Chế độ ăn khi bị buồng trứng đa nang
Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra do sự rối loạn cân bằng nội tiết tố (hormone).
Ở những phụ nữ bị buồng trứng đa nang, buồng trứng có nhiều nang nhỏ mà nguyên nhân là do lượng hormone androgen tăng quá cao trong cơ thể.
Khoảng 50% phụ nữ mắc chứng bệnh này bị thừa cân hoặc béo phì. Các triệu chứng thường gặp khi bị buồng trứng đa nang gồm có:
- Da tiết nhiều dầu và nổi mụn trứng cá
- Mọc lông ở những vị trí không mong muốn trên cơ thể (chứng rậm lông ở phụ nữ)
- Rụng tóc
- Giọng nói trầm
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt
- Khó thụ thai
- Dễ tăng cân
- Có những mảng da dày và sẫm màu ở nách, cổ, háng (bệnh gai đen)
Nếu các triệu chứng không được kiểm soát, hội chứng buồng trứng đa nang có thể dẫn đến những vấn đề như:
Tuy nhiên, các triệu chứng có thể dễ dàng được kiểm soát bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và thay đổi một số thói quen sống.
Chế độ ăn uống và buồng trứng đa nang
Những phụ nữ mắc bị buồng trứng đa nang có mức insulin trong cơ thể cao hơn bình thường. Insulin là một loại hormone được sản xuất trong tuyến tụy, có vai trò giúp các tế bào trong cơ thể chuyển hóa đường (glucose) thành năng lượng.
Khi cơ thể không sản xuất đủ insulin, lượng đường trong máu sẽ tăng lên. Điều này cũng xảy ra khi bị kháng insulin – tình trạng mà cơ thể không thể sử dụng lượng insulin được tạo ra một cách hiệu quả.
Khi bị kháng insulin, cơ thể sẽ cố gắng tạo ra thêm nhiều insulin hơn nữa để giữ cho lượng đường trong máu ở mức bình thường. Nồng độ insulin quá cao sẽ khiến buồng trứng sản xuất nhiều androgen hơn. Testosterone là một trong các loại androgen.
Kháng insulin là vấn đề dễ xảy ra ở những người có chỉ số khối cơ thể cao hơn mức bình thường. Kháng insulin gây khó khăn cho việc giảm cân, đó là lý do tại sao những phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang thường gặp phải vấn đề này.
Một chế độ ăn có hàm lượng carbohydrate tinh chế cao, chẳng hạn như các loại thực phẩm nhiều tinh bột và đường sẽ gây khó khăn cho việc kiểm soát tình trạng kháng insulin và giảm cân.
Những thực phẩm nên ăn
- Thực phẩm giàu chất xơ
- Các nguồn protein nạc
- Các loại thực phẩm có đặc tính kháng viêm
Thực phẩm giàu chất xơ giúp chống lại tình trạng kháng insulin bằng cách làm chậm tốc độ tiêu hóa và giảm tác động của đường trong máu. Điều này rất có lợi cho những phụ nữ bị buồng trứng đa nang.
Các loại thực phẩm giàu chất xơ gồm có:
- Tất cả các loại rau củ quả
- Các loại đậu
- Các loại hạt như hạnh nhân, hạt dẻ cười, hạt điều…
- Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, nho,…
- Các nguồn protein nạc gồm có cá, thịt thăn, thịt gia cầm bỏ da, đậu phụ, sữa ít béo, lòng trắng trứng....
Một số loại thực phẩm có đặc tính kháng viêm nên bổ sung vào chế độ ăn:
- Các loại gia vị như nghệ, gừng, tỏi, tiêu…
- Trà xanh
- Các loại thực phầm giàu axit béo như các loại cá béo (cá hồi, cá mòi, cá trích, cá cơm), dầu thực vật, quả bơ,…
- Các loại quả mọng như nho, cherry, dâu, việt quất…
- Thực phẩm giàu beta carotene như các loại rau củ quả màu xanh đậm, vàng và cam
- Thực phẩm giàu vitamin C và bioflavonoid như cam, quýt, đu đủ, cà chua, ổi, dứa,…
Những loại thực phẩm nên tránh
- Thực phẩm giàu carbohydrate tinh chế
- Đồ chứa nhiều đường
- Các loại thực phẩm gây viêm
Carbohydrate tinh chế gây ra phản ứng viêm trong cơ thể và làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin nên nên cần tránh hoặc hạn chế tối đa trong chế độ ăn hàng ngày. Carb tinh chế có trong các loại thực phẩm như bánh mì, các loại bánh ngọt, gạo trắng,…
Đường cũng là một dạng carbohydrate và nên hạn chế. Khi mua những loại thực phẩm chế biến sẵn thì nên đọc kỹ nhãn sản phẩm và tránh các thành phần như sucrose, fructose hay dextrose.
Cuối cùng, cần cố gắng tránh các loại thực phẩm gây viêm, chẳng hạn như đồ chiên, bơ thực vật, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
Thay đổi lối sống
Giống như nhiều bệnh khác, một số thay đổi trong thói quen sống hàng ngày cũng sẽ có tác động tích cực đến hội chứng buồng trứng đa nang.
Một trong những thay đổi này là chăm chỉ tập thể dục và tăng cường vận động thể chất hàng ngày. Cả hai đều giúp giảm tình trạng kháng insulin, đặc biệt là khi kết hợp với chế độ ăn lành mạnh.
Các chuyên gia về sức khỏe khuyến nghị mỗi người trong độ tuổi trưởng thành nên tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần.
Thói quen tập luyện đều đặn và chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp giảm cân. Việc giảm cân sẽ giúp cơ thể rụng trứng đều đặn, điều này rất quan trọng với nhưng phụ nữ thừa cân, béo phì và đang muốn sinh con.
Các triệu chứng của buồng trứng đa nang có thể gây căng thẳng. Các biện pháp giảm căng thẳng ví dụ như tập yoga, ngồi thiền sẽ giúp làm dịu tâm trí và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Tóm tắt bài viết
Mặc dù hiện chưa có cách chữa khỏi hội chứng buồng trứng đa nang nhưng có nhiều biện pháp để làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.
Một trong những biện pháp hiệu quả nhất là điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày.
Nếu các triệu chứng vẫn tiếp diễn thì nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn biện pháp điều trị thích hợp.
Hội chứng buồng trứng đa nang là một bệnh do rối loạn cân bằng nội tiết tố khiến cho buồng trứng hình thành nhiều nang nhỏ ở bề mặt ngoài. Không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ, hội chứng buồng trứng đa nang còn gây ra nhiều tác động khác đến cơ thể, trong đó có nổi mụn trứng cá.
Mặc dù hiện chưa có cách chữa trị khỏi hội chứng buồng trứng đa nang nhưng có thể kiểm soát các triệu chứng bệnh bằng nhiều biện pháp khác nhau. Ngoài dùng thuốc, người bệnh có thể thử một số phương pháp tự nhiên.
Việc bị buồng trứng đa nang sẽ khiến phụ nữ khó thụ thai hơn mà nguyên nhân là do sự mất cân bằng nội tiết tố.
Sự mất cân bằng nội tiết tố, kháng insulin và phản ứng viêm ở những phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang rất dễ tăng cân và rất khó giảm cân.
Các biện pháp tránh thai nội tiết là một trong những giải pháp chính để kiểm soát các triệu chứng do mất cân bằng nồng độ nội tiết tố của hội chứng buồng trứng đa nang.