Da nổi mẩn có phải triệu chứng herpes không?

Dưới đây là cách phân biệt herpes với các nguyên nhân khác cũng gây nổi mẩn trên da.

So sánh dấu hiệu, triệu chứng

Bệnh herpes

Nếu bị nổi những mụn nước ở quanh môi hoặc bộ phận sinh dục thì rất có thể là đã bị bệnh herpes hay còn gọi là mụn rộp. Bệnh này do virus herpes simplex (HSV) gây ra.

Có hai chủng HSV gây mụn rộp là:

• HSV-1: chủ yếu gây mụn rộp ở trên môi và xung quanh miệng, được gọi là mụn rộp môi
• HSV-2: gây mụn rộp xung quanh bộ phận sinh dục, được gọi là mụn rộp sinh dục

Tuy nhiên, khi quan hệ tình dục bằng miệng thì HSV-1 cũng có thể lây nhiễm sang bộ phận sinh dục và ngược lại, HSV-2 cũng có thể lây nhiễm vào miệng.

Nhiều người bị nhiễm HSV mà không gặp phải bất cứ triệu chứng rõ rệt nào nhưng khi có thì các dấu hiệu, triệu chứng chính là nổi mụn nước chứa dịch lỏng, sau một vài hôm thì vỡ ra, chảy dịch và tạo thành vết loét gây ngứa ngáy, đau rát. Sau đó, vết loét sẽ đóng vảy và dần biến mất. Ngoài ra, người bệnh sẽ còn gặp các triệu chứng giống cúm như sưng hạch bạch huyết, sốt, ớn lạnh, nhức đầu, đau cơ.

Phương pháp điều trị: Một khi đã nhiễm HSV và bị herpes thì không có cách nào chữa trị khỏi hoàn toàn. Virus tổn tại vĩnh viễn trong cơ thể. Các triệu chứng sẽ biến mất sau vài tuần xuất hiện và sau đó một thời gian thì lại bùng phát khi có những tác nhân khiến hệ miễn dịch suy yếu. Tuy nhiên, điều trị bằng thuốc kháng virus sẽ giúp triệu chứng bệnh bớt nghiêm trọng hơn, nhanh khỏi hơn và giảm tần suất bùng phát.

Các nguyên nhân khác

Da nổi mẩn còn có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề khác, từ kích ứng da cho đến các bệnh nhiễm trùng.

Tùy từng nguyên nhân cụ thể mà hiện tượng này còn đi kèm với các biểu hiện, triệu chứng khác. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến gây nổi mẩn trên da và điểm khác biệt với bệnh herpes.

Viêm da

Viêm da là một vấn đề có biểu hiện chung là da mẩn đỏ, ngứa và bong tróc. Có hai loại viêm da thường gặp là viêm da tiếp xúc và viêm da cơ địa.

Viêm da tiếp xúc là dạng viêm da xảy ra sau khi tiếp xúc với các chất gây kích ứng, chẳng hạn như hương liệu hoặc hóa chất trong xà phòng, bột giặt, mỹ phẩm... Da sẽ bị mẩn đỏ ở vị trí chạm vào chất gây kích ứng và sau đó hình thành nhiều mụn nước nhỏ li ti.

Viêm da cơ địa hay còn gọi là bệnh chàm (eczema) là dạng viêm da xảy ra do các tác nhân kích hoạt như khí hậu khô hanh, căng thẳng, chất gây dị ứng, nhiệt độ cao, mồ hôi… Các triệu chứng thường là xuất hiện mảng da dày, ửng đỏ, khô, đóng vảy.

Không giống như mụn rộp, viêm da có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể. Viêm da tiếp xúc sẽ tự khỏi sau khi ngừng tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng và rửa sạch da. Có thể ngăn ngừa viêm da cơ địa bằng cách giữ ẩm cho da và tránh các tác nhân như tắm nước nóng hay khí hậu hanh khô.

Bệnh zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh hay giời leo là bệnh do virus Varicella zoster gây ra. Đây là một chủng virus herpes và cũng là thủ phạm gây bệnh thủy đậu. Các triệu chứng thường gặp của zona thần kinh là ngứa, đau đớn và nổi mụn nước giống như bệnh herpes nhưng các mụn nước khi bị zona thường mọc thành mảng nhỏ ở một bên mặt, cổ hoặc cơ thể.

Phương pháp điều trị: Giống như bệnh herpes, hiện chưa có cách chữa khỏi dứt điểm bệnh zona thần kinh nhưng nếu điều trị sớm ngay khi có những dấu hiệu đầu tiên bằng các loại thuốc kháng virus như Acyclovir (Zovirax) hoặc Valacyclovir (Valtrex) thì sẽ giúp triệu chứng nhanh khỏi hơn, đỡ nghiêm trọng hơn và giảm nguy cơ biến chứng. Ngoài ra, người bệnh có thể dùng kèm thuốc giảm đau.

Hắc lào

Hắc lào là một bệnh nhiễm trùng da do nấm, thường có biểu hiện là xuất hiện mảng da mẩn đỏ hình tròn hoặc hình bầu dục, có mụn nước ở rìa và gây ngứa ngáy, khó chịu. Không giống như bệnh herpes, những mụn nước này thường không đóng vảy. Ngoài ra, herpes thường xảy ra trên bộ phận sinh dục trong khi triệu chứng hắc lào thường xuất hiện ở đùi trong và bẹn.

Phương pháp điều trị: Bệnh hắc lào được điều trị bằng thuốc bôi trị nấm.

Ghẻ

Bệnh ghẻ là một bệnh ngoài da rất dễ lây lan do loài côn trùng sống ký sinh Sarcoptes scabiei gây ra. Chúng đào đường hầm vào lớp sừng của da để cư trú và đẻ trứng. Bệnh herpes chủ yếu gây nổi mụn nước ở quanh miệng hoặc bộ phận sinh dục còn bệnh ghẻ có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể. Bệnh ghẻ có biểu hiện đặc trưng là da mẩn đỏ, nổi mụn nước và xuất hiện đường gờ cong, mảnh, màu hồng hoặc xám trắng trên bề mặt da do cái ghẻ đào hang (luống ghẻ). Bệnh ghẻ gây ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt là về đêm. Khi gãi nhiều, các mụn nước sẽ bị trầy xước, vỡ ra và có thể trở thành vết loét.

Phương pháp điều trị: Bệnh ghẻ cần điều trị bằng các loại thuốc trị ghẻ để tiêu diệt cái ghẻ và trứng của chúng.

Mụn cóc sinh dục

Mụn cóc sinh dục là những sẩn nhỏ, thường có màu da, bề mặt sần sùi giống như súp lơ hình thành đơn lẻ hoặc thành cụm ở vùng quanh bộ phận sinh dục chứ không nổi mụn nước như bệnh herpes. Nguyên nhân gây mụn cóc sinh dục là do nhiễm HPV (virus u nhú ở người).

Phương pháp điều trị: Có thể xử lý mụn cóc bằng các loại thuốc bôi, axit, phương pháp áp lạnh (sử dụng nitơ lỏng), đốt bằng laser, điện hoặc cắt bỏ mụn cóc. Tuy nhiên, không có cách nào tiêu diệt được HPV nên không thể trị tận gốc mụn cóc và ngăn ngừa tái phát.

Cạo lông

Nếu không cẩn thận, cạo lông mu có thể gây kích ứng da, bỏng do dao cạo và lông mọc ngược, dẫn đến mẩn đỏ và nổi sẩn khá giống với mụn rộp. Tuy nhiên, bỏng dao cạo gây ra tổn thương dạng mảng với những chấm nhỏ màu đỏ còn lông mọc ngược trông giống như mụn trứng cá với phần giữa màu vàng do chứa mủ. Bệnh herpes có biểu hiện là mụn nước chứa dịch lỏng trong suốt và sau đó vỡ ra tạo thành vết loét.

Phương pháp điều trị: Có thể làm dịu tình trạng đau rát do bỏng dao cạo bằng nhiều cách như chườm mát, đắp lô hội và dùng kem bôi hydrocortisone. Lông mọc ngược thường tự khỏi khi sợi lông mọc ra ngoài hoặc cũng có thể khắc phục bằng cách tẩy da chết để đầu sợi lông có thể nhô ra nhanh hơn.

Khi nào cần đi khám?

Mặc dù một số nguyên nhân gây nổi mẩn sẽ tự hết nhưng nếu gặp những biểu hiện dưới đây thì phải đi khám:

• Đau đớn, khó chịu dữ dội
• Có dấu hiệu bị herpes hoặc một bệnh lây truyền qua đường tình dục khác
• Vùng da tổn thương có dấu hiệu nhiễm trùng như mưng mủ, tấy đỏ, nóng ấm,…
• Đã thử các biện pháp tự khắc phục nhưng tình trạng vẫn tiếp diễn không đỡ

Tóm tắt bài viết

Có nhiều nguyên nhân gây hiện tượng nổi mẩn trên da và herpes chỉ là một trong số đó. Biết được điểm khác biệt giữa những vấn đề này sẽ giúp phân biệt các dấu hiệu, triệu chứng và có biện pháp xử lý phù hợp. Nếu có biểu hiện bị herpes thì cần đi khám ngay để được chẩn đoán chính xác và kê thuốc điều trị.