Nên tiêm phòng thủy đậu bao lâu trước khi mang thai?

Bệnh thủy đậu do virus Varicella gây ra, thường lây lan với tốc độ chóng mặt, biểu hiện ban đầu là những mụn nước phồng rộp trên khắp cơ thể hoặc trong niêm mạc lưỡi và miệng. Ở thời điểm phát bệnh, thường kèm theo một số triệu chứng khác như: Sốt cao, chán ăn, buồn nôn, mệt mỏi, có hạch sau tai, viêm họng,... Sau đó, người bệnh sẽ cảm thấy ngứa rát và khó chịu ở vị trí có các nốt xuất hiện. Một số trường hợp bị nhiễm trùng thì dịch bên trong các nốt có màu trắng đục do chứa mủ. Sau hơn 1 tuần, các mụn nước tự vỡ ra và hồi phục dần.

Bệnh thủy đậu còn có khả năng dẫn đến viêm não, viêm màng não, viêm phổi, viêm thận, viêm cầu thận cấp, viêm tai giữa, viêm thanh quản,... Đa số những người mắc phải thủy đậu là trẻ em. Bệnh tưởng chừng đơn giản nhưng không kiêng cữ, vệ sinh sạch sẽ và sử dụng thuốc đúng quy định thì dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Tiêm vắc-xin thủy đậu chính là biện pháp phòng ngừa an toàn, hiệu quả nhất.

Đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai hoặc đang mang thai trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ và sắp sinh thì biến chứng bệnh thủy đậu khi mang thai cũng có thể từ mẹ truyền sang cho thai nhi, làm bé có nguy cơ bị hội chứng thủy đậu bẩm sinh. Biểu hiện là những vết sẹo dưới da, đầu nhỏ, đục thủy tinh thể, nhẹ cân, chi ngắn, chậm phát triển. Đặc biệt ở những bà mẹ đang trong thời kỳ mang thai mà bị thủy đậu 5 ngày trước sinh hoặc 2 ngày sau sinh có khả năng cao sẽ lây bệnh cho thai nhi, khiến em bé bị thủy đậu sơ sinh, tỷ lệ tử vong rất cao.

Tiêm phòng thủy đậu sau bao lâu thì có thai được là thắc mắc của rất nhiều người, hiện nay, loại vắc-xin ngừa thủy đậu được sử dụng phổ biến nhất là vắc-xin Varivax 0,5ml do MSD - Mỹ sản xuất và vắc-xin varilrix do GSK - Bỉ sản xuất. Bộ y tế khuyến cáo nên tiêm phòng trước khi mang thai tốt nhất là 5 tháng và tối thiểu là 1 tháng tùy từng loại vắc-xin, tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn loại vắc-xin thủy đậu phù hợp nhất và biết được thời gian có thai an toàn sau khi tiêm phòng thủy đậu.

Đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai nếu chưa bị thủy đậu hoặc chưa được tiêm phòng thủy đậu, cần tiêm phòng 2 mũi vắc-xin thủy đậu, trong đó, 1 mũi tại thời điểm tùy ý và mũi sau cách mũi 1 từ 4-8 tuần. Nếu đã được tiêm phòng thủy đậu 1 mũi hồi nhỏ chỉ cần tiêm nhắc lại 1 mũi trước khi chuẩn bị mang thai 03 tháng.

Vắc-xin ngừa thủy đậu được sản xuất từ virus gây bệnh giảm độc lực, vì vậy nguy cơ cho thai nhi theo lý thuyết là có thể, tuy nhiên thấp hơn nhiều lần so với mẹ bị nhiễm bệnh tự nhiên ở giai đoạn này. Phụ nữ dù có tiêm vắc-xin thủy đậu hay không tiêm phòng trước khi mang thai thì trong thời gian mang thai cũng nên khám định kỳ và làm các xét nghiệm để biết rõ sức khỏe của thai nhi.

Mặc dù tiêm vắc-xin thủy đậu là việc nên làm vì sức khỏe của sản phụ và thai nhi và để không lây nhiễm bệnh cho cộng đồng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khuyến cáo không nên tiêm:

• Những người đang bị sốt, nổi ban, dị ứng
• Người bị bệnh tim mạch, gan, thận hay những bệnh về máu khác
• Người bị bệnh liên quan đến bạch cầu, đang điều trị bệnh và hệ thống miễn dịch bị ức chế do xạ trị
• Người suy giảm miễn dịch
• Có tiền sử phản ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin ngừa thủy đậu

Đã tiêm chủng các loại vắc-xin ngừa bệnh khác như: Sởi, rubella, quai bị,... trong vòng chưa được 1 tháng thì chưa nên tiêm tiếp vắc-xin ngừa thủy đậu.

Sau khi tiêm vắc-xin thủy đậu phải mất thời gian khoảng 1 - 2 tuần để vắc-xin phát huy tác dụng. Vì vậy, trong thời gian này vẫn nên cẩn thận, tránh tiếp xúc với người bệnh. Thời gian miễn dịch có hiệu quả trong vòng 15 năm. Sau khoảng thời gian này thì nên tiêm mũi nhắc lại để phát huy tác dụng phòng ngừa.

• Không có thai trong vòng 3 tháng sau khi tiêm
• Sau 6 tuần kể từ khi tiêm thì nên tránh tiếp xúc với người bệnh
• Phụ nữ đang cho con bú nên cẩn thận khi tiêm vì virus có thể được bài tiết qua sữa mẹ
• Giữ gìn vệ sinh cẩn thận sau khi tiêm vắc-xin thủy đậu
• Nếu có những biểu hiện bất thường sau khi tiêm như: Co giật, sốt cao,... cần đến cơ sở y tế để thăm khám và có biện pháp điều trị kịp thời.

Thông thường, sau khi tiêm phòng thủy đậu thì sẽ phải tránh thai trong 5 tháng thì mới nên có thai để đảm bảo an toàn. Vắc-xin ngừa thủy đậu được bào chế từ virus sống giảm độc lực. Theo lý thuyết, nguy cơ dị tật cho thai nhi (tiêm ngừa khi đang mang thai) là 1,6%. Tuy nhiên, trên thực tế, theo y văn thế giới, cho đến nay vẫn chưa có trường hợp nào được báo cáo là thai bị dị tật bẩm sinh do tiêm ngừa các loại bệnh trên. Vì thế, nếu lỡ có thai mà tiêm ngừa thì vẫn không có chỉ định bỏ thai. Để hoàn toàn yên tâm, khuyến cáo không nên mang thai tối thiểu 1 tháng sau tiêm ngừa các bệnh trên

Trong trường hợp mới tiêm thủy đậu xong mà có thai thì cũng không nên quá lo lắng, sản phụ cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa sản và tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ để biết được tình hình phát triển của thai nhi.