Triệu chứng thường gặp của các bệnh lây truyền qua đường tình dục

Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) hay còn gọi là bệnh xã hội đang ngày càng trở nên phổ biến. Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, mỗi ngày trên toàn thế giới có hơn 1 triệu ca mắc mới các bệnh này. Mỗi năm, ước tính có khoảng 376 triệu ca mắc mới 1 trong 4 bệnh lây qua đường tình dục phổ biến là chlamydia, lậu, giang mai và trichomonas. Con số thực tế thậm chí còn lớn hơn thế vì nhiều người mắc bệnh nhưng không được chẩn đoán.

Một trong những lý do mà nhiều người không được chẩn đoán là do nhiều bệnh lây qua đường tình dục không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào. Một người có thể bị nhiễm bệnh trong suốt nhiều năm mà không hay biết. Nhưng ngay cả khi không có triệu chứng thì các bệnh này vẫn sẽ âm thầm gây tổn hại cho cơ thể và lây truyền sang người khác. Nếu không được điều trị, các bệnh lây qua đường tình dục có thể dẫn đến những hậu quả như:

• Vô sinh
• Gây ra một số bệnh ung thư
• Lây sang người khác
• Gây hại cho thai nhi ở phụ nữ đang mang thai
• Làm tăng nguy cơ nhiễm hiv

Các triệu chứng thường gặp

Vì không phải lúc nào cũng bộc lộ triệu chứng nên nhiều người không chú ý đến và cũng chưa nhận thức đúng về các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, mỗi một người đều phải nhận biết được dấu hiệu, triệu chứng của các bệnh này để kịp thời đi khám và điều trị nhằm bảo vệ bản thân cũng như là những người xung quanh.

Cần đến bệnh viện khám ngay khi có bất kỳ biểu hiện khả nghi nào. Nếu đúng là mắc STD thì bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị dứt điểm hoặc làm giảm các triệu chứng và khả năng lây truyền bệnh. Ngoài ra, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn các cách giảm nguy cơ mắc STD trong tương lai.

Các bệnh lây qua đường tình dục gây ra triệu chứng ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng tùy từng trường hợp. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến nhất.

Thay đổi khi đi tiểu

Nóng rát hoặc đau khi đi tiểu có thể là biểu hiện của một số bệnh STD. Tuy nhiên, những thay đổi này cũng có thể xảy ra do nhiều vấn đề khác như nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc sỏi thận. Chỉ khi đi khám thì mới có thể xác định được chính xác nguyên nhân.

Một số STD có thể gây triệu chứng đau rát khi đi tiểu gồm có:

• Chlamydia
• Bệnh lậu
• Nhiễm trichomonas
• Mụn rộp sinh dục

Cần đi khám nếu nhận thấy bất kỳ biểu hiện bất thường nào khi đi tiểu. Ngoài ra cũng cần chú ý màu sắc của nước tiểu, ví dụ như màu hồng do có lẫn máu.

Tiết dịch bất thường từ dương vật

Một trong các triệu chứng của bệnh lây qua đường tình dục và các bệnh nhiễm trùng khác ở cơ quan sinh dục nam là dịch tiết dương vật bất thường. Khi có dấu hiệu này thì cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt để được chẩn đoán. Các bệnh có thể gây triệu chứng này gồm có:

• Chlamydia
• Bệnh lậu
• Nhiễm trichomonas

Những bệnh nhiễm trùng này thường có thể điều trị được bằng thuốc kháng sinh. Điều quan trọng là phải uống thuốc đủ liều lượng và thời gian theo chỉ định của bác sĩ.

Cần báo cho bác sĩ nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc tái phát. Có khả năng là đã bị tái nhiễm do bạn tình cũng bị bệnh mà không điều trị. Hoặc cũng có thể là do loại thuốc kháng sinh được kê không phù hợp và cần dùng thuốc khác.

Nóng rát hoặc ngứa ngáy ở vùng âm đạo

Đây là những triệu chứng thường gặp của bệnh lây qua đường tình dục ở phụ nữ. Tuy nhiên, STD không phải là nguyên nhân duy nhất gây nóng rát hoặc ngứa ngáy ở vùng kín. Viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nấm men cũng có thể gây ra những hiện tượng này. Nếu tình trạng khó chịu kéo dài dai dẳng thì nên đi khám để chẩn đoán nguyên nhân. Dù là viêm âm đạo do vi khuẩn hay bệnh lây qua đường tình dục thì đều phải điều trị.

Đau đớn khi quan hệ tình dục

Đau khi quan hệ tình dục không phải là điều hiếm gặp ở phụ nữ. Vì thế nên đây là một trong những dấu hiệu hay bị bỏ qua nhất của các bệnh lây qua đường tình dục. Nếu tình trạng này tiếp diễn liên tục thì cần phải đi khám ngay.

Đau khi xuất tinh cũng là một triệu chứng của bệnh lây truyền qua đường tình dục ở nam giới.

Tiết dịch hoặc chảy máu âm đạo bất thường

Dịch tiết âm đạo (khí hư) bất thường là một triệu chứng của nhiều bệnh nhiễm trùng và không phải tất cả những bệnh này đều lây qua đường tình dục. Các bệnh nhiễm trùng khác, chẳng hạn như viêm âm đạo do nấm men và viêm âm đạo do vi khuẩn cũng có thể gây thay đổi màu, kết cấu và mùi của khí hư.

Nếu nhận thấy những thay đổi không bình thường trong khí hư thì cần đi khám bác sĩ sản phụ khoa. Mặc dù khí hư luôn thay đổi theo từng giai đoạn trong suốt chu kỳ kinh nguyệt nhưng thường chỉ có màu trắng ngà hoặc trong suốt và không có mùi khó chịu. Các bệnh viêm nhiễm hay bệnh lây qua đường tình dục đều có thể biểu hiện qua những đặc điểm bất thường trong khí hư. Ví dụ, khi bị nhiễm trichomonas thì khí hư thường có màu xanh lá, nổi bọt và có mùi hôi. Bệnh lậu khiến khí hư chuyển màu vàng và lẫn máu.

Nếu thường xuyên bị chảy máu âm đạo ngoài kỳ kinh nguyệt thì cũng phải đi khám. Đây có thể là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn, ví dụ như ung thư.

Nổi sẩn hoặc vết loét

Nổi sẩn và xuất hiện vết loét có thể là dấu hiệu đầu tiên của những bệnh lây qua đường tình dục như:

• Mụn rộp
• Mục cóc
• Giang mai
• U mềm lây

Nếu những biểu hiện này xảy ra ở trên hoặc quanh miệng hay bộ phận sinh dục thì cần đi khám ngay. Có thể những vùng tổn thương sẽ lành lại và biến mất khi đi khám. Nếu vậy thì cần miêu tả lại cho bác sĩ. Các vết loét do mụn rộp thường biến mất trong vòng từ 1 - 2 tuần. Tuy nhiên, HSV - thủ phạm gây ra bệnh này - vẫn có thể lây truyền ngay cả khi không còn vết loét.

Các vùng tổn thương biến mất không có nghĩa là đã khỏi bệnh. Một số bệnh lây qua đường tình dục ví dụ như mụn rộp là những bệnh không thể chữa khỏi. Một khi bị nhiễm thì virus sẽ tồn tại trong cơ thể suốt đời và bệnh nhân sẽ phải dùng thuốc liên tục để hạn chế các đợt bùng phát triệu chứng và giảm nguy cơ lây truyền.

Đau ở vùng chậu hoặc bụng dưới

Đau vùng chậu là dấu hiệu của nhiều bệnh lý. Nếu cảm thấy cơn đau bất thường hoặc dữ dội thì cần phải đi khám bác sĩ.

Ngoài các bệnh lây truyền qua đường tình dục, đau vùng chậu còn là do nhiều nguyên nhân khác gây ra. Một trong những nguyên nhân gây đau dữ dội trong khu vực này ở phụ nữ là bệnh viêm vùng chậu. Viêm vùng chậu thường xảy ra khi các bệnh lây qua đường tình dục không được điều trị và vi khuẩn xâm nhập vào tử cung hoặc các cơ quan khác trong vùng chậu. Ở những cơ quan này, vi khuẩn gây viêm và hình thành sẹo, khiến phụ nữ vô cùng đau đớn và trong một số trường hợp còn có thể gây tử vong. Viêm vùng chậu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ.

Các triệu chứng không đặc hiệu

STD là các bệnh nhiễm trùng và cũng giống như các bệnh nhiễm trùng khác, chúng gây ra nhiều triệu chứng không đặc hiệu, có nghĩa là những triệu chứng thường gặp ở nhiều vấn đề khác nhau. Những triệu chứng này xảy ra do phản ứng của cơ thể với virus hay vi khuẩn gây bệnh. Các triệu chứng không đặc hiệu của bệnh lây truyền qua đường tình dục và các vấn đề liên quan gồm có:

• Ớn lạnh
• Sốt
• Cơ thể mệt mỏi
• Phát ban
• Sụt cân

Những hiện tượng này có thể là do rất nhiều vấn đề, bệnh lý khác nhau và cũng có thể là hiện tượng bình thường thi thoảng vẫn xảy ra mà không rõ nguyên nhân. Nhưng nếu nghi ngờ bản thân có nguy cơ mắc bệnh lây qua đường tình dục thì nên đi khám.

Những người có nguy cơ cao

Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị các bệnh lây qua đường tình dục nhưng nghiên cứu đã cho thấy rằng thanh niên và những nam giới quan hệ tình dục đồng tính có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. Tỷ lệ nhiễm chlamydia và bệnh lậu cao nhất ở những người trong độ tuổi từ 15 – 24. Theo ước tính 83% nam giới bị bệnh giang mai là những người có quan hệ tình dục đồng tính.

Phương pháp điều trị

Không phải bệnh lây truyền qua đường tình dục nào cũng có thể chữa khỏi được. Trong trường hợp mắc các bệnh không thể chữa dứt điểm thì bác sĩ sẽ kê các loại thuốc điều trị triệu chứng và giảm nguy cơ lây bệnh.

Một số bệnh có thể chữa khỏi gồm có:

• Chlamydia: điều trị bằng thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn Chlamydia trachomatis
• Bệnh lậu: có thể điều trị vi khuẩn lậu (Neisseria gonorrhoeae) bằng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, đã xuất hiện một số chủng vi khuẩn kháng thuốc (không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường).
• Bệnh giang mai: xoắn khuẩn giang mai (Treponema pallidum) có thể bị tiêu diệt bằng một số loại thuốc kháng sinh. Loại thuốc mà bác sĩ kê sẽ tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh.
• Có thể điều trị nhiễm trichomonas bằng một số loại thuốc kháng sinh như metronidazole hay tinidazole.

Một số bệnh không thể chữa khỏi nhưng các phương pháp điều trị có thể làm giảm các triệu chứng. Mụn rộp và mụn cóc là hai bệnh lây truyền qua đường tình dục nằm trong nhóm này.

Khi bị bệnh mụn rộp, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng virus để rút ngắn và giảm tần suất các đợt bùng phát triệu chứng. Những thuốc này có tác dụng ức chế virus gây bệnh. Thường chỉ cần dùng thuốc khi bắt đầu có triệu chứng nhưng một số người sẽ phải dùng thuốc hàng ngày để giảm nguy cơ bùng phát.

Hiện chưa có phương pháp điều trị nào có thể tiêu diệt HPV – virus gây mụn cóc. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể dùng các loại thuốc bôi ngoài da để giảm bớt tình trạng ngứa ngáy và khó chịu.

Ngay cả khi đã điều trị và chữa khỏi được các bệnh lây truyền qua đường tình dục thì vẫn có khả năng tái nhiễm. Việc bị mắc bệnh một lần không có nghĩa là cơ thể sẽ miễn nhiễm với bệnh đó.

Khi nào cần đi khám?

Khi có những biểu hiện bất thường thì nên đi khám. Bác sĩ sẽ thực hiện một số phương pháp xét nghiệm để xác định nguyên nhân là do bệnh lây truyền qua đường tình dục hay các bệnh lý khác. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ làm giảm nguy cơ xảy ra biến chứng.

Một lý do khác nên đi khám ngay khi có các triệu chứng là bởi với một số bệnh STD thì việc chẩn đoán khi có triệu chứng sẽ dễ dàng hơn. Các triệu chứng có thể tự biến mất nhưng như thế không có nghĩa là đã khỏi bệnh. Vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng vẫn tồn tại trong cơ thể và các triệu chứng có thể xuất hiện bất cứ lúc nào.