Các triệu chứng đột quỵ ở nam giới
Triệu chứng đột quỵ ở nam giới
Không có triệu chứng đột quỵ nào chỉ xảy ra ở nam giới. Mặc dù nghiên cứu cho thấy các triệu chứng đột quỵ có thể xảy ra với tần suất khác nhau ở nam và nữ nhưng bất kỳ ai cũng có thể gặp phải các triệu chứng dưới đây khi trải qua cơn đột quỵ:
- Mắt: đột nhiên thay đổi thị lực ở một hoặc cả hai mắt
- Mặt, cánh tay hoặc chân: đột nhiên bị tê, yếu cơ hoặc liệt, thường xảy ra ở một bên cơ thể
- Đầu: đột ngột chóng mặt, đau đầu dữ dội mà không rõ nguyên nhân
- Chân: đi lại khó khăn, mất thăng bằng hoặc mất điều hòa (mất khả năng phối hợp động tác)
- Các triệu chứng khác: lú lẫn, khó khăn trong giao tiếp, nói năng và chậm hiểu lời nói của người khác
Các triệu chứng của cq sẽ tùy thuộc vào vùng não nào bị ảnh hưởng. Đột quỵ thường chỉ ảnh hưởng đến một bán cầu não.
Triệu chứng cục bộ và không cục bộ
Có thể có sự khác biệt về các triệu chứng cục bộ và không cục bộ của cơn đột quỵ ở nam giới và nữ giới. Triệu chứng cục bộ là những triệu chứng liên quan đến một vùng cụ thể của não, ví dụ như nói khó, chóng mặt và liệt.
Triệu chứng không cục bộ là những triệu chứng không phải do một vùng não cụ thể gây ra, chẳng hạn như lú lẫn, đau đầu và đau ngực. Những triệu chứng này thường không đặc hiệu và có thể bị nhầm lẫn với triệu chứng của các tình trạng khác.
Một tổng quan nghiên cứu vào năm 2022 cho thấy phụ nữ có nguy cơ cao gặp phải các triệu chứng không cục bộ. Các triệu chứng khu trú không có sự khác biệt đáng kể giữa nam và nữ. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nam giới có nguy cơ gặp phải tình trạng liệt và rối loạn thị giác khu trú, ví dụ như song thị, cao hơn. (1)
Mức độ hiểu biết về các triệu chứng đột quỵ
Một nghiên cứu vào năm 2015 cho thấy phụ nữ hiểu biết nhiều hơn về các triệu chứng đột quỵ so với nam giới. (2) Biết các triệu chứng đột quỵ có thể giúp cải thiện tiên lượng khi bị đột quỵ.
Cần làm gì khi có dấu hiệu đột quỵ?
Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ (the American Stroke Association) đã đưa ra một quy tắc đơn giản giúp mọi người nhận biết các dấu hiệu của cơn đột quỵ, đó là quy tắc FAST, viết tắt của Face, Arm, Speech và Time.
- Face (khuôn mặt): Yêu cầu người đó mỉm cười và quan sát xem một bên mặt có bị xệ xuống không.
- Arm (cánh tay): Yêu cầu người đó giơ cả hai tay lên xem một cánh tay có bị rơi xuống không.
- Speech (khả năng ngôn ngữ): Yêu cầu người đó lặp lại một cụm từ đơn giản xem người đó có thể phát âm rõ ràng không.
- Time (thời gian): Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
FAST trong tiếng anh còn có nghĩa là nhanh chóng. Đây là điều rất quan trọng khi có người bị đột quỵ. Các phương pháp điều trị đột quỵ có hiệu quả nhất khi được thực hiện trong vòng vài giờ kể từ khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Tuyệt đối không được chờ các triệu chứng biến mất.
Việc điều trị càng chậm trễ thì não sẽ càng bị tổn thương nặng và nguy cơ tử vong cũng như tàn tật vĩnh viễn sau đột quỵ sẽ càng cao. Người bị qd cần được theo dõi sát sao trong thời gian chờ xe cứu thương đến.
Không nên tự đưa người bị đột quỵ đến bệnh viện mà hãy gọi cấp cứu. Khi người bệnh được đưa lên xe cứu thương, nhân viên y tế sẽ ngay lập tức tiến hành các phương pháp điều trị bước đầu.
Khi người bệnh được đưa đến bệnh viện, bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng và bệnh sử, đồng thời khám lâm sàng và thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như MRI để xem có đúng là đột quỵ hay không.
Nguyên nhân gây đột quỵ ở nam giới
Có hai loại đột quỵ là đột quỵ do thiếu máu cục bộ và đột quỵ xuất huyết não. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ xảy ra khi một động mạch cấp máu cho não bị tắc nghẽn. Đột quỵ xuất huyết não xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ.
Theo một tổng quan nghiên cứu vào năm 2022, nam giới có nguy cơ bị đột quỵ xuất huyết não cao hơn phụ nữ. Theo một nghiên cứu vào năm 2021, nguy cơ bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ cũng cao hơn ở nam giới trong độ tuổi từ 40 đến 80.
Cả nam giới và phụ nữ đều sẽ có nguy cơ đột quỵ cao hơn nếu:
- bị cao huyết áp, bệnh tim mạch, rung nhĩ hoặc đái tháo đường
- từng bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (sự lưu thông máu đến não bị gián đoạn trong thời gian ngắn)
- hút thuốc lá
- uống nhiều rượu
- sử dụng ma túy
- béo phì
- ít vận động
Một số yếu tố nguy cơ này, chẳng hạn như hút thuốc và uống rượu, phổ biến hơn ở nam giới so với phụ nữ.
Do có tuổi thọ cao hơn nên tỷ lệ đột quỵ ở phụ nữ cao hơn ở nam giới. Tuy nhiên, khi còn trẻ, nam giới lại có nguy cơ đột quỵ cao hơn phụ nữ.
Phòng ngừa đột quỵ tái phát
Theo một nghiên cứu tại Đức vào năm 2019, cứ 5 người từng bị đột quỵ thì có khoảng 1 người bị đột quỵ lần nữa trong vòng 5 năm. (3) Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ lần đầu như cao huyết áp, hút thuốc và cholesterol cao cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ tái phát.
Điều quan trọng là phải phòng ngừa hoặc điều trị những tình trạng bệnh lý làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Tiên lượng của nam giới khi bị đột quỵ
Nam giới có tỷ lệ sống sót cao hơn và phục hồi chức năng sau đột quỵ tốt hơn so với nữ giới. (4) Điều này có thể là do nam giới thường bị đột quỵ ở độ tuổi trẻ hơn phụ nữ.
Tuy nhiên, dù là nam hay nữ thì phục hồi sau đột quỵ cũng là một hành trình dài. Quá trình phục hồi chức năng sẽ không thể đảo ngược tổn thương não nhưng sẽ giúp người bệnh học lại các kỹ năng đã mất, gồm có kỹ năng vận động và kỹ năng ngôn ngữ.
Thời gian phục hồi phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cơn đột quỵ. Một số người chỉ mất vài tháng để phục hồi nhưng nhiều người lại phải mất đến nhiều năm. Những người bị liệt hoặc mất khả năng kiểm soát vận động có thể cần phải duy trì trị liệu trong thời gian dài.
Tuy nhiên, nếu được điều trị kịp thời, tích cực phục hồi chức năng và tuân thủ lối sống lành mạnh để ngăn ngừa đột quỵ tái phát, những người từng bị đột quỵ vẫn có thể sống thọ và khỏe mạnh.
Những câu hỏi thường gặp
Cơ thể có những dấu hiệu cảnh báo nào trước khi bị đột quỵ?
Cơn đột quỵ thường xảy ra đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo nhưng các triệu chứng có thể xuất hiện trước cơn đột quỵ vài giờ hoặc đôi khi là vài ngày. Ví dụ, một nghiên cứu vào năm 2020 phát hiện ra rằng cứ 6 người thì có khoảng 1 người bị đau đầu dữ dội trong vòng một tuần trước khi bị đột quỵ.
Tìm hiểu thêm về các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ.
Uống nhiều nước có giúp ngăn ngừa đột quỵ không?
Mất nước có thể góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ nhưng đây không phải một yếu tố nguy cơ chính. Uống đủ nước mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng điều này là chưa đủ để phòng ngừa đột quỵ, đặc biệt là ở những người có các yếu tố nguy cơ lớn như cao huyết áp hay cholesterol cao. Kiểm soát các tình trạng bệnh lý làm tăng nguy cơ đột quỵ là điều quan trọng hơn nhiều.
Tiền đột quỵ là gì?
Cơn thiếu máu não thoáng qua (còn được gọi là đột quỵ nhẹ hay tiền đột quỵ) là tình trạng gián đoạn tạm thời sự lưu thông máu đến một phần não. Do chỉ xảy ra trong thời gian rất ngắn nên sự gián đoạn này không gây tổn thương não vĩnh viễn giống như đột quỵ. Tuy nhiên, cơn thiếu máu não thoáng qua sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ trong tương lai.
Tóm tắt bài viết
Nam giới và nữ giới có sự khác biệt về nguy cơ đột quỵ và một số triệu chứng đột quỵ. Khi còn trẻ, nam giới có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn phụ nữ. Nam giới thường ít gặp phải các triệu chứng như đau đầu và chóng mặt hơn. Tuy nhiên, nhìn chung hầu hết các triệu chứng điển hình của đột quỵ xảy ra ở cả hai giới.
Việc nhận biết được các triệu chứng đột quỵ là điều rất quan trọng. Điều này sẽ giúp người bệnh được điều trị kịp thời, nhờ đó tăng cơ hội sống sót và phục hồi sau đột quỵ.
Hội chứng suy nút xoang là tình trạng nút xoang (bộ phận điều hòa nhịp đập của tim) không thể tạo ra nhịp tim phù hợp với nhu cầu của cơ thể. Tình trạng này dẫn đến rối loạn nhịp tim (nhịp tim bất thường). Hội chứng suy nút xoang còn được gọi là rối loạn chức năng nút xoang hay bệnh nút xoang.
Đột quỵ mắt xảy ra khi sự lưu thông máu đến võng mạc bị gián đoạn. Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây gián đoạn lưu thông máu và mức độ nghiêm trọng của tình trạng tổn thương. Càng điều trị sớm thì tiên lượng càng khả năng.
Chứng đau nửa đầu và đột quỵ có một số triệu chứng giống nhau như đau đầu và chóng mặt. Tuy nhiên, đột quỵ còn có những triệu chứng khác mà chứng đau nửa đầu không có, ví dụ như xệ một bên mặt và yếu cơ ở tay chân.
Đột quỵ tiểu não xảy ra khi sự lưu thông máu đến tiểu não ở phía sau não bị gián đoạn. Điều này gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến chuyển động và có thể đe dọa đến tính mạng.
Đột quỵ thân não là một tình trạng rất nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng. Lý do là bởi thân não kiểm soát một số chức năng quan trọng như hít thở và nhịp tim. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, người bị đột quỵ thân não có thể đuọc cứu sống và phục hồi.