Phân biệt ra máu giữa chu kỳ và kinh nguyệt bình thường

Nội dung chính của bài viết:

• Ngay trước khi đến kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thường bị đầy hơi; bầu ngực căng tức; đau bụng; mỏi lưng; mệt mỏi; thay đổi tâm trạng hay buồn nôn.
• Nếu là hiện tượng ra máu giữa chu kỳ thường đi kèm một số triệu chứng như ra máu nhiều hơn và lâu hết hơn bình thường; ngứa và đỏ trong âm đạo; đau hoặc nóng rát khi đi tiểu hay quan hệ tình dục...
• Hiện tượng ra máu giữa chu kỳ do một trong những nguyên nhân sau gây nên: rụng trứng, mang thai, hội chứng buồng trứng đa nang, các biện pháp tránh thai, u xơ tử cung, nhiễm trùng, Polyp cổ tử cung, mãn kinh hay quan hệ tình dục thô bạo. 
• Một cách để phân biệt hiện tượng này với kinh nguyệt bình thường là ghi lại ngày bắt đầu và kết thúc kinh nguyệt hàng tháng cũng như là thời gian bị ra máu giữa chu kỳ, rồi mang theo khi đi khám bác sĩ. 
• Có thể hỏi ý kiến bác sĩ về các phương pháp điều trị bằng nội tiết tố để điều hòa kinh nguyệt và ngăn ngừa ra máu giữa chu kỳ.
• Khi chưa kiểm soát được tình trạng ra máu ngoài kỳ kinh thì luôn phải mang theo băng vệ sinh hàng ngày bên mình để đề phòng trường hợp ra máu bất ngờ.

Gần như tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đều phải trải qua hiện tượng ra máu hàng tháng, được gọi là kinh nguyệt. Nhưng nhiều người lại gặp hiện tượng ra máu vào những ngày không có kinh nguyệt. Đa phần thì điều này không có gì đáng lo ngại và có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, từ mang thai cho đến thay đổi biện pháp kiểm soát sinh sản. Nhưng bất cứ khi nào bị chảy máu âm đạo bất ngờ ngoài kỳ kinh thì tốt nhất vẫn nên đi khám, đặc biệt là nếu không rõ nguyên nhân.

Dưới đây là những hướng dẫn giúp bạn phân biệt hiện tượng ra máu giữa chu kỳ và chảy máu kinh nguyệt bình thường.

Triệu chứng

Khi có kinh nguyệt, lượng máu sẽ nhiều và cần phải mang băng vệ sinh, cốc nguyệt san hoặc tampon để tránh làm bẩn đồ lót và quần áo bên ngoài. Còn khi bị ra máu ngoài kỳ kinh thì lượng máu chảy ra thường ít hơn nhiều và không đủ để thấm kín băng vệ sinh hàng ngày. Màu sắc máu cũng thường nhạt hơn so với máu kinh nguyệt.

Một cách khác để nhận biết hiện tượng ra máu giữa chu kỳ và máu kinh nguyệt là chú ý đến cả các triệu chứng khác. Ngay trước và trong khi đến kỳ, phụ nữ thường có các dấu hiệu như:

• Đầy hơi
• Bầu ngực căng tức, nhạy cảm
• Đau bụng
• Mỏi lưng
• Mệt mỏi
• Thay đổi tâm trạng
• Buồn nôn

Nếu là hiện tượng ra máu giữa chu kỳ do một nguyên nhân nào đó thì thường còn đi kèm một số triệu chứng dưới đây. Tùy theo nguyên nhân cụ thể mà những triệu chứng này có thể xảy ra vào những thời điểm khác trong tháng hoặc xảy ra cùng lúc với hiện tượng ra máu:

• Ra máu nhiều hơn hoặc lâu hết hơn bình thường khi có kinh nguyệt
• Ngứa và đỏ trong âm đạo
• Lỡ kinh nguyệt hoặc kinh nguyệt không đều
• Buồn nôn
• Đau hoặc nóng rát khi đi tiểu hoặc khi quan hệ tình dục
• Đau bụng hoặc đau nhức vùng chậu
• Dịch tiết âm đạo có mùi hoặc màu bất thường
• Tăng cân

Nguyên nhân

Kinh nguyệt diễn ra khi lớp niêm mạc tử cung bong vào đầu chu kỳ hàng tháng. Trong khi đó, hiện tượng ra máu giữa chu kỳ là do một trong những nguyên nhân dưới đây gây ra:

Rụng trứng: Trong quá trình rụng trứng diễn ra vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, một quả trứng được phóng ra từ buồng trứng trứng vào ống dẫn trứng. Một số phụ nữ gặp hiện tượng ra máu nhỏ giọt khi rụng trứng.

Mang thai: Khoảng 20% phụ nữ có hiện tượng ra một lượng máu nhỏ trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Thông thường, điều này xảy ra trong vài ngày đầu của thai kỳ - khi trứng sau thụ tinh bám vào niêm mạc tử cung. Hiện tượng này thường bị nhầm lẫn với kinh nguyệt vì diễn ra quá sớm tại thời điểm mà mẹ bầu còn chưa biết mình đã mang thai.

Hội chứng buồng trứng đa nang: Ra máu bất thường là một dấu hiệu của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) - một bệnh lý mà trong đó buồng trứng sản sinh ra nhiều hormone nam hơn bình thường và hình thành nhiều túi nhỏ chứa dịch. Đây là một vấn đề phổ biến ở những phụ nữ trẻ.

Các biện pháp tránh thai: Thuốc tránh thai có thể gây ra hiện tượng ra máu ngoài kỳ kinh, đặc biệt là trong thời gian đầu mới sử dụng hoặc khi chuyển sang một loại thuốc mới. Khi dùng thuốc tránh thai hàng ngày thì sẽ có nguy cơ gặp phải tình trạng này cao hơn so với các loại thuốc tránh thai 21 ngày hoặc 28 ngày. Ra máu giữa chu kỳ cũng là điều phổ biến ở những phụ nữ dùng vòng tránh thai.

U xơ tử cung: U xơ là những khối u nhỏ, lành tính (không phải ung thư) hình thành ở bên ngoài hoặc bên trong tử cung. Chúng có thể gây ra máu âm đạo bất thường, bao gồm cả ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt.

Nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm trùng trong âm đạo, cổ tử cung hoặc một phần khác của hệ sinh dục có thể gây triệu chứng ra máu khi không có kinh nguyệt. Nguyên nhân gây nhiễm trùng có thể là do vi khuẩn, vi-rút và nấm men. Bệnh viêm vùng chậu là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng và có thể bắt nguồn từ một bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia hoặc lậu.

Polyp cổ tử cung: Polyp là khối u lành được hình thành từ mô của cổ tử cung. Nó không phải là ung thư nhưng có thể gây chảy máu. Khi mang thai, các khối polyp đặc biệt dễ bị chảy máu do sự thay đổi nồng độ hormone.

Mãn kinh: Quá trình chuyển tiếp sang mãn kinh có thể kéo dài lên đến vài năm. Trong thời gian này, chu kỳ kinh nguyệt sẽ khó dự đoán hơn bình thường. Nguyên nhân là do nồng độ hormone dao động. Hiện tượng ra máu sẽ giảm dần và ngừng hẳn khi mãn kinh.

Quan hệ tình dục thô bạo: Bất kỳ tổn hại nào xảy ra ở lớp niêm mạc của âm đạo đều gây hiện tượng chảy một lượng máu nhỏ.

Các yếu tố nguy cơ

Khả năng xảy ra hiện tượng ra máu ngoài kỳ kinh sẽ tăng lên nếu như:

• đang mang thai
• gần đây mới đổi biện pháp tránh thai
• mới bắt đầu có kinh nguyệt
• sử dụng vòng tránh thai
• bị nhiễm trùng cổ tử cung, âm đạo hoặc một bộ phận khác của hệ sinh dục
• mắc bệnh u xơ tử cung, hội chứng buồng trứng đa nang hoặc u xơ tử cung

Chẩn đoán

Mặc dù hiện tượng ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt thường không phải là dấu hiệu của vấn đề nào nghiêm trọng nhưng cũng không bình thường. Bất cứ khi nào nhận thấy hiện tượng này thì nên đi khám bác sĩ sản phụ khoa, đặc biệt là trong thời gian mang thai. Ra máu trong thai kỳ có thể là dấu hiệu của một biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như mang thai ngoài tử cung hoặc sảy thai.

Khi đi khám, bác sĩ sẽ hỏi các triệu chứng và thăm khám lâm sàng để xác định nguyên nhân gây ra máu. Quá trình thăm khám lâm sàng sẽ bao gồm cả bước kiểm tra vùng chậu. Ngoài ra, các phương pháp khác cũng giúp chẩn đoán nguyên nhân của hiện tượng ra máu ngoài kỳ kinh còn có:

• Xét nghiệm máu
• Xét nghiệm pap smear
• Thử thai
• Siêu âm buồng trứng và tử cung

Phương pháp điều trị

Việc điều trị hiện tượng ra máu giữa chu kỳ kinh sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể, có thể là một trong các phương pháp sau:

• Dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc trị nấm để điều trị nhiễm trùng
• Các biện pháp kiểm soát sinh sản hoặc thuốc hormone để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
• Thủ thuật cắt polyp hoặc u xơ trong tử cung hoặc cổ tử cung

Triển vọng điều trị

Triển vọng điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây hiện tượng ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt. Ra máu trong thời gian mang thai và do thay đổi biện pháp kiểm soát sinh sản thường sẽ tự hết sau một vài tuần hoặc vài tháng. Nếu nguyên nhân do nhiễm trùng, polyp, u xơ hoặc hội chứng buồng trứng đa nang thì hiện tượng này sẽ chấm dứt khi bệnh được điều trị.