Triệu chứng tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (phì đại tuyến tiền liệt)

Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là gì?

Hầu hết nam giới đều bị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt khi có tuổi. Còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt, đây là tình trạng tuyến tiền liệt tăng kích thước.

Tuyến tiền liệt nằm bên dưới bàng quang. Tuyến tiền liệt phì đại sẽ chèn lên niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài qua dương vật) và điều này có thể gây ra các vấn đề về tiểu tiện như tiểu khó, dòng tiểu yếu, ngắt quãng. Theo giả thuyết mà các chuyên gia đưa ra, nguyên nhân khiến tuyến tiền liệt phát triển to lên khi nam giới có tuổi là do sự thay đổi về lượng nội tiết tố trong cơ thể. Nếu không được điều trị, tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có thể gây ra các vấn đề về bàng quang, đường tiết niệu hoặc thận.

Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nhưng đây không phải là bệnh ung thư tuyến tiền liệt và cũng không làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là sự phát triển của mô bên trong tuyến tiền liệt, bắt đầu từ phần mô hình vòng tròn nằm xung quanh niệu đạo và tiếp tục phát triển vào bên trong. Trong khi đó, ung thư tuyến tiền liệt bắt đầu phát sinh ở phần bên ngoài của tuyến tiền liệt và phát triển hướng ra ngoài.

Dưới đây là các triệu chứng thường gặp của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt.

Các triệu chứng của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt

Buồn tiểu liên tục hoặc tiểu gấp

Một triệu chứng phổ biến của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là buồn tiểu liên tục, đặc biệt là vào ban đêm. Đi tiểu nhiều lần được Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) định nghĩa là đi tiểu 8 lần trở lên trong một ngày. Người bệnh có thể còn bị tình trạng tiểu gấp. Tuyến tiền liệt phì đại chèn ép lên niệu đạo và bàng quang, khiến cho người bệnh không thể nhịn tiểu được mà phải vào nhà vệ sinh ngay.

Tiểu khó

Tuyến tiền liệt phì đại chèn ép lên niệu đạo, chặn dòng nước tiểu từ bàng quang ra ngoài dương vật. Điều này khiến cho người bệnh bị tiểu khó, phải rặn mạnh khi đi tiểu và dòng tiêu yếu hoặc nhỏ giọt, ngắt quãng, đặc biệt là khi tiểu gần hết.

Đau khi đi tiểu hoặc xuất tinh

Tuyến tiền liệt chèn ép lên các cơ quan trong hệ sinh dục và đường tiết niệu, gây ra triệu chứng đau khi đi tiểu hoặc khi xuất tinh. Việc phải rặn mạnh mỗi khi đi tiểu cũng có thể gây đau. Đau khi đi tiểu hoặc xuất tinh cũng có thể là do nhiễm trùng - đây là một biến chứng tương đối phổ biến của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt.

Nước tiểu lẫn máu hoặc có màu, mùi bất thường

Bí tiểu có thể khiến nước tiểu có màu sẫm hơn và mùi bất thường. Nước tiểu có mùi bất thường có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu. Nước tiểu có máu (đái máu) có thể xảy ra do các tĩnh mạch trên bề mặt tuyến tiền liệt bị giãn ra. Nếu như có thể nhìn thấy máu trong nước tiểu thì tình trạng này được gọi là đái máu đại thể. Nếu thấy có máu trong nước tiểu thì hãy đi khám ngay. Đôi khi, nước tiểu có lẫn máu nhưng mắt thường không nhìn thấy và chỉ phát hiện được khi làm xét nghiệm nước tiểu. Tình trạng này được gọi là đái máu vi thể.

Bí tiểu

Bí tiểu là tình trạng không thể đi tiểu. Nếu gặp triệu chứng này thì cần phải đi khám ngay. Bác sĩ sẽ đưa ống thông vào bàng quang để dẫn nước tiểu ra ngoài. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng tăng sản lành tính tuyến tiền liệt mà bác sĩ có thể sẽ chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ một phần mô tuyến tiền liệt hoặc rạch tuyến tiền liệt để mở rộng niệu đạo.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Tiểu không hết, nước tiểu tồn đọng trong bàng quang có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trong bàng quang và điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu. Tình trạng này có thể khiến nước tiểu sẫm màu, có mùi bất thường hoặc có lẫn máu. Trong những trường hợp thường xuyên bị nhiễm trùng đường tiết niệu, bác sĩ thường sẽ đề nghị phẫu thuật cắt một phần tuyến tiền liệt.

Sỏi bàng quang

Ngoài nhiễm trùng đường tiết niệu, tình trạng tiểu không hết còn có thể dẫn đến sỏi bàng quang. Đây là một trong những triệu chứng chính của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. Khi nước tiểu ứ lại trong bàng quang, các tinh thể khoáng chất trong nước tiểu sẽ tích tụ và tạo thành khối rắn. Sỏi bàng quang có thể gây:

• Nhiễm trùng nghiêm trọng
• Tiểu ra máu
• Kích thích bàng quang
• Tiểu khó hoặc bí tiểu

Tổn thương bàng quang và thận

Tiểu không hết có thể khiến bàng quang căng lên và suy yếu. Dần dần, điều này có thể làm cho thành cơ của bàng quang mất đi khả năng co bóp bình thường, khiến cho việc làm rỗng bàng quang hoàn toàn khi đi tiểu càng trở nên khó khăn hơn. Bí tiểu do tăng sản lành tính tuyến tiền liệt còn có thể gây áp lực lên bàng quang và làm hỏng thận. Ngoài ra, tình trạng nhiễm trùng bắt đầu ở bàng quang có thể lan đến thận và gây tổn thương thận.

Khi nào cần đi khám?

Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt, hãy đi khám ngay lập tức. Khi đi khám, hãy miêu tả chi tiết các triệu chứng và bệnh sử cá nhân, bao gồm các vấn đề sức khỏe đang mắc và các loại thuốc đang dùng.

Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có thể được điều trị bằng thuốc, các thủ thuật xâm lấn tối thiểu, phẫu thuật và một số biện pháp khắc phục tại nhà. Những phương pháp này có thể giúp giảm bớt các triệu chứng. Nếu không được điều trị, tăng sản lành tính tuyến tiền liệt sẽ gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và có thể dẫn đến các biến chứng như tổn thương bàng quang và thận.