Tử cung một sừng ảnh hưởng đến thai kỳ như thế nào?

Tử cung một sừng là gì?

Tử cung một sừng là một loại dị tật tử cung bẩm sinh mà tử cung chỉ phát triển một nửa. Kết quả là chỉ có một ống dẫn trứng (vòi trứng) thay vì hai và tử cung có kích thước nhỏ hơn nhiều so với bình thường.

Thường thì những phụ nữ có dạng tử cung này đều không hề hay biết cho đến khi bị khó thụ thai.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về tử cung một sừng và ảnh hưởng của vấn đề hiếm gặp này đến khả năng thụ thai.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Tử cung một sừng làm giảm khả năng thụ thai thành công cũng như là mang thai đủ tháng.

Dạng tử cung này này có thể gây ra một số vấn đề như:

• Thai ngôi mông
• Tăng khả năng phải sinh mổ
• Tăng nguy cơ nhau tiền đạo và nhau bong non
• Hạn chế sự phát triển của thai nhi trong tử cung
• Sinh non
• Ối vỡ sớm

Theo một bản báo cáo vào năm 2014 thì những phụ nữ có tử cung một sừng có tỷ lệ mang thai ngoài tử cung là 4% và tỷ lệ sinh non là 44%.

Một nghiên cứu vào năm 2018 đã so sánh tỷ lệ thành công của phương pháp thụ tinh ống nghiệm (IVF) ở những phụ nữ có tử cung một sừng và những người có tử cung bình thường.

Kết quả cho thấy, sau khi hoàn thành một chu kỳ thụ tinh ống nghiệm thì 65.7% phụ nữ có tử cung bình thường mang thai thành công trong khi tỷ lệ này ở nhóm phụ nữ có tử cung một sừng là 53.1%.

Như vậy có nghĩa là những người có tử cung một sừng khó mang thai hơn.

Tử cung một sừng và nguy cơ sảy thai

Không chỉ khó thụ thai hơn, nhiều nghiên cứu còn cho thấy rằng những phụ nữ có tử cung một sừng dễ bị sảy thai hơn. Tuy nhiên, vì đây là một vấn đề hiếm gặp nên những nghiên cứu này đều có số lượng người tham gia hạn chế và chưa đủ để đưa ra kết luận chính thức.

Không phải cứ có tử cung một sừng là sẽ bị sảy thai. Trên thực tế, nhiều phụ nữ dù có dạng tử cung này nhưng vẫn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh.

Các chuyên gia y tế đã đưa ra một số giả thuyết về lý do tại sao tử cung một sừng lại có thể làm tăng nguy cơ sảy thai.

Thứ nhất, lượng máu đến tử cung bị giảm. Bình thường, tử cung được hai động mạch cung cấp máu trong khi tử cung một sừng lại chỉ có một động mạch. Điều này có thể làm tăng nguy cơ sảy thai trong ba tháng đầu.

Thứ hai, tử cung một sừng thường có kích thước nhỏ hơn và sẽ khó mà giữ được thai nhi đang ngày càng phát triển. Điều này làm tăng nguy cơ sảy thai ở ba tháng thứ hai.

Những phụ nữ có tử cung một sừng cũng thường gặp vấn đề với cổ tử cung. Cổ tử cung có thể bắt đầu bị mỏng đi và giãn ra từ quá sớm trước thời điểm dự sinh. Điều này có thể dẫn đến sinh non.

Nguyên nhân

Nghiên cứu ước tính có 2.4 đến 13% tổng số phụ nữ có vấn đề bất thường ở hệ sinh sản là do tử cung một sừng. Tỷ lệ này nghe có vẻ khá cao nhưng nếu xét trên tổng số dân số nữ thì chỉ có khoảng 0.1% có tử cung một sừng.

Cũng giống như các dạng dị tật tử cung khác, cho đến nay, khoa học vẫn chưa lý giải được tại sao một số phụ nữ lại có tử cung một sừng, chỉ biết rằng đây là một vấn đề bẩm sinh, có nghĩa là hình thành ngay từ khi còn trong bụng mẹ.

Chính vì không xác định được nguyên nhân nên cũng chưa có cách nào có thể ngăn chặn vấn đề này xảy ra và các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Dấu hiệu, triệu chứng

Tử cung một sừng thường không biểu hiện bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào và chỉ được phát hiện khi khó thụ thai hoặc bị sảy thai nhiều lần.

Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, vấn đề này có biểu hiện một số triệu chứng như:

• Đau vùng chậu mãn tính
• Đau đớn dữ dội khi đến kỳ kinh nguyệt

Đôi khi, tử cung một sừng được phát hiện ra trong quá trình thực hiện các biện pháp chẩn đoán hình ảnh, ví dụ như siêu âm để kiểm tra một vấn đề khác.

Một số người có tử cung một sừng còn có thêm một “tử cung phụ” có kích thước nhỏ hơn tử cung chính.

Mô niêm mạc của tử cung phụ cũng dày lên và bong ra khi đến kỳ kinh nguyệt nhưng do tử cung này không kết nối với tử cung chính nên mô và máu không thể thoát ra ngoài. Điều này dẫn đến đau ở vùng chậu, đặc biệt là vào khoảng thời gian có kinh nguyệt.

Biện pháp chẩn đoán

Nếu có triệu chứng thì trước tiên bác sĩ sẽ lấy bệnh sử và thăm khám lâm sàng. Thường sẽ cần khám phụ khoa để xem các triệu chứng có phải do nguyên nhân tiềm ẩn khác gây ra hay không.

Sau đó sẽ cần tiến hành các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, gồm có siêu âm vùng chậu hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI).

Đôi khi sẽ cần nội soi ổ bụng. Đây là thủ thuật tạo ra một vài đường rạch nhỏ trên thành bụng để đưa ống nội soi vào và quan sát bên trong. Thủ thuật này cho phép bác sĩ kiểm tra các cơ quan vùng chậu, bao gồm cả tử cung, từ đó đánh giá được có phải cơ quan này có kích thước nhỏ hơn bình thường và có bị thiếu ống dẫn trứng hay không.

Biện pháp khắc phục và cải thiện khả năng sinh sản

Nếu như phát hiện thấy có tử cung phụ thì bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ.

Lý do là bởi trứng sau khi thụ tinh có thể bám vào và làm tổ trong tử cung nhỏ này nhưng bào thai chắn sẽ không thể tồn tại được cho đến khi sinh.

Vì tử cung phụ có kích thước nhỏ hơn nhiều và không có chỗ cho bào thai đi ra ngoài nên rất dễ bị vỡ. Một khi điều này xảy ra thì sẽ đe dọa đến tính mạng người mẹ.

Khi có tử cung một sừng và mang thai (điều này có thể xảy ra tự nhiên hoặc nhờ các biện pháp hỗ trợ sinh sản) thì sẽ cần đi khám thai và siêu âm thường xuyên hơn để theo dõi sự phát triển của thai nhi trong bụng.

Nếu có cổ tử cung ngắn thì sẽ cần khâu vòng cổ tử cung hay đặt vòng nâng cổ tử cung (vòng pessary) để làm giảm nguy cơ sảy thai.

Ngoài ra, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc - được gọi là thuốc giảm co - để giảm khả năng sinh non. Thuốc giảm co có tác dụng giúp cho tử cung thư giãn và giảm các cơn co thắt chuyển dạ sớm.

Khi nào cần đi khám?

Nếu bị đau bụng kinh dữ dội hoặc đau vùng chậu kéo dài dai dẳng thì cần đi khám. Cũng cần đến gặp bác sĩ khi đã cố gắng thụ thai trong một năm mà vẫn chưa có thai.

Đôi khi, tử cung một sừng có thể được phát hiện từ trước khi thụ thai.

Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa sảy thai và sinh non nhưng có một số biện pháp để giúp giảm thiểu nguy cơ khi có tử cung một sừng.

Tóm tắt bài viết

Tử cung một sừng là một dạng dị tật tử cung hiếm gặp nhưng có thể làm giảm khả năng thụ thai thành công và mang thai đủ tháng. Mặc dù sẽ khó khăn hơn bình thường nhưng không phải là không thể sinh con khi có dạng tử cung này.

Các biện pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại ngày nay đã giúp cho rất nhiều cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn mang thai và sinh con thành công. Nếu đã cố gắng trong thời gian dài mà vẫn chưa thể mang thai thì hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn.

Khi có tử cung một sừng và mang thai thì cần được theo dõi sát sao trong suốt thai kỳ để đảm bảo thai nhi vẫn đang phát triển bình thường.