Kỹ thuật làm nẹp vai - cánh - cẳng - bàn tay có nắn chỉnh - Bộ y tế 2017

I. ĐẠI CƯƠNG

Định nghĩa nẹp vai-cánh-cẳng-bàn tay có nắn chỉnh là dụng cụ trợ giúp nắn chỉnh về tư thế giải phẫu cho người bệnh bị tổn thương phần khớp vai, cánh tay sai về cấu trúc sinh lý.

Nẹp được làm từ tấm nhựa PP 4mm bao quanh từ bả vai, cẳng tay tới bàn tay.

II. CHỈ ĐỊNH

• Nắn chỉnh khớp vai, khớp khuỷu và cổ tay.
•  Chỉnh tư thế của của khớp vai về vị trí tự nhiên.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

•  Co cứng quá mức cho phép nắn chỉnh.
•  Tổn thương da cũng như phù nề.

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

• Bác sĩ phục hồi chức năng, kỹ thuật viên vật lý trị liệu, kỹ thuật viên chỉnh hình.

2. Phương tiện

• Máy móc và dụng cụ chuyên dụng.

3. Nguyên vật liệu và bán thành phẩm làm nẹp

IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

- Bước 1. Thăm khám, lượng giá và tư vấn cho người bệnh

•  Hỏi bệnh và thông tin người bệnh (môi trường sống, nghề nghiệp, mong muốn của người bệnh ...).
•  Lượng giá người bệnh: thử bậc cơ, đo tầm vận động khớp.
•  Tư vấn và hướng dẫn cách sử dụng nẹp sao cho phù hợp.

- Bước 2. Bó bột tạo khuôn cốt âm

•  Chuẩn bị nước, bột thạch cao, khu vực bó bột thuận lợi và an toàn cho nhân viên y tế và người bệnh.
•  Đánh dấu các điểm mốc, các điểm chịu lực và điểm tránh chịu lực, đo và ghi lại kích thước số đo trước khi bó.
•  Tiến hành bó bột cho người bệnh, đợi bột khô và cắt tháo bột ra khỏi người bệnh.

- Bước 3. Đổ bột vào cốt âm tạo cốt dương

•  Đánh dấu lại các điểm mốc, hàn kín cốt và gia cố bằng băng bột trước khi đổ bột.
•  Pha bột và đổ bột vào cốt.

- Bước 4. Nắn chỉnh trên cốt dương

•  Đánh dấu lại các điểm mốc, điểm cần nắn chỉnh.
•  Sửa chỉnh cốt dương: chỉnh sửa cốt theo tình trạng vai tay của người bệnh (phụ thuộc vào từng người bệnh và từng trường hợp cụ thể).

- Bước 5. Ráp nhựa vào cốt dương bằng máy hút chân không

•  Đo và cắt nhựa theo kích thước của nẹp.
•  Đặt tấm nhựa vào lò nhiệt 220oC theo thời gian đ định.
•  Ráp tấm nhựa đ nung mềm lên cốt dương, bật máy hút chân không.
•  Vuốt và uốn nhựa theo cốt dương, đợi nhựa nguội.

- Bước 6. Xác định lại tư thế của góc độ của khớp cổ tay

• Cắt nhựa ra khỏi cốt dương. Xác định góc độ khớp cổ tay, đánh dấu lên nẹp nhựa.

- Bước 7. Chuẩn bị cho người bệnh thử nẹp

• Mài sơ qua trước khi thử, vẽ đường viền nẹp, kiểm tra điểm tỳ đè.

- Bước 8. Hoàn thiện nẹp.

• Mài mịn đường viền nẹp, tán dây khoá, điều chỉnh đai cho phù hợp với kích thước.

* Thời gian từ 8 - 30 giờ.

V. THEO DÕI

•  Kiểm tra lại góc độ của khớp, cũng như các điểm tỳ đè.
•  Theo dõi quá trình đang điều trị tại trung tâm.

VI. TAI BIẾN VÀ XỬ LÝ CÁC VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP

•  Thay đổi điểm nắn chỉnh nếu như cần thiết.
•  Kiểm tra các điểm nắn chỉnh có bị loét, đau tại điểm tỳ đè.

- Phương pháp xử lý

•  Chỉnh sửa, giảm chịu lực điểm tỳ đè.
•  Sửa chữa, cũng như nắn chỉnh thêm theo thời gian.