Triệu Chứng Phát Ban HIV: Nhận Biết Và Phương Pháp Điều Trị

Triệu chứng phát ban HIV như thế nào?

Phát ban là một trong những dấu hiệu của HIV, thường xuất hiện trong vòng 2 tháng đầu tiên sau khi nhiễm virus. Giống như các dấu hiệu ban đầu khác của HIV, phát ban cũng thường bị nhầm với triệu chứng của một số bệnh do nhiễm virus khác như rubella, thủy đậu hay sốt phát ban. Do đó, điều quan trọng là phải nhận biết được triệu chứng phát ban do HIV để từ đó có thể kịp thời phát hiện bệnh.

Nguyên nhân gây ra phát ban HIV

Theo UC San Diego Health, 90% những người đang sống chung với HIV có các biểu hiện, triệu chứng ở trên da vào một giai đoạn nào đó của bệnh.

Phát ban thường là triệu chứng của các vấn đề mà HIV gây ra hoặc cũng có thể là tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV, được gọi là thuốc kháng virus (thuốc ARV).

Có ba nhóm thuốc kháng virus chính đi kèm tác dụng phụ gây phát ban da, gồm có:

• Thuốc ức chế men phiên mã ngược không phải nucleoside (NNRTI)
• Thuốc ức chế men phiên mã ngược nucleoside (NRTI)
• Thuốc ức chế protease (PI)

Các thuốc trong nhóm NNRTI như nevirapine (Viramune) là nguyên nhân phổ biến nhất gây phát ban da ở người nhiễm HIV. Abacavir (Ziagen) là một loại thuốc trong nhóm NRTI và cũng có thể gây phát ban trên da. Một số thuốc ức chế protease thường gây phát ban là amprenavir (Agenerase) và tipranavir (Aptivus).

Biểu hiện của phát ban HIV

Cho dù là do tác dụng phụ của thuốc kháng virus hay do HIV gây ra thì phát ban cũng thường có biểu hiện là các đốm màu đỏ hay nâu đỏ, phẳng trên da và có sẩn nhỏ màu đỏ bên trên

Một biểu hiện thường gặp khi bị phát ban là ngứa ngáy. Tình trạng này có thể xảy ra trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể nhưng phổ biến nhất là ở mặt và ngực, đôi khi còn ở bàn chân và bàn tay. Phát ban còn có thể đi kèm tình trạng lở loét miệng.

Mức độ nghiêm trọng

Ở một số người, phát ban do HIV chỉ ở mức độ nhẹ trong khi ở nhiều người, phát ban lại gây tổn thương nặng nề cho da và thậm chí còn nguy hiểm đến tính mạng.

Một dạng phát ban da hiếm gặp nhưng có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng là hội chứng Stevens-Johnson (SJS), thường xảy ra khi sử dụng thuốc kháng virus. Khi tình trạng này bao phủ từ 30% diện tích bề mặt cơ thể trở lên thì được gọi là hoại tử thượng bì nhiễm độc. Một số triệu chứng của hội chứng Stevens-Johnson gồm có:

• Nổi mụn nước trên da và niêm mạc
• Loét trong miệng
• Ho, rát họng
• Các vết phát ban xuất hiện và phát triển nhanh chóng
• Sốt
• Cơ thể mệt mỏi
• Đau đầu
• Sưng tấy ở lưỡi

Điều trị triệu chứng phát ban HIV

Nhờ những tiến bộ trong các phương pháp kiểm soát virus và bảo vệ hệ miễn dịch mà các vấn đề về da ở người nhiễm HIV đã đỡ nghiêm trọng hơn và ít phổ biến hơn nhiều so với trước. Các vấn đề này cũng dễ điều trị hơn.

Dùng thuốc

Phương pháp phổ biến nhất để điều trị tình trạng phát ban do HIV là dùng thuốc. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây phát ban mà có thể dùng các loại thuốc không kê đơn như thuốc bôi hydrocortisone hoặc diphenhydramine (Benadryl) để giảm ngứa và thu hẹp vùng phát ban. Những trường hợp phát ban nghiêm trọng sẽ cần dùng thuốc theo đơn của bác sĩ.

Thay đổi lối sống

Ngoài thuốc, một số thay đổi trong thói quen, lối sống cũng sẽ giúp giảm bớt các triệu chứng của dạng phát ban nhẹ. Tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao và ánh nắng mặt trời trực tiếp sẽ giúp cải thiện phần nào tình trạng phát ban. Tắm nước nóng và đi ngoài trời nắng sẽ làm cho tình trạng phát ban thêm trầm trọng hơn.

Đôi khi, phát ban có thể xảy ra do bắt đầu dùng một loại thuốc, xà phòng, mỹ phẩm mới hoặc ăn một loại thực phẩm nào đó. Trong những trường hợp này thì rất có thể nguyên nhân là do phản ứng dị ứng. Những người nhiễm HIV cần thông báo ngay cho bác sĩ nếu nhận thấy triệu chứng phát ban và không rõ nguyên nhân.

Khi nào cần đi khám?

Khi phát hiện triệu chứng phát ban hiv mà không xác định được nguyên nhân và nghi ngờ có thể mình đã phơi nhiễm với HIV thì nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được bác sĩ thăm khám tìm ra nguyên nhân và tư vấn những bước tiếp theo.