Cơn thiếu máu não thoáng qua có làm giảm tuổi thọ không?

Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, hay còn được gọi là “đột quỵ nhẹ”, xảy ra do mạch máu trong hoặc xung quanh não bị tắc nghẽn tạm thời. Cơn thiếu máu não thoáng qua có các triệu chứng tương tự như đột quỵ, thường tự hết trong vòng 5 phút nhưng cũng có thể kéo dài tới 24 giờ.

Mặc dù cơn thiếu máu não thoáng qua thường không gây ra các triệu chứng kéo dài nhưng sẽ làm tăng nguy cơ bị đột quỵ nghiêm trọng hơn trong tương lai. Phát hiện và điều trị kịp thời cơn thiếu máu não thoáng qua bằng thuốc sẽ giúp giảm nguy cơ đột quỵ.

Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu xem cơn thiếu máu não thoáng qua ảnh hưởng như thế nào đến tuổi thọ.

Cơn thiếu máu não thoáng qua có ảnh hưởng đến tuổi thọ không?

Các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua thường biến mất trong vòng một giờ, mặc dù đôi khi các triệu chứng có thể kéo dài tới 24 giờ. Vì không thể phân biệt được các triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua và triệu chứng đột quỵ nên cần phải gọi cấp cứu ngay khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường.

Mặc dù cơn thiếu máu não thoáng qua thường không gây ra biến chứng lâu dài nhưng vẫn cần phải tìm ra và giải quyết nguyên nhân làm gián đoạn sự lưu thông máu đến một phần não. Điều này sẽ giúp làm giảm nguy cơ đột quỵ trong tương lai.

Nguy cơ đột quỵ sẽ cao nhất trong khoảng thời gian 3 tháng đầu sau cơn thiếu máu não thoáng qua. Khoảng 20% số người trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua bị đột quỵ trong khoảng thời gian này và khoảng 50% trong số này bị đột quỵ trong vòng 2 ngày đầu sau cơn thiếu máu não thoáng qua. (1)

Cơn thiếu máu não thoáng qua và nguy cơ đột quỵ

Trong một nghiên cứu lớn vào năm 2021, các nhà nghiên cứu đã theo dõi một nhóm gồm 14.059 người trong gần 70 năm để tìm hiểu về nguy cơ đột quỵ sau cơn thiếu máu não thoáng qua. (2)

Trong suốt khoảng thời gian theo dõi, có 435 người đã bị cơn thiếu máu não thoáng qua. Các nhà nghiên cứu đã so sánh những người này với một nhóm gồm 2.175 người không bị cơn thiếu máu não thoáng qua.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 130 người (29,5%) từng trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua đã bị đột quỵ. Khoảng thời gian giữa cơn thiếu máu não thoáng qua và đột quỵ ở nhóm này như sau:

• 28 người (21,5%) bị đột quỵ trong vòng 7 ngày
• 40 người (30,8%) bị đột quỵ trong vòng 30 ngày
• 51 người (39,2%) bị đột quỵ trong vòng 90 ngày
• 63 người (48,5%) bị đột quỵ sau hơn 1 năm

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người từng trải qua cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua có nguy cơ đột quỵ cao hơn 4,37 lần so với những người chưa từng bị thiếu máu não thoáng qua (khoảng tin cậy 95% là 3,30 – 5,71).

Cơn thiếu máu não thoáng qua và nguy cơ tử vong do đột quỵ

Trong một nghiên cứu vào năm 2022, các nhà nghiên cứu đã thu thập thông tin của 20.633 người từng bị cơn thiếu máu não thoáng qua từ năm 1986 đến năm 2017.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ở tất cả các nhóm tuổi, những người từng bị cơn thiếu máu não thoáng qua có nguy cơ tử vong cao hơn so với nhóm đối chứng (những người không bị cơn thiếu máu não thoáng qua).

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ sau cơn thiếu máu não thoáng qua

Có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ sau khi trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua.

Thời điểm điều trị

Điều trị kịp thời cơn thiếu máu não thoáng qua có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ trong tương lai.

Trong một nghiên cứu vào năm 2022, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu để tìm hiểu xem liệu việc điều trị kịp thời cơn thiếu máu não thoáng qua có mang lại lợi ích lâu dài hay không. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng nguy cơ đột quỵ trong vòng 90 ngày giảm 80% khi cơn thiếu máu não thoáng qua được điều trị trong vòng 24 giờ. (3)

Trong một nghiên cứu khác, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng điều trị cơn thiếu máu não thoáng qua trong vòng 24 giờ giúp giảm nguy cơ đột quỵ trong vòng 10 năm tiếp theo.

Độ tuổi lần đầu bị cơn thiếu máu não thoáng qua

Theo một nghiên cứu vào năm 2022, những người bị cơn thiếu máu não thoáng qua lần đầu ở độ tuổi từ 39 đến 60 có nguy cơ tử vong trong khoảng thời gian lên đến 30 năm cao hơn so với những người bị cơn thiếu máu não thoáng qua lần đầu ở độ tuổi 60 trở lên.

Dùng aspirin, thuốc chống kết tập tiểu cầu hoặc thuốc chống đông máu

Các nhà nghiên cứu trong nghiên cứu vào năm 2022 nói trên còn phát hiện ra rằng những người trong độ tuổi từ 39 đến 60 dùng thuốc aspirin sau cơn cơn thiếu máu não thoáng qua có nguy cơ đột quỵ thấp hơn so với những người không dùng bất kỳ loại thuốc chống kết tập tiểu cầu nào.

Các nghiên cứu khác cho thấy dùng kết hợp hai loại thuốc chống kết tập tiểu cầu là aspirin và clopidogrel giúp tăng hiệu quả phòng ngừa đột quỵ sau cơn thiếu máu não thoáng qua.

Trong những trường hợp mà cơn thiếu máu não thoáng qua là do rung nhĩ, bác sĩ thường kê thuốc chống đông máu (thuốc làm loãng máu). Thuốc làm loãng máu có tác dụng làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông khi tim co bóp không đều.

Chỉ số khối cơ thể (BMI) cao

Những người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ đột quỵ cao hơn nhưng theo một nghiên cứu vào năm 2019, những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao có tỷ lệ sống sót cao hơn sau đột quỵ hoặc sau cơn thiếu máu não thoáng qua.

Theo nghiên cứu này, người lớn tuổi có BMI thấp có nguy cơ tử vong cao hơn khi bị đột quỵ.

Theo các nhà nghiên cứu, điều này có thể là do những người có BMI thấp có nồng độ oxy trong máu ở mức thấp.

Thủ thuật tái thông mạch máu

“Tái thông mạch máu” là một nhóm các thủ thuật nhằm khôi phục sự lưu thông máu trong các động mạch bị tắc nghẽn.

Nếu nguyên nhân gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua là do mảng xơ vữa trong động mạch cảnh thì sự lưu thông máu đến não có thể được khôi phục bằng các thủ thuật như cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh hoặc đặt stent động mạch cảnh.

Một số câu hỏi về cơn thiếu máu não thoáng qua

Người bị cơn thiếu máu não thoáng qua có thể sống thọ được không?

Nhiều người vẫn sống thọ và không bị đột quỵ sau khi trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua. Việc điều trị kịp thời có thể giúp giảm thiểu nguy cơ bị đột quỵ trong tương lai.

Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm soát các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường cũng sẽ giúp giảm nguy cơ đột quỵ và tử vong sớm.

Một người có thể bị cơn thiếu máu não thoáng qua bao nhiêu lần?

Một người có thể trải qua cơn thiếu máu não thoáng qua nhiều lần, các lần có thể cách nhau vài năm nhưng cũng có thể chỉ cách nhau vài giờ đến vài ngày.

Trong một nghiên cứu vào năm 2021, các nhà nghiên cứu nhận thấy nếu một người trải qua hai cơn thiếu máu não thoáng qua liên tiếp trong vòng một giờ thì khả năng cao nguyên nhân là do bệnh mạch máu nhỏ.

Chỉ có khoảng 5% người bị cơn thiếu máu não thoáng qua gặp phải tình trạng này nhiều lần nhưng những người này có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn.

Tóm tắt bài viết

Cơn thiếu máu não thoáng qua làm tăng nguy cơ bị đột quỵ trong tương lai, đặc biệt là trong vòng 3 tháng sau đó. Điều trị kịp thời là điều rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ.

Người bị cơn thiếu máu não thoáng qua vẫn có thể sống thọ và khỏe mạnh. Tuân thủ các khuyến nghị của bác sĩ, điều chỉnh một số thói quen sống và kiểm soát các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp hoặc bệnh tim mạch là những bước quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ và kéo dài tuổi thọ.