Mối liên hệ giữa tăng sản tuyến tiền liệt lành tính và suy thận

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính là gì?

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (hay còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt) là một tình trạng khá phổ biến ở nam giới trên 50 tuổi. Mặc dù hiếm khi xảy ra nhưng tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính là tình trạng tuyến tiền liệt tăng kích thước một cách lành tính. Tuyến tiền liệt là một phần trong hệ sinh dục của nam giới, có chức năng tham gia sản xuất tinh dịch.

Tuyến tiền liệt nằm bên dưới bàng quang, ngay phía trước trực tràng và bao quanh niệu đạo - ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài dương vật.

Tuyến tiền liệt có kích thước rất nhỏ khi mới sinh. Ở tuổi dậy thì, tuyến tiền liệt tăng gấp đôi kích thước. Khoảng 25 tuổi, tuyến tiền liệt bắt đầu phát triển trở lại nhưng với tốc độ chậm. Tuyến tiền liệt bình thường của nam giới trưởng thành nặng khoảng 15 – 25 gram và có kích thước 4x3x2cm (rộng 4cm, dài 3cm và đường kính trước sau khoảng 2cm).

Nếu tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển vượt quá kích thước này thì có thể sẽ chèn lên niệu đạo, cản trở dòng chảy nước tiểu và gây ra các triệu chứng như tiểu khó, dòng tiểu yếu và tiểu không hết.

Theo Tổ chức Chăm sóc Tiết niệu (Urology Care Foundation), khoảng 50% nam giới trong độ tuổi từ 51 đến 60 bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính và khoảng 90% nam giới trên 80 tuổi gặp phải vấn đề này.

Trong bài viết này hãy cùng tìm hiểu xem tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có mối liên hệ như thế nào với bệnh suy thận.

Suy thận là gì?

Suy thận là tình trạng thận không còn khả năng lọc và bài tiết chất lỏng một cách hiệu quả. Suy thận gồm có 5 giai đoạn. Ở giai đoạn suy thận nghiêm trọng nhất, người bệnh phải lọc máu liên tục hoặc ghép thận để tồn tại.

Các nguyên nhân phổ biến gây suy thận là bệnh tiểu đường và một số bệnh tự miễn hoặc di truyền. Một số loại thuốc, cao huyết áp, mất nước, nhiễm trùng hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu cũng có thể làm tổn thương thận.

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể gây suy thận

Bất cứ điều gì cản trở nước tiểu rời khỏi cơ thể đều có thể dẫn đến suy thận cấp, chẳng hạn như sỏi thận hoặc cục máu đông trong đường tiết niệu. Ung thư tuyến tiền liệt và tăng sản tuyến tiền liệt lành tính cũng có thể gây suy thận cấp.

Các triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính thường nặng dần theo thời gian. Trong những trường hợp nghiêm trọng, tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể dẫn đến nhiễm trùng, tổn thương bàng quang hoặc tổn thương thận. Mặc dù không phổ biến nhưng tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể gây ra suy thận. Đó là lý do tại sao cần phải phát hiện và điều trị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính ngay từ sớm, trước khi tình trạng này gây hại đến thận.

Tin tốt là hầu hết nam giới mắc chứng tăng sản tuyến tiền liệt lành tính đều không bị tổn thương thận hay suy thận.

Triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính và suy thận

Một vấn đề mà rất nhiều nam giới bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính gặp phải là chứng tiểu đêm – tình trạng đi tiểu nhiều lần vào ban đêm. Điều này cũng có thể xảy ra vào ban ngày.Người bệnh liên tục cảm thấy buồn tiểu, ngay cả khi vừa mới đi tiểu. Ngoài ra có thể còn bị tiểu gấp (cảm giác buồn tiểu dữ dội, không thể nhịn được và phải nhanh chóng vào nhà vệ sinh ngay) nhưng khi đi tiểu thì dòng tiểu lại yếu hoặc ngắt quãng. Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính còn gây tiểu khó hoặc thậm chí là hoàn toàn không thể đi tiểu.

Các triệu chứng của suy thận gồm có:

• Lượng nước tiểu ít
• Sưng phù ở bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân do giữ nước
• Khó thở hoặc đau ngực
• Mệt mỏi
• Buồn nôn

Khi tiến triển nặng, suy thận có thể gây thiếu tỉnh táo, co giật hoặc hôn mê. Lúc này, chức năng thận đã rất kém và có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Khi nào cần đi khám?

Nếu tình trạng tiểu nhiều lần gây ảnh hưởng đến giấc ngủ và hoạt động thường ngày thì nên đi khám. Bác sĩ sẽ tiến hành các phương pháp chẩn đoán đề xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng này.

Nếu thấy nước tiểu có máu, không đi tiểu được hoặc cơ thể bị phù nề thì phải đến bệnh viện ngay.

Giảm nguy cơ suy thận do tăng sản tuyến tiền liệt lành tính

Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể điều trị bằng một số loại thuốc, gồm có các loại thuốc làm giãn cơ vòng ở cổ bàng quang và lỗ niệu đạo để nước tiểu chảy qua dễ dàng hơn, chẳng hạn như tamsulosin (Flomax) hay các loại thuốc thu nhỏ tuyến tiền liệt, chẳng hạn như dutasteride hoặc finasteride (Proscar).

Không phải ai bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính cũng cần điều trị. Nếu tuyến tiền liệt chỉ phì đại nhẹ và không gây triệu chứng thì có thể chỉ cần tái khám định kỳ để theo dõi. Nếu phát hiện các triệu chứng mới thì phải báo cho bác sĩ ngay.

Giải quyết sớm các triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, đồng thời ngăn ngừa tổn thương bàng quang và thận.

Trong trường hợp đã sử dụng thuốc mà tình trạng không cải thiện, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt một phần tuyến tiền liệt. Thủ thuật phổ biến nhất để điều trị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính là cắt tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo (TURP). Trong thủ thuật này, người bệnh sẽ được gây mê toàn thân, sau đó bác sĩ đưa ống nội soi qua dương vật vào niệu đạo và đưa dụng cụ phẫu thuật qua ống nội soi để cắt mô tuyến tiền liệt.

Nếu bạn bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính thì hãy trao đổi với bác sĩ về nguy cơ suy thận cũng như các biện pháp điều trị và giảm thiểu nguy cơ.