Nang Thận Có Trở Thành Ung Thư Thận Không?

Nang thận là những khối chứa dịch hình thành ở một hoặc cả hai quả thận. Nang thận là một vấn đề tương đối phổ biến, có thể xảy ra ngay từ khi sinh ra hoặc hình thành theo năm tháng. Nang được tìm thấy ở khoảng 40% người trên 50 tuổi trải qua các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh trên hoặc xung quanh thận. (1)

Đa số nang thận là lành tính, có nghĩa là không phải ung thư và không cần điều trị. Tuy nhiên, đôi khi nang lại là khối u ác tính, có nghĩa là ung thư.

Nang thận là gì?

Thận là cơ quan hình hạt đậu nằm ở khoang bụng sau phúc mạc. Chức năng của thận là loại bỏ nước, muối, các chất thải từ máu và biến những chất này thành nước tiểu. Nước tiểu sẽ chảy đến bàng quang rồi sau đó được đào thải ra khỏi cơ thể.

Nang thận là những túi chứa dịch hình thành trên bề mặt của một hoặc cả hai quả thận. Có hai loại nang thận:

Nang thận đơn thuần (nang đơn thận): những nang đơn lẻ có thành mỏng và chứa dịch lỏng.

Nang thận phức tạp: có thành dày hơn, có thể chứa dịch lỏng và cả chất rắn.

Nang thận có kích thước đa dạng. Và một người có thể có một hoặc nhiều nang trên một hoặc cả hai quả thận, mặc dù nang thận chủ yếu hình thành ở thận trái. Các nhà nghiên cứu tin rằng nguyên nhân gây nang thận là do các phần của thận không hoạt động bình thường, khiến cho dịch tích tụ và hình thành nang.

Một số triệu chứng thường gặp của nang thận là đau bụng và tiểu khó. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, nang thận không gây ra bất kỳ triệu chứng nào và được tình cờ phát hiện khi thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh nhằm kiểm tra các vấn đề khác, chẳng hạn như sỏi thận, thoát vị hoặc bệnh túi mật.

Ung thư thận là gì?

Ung thư thận là khối u ác tính hình thành ở thận. Ung thư xảy ra khi các tế bào trở nên bất thường, phân chia mất kiểm soát và tạo nên khối u.

Khối u ác tính được tạo thành từ mô mỡ, cơ, mô liên kết và các chất khác. Theo thời gian, khối u sẽ tiếp tục phát triển và các tế bào ung thư có thể tách khỏi khối u ban đầu rồi lan đến các bộ phận khác của cơ thể. Điều này được gọi là ung thư di căn.

Có nhiều loại ung thư thận, gồm có:

• Ung thư biểu mô tế bào thận: Loại này lại được chia thành ung thư biểu mô tế bào sáng và ung thư biểu mô không phải tế bào sáng. Đây là loại ung thư thận phổ biến nhất. Cứ 10 ca ung thư thận thì có đến 9 ca là ung thư biểu mô tế bào thận. Ung thư biểu mô tế bào thận có thể được tạo thành từ một khối u đơn lẻ hoặc từ hai khối u trở lên.
• Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp: Loại ung thư này bắt đầu ở bể thận. Tỷ lệ mắc là 5 – 10 ca trên 100 ca ung thư thận.
• U nguyên bào thận: Hay còn được gọi là u Wilms. Loại ung thư thận này chủ yếu xảy ra ở trẻ em và hiếm gặp ở người lớn.
• Sarcoma thận: Đây là một loại ung thư thận hiếm gặp, bắt đầu ở mô liên kết và mạch máu của thận.

Đôi khi, thận hình thành các u lành tính gọi là u cơ mỡ mạch thận hay u tế bào lớn thận. Không giống như nang thận, u cơ mỡ mạch thận và u tế bào lớn thận có dạng khối rắn và không chứa dịch. Và, không giống như ung thư, u cơ mỡ mạch thận và u tế bào lớn thận không lây sang các bộ phận khác của cơ thể.

Nang thận có thể trở thành ung thư thận không?

Nang thận được phân loại theo hệ thống Bosniak. Hệ thống này phân loại nang thận dựa trên kích thước và các đặc điểm khác, chẳng hạn như thành phần (chất lỏng hay mô,…).

Nang thận đơn thuần — loại nang thận phổ biến nhất — không phải ung thư và không cần theo dõi hay điều trị.

Mặt khác, nang thận phức tạp có thể là khối u ác tính.

Bảng dưới đây là các loại nang thận được phân chia theo hệ thống Bosniak và khả năng trở thành ung thư của mỗi loại. (2)

Sự khác biệt giữa nang thận và ung thư thận

Điểm khác biệt chính giữa nang thận và ung thư thận là cấu tạo của nang. Nang thận đơn thuần (loại nang thận không trở thành ung thư) chứa dịch lỏng và có thành mỏng. Trong khi đó, nang thận phức tạp (loại nang thận có thể trở thành ung thư) có thành dày hơn và chứa cả dịch lẫn mô.

Nang thận lành tính sẽ không lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Mặt khác, khối u ác tính nếu không được điều trị sẽ ngày càng phát triển, sau đó các tế bào ung thư sẽ lan đến các cơ quan lân cận và các cơ quan ở xa trong cơ thể.

Chẩn đoán nang thận

Nang thận thường được phát hiện qua các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI). Những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cho phép bác sĩ thấy được sự khác biệt giữa nang thận, khối u ác tính và các vấn đề khác.

Các xét nghiệm, chẳng hạn như xét nghiệm máu hay xét nghiệm nước tiểu, cũng được thục hiện nhằm kiểm tra xem nang thận có ảnh hưởng như thế nào đến chức năng thận.

Chẩn đoán ung thư thận

Phương pháp chẩn đoán ung thư thận cũng gồm có các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm.

• Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu giúp phát hiện máu trong nước tiểu hoặc đôi khi là tế bào ung thư.
• Công thức máu toàn bộ (CBC): Xét nghiệm máu này giúp phát hiện tình trạng thiếu máu (số lượng hồng cầu thấp) hoặc bệnh đa hồng cầu (số lượng hồng cầu cao).
• Xét nghiệm sinh hoá máu: đo nồng độ men gan, canxi và các chất khác trong máu.

Bác sĩ cũng có thể sẽ yêu cầu sinh thiết thận để xác nhận chẩn đoán. Sinh thiết thận là thủ thuật lấy mẫu mô nhỏ từ thận và phân tích trong phòng xét nghiệm. Có hai kỹ thuật sinh thiết chính là chọc hút bằng kim nhỏ và sinh thiết kim lõi.

Yếu tố nguy cơ của nang thận và ung thư thận

Nguy cơ hình thành nang thận tăng theo tuổi tác. Nang thận phổ biến hơn ở người trên 50 tuổi. Một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ nang thận là giới tính (nam giới có nguy cơ cao hơn phụ nữ), hút thuốc lá và cao huyết áp. Mắc một số bệnh di truyền cũng có thể làm tăng nguy cơ nang thận, ví dụ như bệnh thận đa nang.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư thận cũng tương tự như nang thận. Nam giới cũng có nguy cơ bị ung thư thận cao hơn phụ nữ. Hút thuốc và cao huyết áp cũng làm tăng nguy cơ ung thư thận. Những người có tiền sử gia đình bị ung thư thận sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Ngoài ra, các yếu tố khác làm tăng nguy cơ ung thư thận còn có:

• Chủng tộc: Một số chủng tộc có nguy cơ mắc ung thư thận cao hơn, ví dụ như người gốc Phi.
• Cân nặng: Ung thư thận phổ biến hơn ở những người béo phì do sự mất cân bằng một số hormone nhất định.
• Thuốc: Dùng thuốc giảm đau acetaminophen có thể làm tăng nguy cơ ung thư thận.
• Tiếp xúc với hóa chất: Trichloroethylene, một loại dung môi tẩy rửa, có thể gây ung thư thận.

Tiên lượng nang thận và ung thư thận

Nang thận I, II và IIF (theo hệ thống phân loại Bosniak) không trở thành ung thư. Hầu hết các trường hợp bị những loại nang thận này đều không cần phải theo dõi hay điều trị vì đó là những loại nang thận lành tính và không nguy hiểm. Nang thận III và IV có khả năng trở thành u ác tính cao hơn nhiều và do đó cần phải theo dõi sát sao và điều trị.

Tiên lượng ung thư thận phụ thuộc vào loại ung thư. Tuy nhiên, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) đã công bố tỷ lệ sống tương đối 5 năm theo mức độ lan rộng của ung thư trong cơ thể như sau: (3)

• Ung thư khu trú: có nghĩa là ung thư thận chỉ giới hạn ở thận. Tỷ lệ sống 5 năm đối với ung thư thận khu trú là 93%.
• Ung thư di căn vùng: ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết hoặc mô lân cận. Tỷ lệ sống 5 năm đối với ung thư di căn vùng là 71%.
• Ung thư di căn xa: ung thư đã lan đến các cơ quan ở xa như não, phổi hoặc xương. Tỷ lệ sống 5 năm đối với ung thư di căn xa là 14%.

Nhìn chung, tỷ lệ sống 5 năm của người mắc bệnh ung thư thận là 76%. Điều này có nghĩa là khả năng sống thêm được ít nhất 5 năm sau chẩn đoán của những người mắc bệnh ung thư thận là 76% so với những người không mắc ung thư.

Câu hỏi thường gặp

Là những câu hỏi về nang thận có trở thành ung thư thận không? Được các bác sĩ, chuyên gia giải đáp. Hãy cùng tìm hiểu xem câu hỏi là gì nhé!

Nang thận có tự khỏi không? Bao lâu thì khỏi?

Thời gian mà nang thận tồn tại ở mỗi người là khác nhau. Nang thận đơn thuần có thể tự biến mất hoặc tồn tại trong nhiều năm mà không gây triệu chứng. Nếu nang thận không gây triệu chứng/tổn thương và không phải là ung thư thì không cần điều trị.

Điều trị nang thận bằng cách nào?

Nang thận I, II và IIF không cần điều trị nếu không có triệu chứng. Nếu có triệu chứng thì có thể điều trị bằng cách dẫn lưu nang thận. Đối với nang thận III và IV, phương pháp điều trị gồm có sinh thiết, phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ thận (cắt thận bán phần/cắt thận triệt căn) và đốt u thận (tiêu diệt tế bào ung thư bằng năng lượng nhiệt, sóng xung kích hoặc liệu pháp áp lạnh).

Có cách nào phòng ngừa nang thận không?

Không có cách phòng ngừa nang thận. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây về bệnh thận đa nang cho thấy rằng uống nhiều nước mỗi ngày có thể giúp làm chậm sự phát triển của nang thận.

Tóm tắt bài viết

Nang thận không phải lúc nào cũng có triệu chứng. Nang thận có thể được tình cờ phát hiện khi thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh nhằm kiểm tra một số vấn đề sức khỏe khác.

Nang thận đơn thuần hiếm khi là u ác tính và thường không cần điều trị trừ khi có triệu chứng. Các nang thận phức tạp ở cấp độ III và IV theo hệ thống phân loại Bosniak cần được theo dõi và điều trị để ngăn ngừa tổn thương thận và ung thư.

Như vậy, để giải đáp thông tin " Nang thận có trở thành ung thư thận không?". Hy vọng đem lại những thông tin hữu ích với bạn đọc qua nội dung trên. Để tìm hiểu chi tiết, vui lòng xem tại website: https://suckhoe123.vn/ nhé!.