Tiêm khớp bàn ngón chân I dưới hướng dẫn của siêu âm - Bộ y tế 2014
I. ĐẠI CƯƠNG
Có nhiều bệnh lý vô khuẩn gây viêm và đau khớp bàn ngón I chân như gút, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp và thoái thoái hóa khớp.. cần chỉ định tiêm khớp tại chỗ. Ngoài kỹ thuật tiêm khớp mù, còn có kỹ thuật tiêm nội khớp dưới hướng dẫn của siêu âm. Đây là một kỹ thuật tiêm nội khớp đảm bảo độ chính xác và an toàn cao hơn, đặc biệt cho những vị trí khớp khó thực hiện như khớp bàn ngón I chân.
II. CHỈ ĐỊNH
Sưng đau khớp bàn ngón I chân dai dẳng trong các bệnh lý dưới đây mà tổn thương khớp cổ chân đáp ứng kém hiệu quả dù đã dùng điều trị thuốc toàn thân đúng phác đồ, đúng liều lượng:
- Thoái hoá khớp bàn ngón chân I.
- Gút có tổn thương khớp bàn ngón chân I.
- Viêm khớp dạng thấp có tổn thương khớp bàn ngón chân I
- Bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính: viêm cột sống dính khớp, viêm khớp phản ứng, viêm khớp vẩy nến, viêm khớp mạn tính thiếu niên ... có tổn thương khớp bàn ngón chân I.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Viêm khớp bàn ngón I chân nhiễm khuẩn: viêm khớp mủ, lao khớp.
- Tổn thương khớp bàn ngón I chân do bệnh lý thần kinh, bệnh máu.
- Nhiễm khuẩn ngoài da vùng quanh khớp bàn ngón I chân, nhiễm nấm... khi tiêm có nguy cơ đưa vi khuẩn, nấm vào trong khớp.
- Cơ địa suy giảm miễn dịch.
Lưu ý: thận trọng với người bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường cần được kiểm soát tốt trước và sau khi tiến hành thủ thuật
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện (chuyên khoa)
- 01 Bác sỹ đã được đào tạo và cấp chứng chỉ chuyên ngành cơ xương khớp và chứng chỉ tiêm khớp; chứng chỉ siêu âm.
- 01 Điều dưỡng.
2. Phương tiện
- 01 máy siêu âm có đầu dò Linear 5-9MHz
- Túi bọc đầu dò siêu âm
- găng vô khuẩn
- Kim tiêm 25G, bơm tiêm 5 ml
- Thuốc tiêm khớp: Methylprednisolone acetate 40mg hoặc hydrocortisone acetate 125 mg
- Bông, cồn Iod sát trùng, panh, băng dính
3. Chuẩn bị người bệnh
- Người bệnh được giải thích trước khi làm thủ thuật
- Có chỉ định của bác sỹ CK
4. Hồ sơ bệnh án, đơn thuốc
- Theo mẫu quy định
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
- Thực hiện tại phòng thủ thuật vô khuẩn theo quy định
- Bác sỹ kiểm tra hồ sơ bệnh án hoặc đơn về chỉ định, chống chỉ định
- Bác sỹ kiểm tra máy siêu âm và đầu dò
- Điều dưỡng hướng dẫn người bệnh ở tư thế nằm, gối gấp ở góc 60o, bàn chân đặt lên giường.
- Bác sỹ xác định vị trí đặt đầu dò tại diện khớp bàn ngón I, song song hoặc vuông góc với xương bàn chân I.
- Bác sỹ sát trùng tay, đi găng vô khuẩn
- Bác sỹ bọc đầu dò bằng găng vô khuẩn
- Điều dưỡng sát khuẩn bằng cồn Iod tại vị trí tiêm.
- Bác sỹ đưa kim vào vị trí đã xác định, tiêm thuốc vào ổ khớp dưới hướng dẫn của siêu âm, rút píttông kiểm tra xem kim có vào mạch máu hay không, nếu không có thì tiêm thuốc vào ổ khớp dưới hướng dẫn của siêu âm
- Điều dưỡng sát khuẩn, băng tại chỗ
- Điều dưỡng dặn dò người bệnh sau làm thủ thuật: người bệnh giữ sạch và không để ướt vị trí chọc hút trong vòng 24 h sau tiêm, sau 24 h bỏ băng và rửa nước bình thường vào chỗ tiêm, tái khám nếu chảy dịch hoặc viêm tấy tại vị trí tiêm, chọc dò; sốt...
VI. THEO DÕI
- Chỉ số theo dõi: mạch, HA, tình trạng chảy máu tại chỗ, tình trạng viêm trong 24h
- Theo dõi các tai biến và tác dụng phụ có thể xảy ra (bên dưới) sau 24 h
- Theo dõi hiệu quả điều trị
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
- Đau tăng sau khi tiêm 12-24 giờ: do phản ứng viêm màng hoạt dịch với tinh thể thuốc (viêm khớp vi tinh thể), thường khỏi sau một ngày, không phải can thiệp, có thể bổ sung thuốc chống viêm, giảm đau
- Nhiễm khuẩn do thủ thuật khớp tiêm (viêm mủ): biểu hiện bằng sốt, sưng đau tại chỗ, tràn dịch => điều trị kháng sinh.
- Biến chứng muộn: teo da, mất sắc tố da tại chỗ tiêm do tiêm nhiều lần vào một vị trí, hoặc tiêm quá nông. => Lưu ý không để thuốc trào ra khỏi vị trí tiêm. Nếu đã có tai biến, không cần xử trí gì thêm. Cần báo trước cho BN để tránh hoang mang.
- Biến chứng hiếm gặp: tai biến do BN quá sợ hãi- biểu hiện kích thích hệ phó giao cảm, do tiêm thuốc vào mạch máu hoặc tiêm quá nhanh: BN choáng váng, vã mồ hôi, ho khàn, có cảm giác tức ngực khó thở, rối loạn cơ tròn....xử trí: đặt người bệnh nằm đầu thấp, giơ cao chân, theo dõi mạch, huyết áp để có các biện pháp xử trí cấp cứu khi cần thiết.
(Nguồn:http://sitemaker.umich.edu/fm_gmeig_musculoskeletal_joint-inject- aspir/1st_mtp_joint)
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất. Thoái hóa khớp có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào trong cơ thể. Thoái hóa khớp là do sụn trong khớp bị mòn, khiến cho các đầu xương cọ xát vào nhau. Điều này gây sưng, đau khớp và làm giảm phạm vi chuyển động của khớp. Thoái hóa khớp thường tiến triển từ từ theo thời gian. Một trong những khớp dễ bị thoái hóa nhất trên cơ thể là khớp bàn ngón chân cái (khớp nối ngón chân cái với xương bàn chân).
Insulin thường (insulin người) dạng dung dịch tiêm dưới da kê đơn được kết hợp cùng với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để kiểm soát tình trạng đường trong máu cao do bệnh tiểu đường type 1 hoặc type 2.
Mới đây, một nhóm nghiên cứu đã có những phát hiện mới về vitamin D và mối liên hệ với bệnh viêm khớp dạng thấp.
Một số người cho rằng ăn trứng có thể khiến cho các triệu chứng viêm khớp nặng thêm. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn đúng. Tác động của trứng đến triệu chứng viêm khớp còn phụ thuộc vào tình trạng dị ứng hoặc không dung nạp.
- 1 trả lời
- 990 lượt xem
Thưa bác sĩ, bé nhà em được gần 4 tháng tuổi nhưng đã bị viêm phổi thùy, phải nhập viện, bác sĩ đã tiêm 14 mũi kháng sinh. Sau khi nằm viện 1 tuần, bác sĩ khám lại thì thấy phổi bé đã lành, nhưng kết quả chụp phim lại thấy phần trên phổi còn mờ, nghi có khối u trong phổi. Bác sĩ tiếp tục tiến hành citi phổi cho cháu. Kết quả, bé nhà em bị u tuyến ức, bác sĩ kê thuốc prednisdon5mg và aquadetrim, nói về cho bé uống trong vòng 2 tuần thì khối u sẽ hết. Bác sĩ cho em hỏi khối u tuyến ức này có nguy hiểm không ạ? Và việc bé mới 4 tháng tuổi đã tiêm kháng sinh, dùng thuốc an thần và citi phổi có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bé không?
- 1 trả lời
- 570 lượt xem
Cuối tháng trước, em có đi tiêm vac-xin Rubella và viêm gan B. Mươi ngày sau, thấy trễ kinh, em thử que 2 vạch nên vào viện khám, siêu âm thì có túi thai 3mm. Như vậy, liệu thai nhi có bị ảnh hưởng gì không ạ và em có cần được tiếp tục tiêm vac-xin nữa hay ngừng lại đây?
- 1 trả lời
- 3394 lượt xem
Mang thai được 2 tháng, đi khám em mới biết mình có thai. Nhưng trong tháng đầu, do không biết mình đã có thai nên khi bị mèo cào, em đã đi chích vắc-xin phòng dại Verola. Vậy, liệu việc chích vắc-xin đó có ảnh hưởng gì đến thai nhi không ạ?
- 1 trả lời
- 886 lượt xem
Hiện bé nhà em đang được 3 tháng tuổi. Từ lúc sinh ra tới giờ mặc dù nằm điều hòa với nhiệt độ thích hợp nhưng bé nhà em vẫn đổ mồi hôi đầu khá nhiều là bị sao ạ? Ngoài ra, khi co lên co xuống, các khớp gối của bé cứ kêu răng rắc ấy ạ. Bé như vậy có phải là bị thiếu canxi và vitamin D không ạ?
- 1 trả lời
- 824 lượt xem
Em sinh bé trai hiện cháu đang được 3 tháng tuổi. 2 tháng đầu mỗi tháng bé đều tăng 1,2kg. Em có cân bé vào cuối tháng thứ 2 thì bé nặng 5,7kg, cao 64cm. Bé bú sữa mẹ hoàn toàn nhưng em hút ra bình cho bé bú. Ngày bé bú 5-6 lần, mỗi lần 150ml. Có phải trẻ dưới 6 tháng không nên bú quá 150ml sữa/cữ vì sẽ ảnh hưởng đến tiêu hóa của bé không ạ? Bé nhà em bú 150ml sữa xong vẫn mút tay kiểu chưa đủ nên em muốn tăng lượng sữa lên cho bé. Ngoài ra bé nhà em ngủ rât ít, chỉ 9-10 tiếng/ ngày thì có ảnh hưởng đến sự phát triển của bé không ạ? Ban đêm bé ngủ rất say, em toàn phri đánh thức bé dậy để cho bú thì có được không ạ? Còn một vấn đề nữa là từ lúc sinh đến giờ em chỉ rơ lưỡi cho bé vài lần và không cho bé uống thêm tí nước nào thì có được không ạ? Hiện em thấy lưỡi bé hơi dơ ạ.