HIV có lây truyền khi hôn không?

Có rất nhiều người còn chưa hiểu đúng về sự lây truyền HIV.

HIV là viết tắt của human immunodeficiency virus, có nghĩa là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Một khi vào cơ thể, HIV tấn công và làm suy yếu hệ miễn dịch. Mặc dù HIV rất dễ lây lan nhưng phần lớn các hoạt động bình thường hàng ngày đều không phải con đường lây truyền virus.

HIV chỉ lây qua một số chất dịch cơ thể, gồm có máu, tinh dịch, dịch tiết âm đạo, dịch hậu môn và sữa mẹ. Virus này không lây truyền qua nước bọt, mồ hôi, da, phân và nước tiểu.

Vì vậy, không cần phải lo lắng về nguy cơ lây nhiễm HIV qua các hình thức tiếp xúc thông thường như hôn, đặc biệt là hôn khép miệng, bắt tay, dùng chung vật dụng hoặc ôm vì những hoạt động này không có sự trao đổi chất dịch cơ thể chứa virus.

Con đường lây truyền HIV phổ biến nhất là qua đường tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng, âm đạo và hậu môn mà không sử dụng bao cao su.

HIV cũng có thể lây truyền khi dùng chung bơm kim tiêm hay sử dụng các đồ vật có dính máu chứa HIV.

Phụ nữ nhiễm HIV có thể truyền virus sang con khi mang thai, sinh nở và cho con bú. Tuy nhiên, hiện nay những người nhiễm HIV vẫn có thể sinh con bình thường và con sinh ra âm tính với HIV nếu tuân thủ tốt phác đồ điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV).

Các con đường không lây truyền HIV

HIV không giống như virus cảm lạnh hay cúm thông thường. HIV chỉ có thể lây truyền khi một số chất dịch cơ thể nhất định từ người dương tính di chuyển trực tiếp vào máu hoặc qua niêm mạc của người âm tính.

Nước mắt, nước bọt, mồ hôi, nước tiểu và sự tiếp xúc da thông thường không làm lây truyền HIV.

HIV sẽ không lây truyền qua những con đường dưới đây.

Hôn

Nước bọt có thể chứa một lượng virus rất nhỏ nhưng không lây truyền HIV. Lý do vì nước bọt chứa các enzyme có tác dụng phá hủy virus trước khi chúng có cơ hội xâm nhập vào cơ thể. Vì thế nên hôn không phải con đường lây truyền HIV.

Tuy nhiên, máu có mang HIV. Trong trường hợp mà người nhiễm HIV có máu trong khoang miệng và người kia cũng có vết thương hở trong miệng (chẳng hạn như chảy máu lợi, vết xước hoặc vết loét) thì hôn mở miệng hay hôn sâu có thể làm lây truyền virus. Tuy nhiên, mới chỉ có rất ít trường hợp lây HIV khi hôn được ghi nhận.

Không khí

HIV không lây qua không khí như virus cảm lạnh hay cúm. Vì vậy, HIV không thể lây truyền khi một người dương tính với HIV hắt hơi, ho, cười hoặc nói chuyện.

Bắt tay

HIV không sống trên da của người nhiễm HIV và không thể sống được lâu bên ngoài cơ thể. Do đó, bắt tay với người nhiễm HIV sẽ không bị lây virus.

Dùng chung bồn cầu hoặc nhà tắm

HIV không lây lan qua nước tiểu, phân, mồ hôi và da. Dùng chung bồn cầu hoặc bồn tắm với người nhiễm HIV không phải con đường lây truyền virus.

Dùng chung dụng cụ ăn uống

Vì HIV không lây qua nước bọt nên việc dùng chung dụng cụ ăn uống sẽ không làm lây lan virus. Ngay cả khi những vật dụng đó có dính máu chứa HIV thì virus cũng sẽ nhanh chóng bị tiêu diệt khi tiếp xúc với không khí, nước bọt và axit dạ dày trước khi có thể xâm nhập vào cơ thể.

Mồ hôi

Mồ hôi không chứa HIV nên virus này không thể lây truyền khi đụng chạm vào da, mồ hôi hay dùng chung dụng cụ tập thể dục với người bệnh.

Qua côn trùng hoặc vật nuôi

HIV là viết tắt của human immunodeficiency virus, có nghĩa là virus gây suy giảm miễn dịch Ở NGƯỜI. Muỗi và các loại côn trùng khác không phải là vật trung gian lây truyền HIV. Bị các loài động vật khác như chó, mèo hoặc rắn cắn cũng sẽ không bị lây virus.

Qua nước bọt

Dù bạn có ăn uống chung hay dùng những dụng cụ ăn uống mà người nhiễm HIV từng dùng thì cũng không thể bị nhiễm HIV vì virus này không lây qua nước bọt.

Nước tiểu

HIV không lây truyền qua nước tiểu. Vì thế, dùng chung toilet hoặc tiếp xúc với nước tiểu của người bệnh sẽ không bị nhiễm virus.

Máu và tinh dịch khô

HIV không thể tồn tại lâu ở bên ngoài cơ thể. Nếu tiếp xúc với máu hoặc các chất dịch cơ thể khác đã khô hoặc đã ở bên ngoài môi trường một thời gian thì sẽ không còn nguy cơ lây nhiễm HIV.

HIV lây truyền qua những con đường nào?

Một người nhiễm HIV chỉ lây truyền virus qua một số chất dịch cơ thể khi có tải lượng virus có thể phát hiện được. Những chất dịch này gồm có:

• Máu
• Tinh dịch
• Dịch âm đạo
• Dịch hậu môn
• Sữa mẹ

Sự lây truyền xảy ra khi chất dịch cơ thể chứa virus tiếp xúc với niêm mạc (ví dụ như niêm mạc âm đạo, dương vật, trực tràng hoặc miệng), vết thương hở hoặc đi thẳng vào máu.

Đa phần, HIV lây truyền qua hai con đường sau:

• Quan hệ tình dục đường hậu môn hoặc âm đạo với người nhiễm HIV mà không sử dụng bao cao su
• Dùng chung bơm kim tiêm

Mặc dù ít phổ biến hơn nhưng HIV cũng có thể lây truyền qua những con đường dưới đây:

• Lây từ mẹ sang con khi mang thai, sinh nở và cho con bú. Tuy nhiên, ngày nay nhiều phụ nữ nhiễm HIV vẫn có thể sinh con khỏe mạnh, âm tính với HIV nhờ điều trị tốt bằng thuốc kháng virus, xét nghiệm định kỳ và sinh mổ .
• Vô tình đụng phải kim tiêm dính máu chứa HIV.

Ngoài ra còn có các con đường lây truyền khác hiếm gặp hơn:

• Quan hệ tình dục bằng miệng do người nhiễm HIV xuất tinh vào miệng của bạn tình và bạn tình có vết thương hở trong khoang miệng.
• Truyền máu hoặc phẫu thuật cấy ghép nội tạng từ người nhiễm HIV. Khả năng xảy ra điều này hiện nay là rất thấp, với xác suất chưa đến 1 trên 1.5 triệu vì quá trình sàng lọc vô cùng nghiêm ngặt trước khi tiến hành truyền máu và ghép tạng.
• Trẻ nhỏ ăn thức ăn đã được người nhiễm HIV nhai trước (nhá) nhưng chỉ khi máu từ miệng người đó trộn với thức ăn và trẻ có vết thương hở trong miệng thì mới có nguy cơ nhiễm virus. Tuy nhiên, đến nay chưa từng có trường hợp nào lây truyền HIV qua con đường này.
• Bị người nhiễm HIV cắn, trong nước bọt người đó có lẫn máu và vết cắn làm rách da.
• Vô tình để vết thương hở tiếp xúc với máu chứa HIV.
• Trong một số trường hợp, hôn mở miệng cũng có thể làm lây truyền HIV khi cả hai người đều có vết thương hở, vết loét trong miệng hay chảy máu lợi. Trong trường hợp này, virus được truyền qua máu chứ không phải nước bọt.
• Không khử trùng kim xăm giữa các lần sử dụng.

Tóm tắt bài viết

Hiểu rõ hơn về các con đường lây truyền HIV sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm virus. HIV không lây qua các hình thức tiếp xúc thông thường như hôn, bắt tay, ôm hoặc dùng chung dụng cụ ăn uống.

Ngay cả khi quan hệ tình dục, chỉ cần sử dụng bao cao su đúng cách là sẽ có thể tránh được sự lây truyền HIV và nhiều bệnh lây qua đường tình dục khác.

Mặc dù hiện nay vẫn chưa có cách chữa khỏi nhưng những tiến bộ trong điều trị HIV đã làm giảm đáng kể tỷ lệ lây lan.

Nếu nghi ngờ mình đã phơi nhiễm với HIV thì hãy đến ngay cơ sở y tế để được cấp thuốc điều trị dự phòng sau phơi nhiễm (PEP). PEP sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm HIV nhưng phải dùng trong vòng 72 giờ sau khi tiếp xúc với virus thì mới có hiệu quả.