Suckhoe123 - Chuyên trang tư vấn thẩm mỹ & sức khoẻ
Suckhoe123 - Chuyên trang tư vấn thẩm mỹ & sức khoẻ
Buồng trứng đa nang là vấn đề xảy ra ở buồng trứng của phụ nữ - cơ quan sinh dục có vai trò sản sinh estrogen và progesterone, các hormone điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Buồng trứng cũng sản xuất ra một lượng nhỏ nội tiết tố nam androgen.
Vào mỗi tháng, buồng trứng giải phóng trứng để được tinh trùng thụ tinh. Quá trình giải phóng trứng này mỗi tháng được gọi là sự rụng trứng.
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là tình trạng xảy ra do cơ thể phụ nữ bị rối loạn cân bằng nội tiết tố. Cụ thể, những phụ nữ bị hội chứng này có nồng độ hormone sinh dục nam androgen cao hơn bình thường, ảnh hưởng đến chức năng của buồng trứng, khiến cho buồng trứng hình thành nhiều nang nhỏ hay các túi chứa dịch và không thể giải phóng trứng đều đặn.
Sự mất cân bằng hormone này khiến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ trở nên bất thường và gây khó khăn cho khả năng thụ thai.
Hội chứng buồng trứng đa nang có ba đặc điểm chính là:
Hội chứng buồng trứng đa nang cũng gây ra những vấn đề khác như mọc lông trên mặt cũng như là ở những vị trí không mong muốn trên cơ thể, da dầu, nổi mụn và rụng tóc. Hội chứng này còn góp phần gây nên các vấn đề sức khỏe về lâu dài như bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch.
Thuốc tránh thai và thuốc trị tiểu đường có thể khắc phục sự mất cân bằng hormone và cải thiện các triệu chứng của buồng trứng đa nang.
Hội chứng buồng trứng đa nang thường chủ yếu xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh nở (từ 15 đến 44 tuổi). Thống kê cho thấy có từ 2.2 đến 26.7% phụ nữ trong độ tuổi này bị buồng trứng đa nang, tùy theo từng độ tuổi cụ thể.
Nhiều phụ nữ bị buồng trứng đa nang nhưng không hề hay biết. Theo một nghiên cứu, có tới 70% phụ nữ mắc hội chứng này mà không hề được chẩn đoán.
Hội chứng buồng trứng đa nang là một vấn đề được phát hiện ra vào năm 1721.
Hormone kích thích nang trứng (Follicle-stimulating hormone - FSH) và hormone luteinizing (LH) là hai hormone có vai trò kiểm soát sự rụng trứng. FSH kích thích buồng trứng tạo ra nang trứng (các túi chứa trứng) và sau đó LH kích hoạt buồng trứng giải phóng trứng khi đã trưởng thành.
Ở những phụ nữ có buồng trứng đa nang, buồng trứng hình thành nên nhiều túi nhỏ chứa dịch bên trong. Những túi này là các nang trứng, mỗi nang chứa một quả trứng. Khác với những phụ nữ bình thường, ở phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang, trứng không bao giờ đủ trưởng thành để bắt đầu rụng trứng.
Khi quá trình rụng trứng không diễn ra, nồng độ estrogen, progesterone, FSH và LH sẽ có sự thay đổi. Nồng độ estrogen và progesterone thấp hơn bình thường, trong khi nồng độ androgen lại cao hơn bình thường.
Hormone androgen tăng cao bất thường làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt, vì vậy phụ nữ bị buồng trứng đa nang thường có kinh nguyệt không đều.
Ngoài hormone androgen, ở đa số phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang, cơ thể còn có sự mất cân bằng ở một số hormone khác, gồm có:
Hiện vẫn chưa rõ nguyên do dẫn đến những thay đổi về nồng độ các hormone này.
giả thuyết cho rằng vấn đề có thể phát sinh từ chính buồng trứng, ở các tuyến khác sản xuất các hormone này hoặc ở não bộ điều khiển quá trình sản xuất hormone.
Đến nay vẫn chưa thể xác định chính xác nguyên nhân gây ra hội chứng buồng trứng đa nang, chỉ biết là do nồng độ hormone nam androgen cao ngăn cản buồng trứng sản sinh các hormone khác và cản trở quá trình tạo trứng bình thường. Gen di truyền, kháng insulin và phản ứng viêm đều là những yếu tố góp phần khiến cơ thể tạo ra quá nhiều androgen.
Các nghiên cứu cho thấy hội chứng buồng trứng đa nang di truyền trong gia đình.
Nếu có người thân ruột thịt trong gia đình, chẳng hạn như mẹ, chị gái hoặc dì bị buồng trứng đa nang thì bạn cũng sẽ có nguy cơ cao mắc hội chứng này. Có khả năng không chỉ một mà nhiều gen cùng tham gia vào hội chứng này.
Có tới 70% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị kháng insulin, một tình trạng mà các tế bào trong cơ thể không đáp ứng với insulin một cách bình thường.
Insulin là một loại hormone được tuyến tụy sản sinh ra để kiểm soát lượng đường trong máu. Nó thực hiện chức năng này bằng cách giúp glucose từ máu đi vào tế bào, tại đây glucose được xử lý để tạo ra năng lượng cung cấp cho cơ thể và từ đó làm giảm lượng đường trong máu.
Khi các tế bào không phản ứng với insulin như bình thường và không lấy glucose từ máu, nhu cầu insulin của cơ thể sẽ tăng lên và tuyến tụy sẽ tạo ra nhiều insulin hơn để đáp ứng.
Nồng độ insulin cao khiến buồng trứng sản sinh ra quá nhiều testosterone, gây cản trở sự phát triển của nang trứng và ngăn cản quá trình rụng trứng bình thường.
Kháng insulin còn dẫn đến tăng cân và điều này làm cho các triệu chứng của buồng trứng đa nang trở nên nghiêm trọng hơn vì mỡ thừa khiến cơ thể càng sản xuất nhiều insulin hơn.
Chính vì vậy mà béo phì là một nguyên nhân chính gây ra tình trạng kháng insulin. Cả béo phì và kháng insulin đều là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Những phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang thường có mức độ phản ứng viêm cao trong cơ thể. Thừa cân cũng là một nguyên nhân góp phần gây phản ứng viêm. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh phản ứng viêm quá mức làm tăng nồng độ androgen.
Một số phụ nữ bắt đầu có các triệu chứng của buồng trứng đa nang ngay khi có kinh nguyệt lần đầu tiên nhưng có người chỉ phát hiện ra điều bất thường khi tăng cân quá nhiều hoặc khó thụ thai.
Các triệu chứng phổ biến nhất của buồng trứng đa nang gồm có:
Ngoài ra buồng trứng đa nang còn có các biểu hiện khác như:
Cần đi khám bác sĩ nếu như:
Nếu bị hội chứng buồng trứng đa nang thì cần đi khám thường xuyên và làm các xét nghiệm để kiểm tra bệnh tiểu đường, cao huyết áp và các biến chứng có thể xảy ra khác.
Nồng độ androgen cao hơn bình thường sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và gây ra một số vấn đề khác về sức khỏe.
Để thụ thai thì buồng trứng phải giải phóng trứng. Khi không rụng trứng đều đặn thì trứng không thể được thụ tinh. Do đó, hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ.
Có tới 80% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị thừa cân hoặc béo phì. Cả béo phì và hội chứng buồng trứng đa nang đều làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về chuyển hóa như đường huyết cao, cao huyết áp, cholesterol HDL thấp (cholesterol tốt) và cholesterol LDL cao (cholesterol xấu).
Những vấn đề này được gọi là hội chứng chuyển hóa và đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường và đột quỵ.
Buồng trứng đa nang gây ra chứng ngưng thở khi ngủ. Đây là tình trạng hô hấp bị gián đoạn lặp đi lặp lại trong đêm và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Ngưng thở khi ngủ là chứng bệnh phổ biến ở những phụ nữ thừa cân hơn là phụ nữ có cân nặng khỏe mạnh, nhất là những người còn bị cả hội chứng buồng trứng đa nang. Nguy cơ ngưng thở khi ngủ ở phụ nữ béo phì mắc hội chứng buồng trứng đa nang cao gấp 5 đến 10 lần so với những người bình thường.
Trong quá trình rụng trứng, niêm mạc tử cung bong ra. Nếu không rụng trứng vào mỗi tháng thì lớp niêm mạc tử cung sẽ tích tụ lại và ngày càng dày lên. Niêm mạc tử cung quá dày sẽ làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.
Những thay đổi về sự cân bằng nội tiết tố sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúc, gây ra tình trạng căng thẳng, lo âu thường xuyên. Bên cạnh đó, các triệu chứng của buồng trứng đa nang như mọc lông ở vị trí không mong muốn hay nổi mụn, da sạm màu cũng khiến cho người bệnh càng thấy chán nản, phiền muộn.
Các bác sĩ thường chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang nếu phụ nữ có ít nhất 2 trong số 3 triệu chứng sau đây:
Bác sĩ sẽ bắt đầu hỏi về các triệu chứng cũng như là chu kỳ kinh nguyệt và thay đổi về cân nặng. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám để tìm các dấu hiệu như mọc lông, kháng insulin và nổi mụn trứng cá.
Sau đó sẽ cần tiến hành thêm các phương pháp kiểm tra, xét nghiệm như:
Sau khi chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang, bác sĩ sẽ tiến hành thêm một số phương pháp xét nghiệm khác để xác định tình trạng sức khỏe và những ảnh hưởng của hội chứng này lên cơ thể. Các phương pháp xét nghiệm bổ sung này cho biết các chỉ số như:
Để điều trị hội chứng buồng trứng đa nang, người bệnh sẽ cần bắt đầu thay đổi lối sống ví dụ như giảm cân, ăn kiêng và tập thể dục.
Đôi khi, chỉ cần giảm từ 5 đến 10% trọng lượng cơ thể thôi là đã có thể điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và cải thiện các triệu chứng buồng trứng đa nang. Giảm cân còn cải thiện được nồng cholesterol, insulin, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường.
Bất kỳ chế độ ăn kiêng nào giúp giảm cân đều có ích cho tình trạng buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, thử nghiệm so sánh các chế độ ăn dành cho người bị buồng trứng đa nang đã cho thấy rằng chế độ ăn ít carbohydrate vừa cho hiệu quả giảm cân và vừa giảm nồng độ insulin. Trong khi đó, chế độ ăn có chỉ số đường huyết (GI) thấp với nguồn carbohydrate chính từ trái cây, rau và ngũ cốc lại giúp điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt hiệu quả hơn so với chế độ ăn kiêng giảm cân thông thường.
Tập thể dục cường độ vừa phải ít nhất ba lần một tuần và mỗi lần 30 phút cũng là cách giúp phụ nữ bị buồng trứng đa nang giảm cân. Giảm cân bằng cách tập thể dục còn giúp cải thiện sự rụng trứng và nồng độ insulin.
Nên kết hợp tập thể dục với chế độ ăn kiêng lành mạnh để có hiệu quả giảm cân tối đa. Ăn kiêng và tập thể dục giúp bạn giảm cân nhiều và nhanh hơn so với khi chỉ thực hiện một trong hai biện pháp và còn giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như là bệnh tim mạch.
Để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, bác sĩ sẽ chỉ định dùng:
Để kích thích rụng trứng, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc sau:
Để giảm tình trạng mọc lông, bác sĩ sẽ chỉ định dùng các loại thuốc và phương pháp điều trị sau:
Phẫu thuật cũng là một lựa chọn để cải thiện khả năng sinh sản cho phụ nữ bị buồng trứng đa nang nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng là khoan buồng trứng. Đây là thủ thuật tạo các lỗ nhỏ trong buồng trứng bằng laser hoặc kim mảnh được đốt nóng để khôi phục quá trình rụng trứng lại như bình thường. Bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở bụng và sử dụng ống nội soi có gắn kim để chọc vào buồng trứng và phá hủy một phần nhỏ của buồng trứng. Phương pháp này giúp thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể và giúp dễ rụng trứng hơn.
Các biến chứng của hội chứng buồng trứng đa nang gồm có:
Béo phì cũng là một vấn đề thường xảy ra ở người bị hội chứng buồng trứng đa nang và ngược lại, béo phì có thể làm trầm trọng thêm các biến chứng của hội chứng này.
Hội chứng buồng trứng đa nang làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt bình thường và khiến việc thụ thai trở nên khó khăn. Trên thực tế, 70 đến 80% phụ nữ mắc hội chứng này có vấn đề về khả năng sinh sản.
Buồng trứng đa nang còn làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng thai kỳ như cao huyết áp, tiểu đường, tiền sản giật, sinh non, sảy thai,... Những phụ nữ mắc hội chứng này có nguy cơ sinh thiếu tháng cao gấp hai lần so với phụ nữ bình thường.
Tuy nhiên, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang vẫn có thể mang thai nhờ các phương pháp điều trị vô sinh để cải thiện sự rụng trứng. Giảm cân và giảm lượng đường trong máu là những cách mà người bệnh có thể tự thực hiện để tăng khả năng thụ thai thành công và có thai kỳ khỏe mạnh.
Tìm chúng tôi trên:-
-