Tử cung đôi là gì và có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?

Tử cung đôi là gì?

Tử cung đôi là một trong những dị dạng tử cung hiếm gặp, hình thành ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Tử cung của mỗi phụ nữ được tạo nên từ hai ống nhỏ được gọi là ống Mullerian. Khi bắt đầu phát triển, hai ống này sẽ hợp nhất lại với nhau và tạo thành một buồng tử cung. Tuy nhiên, ở một số phụ nữ, các ống này lại tách rời và tạo thành hai buồng tử cung riêng biệt.

Hai tử cung có thể chung nhau một cổ tử cung hoặc mỗi tử cung có một cổ tử cung riêng.Thông thường, những phụ nữ có tử cung đôi cũng có hai cửa âm đạo riêng biệt, được ngăn cách bởi một lớp màng mỏng.

Phụ nữ có tử cung đôi hoàn toàn có thể thụ thai và mang thai bình thường. Tuy nhiên, tình trạng này làm tăng nguy cơ sảy thai và sinh non.

Tử cung đôi thường bị nhầm lẫn với tử cung có vách ngăn hay tử cung hai sừng (tử cung hình trái tim) nhưng đây là những dạng tử cung khác nhau.

Dấu hiệu tử cung đôi

Thông thường, tử cung đôi không có dấu hiệu nào rõ rệt. Vấn đề này thường chỉ được phát hiện ra khi khám phụ khoa định kỳ hoặc khi thăm khám tìm ra nguyên nhân gây sảy thai nhiều lần.

Nếu tử cung đôi đi kèm âm đạo đôi thì phụ nữ sẽ gặp hiện tượng máu kinh vẫn rò rỉ ra ngoài ngay cả khi đã dùng tampon hay cốc nguyệt san. Lý do là bởi tampon và cốc nguyệt san chỉ được đưa vào một ống âm đạo và máu vẫn chảy ra từ ống âm đạo còn lại.

Nguyên nhân

Tử cung đôi là một dị tật bẩm sinh, có nghĩa là xảy ra ngay từ trong quá trình bào thai phát triển và trẻ từ khi sinh ra đã có dạng tử cung này.

Chỉ biết rằng tử cung đôi xảy ra khi hai ống Mullerian không nhập làm một mà phát triển riêng biệt thành hai tử cung tách nhau. Tuy nhiên, đến nay các nhà khoa vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể gây nên điều này. Đây là một vấn đề có thể di truyền.

Biện pháp chẩn đoán

Khi khám phụ khoa định kỳ, nếu bác sĩ nghi ngờ có cổ tử cung đôi hoặc tử cung có hình dạng bất thường thì sẽ cần tiến hành một số phương pháp kiểm tra để xác nhận. Các phương pháp kiểm tra này cũng sẽ được thực hiện trong những trường hợp bị sảy thai nhiều lần liên tiếp mà không rõ nguyên nhân. Các phương pháp kiểm tra gồm có:

Siêu âm

Đây là phương pháp sử dụng sóng âm cao tần để tạo ra hình ảnh bên trong cơ thể. Bác sĩ bôi một loại gel chuyên dụng lên đầu dò siêu âm và di trên bụng để quan sát tử cung. Nếu cần lấy hình ảnh rõ nét hơn thì sẽ cần thực hiện kỹ thuật siêu âm qua đường âm đạo, trong đó đầu dò siêu âm được đưa vào trong âm đạo.

Siêu âm bơm nước buồng tử cung

Đây là một kỹ thuật siêu âm khác, trong đó dùng ống nhỏ bơm một loại chất lỏng, thường là nước muối sinh lý qua âm đạo vào trong buồng tử cung rồi đặt đầu dò lên bụng giống như kỹ thuật siêu âm truyền thống. Việc bơm nước vào giúp bác sĩ có thể quan sát được những bất thường về hình dạng của tử cung một cách rõ ràng hơn.

Chụp cộng hưởng từ

Chụp cộng hưởng từ (MRI) là phương pháp sử dụng sóng từ trường để tạo ra hình ảnh mặt cắt ngang của các bộ phận của cơ thể. Bệnh nhân sẽ nằm bất động trong một thiết bị có hình dạng ống lớn. Đây là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh hoàn toàn không xâm lấn và không gây đau đớn.

Chụp X-quang buồng tử cung và vòi trứng (chụp HSG)

Trong quá trình thực hiện phương pháp chẩn đoán hình ảnh này, một loại thuốc nhuộm được đưa vào tử cung qua cổ tử cung và sau đó tiến hành chụp X-quang. Thuốc nhuộm sẽ hiển thị trên hình ảnh X-quang và cho phép bác sĩ đánh giá kích thước và hình dạng của tử cung.

Phương pháp điều trị

Có thể phẫu thuật để sửa tử cung đôi, nhưng điều này thường không cần thiết. Đối với những trường hợp có tử cung đôi nhưng không có bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào thì không cần phải điều trị. Nhưng những người bị sảy thai liên tiếp mà không tìm ra được nguyên nhân nào khác thì sẽ cần phải phẫu thuật để có thể mang thai bình thường.

Ở những phụ nữ có tử cung đôi đi kèm âm đạo đôi thì trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ cắt bỏ lớp màng phân tách trong âm đạo để có thể sinh con dễ dàng hơn.

Tử cung đôi ảnh hưởng thế nào đến thai kỳ?

Việc có tử cung đôi thường không ảnh hưởng gì đến khả năng thụ thai của phụ nữ. Tuy nhiên, đôi khi hình dạng bất thường của bên tử cung nơi bào thai phát triển lại có thể dẫn đến sảy thai. Ngoài ra, khi có tử cung đôi thì mỗi buồng tử cung có kích thước nhỏ hơn bình thường nên có thể dẫn đến sinh non.

Do đó mà những phụ nữ có tử cung đôi sẽ cần được theo dõi sát sao trong suốt thai kỳ để đảm bảo thai nhi vẫn đang phát triển bình thường. Nếu có những dấu hiệu không ổn thì bác sĩ sẽ chỉ định mổ lấy thai chủ động (mổ lấy thai khi chưa có dấu hiệu chuyển dạ).

Nếu bị sảy thai liên tiếp thì sẽ cần làm phẫu thuật để tăng khả năng mang thai đủ tháng.

Tử cung đôi có làm tăng khả năng mang đa thai không?

Tử cung đôi không làm tăng khả năng mang đa thai. Một nghiên cứu đã cho thấy rằng mặc dù có thể mang đa thai khi có tử cung đôi nhưng tỷ lệ vẫn thấp hơn so với những phụ nữ có tử cung bình thường. Tuy nhiên, vấn đề này làm tăng nguy cơ sảy thai, thai nhi phát triển kém và sinh non. Nghiên cứu cho thấy nguy cơ sinh non tăng tới 45% ở những phụ nữ có tử cung đôi.

Biến chứng

Phụ nữ có tử cung đôi thường có kinh nguyệt ra nhiều (cường kinh). Nếu mức độ nghiêm trọng và không thể tự kiểm soát được thì sẽ cần đi khám để điều trị.

Sự phát triển bất thường của ống Mullerian có thể ảnh hưởng đến một ống khác hình thành ở bào thai là ống Wolffian. Ống Wolffian dị dạng có thể gây ra các vấn đề về thận. Biến chứng này xảy ra ở 15 đến 30% phụ nữ có tử cung đôi.

Trong một số ít trường hợp, phụ nữ có tử cung đôi còn bị vô sinh.

Tóm tắt bài viết

Tử cung đôi là một vấn đề cực kỳ hiếm gặp và trong nhiều trường hợp, vấn đề này còn không bao giờ được phát hiện vì không gây ra bất kỳ vấn đề bất thường nào. Nếu như bị sảy thai nhiều lần do tử cung đôi thì chỉ cần phẫu thuật là có thể khắc phục được và tăng khả năng mang thai đủ tháng.

Nếu sau khi đã mang thai mới phát hiện ra tử cung đôi thì sẽ cần theo dõi sát sao để đảm bảo thai kỳ diễn ra bình thường, khỏe mạnh.