Bệnh tiểu đường là một vấn đề sức khỏe mãn tính, trong đó nồng độ đường hay glucose tích tụ trong máu ở mức cao.
Trong cơ thể chúng ta có một loại hormone là insulin có vai trò đưa glucose từ máu vào các tế bào để được sử dụng làm năng lượng.
Khi mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, các tế bào không thể phản ứng với insulin như bình thường và khi bệnh tiến triển, cơ thể còn không thể tạo ra đủ insulin, khiến cho nồng độ glucose (đường huyết) trong máu tăng cao.
Nếu không được kiểm soát, bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể gây ra tình trạng mức đường huyết cao mãn tính, dẫn đến một số triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng.
Khi bị tiểu đường tuýp 2, cơ thể không thể sử dụng hiệu quả insulin để đưa glucose vào tế bào. Điều này khiến cho cơ thể phải dựa vào nguồn năng lượng thay thế có trong các mô, cơ và các cơ quan. Phản ứng dây chuyền này có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau.
Bệnh tiểu đường tuýp 2 thường phát triển chậm. Các triệu chứng thường chỉ ở mức nhẹ nên rất dễ bị bỏ qua. Các triệu chứng ban đầu gồm có:
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và còn gây nguy hiểm.
Nếu lượng đường trong máu ở mức cao trong suốt một thời gian dài thì sẽ có các triệu chứng như:
Nếu bạn có từ hai triệu chứng trở lên thì nên đi khám. Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường sẽ đe dọa đến tính mạng.
Tìm hiểu thêm các triệu chứng khác của bệnh tiểu đường tuýp 2
Insulin là một hormone tự nhiên có trong cơ thể được tuyến tụy sản sinh và giải phóng ra khi chúng ta ăn. Insulin giúp vận chuyển glucose từ máu vào các tế bào trong cơ thể để được sử dụng làm năng lượng.
Khi bị tiểu đường tuýp 2, cơ thể sẽ kháng insulin, có nghĩa là không còn sử dụng insulin một cách hiệu quả nữa. Điều này buộc tuyến tụy phải tăng cường hoạt động để tạo ra nhiều insulin hơn.
Theo thời gian, tình trạng này có thể làm tổn hại các tế bào trong tuyến tụy và cuối cùng, tuyến tụy không còn sản sinh được insulin nữa.
Khi cơ thể không sản sinh đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả thì glucose sẽ tích tụ lại trong máu và khiến cho các tế bào của cơ thể bị thiếu năng lượng. Đến nay các bác sĩ vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra hiện tượng này nhưng rất có thể là do rối loạn chức năng tế bào trong tuyến tụy hoặc do quá trình phát tín hiệu và điều chỉnh tế bào. Ở một số người, nguyên nhân còn là do gan sản sinh ra quá nhiều glucose hoặc cũng có thể do khuynh hướng di truyền phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2.
Các nhà khoa học đã phát hiện có khuynh hướng di truyền gây ra bệnh béo phì, làm tăng nguy cơ kháng insulin và dẫn đến bệnh tiểu đường. Ngoài ra, cũng có thể do yếu tố từ môi trường kích hoạt bệnh ở những người vốn mang gen di truyền tiểu đường tuýp 2.
Tuy nhiên, khả năng cao vẫn là do sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tìm hiểu thêm về các nguyên nhân gây bệnh tiểu đường.
Mặc dù đến nay nguyên nhân chính xác gây bệnh tiểu đường tuýp 2 vẫn chưa được xác định rõ nhưng các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc loại bệnh tiểu đường này, trong đó có một số yếu tố mà chúng ta có thể thay đổi nhưng cũng có những yếu tố nằm ngoài khả năng kiểm soát.
Bạn cũng sẽ có nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 cao hơn nếu từng bị tiểu đường thai kỳ hoặc tiền tiểu đường, đây là hai tình trạng do nồng độ glucose trong máu tăng cao gây nên.
Tìm hiểu thêm về các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Dù bạn có bị tiền tiểu đường hay không thì cũng nên đi khám ngay nếu phát hiện thấy các triệu chứng của bệnh tiểu đường. Khi đi khám, bác sĩ sẽ tiến hành các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán sau đây:
Nếu bạn được kết luận bị tiểu đường thì bác sĩ sẽ hướng dẫn các cách kiểm soát bệnh, gồm có:
Trong thời gian đầu bạn sẽ cần đi khám thường xuyên hơn để bác sĩ kiểm tra mức độ hiệu quả của kế hoạch điều trị.
Chẩn đoán sớm là điều rất quan trọng để kiểm soát hiệu quả bệnh tiểu đường.
Tìm hiểu chi tiết về các phương pháp chẩn đoán tiểu đường tuýp 2
Mặc dù không thể chữa khỏi nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được tình trạng tiểu đường tuýp 2 để giữ cho mức đường huyết ở phạm vi cho phép. Khi đi khám, bác sĩ sẽ cho bạn biết tần suất nên kiểm tra mức đường huyết.
Dưới đây là các cách để kiểm soát nồng độ glucose trong máu khi mắc tiểu đường tuýp 2:
Bác sĩ sẽ chỉ cho bạn biết cụ thể cách nhận biết các triệu chứng ban đầu khi nồng độ glucose trong máu tăng quá cao hoặc giảm quá thấp và phải làm gì trong những tình huống như vậy.
Về phương pháp điều trị, không phải ai bị tiểu đường tuýp 2 cũng cần tiêm insulin. Bác sĩ thường chỉ định tiêm đối với những trường hợp mà tuyến tụy không tự tạo ra đủ insulin. Nếu được chỉ định thì bạn cần tiêm insulin đúng theo chỉ dẫn. Ngoài ra còn có những loại thuốc kê đơn cũng được sử dụng để điều trị tiểu đường tuýp 2.
Trong một số trường hợp, chỉ cần thay đổi lối sống là đủ để kiểm soát bệnh tiểu đường tuýp 2 nhưng đa phần vẫn phải cần đến sự hỗ trợ của các loại thuốc như:
Mỗi loại thuốc này đều có đi kèm với một số tác dụng phụ tiềm ẩn và bạn có thể phải thử qua nhiều loại để tìm ra loại thuốc phù hợp nhất hoặc cũng có thể phải kết hợp nhiều loại thuốc với nhau để điều trị bệnh hiệu quả.
Nếu còn bị tăng huyết áp hoặc cholesterol cao thì sẽ phải dùng thêm các loại thuốc khác dành riêng cho những vấn đề này.
Còn nếu cơ thể bạn không tạo ra đủ insulin thì bác sĩ sẽ chỉ định tiêm insulin. Bạn có thể chỉ cần tiêm insulin tác dụng dài một lần vào ban đêm hoặc cần tiêm nhiều lần trong ngày.
Tìm hiểu thêm về các loại thuốc khác để kiểm soát bệnh tiểu đường
Không phải lúc nào cũng ngăn ngừa được hoàn toàn bệnh tiểu đường tuýp 2 vì có các yếu tố mà chúng ta không thể can thiệp được như di truyền, chủng tộc hay tuổi tác.
Tuy nhiên, một số điều chỉnh về thói quen sống hàng ngày có thể giúp trì hoãn hoặc thậm chí ngăn ngừa sự phát triển của bệnh.
Bạn nên hạn chế tiêu thụ đường và carbohydrate tinh chế, đồng thời thay thế chúng bằng các loại ngũ cốc nguyên cám, nguồn carbohydrate lành mạnh và chất xơ có chỉ số glycemic (GI) thấp. Thịt nạc, thịt gia cầm và cá là những nguồn thực phẩm nhiều protein mà lại rất tốt cho người bệnh tiểu đường. Bạn cũng nên bổ sung thêm axit béo omega-3 từ một số loại cá, chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa. Khi mua các sản phẩm sữa thì nên chọn loại ít chất béo.
Ngoài quan tâm đến việc ăn những gì, ăn bao nhiêu cũng là điều rất quan trọng. Bạn nên tính toán cẩn thận khẩu phần ăn và cố gắng ăn các bữa vào cùng một thời điểm mỗi ngày.
Một trong các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 là thói quen sống ít vận động. Do đó, nên dành ra 30 phút tập thể dục mỗi ngày,điều này sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng sức khỏe. Ngoài ra, cố gắng đi lại, vận động càng nhiều càng tốt trong suốt cả ngày.
Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 sẽ tăng cao khi bạn thừa cân. Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh và tập thể dục mỗi ngày cũng là những cách giúp giảm và kiểm soát cân nặng. Nếu những thay đổi này vẫn không hiệu quả thì có thể tham khảo thêm các cách giảm cân an toàn.
Khám phá biện pháp ngăn ngừa tiểu đường tuýp 2 nhờ curcumin, vitamin D và cà phê
Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho trái tim khỏe mạnh và kiểm soát lượng đường trong máu ở mức an toàn. Hơn nữa, việc theo một chế độ ăn lành mạnh cũng không hề phức tạp. Đã có hẳn khuyến nghị chung về chế độ ăn kiêng dành cho những người bị tiểu đường tuýp 2 mà bất cứ ai cũng có thể áp dụng theo. Chế độ ăn này gồm có những lưu ý chính sau:
Có một số loại thực phẩm và đồ uống mà người bị tiểu đường nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn như:
Đọc thêm: Danh sách các thực phẩm và đồ uống khác cần tránh xa khi bị tiểu đường
Bạn nên bổ sung nhiều chất xơ bằng các loại thực phẩm giàu carbohydrate lành mạnh như:
cùng với các loại thực phẩm chứa nhiều axit béo omega-3:
Bên cạnh đó, nên chọn các nguồn thực phẩm có chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa như:
Nhưng cũng cần lưu ý, mặc dù các loại chất béo này tốt cho cơ thể nhưng chúng cũng chứa hàm lượng calo cao. Vì thế, chỉ nên tiêu thụ ở mức vừa phải. Lựa chọn các sản phẩm sữa ít béo để hạn chế lượng chất béo.
Không phải ai cũng biết cách kiểm soát hiệu quả bệnh tiểu đường. Nếu không được điều trị và kiểm soát đúng cách, tiểu đường tuýp 2 có thể ảnh hưởng đến gần như tất cả các cơ quan trong cơ thể và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
Hạ đường huyết là tình trạng có thể xảy ra khi lượng đường trong máu tụt xuống thấp. Các triệu chứng thường là run tay, chóng mặt và khó nói chuyện. Tình trạng này có thể được khắc phục bằng cách ăn hoặc uống đồ ngọt ví dụ như nước trái cây, nước đường hoặc kẹo.
Tăng đường huyết là tình trạng xảy ra khi lượng đường trong máu tăng cao với các dấu hiệu phổ biến là đi tiểu thường xuyên và khát nước liên tục. Tập luyện là một cách để hạ mức đường huyết.
Nếu bạn bị tiểu đường khi đang mang thai thì sẽ càng cần theo dõi chặt chẽ. Bệnh tiểu đường trong thai kỳ nếu không được kiểm soát có thể gây ra những vấn đề như:
Ở những phụ nữ mắc bệnh tiểu đường, nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim sau lần đầu tiên sẽ cao gấp đôi người bình thường và nguy cơ mắc bệnh suy tim cũng cao gấp 4 lần những người không bị tiểu đường. Nam giới bị bệnh tiểu đường còn có khả năng mắc chứng rối loạn cương dương (ED) cao gấp 3.5 lần người khỏe mạnh.
Tổn thương thận và suy thận cũng là những biến chứng có thể xảy ra ở cả phụ nữ và nam giới mắc tiểu đường.
Đọc thêm: Các bước để giảm nguy cơ tổn thương thận và các biến chứng tiểu đường khác
Tỉ lệ tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em đang ngày càng gia tăng. Có nhiều lí do khác nhau dẫn đến điều này nhưng bệnh thường xảy ra ở những trẻ có một trong các yếu tố sau:
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em cũng giống như ở người lớn, gồm có:
Vào năm 2018, ADA khuyến nghị tất cả trẻ em thừa cân và có thêm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cần được xét nghiệm tiền tiểu đường hoặc tiểu đường tuýp 2. Bệnh tiểu đường nếu không được điều trị thì có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và thậm chí gây tử vong.
Phương pháp xét nghiệm đường huyết ngẫu nhiên sẽ cho biết nồng độ glucose trong máu có cao hay không còn phương pháp xét nghiệm HbA1C sẽ cho ra mức đường huyết trung bình trong một vài tháng gần nhất. Trẻ nhỏ cũng có thể cần làm xét nghiệm đường huyết lúc đói.
Sau khi trẻ được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường thì bác sĩ sẽ xác định xem là tuýp 1 hay tuýp 2 rồi đưa ra phương án điều trị cụ thể.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO):
Hiện nay, bệnh tiểu đường đang ngày càng lan rộng, ảnh hưởng đến cuộc sống của gần nửa tỷ người trên toàn thế giới.
Khi mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, bạn sẽ cần đi khám thường xuyên để làm các xét nghiệm máu định kỳ nhằm xác định chỉ số đường huyết. Điều này sẽ giúp theo dõi mức độ hiệu quả của các phương pháp kiểm soát bệnh và của các loại thuốc mà bạn đang dùng (nếu có).
Vì bệnh tiểu đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nên bác sĩ sẽ cần theo dõi cả huyết áp và nồng độ cholesterol trong máu.
Nếu bạn có các triệu chứng của bệnh tim thì sẽ cần thêm các phương pháp kiểm tra chẩn đoán bổ sung như đo điện tâm đồ hoặc điện tim gắng sức.
Dưới đây là một số cách để kiểm soát bệnh tiểu đường:
Nếu được thì nên vận động mọi người trong nhà cùng làm theo chế độ ăn uống lành mạnh và tham gia các hoạt động thể chất. Như vậy, việc kiểm soát và sống chung với bệnh tiểu đương sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Mình năm nay 32 tuổi đã sinh sang bé thứ 2. Bé đầu thì không sao. Bé thứ 2 đưa đi khám bác sĩ kết luận bị viêm da cơ địa. Không hiểu sao bây giờ mình đi đâu cũng nhìn thấy rất nhiều bé bị giống bé nhà mình, trước kia thì chẳng thấy mấy. Bác sĩ có thể cho biết nguyên nhân tại sao bây giờ có nhiều bé bị như thế không ạ?
-Bác sĩ có thể đưa ra một số giải pháp làm giảm chứng đầy hơi, chướng bụng cho bà bầu giúp tôi được không ạ? Cảm ơn bác sĩ!
- Bác sĩ ơi, tôi đang có thai lần thứ hai nhưng không có triệu chứng gì, như vậy có bình thường không ạ? Cảm ơn bác sĩ!
- Bác sĩ cho tôi hỏi, có phải cảm lạnh và cúm là những bệnh dễ lây nhiễm nhất trước khi triệu chứng xuất hiện không ạ?
- Bác sĩ cho tôi hỏi, có phải trẻ sẽ có nguy cơ mắc tiểu đường cao hơn khi tiêm phòng không ạ? Cảm ơn bác sĩ!
Tìm chúng tôi trên:-
-