Tiêm xơ tĩnh mạch

Tiêm xơ tĩnh mạch là gì?

Tiêm xơ tĩnh mạch (chích xơ tĩnh mạch) là một quy trình điều trị ở ngay tại phòng khám để loại bỏ tĩnh mạch màng nhện (các tĩnh mạch nhỏ màu đỏ hoặc tím trên bề mặt da) và một số tĩnh mạch nhỏ bị suy giãn (các tĩnh mạch bị sưng, xoắn thường nhìn thấy dưới da). Một dung dịch được tiêm trực tiếp vào mạch máu sẽ làm kích ứng niêm mạc của tĩnh mạch khiến nó bị sụp đổ và hình thành sẹo. Điều này buộc máu sẽ phải chuyển hướng chảy qua các tĩnh mạch khỏe hơn khác. Tĩnh mạch bị tiêm xơ sau đó sẽ bị cơ thể hấp thụ và biến mất dần trong 2 đến 6 tháng sau.

Ưu và nhược điểm của tiêm xơ tĩnh mạch

Ưu điểm

• Điều trị tiêm xơ tĩnh mạch rất nhanh
• Không cần thời gian nghỉ dưỡng
• Tác dụng phụ bao gồm bầm tím, sưng nề, thường rất nhẹ và ít ngày.
• Có thể xử lý những tĩnh mạch màng nhện quá to không thể loại bỏ bằng laser.
• An toàn cho mọi loại da

Nhược điểm

• Có thể mất 6 tháng mới thấy được kết quả đầy đủ
• Quá trình điều trị có thể gây đau, nhất là khi tiêm nước muối
• Có thể cần điều trị vài lần. Mức độ cải thiện tổng thể sau mỗi phiên có thể lên tới 50 – 70%.
• Tình trạng tăng sắc tố đôi khi có thể xảy ra ở vị trí tiêm, nhất là ở những người có da sẫm màu. Trong một số trường hợp những dấu vết này có thể ở lại vĩnh viễn.
• Nếu thực hiện không chính xác, tiêm xơ tĩnh mạch thực sự có thể khiến xuất hiện nhiều tĩnh mạch hơn – vì thế hãy chọn bác sĩ thật cẩn thận.
• Trong những trường hợp cực kỳ hiếm gặp có thể hình thành cục máu đông sau khi tiêm và có nguy cơ gây tử vong.

Lời khuyên: Đừng lo tiêm xơ tĩnh mạch có thể phá hủy đi những mạch máu mà bạn sẽ cần đến sau này. Bởi vì những tĩnh mạch được xử lý bằng phương pháp tiêm xơ thực sự đã bị hư hỏng và thật ra bạn có hàng km mạch máu chạy trong cơ thể có thể thay thế chúng làm nhiệm vụ cung cấp máu.

Quá trình tiêm xơ tĩnh mạch diễn ra như thế nào

Để xử lý các tĩnh mạch ở chân, bạn sẽ nằm ngửa trên bàn điều trị. Sau khi khử trùng vùng điều trị, bác sĩ sẽ dùng một cây kim nhỏ để tiêm chất làm xơ cứng vào từng tĩnh mạch cần loại bỏ. Sau khi tiêm bác sĩ sẽ ấn vào mạch máu (thường là dùng một miếng băng ép) để không cho máu đổ đầy lại tĩnh mạch đó và giúp phân tán dung dịch.

Số mũi tiêm bạn nhận được sẽ phụ thuộc vào số lượng và kích cỡ tĩnh mạch cần điều trị. Thông thường một quy trình điều trị hoàn tất thường mất chưa đến 1 giờ đồng hồ, quy trình nào nhanh nhất thì chỉ trong 15 phút.

Trong quá trình tiêm bạn có thể cảm thấy hơi bị chuột rút, nóng rát, ngứa hoặc châm chích trong tĩnh mạch (nếu thấy quá đau hãy nói với bác sĩ. Rất có thể dung dịch tiêm đã bị rỉ ra khỏi tĩnh mạch đi vào mô gần đó).

Lời khuyên: Tránh cạo lông và thoa kem dưỡng ẩm lên chân trước khi điều trị và cho đến khi vùng tiêm lành lại.

Quá trình hồi phục sau tiêm xơ tĩnh mạch

Không cần thời gian nghỉ dưỡng với phương pháp tiêm xơ tĩnh mạch vì vậy bạn có thể thực hiện quy trình này trong thời gian nghỉ trong ngày và đi làm lại luôn, mặc dù vậy tốt hơn là nên xắp xếp ai đó lái xe chở bạn về đề phòng trường hợp có cảm giác khó chịu kéo dài ở chân.

Hầu hết mọi người đều trở lại các hoạt động bình thường vào ngay ngày điều trị, các bác sĩ cũng khuyến khích điều này để cải thiện lưu thông máu cũng như tăng cường khả năng chữa lành. Bác sĩ Tâm cho biết, ông luôn khuyến khích bệnh nhân của mình đi lại và duy trì hoạt động sau khi tiêm xơ tĩnh mạch nhưng không được tập các bài tập hoặc động tác mạnh làm tăng áp lực ổ bụng trong ít nhất 5 ngày.

Quá trình hồi phục của bạn sẽ phụ thuộc vào kích cỡ, số lượng và vị trí các tĩnh mạch đã điều trị.

Sau khi điều trị tĩnh mạch mạng nhện, mới đầu những tĩnh mạch này sẽ bị sưng lên một chút và hơi nhô lên trên da. Bạn cũng sẽ nhận thấy da xung quanh các tĩnh mạch hơi đỏ, tuy nhiên tình trạng này sẽ thuyên giảm sau ngày đầu tiên. Các tĩnh mạch sẽ bắt đầu mờ dần đi sau 2 đến 3 tuần đầu. Tùy vào kích thước mà quá trình đào thải hoàn toàn có thể mất từ 2 đến 6 tháng.

Để giúp duy trì chữa lành đúng hướng bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn:

• Đi lại và di chuyển chân để ngăn ngừa cục máu đông
• Đi tất ép (vớ nén) trong 2 đến 3 tháng để giảm nguy cơ bị sưng nề và hình thành cục máu đông ở chân
• Tránh tập luyện nặng và phơi trực tiếp vùng điều trị dưới ánh nắng gay gắt trong 2 đến 4 tuần.
• Trong 1 tháng bạn có thể trở lại hầu hết các bài tập luyện nhưng bác sĩ có thể tiếp tục yêu cầu bạn không được đứng hoặc ngồi lâu.

Các rủi ro và tác dụng phụ tiềm ẩn từ tiêm xơ tĩnh mạch

Các bác sĩ coi tiêm xơ tĩnh mạch là một phương pháp khá an toàn với các biến chứng hiếm khi xảy ra. Mặc dù bạn có thể hơi bị sưng, bầm tím, đỏ da, xuất hiện các vết loét nhỏ hoặc thay đổi cảm giác da ở chỗ tiêm nhưng tất cả những tác dụng phụ này sẽ biến mất trong vài ngày. Bạn có thể khắc phục tình trạng viêm bằng một loại thuốc giảm đau có chứa acetaminophen (chẳng hạn như Tylenol), hoạt chất này sẽ không làm ảnh hưởng đến quá trình đông máu.

Có khoảng 1 trong 3 người, nhất là những người có nước da nâu hoặc nâu vàng nhạt bị phát triển các đường hoặc đốm đen sẫm màu (được gọi là tình trạng tăng sắc tố) ở gần vùng điều trị. Những đốm này có thể phải mất từ 3 đến 6 tháng mới biến mất, nhưng ở một số người chúng sẽ giữ lại lâu hơn, thậm chí là vĩnh viễn. Để ngăn chặn tình trạng này hãy tránh tiếp xúc trực tiếp vùng điều trị với ánh nắng mặt trời trong khoảng 1 tháng.

Một tác dụng phụ khác mà khoảng 1/3 bệnh nhân gặp phải đó là hiện tượng “matting” (thảm tĩnh mạch), trong đó phát triển các mạch máu nhỏ li ti mới ở vùng được điều trị. Tình trạng Matting thường phát triển vào thời điểm 4 đến 6 tuần sau khi tiêm xơ tĩnh mạch và thường tự hết sau 3 đến 12 tháng.

Trong trường hợp hiếm gặp, có thể phát triển một cục máu đông ở trong mạch máu đã được điều trị, và cục máu đông này trôi xuống một tĩnh mạch sâu hơn, gây ra tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu. Trong các trường hợp cực kỳ hiếm, cục máu đông này có thể di chuyển vào phổi. Vì thế, nếu bạn bị chóng mặt, đau ngực hoặc khó thở hãy gọi cấp cứu ngay.

Khi nào thấy được kết quả tiêm xơ tĩnh mạch

Bạn sẽ bắt đầu nhìn thấy kết quả trong vòng 6 tuần nhưng phải đến 6 tháng mới thấy được kết quả đầy đủ.

Bác sĩ có thể sẽ lên lịch tái khám vào thời điểm khoảng 1 tháng sau quy trình điều trị đầu tiên để kiểm tra quá trình của bạn cũng như xem có cần phải điều trị thêm không. Bạn sẽ phải đợi 6 tuần sau lần điều trị đầu tiên rồi mới có thể thực hiện thêm một lần điều trị khác nữa.

Kết quả tiêm xơ tĩnh mạch giữ được trong bao lâu

Các tĩnh mạch được điều trị hiệu quả bằng quy trình tiêm xơ tĩnh mạch sẽ biến mất vĩnh viễn, nhưng các tĩnh mạch mạng nhện mới có thể xuất hiện bất cứ lúc nào ngay cả trong cùng vị trí đã được điều trị. Điều đó có nghĩa là bạn có thể cần nhiều lần điều trị tiêm xơ tĩnh mạch trong tương lai.

Đi tất ép có thể giúp ngăn chặn hoặc trì hoãn hình thành các tĩnh mạch mạng nhện mới bằng cách ngăn không cho máu tích tụ ở chân.

Tiêm xơ tĩnh mạch có thể điều trị được tình trạng suy giãn tĩnh mạch không?

Tiêm xơ tĩnh mạch không thể điều trị được các tĩnh mạch lớn bị suy giãn (suy giãn tĩnh mạch). Đối với những tĩnh mạch này bạn có thể cần phải phẫu thuật để cắt bỏ. Các tĩnh mạch lớn, phình to bị suy giãn thường được xử lý bằng các công nghệ và kỹ thuật khác như phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch ngoại trú (ambulatory phlebectomy), trong đó loại bỏ những tĩnh mạch này qua các vết rạch nhỏ.

Nếu bạn thấy bị đau, đau âm ỉ hay nặng nề do các tĩnh mạch bị sưng thì tiêm xơ tĩnh mạch có thể không phải là lựa chọn tốt nhất cho bạn. Những triệu chứng này là do máu bị dồn tích lại ở chân, có thể gây hư hại hoặc làm suy yếu các van trong tĩnh mạch mà thường có nhiệm vụ duy trì máu chảy (theo một chiều- trở về tim)

Việc loại trừ các bệnh lý sẵn có ở van tĩnh mạch trước khi tiến hành tiêm xơ là điều vô cùng quan trọng. Nếu không xử lý trước những vấn đề này thì tỉ lệ tái phát suy giãn tĩnh mạch sẽ rất cao. Bác sĩ có thể bắt đầu bằng cách siêu âm để xác định những tĩnh mạch nào có vấn đề và cách điều trị tốt nhất cho chúng.

Tìm kiếm chuyên gia tiêm xơ tĩnh mạch

Bạn sẽ muốn tìm một chuyên gia giàu kinh nghiệm trong điều trị tĩnh mạch. Có thể là một bác sĩ da liễu, chuyên gia về tĩnh mạch học hoặc bác sĩ phẫu thuật mạch máu giàu kinh nghiệm và được đào tạo chuyên sâu để thực hiện tiêm xơ tĩnh mạch. Tốt nhất bạn nên tìm một bác sĩ không chỉ giỏi thực hiện tiêm xơ tĩnh mạch mà còn có khả năng sàng lọc tình trạng rối loạn chức năng tiềm ẩn có thể có trong các tĩnh mạch lớn và sâu hơn.

Tiêm xơ tĩnh mạch giá bao nhiêu?

Chí phí thực hiện sẽ khác nhau tùy theo số tĩnh mạch cần điều trị, số lần điều trị cần thực hiện cũng như địa điểm thực hiện và kinh nghiệm chuyên môn của bác sĩ.

Bảo hiểm có thể sẽ hỗ trợ chi trả cho quy trình tiêm xơ tĩnh mạch nếu các tĩnh mạch của bạn gây ra các triệu chứng bất lợi hoặc làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề y tế (như cục máu đông).

Các phương pháp thay thế tiêm xơ tĩnh mạch

Tiêm xơ tĩnh mạch là phương pháp phù hợp để điều trị cho các tĩnh mạch ở chân. Nhưng với những tĩnh mạch ở mặt, nơi có làn da mỏng thì hầu hết các bác sĩ đều nói rằng điều trị bằng laser sẽ an toàn và dễ dự đoán hơn. Mặc dù các chất gây xơ cứng bao gồm nước muối hypertonic, polidocanol (Asclera), và sodium tetradecyl sulfate (Sotradecol) đã được cải thiện rất nhiều trong những năm qua nhưng không phải mọi tĩnh mạch đều có thể được điều trị bằng liệu pháp tiêm xơ tĩnh mạch.

• Laser (như laser YAG) là một lựa chọn thay thế hoặc là phương pháp điều trị bổ sung phổ biến cho tiêm xơ tĩnh mạch. Tuy nhiên bác sĩ Tâm cảnh báo rằng, các loại laser chỉ điều trị được những tĩnh mạch mạng nhện rất nhỏ, chứ không phải các tĩnh mạch lớn mà tiêm xơ tĩnh mạch có thể làm được. Trong những trường hợp này, lựa chọn thay thế khác duy nhất đó là phẫu thuật cắt bỏ tĩnh mạch (phlebectomy).
• IPL (ánh sáng xung cường độ cao) hiệu quả tốt khi điều trị tĩnh mạch mạng nhện và mao mạch bị vỡ trên mặt.
• Veinwave là một phương pháp khác để điều trị các tĩnh mạch mạng nhện nhỏ. Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị có gắn đầu kim nhỏ, đâm đầu kim này vào tĩnh mạch mạng nhện và năng lượng phát ra từ đầu mũi kim sẽ làm nóng đủ đến mức phá vỡ tĩnh mạch. Thường thì Veinwave được sử dụng để xử lý các tĩnh mạch mạng nhện quá nhỏ không thể điều trị bằng phương pháp tiêm xơ tĩnh mạch. Vùng bị ảnh hưởng thường đủ nhỏ để bạn không cần dùng đến thuốc gây tê.