Bệnh Chlamydia là gì?
Nội dung chính của bài viết
- Chlamydia là một bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến do vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây nên.
- Những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh chlamydia ở nam giới là: nóng rát khi đi tiểu, ngứa hoặc rát quanh lỗ dương vật, dịch tiết dương vật màu vàng hoặc xanh, đau vùng bụng dưới, sưng đau tinh hoàn.
- Bệnh chlamydia ở phụ nữ có những triệu chứng như: đau rát khi quan hệ, dịch tiết âm đạo bất thường, nóng rát và ngứa ngáy quanh âm đạo, viêm cổ tử cung, ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt, đau bụng dưới.ư
- Vi khuẩn gây bệnh chlamydia có thể xâm nhập vào hậu môn và gây ra các triệu chứng như chảy dịch, đau và chảy máu từ hậu môn.
- Quan hệ tình dục bằng miệng với người bị mắc bệnh sẽ làm tăng nguy cơ bị chlamydia ở cổ họng với các triệu chứng gồm có đau họng, ho hoặc sốt.
- Quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ chính là nguyên nhân khiến vi khuẩn gây bệnh chlamydia lây truyền từ người sang người.
- Việc đụng chạm vào bộ phận sinh dục của nhau cũng có thể lây truyền vi khuẩn. Trẻ sơ sinh cũng có thể mắc bệnh chlamydia do bị truyền từ mẹ.
- Nếu bệnh chlamydia được phát hiện và điều trị ngay từ sớm thì hoàn toàn có thể điều trị khỏi và không để lại bất kỳ vấn đề nào về sau này. Nếu trì hoãn quá lâu thì bệnh này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng.
Bệnh chlamydia là gì?
Chlamydia là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) phổ biến do vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây nên. Bệnh chlamydia thường không bộc lộ triệu chứng ra bên ngoài trong các giai đoạn đầu.
Trên thực tế, khoảng 90% phụ nữ và 70% nam giới mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục này đều không có triệu chứng. Tuy nhiên, ngay cả khi không có triệu chứng thì bệnh chlamydia vẫn gây ảnh hưởng lên cơ thể.
Nếu không được điều trị, bệnh Chlamydia sẽ gây ra các biến chứng nghiêm trọng, vì vậy cần đi khám sàng lọc thường xuyên, đặc biệt là khi thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh.
Triệu chứng thường gặp
Các triệu chứng của bệnh chlamydia cũng tương tự như các bệnh lây qua đường tình dục khác. Nam giới và nữ giới thường gặp các triệu chứng khác nhau.
Triệu chứng bệnh chlamydia ở nam giới
Hầu hết nam giới mắc bệnh chlamydia không có bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng đôi khi, bệnh có bộc lộ triệu chứng, thường là từ 1 đến 3 tuần sau khi phơi nhiễm.
Một số triệu chứng phổ biến nhất của bệnh chlamydia ở nam giới gồm có:
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Ngứa hoặc rát quanh lỗ dương vật
- Dịch tiết dương vật màu vàng hoặc màu xanh
- Đau vùng bụng dưới
- Sưng đau ở tinh hoàn
Vi khuẩn gây bệnh chlamydia có thể xâm nhập vào hậu môn và gây ra các triệu chứng như chảy dịch, đau và chảy máu từ hậu môn.
Quan hệ tình dục bằng miệng với người bị mắc bệnh sẽ làm tăng nguy cơ bị chlamydia ở cổ họng với các triệu chứng gồm có đau họng, ho hoặc sốt. Đôi khi, một số người bị lây nhiễm vi khuẩn trong cổ họng mà không hề hay biết do không có triệu chứng.
Triệu chứng ở phụ nữ
Cũng giống như nam giới, bệnh chlamydia ở phụ nữ cũng có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Nếu có thì thường phải qua thời gian ủ bệnh vài tuần kể từ lúc phơi nhiễm, các triệu chứng mới xuất hiện.
Một số triệu chứng phổ biến nhất của bệnh chlamydia ở phụ nữ gồm có:
- Đau rát khi quan hệ
- Dịch tiết âm đạo bất thường, có mùi khó chịu
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Nóng rát hoặc ngứa ngáy quanh âm đạo
- Đau bụng dưới
- Viêm cổ tử cung
- Ra máu chu kỳ kinh nguyệt
Ở một số phụ nữ, vi khuẩn chlamydia trachomatis có thể lan sang ống dẫn trứng và gây ra bệnh viêm vùng chậu. Đây là một bệnh nguy hiểm và cần can thiệp khẩn cấp.
Các triệu chứng phổ biến của viêm vùng chậu là:
- Sốt
- Đau đớn dữ dội ở vùng chậu
- Buồn nôn
- Ra máu bất thường giữa hai kỳ kinh
Vi khuẩn này cũng có thể lan đến trực tràng và gây ra các triệu chứng như đau trực tràng, chảy dịch bất thường từ hậu môn hoặc xuất huyết. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng chlamydia ở trực tràng lại không gây ra triệu chứng.
Ngoài ra, phụ nữ cũng có thể bị chlamydia ở cổ họng khi quan hệ tình dục đường miệng với người bị bệnh. Các triệu chứng của chlamydia ở cổ họng gồm có ho, sốt và đau họng.
Triệu chứng của các bệnh lây truyền qua đường tình dục ở nam và nữ có thể khác nhau, vì vậy nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào thì đều nên đi khám càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân gây bệnh chlamydia
Quan hệ tình dục mà không có biện pháp bảo vệ, ví dụ như không đeo bao cao su hoặc quan hệ tình dục bằng miệng mà không có màng chắn miệng là những con đường chính mà vi khuẩn gây bệnh chlamydia lây truyền từ người sang người. Tuy nhiên, kể cả khi quan hệ tình dục không xâm nhập thì một người vẫn có khả năng bị nhiễm bệnh. Việc đụng chạm bộ phận sinh dục với nhau cũng có thể làm lây truyền vi khuẩn và bệnh này cũng có thể lây khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
Trẻ sơ sinh cũng có thể mắc phải bệnh chlamydia do bị truyền từ mẹ trong khi sinh.
Bệnh chlamydia cũng có thể xảy ra ở mắt khi vi khuẩn gây bệnh được di chuyển từ miệng hoặc bộ phận sinh dục lên mắt nhưng loại này không phổ biến.
Ngay cả những người đã từng bị và chữa khỏi bệnh chlamydia trước đây cũng vẫn có thể bị tái nhiễm.
Yếu tố nguy cơ
Theo thống kê của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), vào năm 2017, có hơn 1.7 triệu trường hợp mắc bệnh chlamydia được báo cáo nhưng con số thực tế còn cao hơn. Số trường hợp mắc bệnh chlamydia mỗi năm có thể lên tới gần 3 triệu.
Cả nam giới và nữ giới đều có thể bị mắc bệnh này, nhưng trong số những trường hợp được báo cáo thì tỉ lệ nữ giới cao hơn nam giới.
Tỉ lệ mắc bệnh cao nhất ở phụ nữ trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi từ 15 đến 24.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh STI, gồm có cả chlamydia gồm có đã quan hệ tình dục trước tuổi 25, quan hệ với nhiều người, không có biện pháp an toàn khi quan hệ và trước đây đã từng hoặc hiện đang bị mắc một bệnh STI khác vì các bệnh STI làm suy giảm sức đề kháng và khiến cho cơ thể dễ bị nhiễm vi khuẩn.
Hành vi tấn công tình dục cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh chlamydia và các loại STI khác. Nếu bạn bị tấn công tình dục dưới bất kỳ hình thức nào, gồm có cả quan hệ tình dục đường miệng thì phải đi xét nghiệm càng sớm càng tốt.
CDC khuyến cáo tất cả phụ nữ đã từng quan hệ tình dục, đặc biệt là quan hệ trước 25 tuổi và có các yếu tố nguy cơ như quan hệ với nhiều người hoặc quan hệ với người lạ nên đi khám sàng lọc chlamydia hàng năm.
Sàng lọc bệnh chlamydia
Nếu gặp các triệu chứng bất thường hoặc không có triệu chứng nhưng nghi ngờ bản thân mắc bệnh thì bạn cần đi khám ngay để được làm xét nghiệm kiểm tra.
Nếu có triệu chứng, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng để quan sát tình trạng của dịch tiết, vết loét hoặc các điểm bất thường.
Tuy nhiên, chỉ thăm khám lâm sàng thì chưa đủ để đưa ra kết luận bệnh mà sẽ cần phải làm xét nghiệm. Phương pháp xét nghiệm hiệu quả nhất để chẩn đoán bệnh chlamydia là soi tươi dịch âm đạo ở phụ nữ và xét nghiệm nước tiểu ở nam giới. Nếu có triệu chứng nhiễm bệnh ở hậu môn hoặc cổ họng thì những vị trí này cũng sẽ được lấy dịch và phân tích.
Thường sẽ phải mất vài ngày mới có kết quả và nếu kết quả xét nghiệm dương tính thì bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị.
Quá trình xét nghiệm chẩn đoán các bệnh STI có thể được thực hiện bằng nhiều cách.
Điều trị bệnh Chlamydia
Chlamydia là bệnh rất dễ điều trị. Vì chlamydia trachomatis là vi khuẩn trong tự nhiên nên được điều trị bằng kháng sinh.
Các loại thuốc kháng sinh thường được sử dụng để trị bệnh chlamydia gồm có azithromycin và doxycycline. Ngoài ra còn có các loại kháng sinh khác mà bác sĩ sẽ kê dựa trên tình trạng cụ thể của từng người. Dù được kê bất kỳ loại thuốc kháng sinh nào thì người bệnh cũng phải tuân theo chỉ dẫn về liều lượng và thời gian uống thuốc để đảm bảo tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn. Quá trình điều trị có thể kéo dài lên đến hai tuần.
Trong quá trình điều trị, người bệnh không được quan hệ tình dục vì việc quan hệ trong thời gian này vẫn có thể truyền vi khuẩn cho người khác. Kể cả khi đã điều trị khỏi thì vẫn có thể mắc bệnh một lần nữa nếu tiếp tục nhiễm vi khuẩn.
Mặc dù chlamydia là bệnh có thể chữa khỏi được nhưng điều quan trọng là phải điều trị bệnh kịp thời, nếu không thì có thể dẫn đến các biến chứng lâu dài, gồm có các vấn đề về sinh sản và viêm mãn tính. Sau khi điều trị khỏi bệnh thì vẫn cần có biện pháp bảo vệ và ngăn ngừa tái phát.
Các biện pháp điều trị bổ sung
Chlamydia là bệnh do nhiễm vi khuẩn gây nên và cách duy nhất để chữa khỏi bệnh này là dùng kháng sinh.
Tuy nhiên ngoài ra còn có một số phương pháp điều trị bằng thảo dược có thể kết hợp cùng kháng sinh để giảm bớt các triệu chứng. Các loại thảo dược gồm có:
- Cây hải cẩu vàng (goldenseal): Cây thuốc này có công dụng hạn chế các triệu chứng trong thời gian nhiễm bệnh bằng cách giảm phản ứng viêm trong cơ thể.
- Đông trùng hạ thảo: Loại thảo dược này từ lâu đã được sử dụng rộng rãi để tăng cường hệ miễn dịch và chống lại nhiều loại bệnh do vi khuẩn gây nên, từ cảm lạnh thông thường đến vết thương ngoài da. Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn giúp giảm các triệu chứng của bệnh chlamydia.
Mặc dù các loại thảo dược này có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh chlamydia nhưng lại không thể tiêu diệt được vi khuẩn và trị khỏi bệnh nên vẫn không thể thay thế được thuốc kháng sinh.
Biến chứng
Nếu bệnh chlamydia được phát hiện và điều trị ngay từ sớm thì hoàn toàn có thể điều trị khỏi và không để lại bất kỳ vấn đề nào về sau này.
Mặt khác, nếu trì hoãn quá lâu không điều trị thì bệnh này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng.
Biến chứng ở phụ nữ
Ở phụ nữ, nếu không được điều trị kịp thời thì chlamydia có thể gây viêm vùng chậu – một bệnh lý gây tổn hại tử cung, cổ tử cung và buồng trứng. Viêm vùng chậu là một căn bệnh gây đau đớn và thường phải điều trị tại bệnh viện.
Phụ nữ mắc chlamydia mà không điều trị còn có thể bị vô sinh vì bệnh có thể gây hình thành sẹo, gây tắc ống dẫn trứng.
Những người mắc bệnh này và mang thai có thể truyền vi khuẩn sang cho con trong khi sinh, gây nhiễm trùng mắt và viêm phổi ở trẻ sơ sinh.
Biến chứng ở nam giới
Nam giới cũng có thể gặp biến chứng khi mắc bệnh chlamydia mà không điều trị. Mào tinh hoàn - ống nhỏ có vai trò đưa tinh trùng từ tinh hoàn đến ống dẫn tinh - có thể bị viêm và gây đau. Tình trạng này được gọi là viêm mào tinh hoàn.
Bệnh chlamydia cũng có thể lan đến tuyến tiền liệt, gây sốt, đau khi quan hệ và đau ở vùng lưng dưới. Một biến chứng khác cũng có thể xảy ra khi không điều trị bệnh chlamydia là viêm niệu đạo.
Đây chỉ là một số biến chứng phổ biến nhất của bệnh chlamydia và ngoài ra còn có nhiều biến chứng khác nữa. Do đó, bệnh cần được phát hiện sớm và điều trị ngay lập tức. Nếu được điều trị sớm thì bệnh sẽ không gây bất kỳ hậu quả nào về sau này.
Chlamydia ở cổ họng
Bệnh chlamydia có thể bị lây nhiễm trong khi quan hệ tình dục đường miệng. Chỉ cần tiếp xúc với miệng, môi hoặc lưỡi là đủ để truyền vi khuẩn chlamydia trachomatis.
Nếu bị nhiễm bệnh chlamydia do quan hệ tình dục bằng miệng thì có thể người bệnh sẽ không bộc lộ triệu chứng. Cũng giống như chlamydia ở âm đạo hoặc hậu môn, các triệu chứng khi bị chlamydia ở họng không phải lúc nào cũng xuất hiện.
Tuy nhiên, nếu có thì các triệu chứng thường gặp gồm có:
- Viêm đau họng
- Cổ họng khô rát
- Sốt
- Ho
Các bệnh lây truyển qua đường tình dục khác cũng có thể xảy ra trong cổ họng. Mỗi loại STI ở cổ họng lại có các triệu chứng khác nhau.
Chlamydia ở mắt
Mặc dù bệnh chlamydia xảy ra phổ biến nhất ở bộ phận sinh dục nhưng cũng có thể xảy ra ở những nơi khác như hậu môn, cổ họng và thậm chí là mắt. Một người có thể bị chlamydia ở mắt nếu như tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với vi khuẩn. Ví dụ, nếu như chạm tay vào bộ phận sinh dục và lại đưa lên mắt mà không rửa tay thì vi khuẩn sẽ xâm nhập vào mắt.
Bệnh chlamydia ở mắt, hay còn được gọi là viêm kết mạc do chlamydia có các triệu chứng như:
- Mắt đỏ
- Sưng
- Ngứa ngáy
- Kích ứng
- Mắt chảy mủ hoặc chảy nước
- Nhạy cảm với ánh sáng
Nếu không được điều trị, chlamydia ở mắt có thể dẫn đến mù lòa. Nhưng nếu được phát hiện sớm thì lại có thể dễ dàng điều trị và ngăn chặn các biến chứng.
Do có triệu chứng tương tự nhau nên chlamydia ở mắt có thể bị nhầm lẫn với các dạng nhiễm khuẩn mắt thông thường.
Bệnh chlamydia và bệnh lậu
Chlamydia và lậu là hai bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến. Cả hai đều là do vi khuẩn gây nên và lây nhiễm khi quan hệ tình dục đường âm đạo, đường miệng hoặc đường hậu môn.
Cả hai đều rất ít khi gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, nếu có thì các triệu chứng đầu tiên của bệnh chlamydia thường xuất hiện trong vòng vài tuần sau khi nhiễm vi khuẩn. Với bệnh lậu thì thời gian ủ bệnh thường lâu hơn.
Cả hai bệnh STI này đều có chung một số triệu chứng như:
- Đau rát khi đi tiểu
- Dịch tiết bất thường từ dương vật, âm đạo hay hậu môn
- Sưng đau tinh hoàn ở nam giới
- Đau trực tràng
- Xuất huyết từ trực tràng (phân có lẫn máu)
Hai bệnh này đều có thể dẫn đến viêm vùng chậu và các vấn đề về sinh sản nếu không được điều trị.
Bệnh lậu thường gây ngứa ngáy, nhức và đau ở trực tràng, nhất là trong khi đi ngoài. Phụ nữ mắc bệnh lậu còn gặp phải tình trạng rong kinh (kinh nguyệt kéo dài), ra nhiều máu vào mỗi kỳ kinh và đau khi quan hệ.
Cả chlamydia và lậu đều có thể được điều trị khỏi bằng thuốc kháng sinh và không gây ra các vấn đề về lâu dài nếu được điều trị kịp thời.
Tuy nhiên, đây vẫn là hai bệnh khác nhau và cần điều trị bằng loại thuốc khác nhau. Do đó, khi gặp các triệu chứng kể trên thì cần đi khám đề xác định chính xác vấn đề và có cách điều trị phù hợp.
Sự giống và khác nhau giữa bệnh chlamydia và bệnh lậu
Ngăn ngừa chlamydia
Cách chắc chắn nhất để tránh bị nhiễm chlamydia khi quan hệ tình dục là sử dụng bao cao su cũng như là các biện pháp bảo vệ khác, đặc biệt là khi quan hệ với một người lạ.
Ngoài ra, bạn cũng nên đi xét nghiệm STI thường xuyên, tránh quan hệ tình dục bằng miệng, hoặc phải có biện pháp bảo vệ trong khi quan hệ đường miệng, ví dụ như dùng màng chắn miệng.
Quan hệ tình dục an toàn là cách bảo vệ tất cả mọi người khỏi các bệnh STI, mang thai ngoài ý muốn và các vấn đề về sức khỏe khác.
Bệnh giang mai là một bệnh rất khó phát hiện vì có không ít người bị bệnh mà không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào trong suốt nhiều năm kể từ lúc phơi nhiễm.
Mặc dù các bệnh xã hội chủ yếu lây truyền qua quan hệ tình dục đường âm đạo và đường hậu môn nhưng một số bệnh lây qua quan hệ tình dục bằng miệng.
Nếu không được điều trị, các bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng sinh sản và tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Một trong những lý do mà nhiều người không được chẩn đoán là do nhiều bệnh lây qua đường tình dục không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào. Một người có thể bị nhiễm bệnh trong suốt nhiều năm mà không hay biết.
Cũng giống như quan hệ tình dục, việc hôn một ai đó cũng tiềm ẩn một số rủi ro.