường được sử dụng để giảm đau do ung thư di căn xương. Các loại corticoid như prednisone và dexamethasone giúp kiểm soát cơn đau đồng thời làm giảm mức PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt). Mức PSA cao là dấu hiệu cho thấy sự hiện diện của ung thư tuyến tiền liệt.
Xạ trị
Xạ trị chùm tia bên ngoài cũng là một cách để giảm triệu chứng đau xương do ung thư tuyến tiền liệt di căn. Phương pháp điều trị này thường được sử dụng khi cơn đau chỉ giới hạn ở một xương hoặc một số vùng xương vì chùm tia phóng xạ nhắm trực tiếp đến khối u. Xạ trị có thể giúp giảm chèn ép tủy sống và ngăn ngừa tê liệt.
Dược chất phóng xạ
Dược chất phóng xạ là dược chất có chứa nguyên tố phóng xạ. Dược chất phóng xạ được tiêm vào tĩnh mạch rồi sau đó đi theo máu đến các vùng xương nơi ung thư đã di căn đến. Tại đây, phóng xạ sẽ tiêu diệt các tế bào ung thư. Dược chất phóng xạ cũng giúp giảm đau do ung thư di căn xương.
Phẫu thuật
Trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể phải làm phẫu thuật để ổn định đốt sống bị xẹp do ung thư tuyến tiền liệt di căn. Một thủ thuật thường được sử dụng là tạo hình thân đốt sống bằng bơm xi măng có bóng, trong đó bác sĩ đưa một ống dài có gắn bóng bơm hơi vào đốt sống bị xẹp, sau đó bơm hỗn hợp xi măng sinh học. Xi măng sinh học sẽ cứng lại và giúp ổn định đốt sống.
Thuốc giảm đau
Người bệnh có thể dùng các loại thuốc giảm đau thông thường, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen hoặc naproxen. Những loại thuốc này sẽ cho hiệu quả tốt nhất khi dùng thường xuyên. Nếu bị đau dữ dội và thuốc giảm đau thông thường không có tác dụng thì sẽ phải dùng các loại thuốc giảm đau mạnh hơn, chẳng hạn như thuốc giảm đau nhóm opioid.
Chăm sóc giảm nhẹ
Chăm sóc giảm nhẹ gồm có các phương pháp can thiệp giúp kiểm soát triệu chứng bệnh và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Dùng thuốc giảm đau nhóm opioid cũng là một hình thức chăm sóc giảm nhẹ. Chăm sóc giảm nhẹ giúp giảm bớt đau đớn và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc bệnh hiểm nghèo.
Trước đây, chăm sóc giảm nhẹ thường dành cho những trường hợp ung thư giai đoạn cuối nhưng hiện nay, chăm sóc giảm nhẹ có thể được bắt đầu sớm hơn trong quá trình điều trị bệnh.
Tóm tắt bài viết
Những người mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt cần phải theo dõi sát sao các triệu chứng, đặc biệt là đau nhức xương.
Mặc dù đau xương có thể là dấu hiệu cho thấy ung thư tuyến tiền liệt đã di căn và lúc này không còn cách chữa khỏi bệnh nhưng vẫn có các phương pháp điều trị giúp làm giảm các triệu chứng và làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh. Phát hiện sớm sẽ giúp kiểm soát các triệu chứng hiệu quả hơn.
Ung thư tuyến tiền liệt thường không biểu hiện triệu chứng cho đến khi khối u phát triển đủ lớn và chèn ép niệu đạo. Khi điều này xảy ra, bệnh nhân sẽ gặp phải các triệu chứng như tiểu khó, dòng tiểu yếu hay cảm giác tiểu không hết.
Điểm Gleason là hệ thống phân loại ung thư tuyến tiền liệt được sử dụng phổ biến nhất.
Ở giai đoạn đầu, ung thư tuyến tiền liệt thường không có triệu chứng. Đó là lý do tại sao sàng lọc là điều rất quan trọng để phát hiện bệnh từ sớm. Trong nhiều trường hợp, chỉ đến khi ung thư di căn thì các triệu chứng mới xuất hiện. Ung thư tuyến tiền liệt di căn có nghĩa là ung thư đã lan sang các khu vực khác bên ngoài tuyến tiền liệt. Các khu vực phổ biến nhất mà ung thư tuyến tiền liệt thường di căn đến là bàng quang, trực tràng và xương. Ung thư cũng có thể lan đến các hạch bạch huyết, gan, phổi và các cơ quan khác.
Thuốc kháng androgen là một nhóm thuốc có tác dụng ức chế hoạt động của hormone androgen – nguyên nhân gây hình thành khối u ác tính ở tuyến tiền liệt.
Hầu hết chúng ta có lẽ đều đã từng ít nhất một lần bị đau lưng do nâng vật nặng, ngồi làm việc quá lâu hoặc tập thể dục quá sức. Nhưng nếu đột nhiên bị đau lưng mà không rõ nguyên do hoặc đã thử các biện pháp khắc phục thông thường mà cơn đau vẫn không đỡ thì liệu đó có phải là biểu hiện của vấn đề bất thường hay không?