Xét nghiệm protein trong nước tiểu giúp chẩn đoán những bệnh lý nào?

Khi nào cần xét nghiệm protein trong nước tiểu?

Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm protein trong nước tiểu nếu nghi ngờ người bệnh có vấn đề về thận. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm này để đánh giá đáp ứng điều trị bệnh thận hoặc nếu người bệnh có các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu.

Xét nghiệm protein trong nước tiểu cũng là một phần trong xét nghiệm nước tiểu định kỳ

Nước tiểu có một lượng nhỏ protein là điều bình thường. Tuy nhiên, nồng độ protein cao trong nước tiểu lại là dấu hiệu chỉ ra vấn đề bất thường, chẳng hạn như:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Nhiễm trùng thận
• Bệnh tiểu đường
• Mất nước
• Bệnh thoái hóa tinh bột (sự tích tụ protein trong các mô của cơ thể)
• Thuốc gây hại cho thận (chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid, thuốc chống vi trùng, thuốc lợi tiểu và thuốc hóa trị)
• Cao huyết áp
• Tiền sản giật (huyết áp cao ở phụ nữ mang thai)
• Nhiễm độc kim loại nặng
• Bệnh thận đa nang
• Suy tim sung huyết
• Viêm cầu thận
• Lupus ban đỏ hệ thống (một bệnh tự miễn)
• Hội chứng goodpasture (một bệnh tự miễn)
• Đa u tủy (một loại ung thư xảy ra ở tủy xương)
• Ung thư bàng quang

Một số người có nguy cơ mắc các vấn đề về thận cao hơn bình thường. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm protein trong nước tiểu định kỳ để sàng lọc.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận gồm có:

• Có vấn đề sức khỏe mạn tính như bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp
• Có tiền sử gia đình mắc bệnh thận
• Thừa cân
• Lớn tuổi

Chuẩn bị trước xét nghiệm

Bạn cần cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn. Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến lượng protein trong nước tiểu. Nếu đang dùng các loại thuốc này thì bạn sẽ phải tạm thời ngừng thuốc hoặc thay đổi liều dùng một thời gian trước khi làm xét nghiệm.

Ví dụ về các loại thuốc ảnh hưởng đến nồng độ protein trong nước tiểu:

• Thuốc kháng sinh, chẳng hạn như aminoglycoside, cephalosporin và penicillin
• Thuốc kháng nấm, chẳng hạn như amphotericin-B và griseofulvin
• Thuốc lithium
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
• penicillamine (Cuprimine) - một loại thuốc dùng để điều trị viêm khớp dạng thấp
• salicylate - thuốc dùng để điều trị viêm khớp

Nhớ uống đủ nước trước khi lấy mẫu nước tiểu. Điều này sẽ giúp lấy nước tiểu dễ dàng hơn và tránh bị mất nước. Mất nước sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Không tập thể dục cường độ cao trước khi xét nghiệm vì hoạt động gắng sức cũng có thể ảnh hưởng đến lượng protein trong nước tiểu. Nếu mới thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có sử dụng thuốc cản quang thì nên chờ ít nhất ba ngày mới làm xét nghiệm protein trong nước tiểu. Lý do là vì thuốc cản quang sẽ được đào thải vào nước tiểu và có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Xét nghiệm protein trong nước tiểu được thực hiện như thế nào?

Xét nghiệm protein nước tiểu ngẫu nhiên

Xét nghiệm protein nước tiểu ngẫu nhiên còn được gọi là xét nghiệm protein nước tiểu bằng que nhúng. Với xét nghiệm này, bạn chỉ cần lấy mẫu nước tiểu một lần duy nhất. Có thể lấy nước tiểu tại bệnh viện hoặc tại nhà.

Bạn sẽ được phát một lọ có nắp vô trùng để đựng mẫu nước tiểu và khăn lau sát khuẩn để làm sạch xung quanh bộ phận sinh dục.

Trước tiên, hãy rửa tay sạch và mở nắp lọ đựng. Không chạm tay vào bên trong lọ và nắp để tránh mẫu nước tiểu bị nhiễm khuẩn và dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác.

Làm sạch xung quanh niệu đạo bằng khăn lau. Đi tiểu một ít vào bồn cầu, dừng lại và cầm lọ ở đúng vị trí để lấy nước tiểu giữa dòng. Không để miệng lọ chạm vào da để mẫu nước tiểu không bị nhiễm trùng. Thường sẽ phải lấy khoảng 60ml nước tiểu.

>>> Tìm hiểu về cách lấy nước tiểu giữa dòng.

Sau khi lấy đủ lượng nước tiểu, tiếp tục đi tiểu vào bồn cầu. Cẩn thận đậy chặt nắp lọ đựng, chú ý không chạm tay vào bên trong lọ và nắp. Nộp lại mẫu theo hướng dẫn. Nên nộp mẫu trong vòng 1 giờ sau khi lấy. Nếu không thể nộp trong vòng 1 giờ thì nên bảo quản mẫu nước tiểu trong ngăn mát tủ lạnh.

Xét nghiệm protein nước tiểu 24h

Nếu xét nghiệm protein nước tiểu ngẫu nhiên cho kết quả bất thường thì bác sĩ có thể sẽ yêu cầu xét nghiệm protein nước tiểu 24 giờ. Bạn sẽ được phát một bình chứa lớn và khăn lau sát khuẩn. Không lấy nước tiểu của lần đi tiểu đầu tiên trong ngày nhưng hãy ghi lại thời điểm bắt đầu đi tiểu để biết thời gian kết thúc lấy mẫu vào ngày hôm sau.

Trong 24 giờ tiếp theo, hãy thu thập toàn bộ nước tiểu vào bình chứa. Hãy nhớ làm sạch xung quanh niệu đạo trước khi đi tiểu và không để miệng bình chạm vào bộ phận sinh dục. Bảo quản nước tiểu trong ngăn mát tủ lạnh. Sau 24 giờ, hãy nhanh chóng mang mẫu nước tiểu đi nộp theo hướng dẫn.

Bước tiếp theo sau xét nghiệm

Mẫu nước tiểu sẽ được phân tích trong phòng xét nghiệm để kiểm tra nồng độ protein. Nếu nồng độ protein trong nước tiểu ở mức cao, có thể bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm thêm một lần nữa và thực hiện thêm một số xét nghiệm khác hoặc chẩn đoán hình ảnh để xác nhận và xác định nguyên nhân.