Tiêm khớp cổ chân dưới hướng dẫn của siêu âm - Bộ y tế 2014
I. ĐẠI CƯƠNG
Đau khớp cổ chân có nhiều nguyên nhân gây ra. Trong một số trường hợp tổn thương khớp cổ chân không do nhiễm khuẩn có thể có chỉ định tiêm corticoid tại chỗ. Ngoài kỹ thuật tiêm khớp cổ chân mù, còn có kỹ thuật tiêm nội khớp cổ chân dưới hướng dẫn của siêu âm. Đây là một kỹ thuật tiêm đảm bảo độ chính xác và an toàn cao hơn so với tiêm khớp mù.
II. CHỈ ĐỊNH
Sưng đau khớp cổ chân dai dẳng trong các bệnh lý dưới đây mà tổn thương khớp cổ chân đáp ứng kém hiệu quả dù đã dùng điều trị thuốc toàn thân đúng phác đồ, đúng liều lượng:
- Thoái hoá khớp cổ chân
- Viêm khớp dạng thấp
- Gút
- Bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính: viêm cột sống dính khớp, viêm khớp phản ứng, viêm khớp vẩy nến, viêm khớp mạn tính thiếu niên ...
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Viêm khớp cổ chân nhiễm khuẩn: viêm khớp mủ, lao khớp.
- Tổn thương khớp cổ chân do bệnh lý thần kinh, bệnh máu.
- Nhiễm khuẩn ngoài da vùng quanh khớp cổ chân, nhiễm nấm... khi tiêm có nguy cơ đưa vi khuẩn, nấm vào trong khớp cổ chân.
- Cơ địa suy giảm miễn dịch.
Lưu ý: thận trọng với người bệnh có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh máu- cần theo dõi sau tiêm ít nhất 60 phút. Chỉ thực hiện thủ thuật khi các bệnh lý trên đã được kiểm soát tốt.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện (chuyên khoa)
- 01 Bác sỹ đã được đào tạo và cấp chứng chỉ chuyên ngành cơ xương khớp và chứng chỉ tiêm khớp, chứng chỉ siêu âm.
- 01 Điều dưỡng.
2. Phương tiện
- 01 máy siêu âm có đầu dò Linear 5-9MHz
- Túi bọc đầu dò siêu âm
- Găng vô khuẩn
- Kim tiêm 22-25 G, bơm tiêm 5 ml
- Thuốc tiêm khớp: Methylprednisolone acetate 40mg hoặc hydrocortisone acetate 125 mg
- Bông, cồn Iod sát trùng, panh, băng dính
3. Chuẩn bị người bệnh
- Người bệnh được giải thích trước khi làm thủ thuật
- Có chỉ định của bác sỹ chuyên khoa
4. Hồ sơ bệnh án, đơn thuốc
- Theo mẫu quy định
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
- Thực hiện tại phòng thủ thuật vô khuẩn theo quy định
- Bác sỹ kiểm tra hồ sơ bệnh án hoặc đơn về chỉ định, chống chỉ định
- Bác sỹ kiểm tra máy siêu âm và đầu dò
- Điều dưỡng hướng dẫn người bệnh ở tư thế nằm, gối gấp ở góc 60o, bàn chân đặt lên giường.
- Bác sỹ sát trùng tay, đi găng vô khuẩn
- Bác sỹ bọc đầu dò bằng găng vô khuẩn
- Điều dưỡng sát khuẩn bằng cồn Iod tại vị trí tiêm.
- Bác sỹ xác định vị trí tiêm bằng cách đặt đầu dò tại nếp gấp cổ chân và chọn vị trí tiêm an toàn, thuận lợi nhất, tránh mạch máu và thần kinh (Hình ảnh trong phần phụ lục)
- Bác sỹ đưa kim vào vị trí đã xác định theo hướng dẫn của siêu âm, rút píttông kiểm tra xem kim có vào mạch máu hay không, nếu không có thì tiêm thuốc vào ổ khớp dưới hướng dẫn của siêu âm
- Điều dưỡng sát khuẩn, băng tại chỗ
- Điều dưỡng dặn dò người bệnh sau làm thủ thuật: dặn dò người bệnh giữ sạch và không để ướt vị trí chọc hút trong vòng 24 h sau tiêm, sau 24 h bỏ băng và rửa nước bình thường vào chỗ tiêm, tái khám nếu chảy dịch hoặc viêm tấy tại vị trí tiêm, chọc dò; sốt...
VI. THEO DÕI
- Chỉ số theo dõi: mạch, HA, tình trạng chảy máu tại chỗ, tình trạng viêm trong 24h
- Theo dõi các tai biến và tác dụng phụ có thể xảy ra (bên dưới) sau 24 h
- Theo dõi hiệu quả điều trị
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
- Đau tăng sau khi tiêm 12-24 giờ: do phản ứng viêm màng hoạt dịch với tinh thể thuốc (viêm khớp vi tinh thể), thường khỏi sau một ngày, không phải can thiệp, có thể bổ sung thuốc chống viêm, giảm đau
- Nhiễm khuẩn do thủ thuật khớp tiêm (viêm mủ): biểu hiện bằng sốt, sưng đau tại chỗ, tràn dịch => điều trị kháng sinh.
- Biến chứng muộn: teo da, mất sắc tố da tại chỗ tiêm do tiêm nhiều lần vào một vị trí, hoặc tiêm quá nông. => Lưu ý không để thuốc trào ra khỏi vị trí tiêm. Nếu đã có tai biến, không cần xử trí gì thêm. Cần báo trước cho BN để tránh hoang mang.
- Biến chứng hiếm gặp: tai biến do BN quá sợ hãi- biểu hiện kích thích hệ phó giao cảm, do tiêm thuốc vào mạch máu hoặc tiêm quá nhanh: BN choáng váng, vã mồ hôi, ho khàn, có cảm giác tức ngực khó thở, rối loạn cơ tròn....xử trí: đặt người bệnh nằm đầu thấp, giơ cao chân, theo dõi mạch, huyết áp để có các biện pháp xử trí cấp cứu khi cần thiết.
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh Nội khoa, chuyên ngành Cơ Xương Khớp - Bộ y tế 2014
Insulin thường (insulin người) dạng dung dịch tiêm dưới da kê đơn được kết hợp cùng với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để kiểm soát tình trạng đường trong máu cao do bệnh tiểu đường type 1 hoặc type 2.
Mới đây, một nhóm nghiên cứu đã có những phát hiện mới về vitamin D và mối liên hệ với bệnh viêm khớp dạng thấp.
Một số người cho rằng ăn trứng có thể khiến cho các triệu chứng viêm khớp nặng thêm. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn đúng. Tác động của trứng đến triệu chứng viêm khớp còn phụ thuộc vào tình trạng dị ứng hoặc không dung nạp.
Quá trình chẩn đoán viêm khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis) thường mất nhiều thời gian. Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng viêm khớp dạng thấp thường giống như triệu chứng của các bệnh khác như bệnh lupus hoặc các bệnh mô liên kết khác.
- 1 trả lời
- 990 lượt xem
Thưa bác sĩ, bé nhà em được gần 4 tháng tuổi nhưng đã bị viêm phổi thùy, phải nhập viện, bác sĩ đã tiêm 14 mũi kháng sinh. Sau khi nằm viện 1 tuần, bác sĩ khám lại thì thấy phổi bé đã lành, nhưng kết quả chụp phim lại thấy phần trên phổi còn mờ, nghi có khối u trong phổi. Bác sĩ tiếp tục tiến hành citi phổi cho cháu. Kết quả, bé nhà em bị u tuyến ức, bác sĩ kê thuốc prednisdon5mg và aquadetrim, nói về cho bé uống trong vòng 2 tuần thì khối u sẽ hết. Bác sĩ cho em hỏi khối u tuyến ức này có nguy hiểm không ạ? Và việc bé mới 4 tháng tuổi đã tiêm kháng sinh, dùng thuốc an thần và citi phổi có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bé không?
- 1 trả lời
- 570 lượt xem
Cuối tháng trước, em có đi tiêm vac-xin Rubella và viêm gan B. Mươi ngày sau, thấy trễ kinh, em thử que 2 vạch nên vào viện khám, siêu âm thì có túi thai 3mm. Như vậy, liệu thai nhi có bị ảnh hưởng gì không ạ và em có cần được tiếp tục tiêm vac-xin nữa hay ngừng lại đây?
- 1 trả lời
- 3394 lượt xem
Mang thai được 2 tháng, đi khám em mới biết mình có thai. Nhưng trong tháng đầu, do không biết mình đã có thai nên khi bị mèo cào, em đã đi chích vắc-xin phòng dại Verola. Vậy, liệu việc chích vắc-xin đó có ảnh hưởng gì đến thai nhi không ạ?
- 1 trả lời
- 886 lượt xem
Hiện bé nhà em đang được 3 tháng tuổi. Từ lúc sinh ra tới giờ mặc dù nằm điều hòa với nhiệt độ thích hợp nhưng bé nhà em vẫn đổ mồi hôi đầu khá nhiều là bị sao ạ? Ngoài ra, khi co lên co xuống, các khớp gối của bé cứ kêu răng rắc ấy ạ. Bé như vậy có phải là bị thiếu canxi và vitamin D không ạ?
- 1 trả lời
- 824 lượt xem
Em sinh bé trai hiện cháu đang được 3 tháng tuổi. 2 tháng đầu mỗi tháng bé đều tăng 1,2kg. Em có cân bé vào cuối tháng thứ 2 thì bé nặng 5,7kg, cao 64cm. Bé bú sữa mẹ hoàn toàn nhưng em hút ra bình cho bé bú. Ngày bé bú 5-6 lần, mỗi lần 150ml. Có phải trẻ dưới 6 tháng không nên bú quá 150ml sữa/cữ vì sẽ ảnh hưởng đến tiêu hóa của bé không ạ? Bé nhà em bú 150ml sữa xong vẫn mút tay kiểu chưa đủ nên em muốn tăng lượng sữa lên cho bé. Ngoài ra bé nhà em ngủ rât ít, chỉ 9-10 tiếng/ ngày thì có ảnh hưởng đến sự phát triển của bé không ạ? Ban đêm bé ngủ rất say, em toàn phri đánh thức bé dậy để cho bú thì có được không ạ? Còn một vấn đề nữa là từ lúc sinh đến giờ em chỉ rơ lưỡi cho bé vài lần và không cho bé uống thêm tí nước nào thì có được không ạ? Hiện em thấy lưỡi bé hơi dơ ạ.