Điều trị buồng trứng đa nang bằng phương pháp tự nhiên

Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những bệnh do rối loạn nội tiết tố phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Các triệu chứng của bệnh lý này gồm có:

• Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh nguyệt
• Nổi mụn trứng cá
• Rụng tóc
• Tăng cân, tích mỡ, nhất là ở vùng bụng
• Khó giảm cân
• Mọc lông ở những vị trí không mong muốn trên cơ thể
• Da dầu, nổi mụn trứng cá
• Có những vùng da sẫm màu, mịn như nhưng ở những vị trí có nếp gấp như bẹn, nách, cổ,…
• Ngưng thở khi ngủ
• Khó chịu ở vùng chậu
• Khó thụ thai

Nguyên nhân gốc rễ của hội chứng buồng trứng đa nang rất phức tạp nhưng tình trạng kháng insulin và sự mất cân bằng nồng độ nội tiết tố (hormone) là những yếu tố chính gây ra bệnh lý này.

Mặc dù hiện chưa có cách chữa trị khỏi hội chứng buồng trứng đa nang nhưng có thể kiểm soát các triệu chứng bệnh bằng nhiều biện pháp khác nhau. Ngoài dùng thuốc, người bệnh có thể thử một số thay đổi trong lối sống và dùng viên uống bổ sung.

Thay đổi chế độ ăn uống

Điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp kiểm soát các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang. Nên ăn các loại thực phẩm có tác dụng điều hòa nồng độ nội tiết tố và chu kỳ kinh nguyệt. Đồng thời nên tránh các loại thực phẩm gây viêm và kháng insulin.

Thực phẩm toàn phần

Thực phẩm toàn phần là những loại thực phẩm tự nhiên, chưa qua chế biến và tinh chế hoặc chỉ tinh chế và chế biến ở mức độ tối thiểu, không có chứa các chất nhân tạo. Một số loại thực phẩm toàn phần nên thêm vào chế độ ăn gồm có trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.

Cân bằng lượng carb và protein

Carbohydrate và protein đều tác động đến mức năng lượng và nội tiết tố trong cơ thể. Protein sẽ kích thích cơ thể sản xuất insulin. Các loại thực phẩm chưa qua chế biến, chứa hàm lượng carb cao có thể cải thiện độ nhạy insulin của tế bào. Thay vì theo chế độ ăn kiêng low-carb thì nên cố gắng cung cấp đủ protein lành mạnh cho cơ thể.

Các nguồn protein từ thực vật, ví dụ như các loại hạt, đậu và ngũ cốc nguyên hạt là những nguồn protein lành mạnh tốt nhất.

Thực phẩm có đặc tính chống viêm

Một đặc điểm ở những phụ nữ bị buồng trứng đa nang là phản ứng viêm cấp thấp trong cơ thể. Nên bổ sung thêm các loại thực phẩm có đặc tính chống viêm vào chế độ ăn uống hàng ngày để giảm các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang. Một số loại thực phẩm này gồm có:

• Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, nho, mận…
• Đậu nành
• Trà xanh
• Gừng
• Nghệ
• Tỏi
• Hạt tiêu
• Các loại quả có chứa nhiều vitamin C và bioflavonoid như cà chua, cam, chanh, dứa, quýt, bưởi, ổi, đu đủ,…
• Các loại thực phẩm giàu beta carotene như các loại rau củ lá xanh đậm (súp lơ, mùi tây) và cam, vàng (khoai lang, cà rốt,…)
• Thực phẩm giàu acid béo omega – 3 như các loại cá béo (cá hồi, cá ngừ, cá trích), các loại hạt, dầu thực vật,…

Tăng lượng sắt

Một trong những triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang là bị ra nhiều máu trong kỳ kinh nguyệt. Điều này sẽ dẫn đến thiếu máu và thiếu sắt. Nếu kinh nguyệt hàng tháng ra nhiều hoặc kéo dài và có những dấu hiệu thiếu máu như chóng mặt, ù tai, hoa mắt, da xanh xao, chán ăn, hồi hộp, tim đập nhanh thì nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu chất sắt như các loại thịt đỏ, gan và nội tạng động vật, thủy hải sản, các loại rau lá xanh đậm, các loại đậu, chocolate đen,..

Hoặc cũng có thể dùng thêm viên uống bổ sung sắt nhưng cần hỏi ý kiến bác sĩ trước. Việc bổ sung quá nhiều sắt vào cơ thể sẽ gây nên những vấn đề không mong muốn như mệt mỏi, suy nhược, da chuyển màu đồng, đau bụng, đau xương khớp,… và cả những biến chứng về lâu dài như tiểu đường, suy tim,…

Bổ sung magiê

Ăn những loại thực phẩm giàu magiê như chocolate đen, chuối, quả bơ, các loại cá béo, các loại hạt, đậu,…

Bổ sung chất xơ

Một chế độ ăn nhiều chất xơ sẽ giúp cải thiện các vấn đề về tiêu hóa khi mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Chất xơ có trong các loại rau củ quả và các loại đậu.

Bổ sung kẽm

Một số loại thực phẩm chứa nhiều kẽm gồm có các loại ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa, các loại thịt, động vật có vỏ như sò, các loại hạt, các loại đậu, nấm,…

Hạn chế cà phê

Tiêu thụ caffeine sẽ làm tăng nồng độ estrogen và những tác động của hormone lên cơ thể. Nếu cần giữ đầu óc tỉnh táo thì có thể chuyển sang các lựa chọn khác như uống trà thảo dược hoặc trà xanh thay vì cà phê. Trà xanh đã được chứng minh là có thể cải thiện tình trạng kháng insulin và hỗ trợ giảm cân, kiểm soát cân nặng ở những phụ nữ bị buồng trứng đa nang.

Các sản phẩm từ đậu nành

Trước khi bổ sung thêm các loại thực phẩm làm từ đậu nành vào chế độ ăn uống thì cần hỏi ý kiễn bác sĩ. Chất isoflavone trong đậu nành hoạt động giống như estrogen trong cơ thể. Điều này có thể giúp cân bằng nồng độ hormone nếu bị buồng trứng đa nang nhưng có bằng chứng lại chỉ ra rằng việc ăn quá nhiều thực phẩm làm từ đậu nành có thể làm mất cân bằng nội tiết tố.

Những phụ nữ có tiền sử gia đình mắc các bệnh ung thư liên quan đến estrogen, chẳng hạn như ung thư vú nên tránh các sản phẩm từ đậu nành.

Dùng viên uống bổ sung

Một số loại viên uống bổ sung giúp điều chỉnh nồng độ nội tiết tố, giảm tình trạng kháng insulin và viêm do hội chứng buồng trứng đa nang.

Inositol

Inositol là một loại vitamin B có tác dụng cải thiện tình trạng kháng insulin. Ngoài ra, chất này còn được chứng minh là có thể cải thiện khả năng sinh sản ở những phụ nữ bị buồng trứng đa nang.

Chromium

Viên uống bổ sung chromium có tác dụng làm giảm chỉ số khối cơ thể, từ đó cải thiện các triệu chứng của buồng trứng đa nang. Chất này còn giúp ổn định tình trạng kháng insulin bằng cách hỗ trợ cơ thể chuyển hóa đường.

Quế

Các viên uống chứa chiết xuất quế đã được chứng minh là có tác dụng tích cực đối với tình trạng kháng insulin. Quế còn giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt cho những phụ nữ bị buồng trứng đa nang.

Nghệ

Củ nghệ có chứa một loại thành phần hoạt tính với nhiều công dụng đối với sức khỏe là curcumin. Chất này giúp làm giảm tình trạng kháng insulin và cũng là một chất chống viêm.

Kẽm

Kẽm là một nguyên tố vi lượng có tác dụng cải thiện khả năng sinh sản và tăng cường hệ miễn dịch. Có thể khắc phục triệu chứng mọc lông không mong muốn và rụng tóc khi bị buồng trứng đa nang bằng cách dùng viên uống bổ sung kẽm.

Tinh dầu hoa anh thảo

Tinh dầu hoa anh thảo (evening primrose oil) đã được chứng minh là có công dụng giảm đau bụng kinh và điều hòa kinh nguyệt. Loại tinh dầu này còn có thể cải thiện mức cholesterol cao và stress oxy hóa - cả hai đều là những vấn đề xảy ra khi bị hội chứng buồng trứng đa nang.

Kết hợp vitamin D và canxi

Vitamin D là một loại vitamin quan trọng đối với hệ nội tiết. Thiếu hụt vitamin D là một vấn đề phổ biến ở những phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang trong khi cơ thể cần có vitamin D để tổng hợp canxi. Vitamin D và canxi giúp cải thiện triệu chứng kinh nguyệt không đều và giúp sự rụng trứng diễn ra đều đặn hơn.

Dầu gan cá tuyết

Dầu gan cá tuyết chứa nhiều vitamin D, vitamin A và axit béo omega-3. Những chất này giúp điều hòa kinh nguyệt và hỗ trợ giảm mỡ thừa quanh bụng.

Berberine

Berberine là một chất được chiết xuất từ thảo dược và được sử dụng trong cả y học cổ truyền lẫn y học hiện đại để điều trị nhiều vấn đề, trong đó có kháng insulin. Ở những phụ nữ bị buồng trứng đa nang, berberine giúp tăng cường sự trao đổi chất và cân bằng các phản ứng nội tiết tự nhiên của cơ thể.

Men vi sinh

Men vi sinh (probiotic) không chỉ hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện sức khỏe đường ruột mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị nhiều triệu chứng buồng trứng đa nang. Men vi sinh giúp làm giảm viêm và điều chỉnh nồng độ các hormone sinh dục như androgen và estrogen.

Có thể dùng các sản phẩm bổ sung men vi sinh dạng viên và ăn các loại thực phẩm như sữa chua, kim chi hay trà kombucha hay dưa muối.

Giảm cân

Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh sẽ làm giảm tình trạng kháng insulin, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và giảm nguy cơ mắc các bệnh có liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang.

Một số nghiên cứu đã chứng minh, ở những phụ nữ thừa cân thì việc giảm cân dần dần bằng chế độ ăn ít calo có thể được coi là một phương pháp điều trị bước đầu hiệu quả cho hội chứng buồng trứng đa nang.

Tập thể dục đều đặn

Tập thể dục là điều rất quan trọng để duy trì cân nặng khỏe mạnh và cũng rất có ích đối với các vấn đề do hội chứng buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, chỉ nên tập vừa phải. Việc tập thể dục quá sức có thể làm mất cân bằng nội tiết tố và khiến cho các triệu chứng bệnh thêm nặng hơn.

Ban đầu có thể chọn các bài tập cường độ nhẹ đến vừa như yoga, pilate hay thể dục nhịp điệu và khi đã quen thì có thể chuyển sang các bài tập cường độ cao hơn như HIIT (tập cường độ cao ngắt quãng) hay chạy bộ đường dài.

Ngủ đủ giấc

Ngủ đủ giấc giúp làm giảm mức độ stress và lượng cortisol, điều này giúp cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể. Tuy nhiên, một vấn đề phổ biến ở nhiều phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang là rối loạn giấc ngủ. Theo nghiên cứu, những người bị buồng trứng đa nang có tần suất bị khó ngủ, mất ngủ cao gấp 2 lần so với người bình thường. Có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng những biện pháp như:

• Tập thói quen đi ngủ và thức dậy vào một giờ cố định mỗi ngày
• Tránh uống trà, cà phê trước khi đi ngủ
• Không ăn no và vận động mạnh gần giờ đi ngủ
• Giữ cho phòng ngủ thoáng mát, sạch sẽ
• Không dùng máy tính, điện thoại trước khi ngủ
• Ngâm nước ấm

Giảm căng thẳng

Giảm căng thẳng sẽ làm giảm mức hormone stress cortisol. Có thể giảm căng thẳng bằng những biện pháp như tập yoga, ngủ đủ giấc, hạn chế tiêu thụ caffeine và đi dạo thường xuyên.

Tránh các chất gây rối loạn nội tiết tố

Chất gây rối loạn nội tiết tố là những hóa chất hoặc thành phần ngăn chặn các phản ứng nội tiết tự nhiên trong cơ thể.

Một số chất bắt chước hoạt động của các hormone sinh dục và khiến cho cơ thể bị “nhầm lẫn”. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra các triệu chứng buồng trứng đa nang.

Các chất này thường có trong các loại thực phẩm đóng hộp, xà phòng, mỹ phẩm trang điểm và nhiều vật dụng khác trong cuộc sống. Một số chất gây rối loạn nội tiết tố phổ biến gồm có:

• Dioxin
• Phthalate
• Thuốc trừ sâu
• BPA
• Ete glycol

Châm cứu

Nghiên cứu đã chứng minh châm cứu có thể cải thiện một số triệu chứng của buồng trứng đa nang. Phương pháp điều trị cổ truyền này tác động đến hội chứng buồng trứng đa nang bằng cách:

• tăng lưu thông máu đến buồng trứng
• giảm nồng độ hormone cortisol
• giúp giảm cân
• cải thiện độ nhạy với insulin

Lưu ý

Luôn phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại viên uống bổ sung hay phương pháp điều trị nào, ví dụ như châm cứu. Một số sản phẩm dù có nguồn gốc tự nhiên nhưng vẫn có thể gây tác dụng phụ hoặc tương tác với các loại thuốc đang dùng và dẫn đến những vấn đề không mong muốn.