Người bị tiểu đường có thể ăn quả anh đào (cherry) không?

Anh đào hay cherry là loại quả có một hạt giống như mận, mơ hay đào. Loại quả này có lượng calo thấp nhưng lại chứa một lượng lớn chất dinh dưỡng và các thành phần hoạt tính sinh học có lợi, gồm có:

• Chất xơ
• Vitamin C
• Kali
• Polyphenol
• Carotenoid
• Tryptophan
• Serotonin
• Melatonin

Theo một đánh giá vào năm 2018 được công bố trên tạp chí Nutrients, anh đào được chia thành hai loại chính là anh đào ngọt và anh đào chua.

Hầu hết anh đào ngọt được ăn ở dạng quả tươi. Chỉ có 20 đến 25% anh đào ngọt được đóng hộp, đông lạnh, sấy khô, ngâm nước muối hoặc ép lấy nước. Trong khi đó, phần lớn (97%) anh đào chua được chế biến và chủ yếu được dùng để nấu ăn.

Người bị tiểu đường có thể ăn quả anh đào không?

Những người mắc bệnh tiểu đường cần phải giữ đường huyết trong phạm vi khuyến nghị. Một trong những cách để đạt được điều này là kiểm soát lượng carbohydrate hay carb nạp vào cơ thể.

Các nguồn carb lành mạnh mà người bệnh tiểu đường có thể đưa vào chế độ ăn uống là rau củ không chứa tinh bột, trái cây, ngũ chén nguyên hạt và các loại đậu. Quả anh đào cũng chứa carb tốt và người bị tiểu đường có thể ăn được nhưng điều quan trọng là phải chú ý đến khẩu phần ăn.

Theo quy chuẩn của Hiệp hội Đái tháo đường Anh, một khẩu phần nhỏ là 14 quả anh đào (tương đương với 2 quả kiwi, 7 quả dâu tây hoặc 3 quả mơ). Vì khả năng dung nạp carbohydrate của mỗi người là khác nhau nên hãy đo đường huyết trước và sau khi ăn anh đào lần đầu tiên để biết loại quả này có tác động như thế nào đến lượng đường trong máu và điều chỉnh khẩu phần ăn cho phù hợp.

Lượng carb của quả anh đào

Quả anh đào chứa nhiều chất xơ, chất dinh dưỡng có lợi và là một loại thực phẩm lành mạnh. Tuy nhiên, giống như nhiều loại thực phẩm khác, người mắc bệnh tiểu đường không thể ăn quả anh đào một cách thoải mái mà chỉ được ăn vừa phải dựa trên giới hạn lượng carb và đường.

Anh đào tươi

Tùy vào độ chín, một chén anh đào ngọt bỏ hạt chứa khoảng 25 gram carb. Một chén anh đào chua bỏ hạt chứa khoảng 19 gram carb. (1)

Người mắc bệnh tiểu đường có thể ăn nửa chén anh đào một lúc nhưng nên ăn thử một ít trước và đo đường huyết sau khi ăn từ 1 đến 2 tiếng để biết mức độ tăng lượng đường trong máu.

Anh đào đóng hộp

Anh đào đóng hộp thường được ngâm trong nước ép hoặc siro có chứa lượng đường lớn. Một chén anh đào đóng hộp ngâm siro đặc chứa khoảng 60 gram carb.

Anh đào ngâm rượu

5 quả anh đào ngâm rượu chứa khoảng 10 gram carb.

Chỉ số đường huyết của anh đào

Chỉ số đường huyết (glycemic index - GI) cho biết tốc độ làm tăng lượng đường trong máu của thực phẩm. Chỉ số đường huyết thay đổi theo các yếu tố như:

• Độ chín
• Phương pháp chế biến
• Loại đường có trong thực phẩm
• Mức độ qua xử lý

Thực phẩm có chỉ số đường huyết càng cao thì đường huyết tăng càng nhanh sau khi ăn.

Anh đào tươi là xếp vào nhóm thực phẩm có GI thấp, miễn là chú ý đến khẩu phần ăn. (2)

Lợi ích của quả anh đào đối với bệnh tiểu đường

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng ăn quả anh đào có lợi cho việc kiểm soát đường trong máu, làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và biến chứng tiểu đường.

Một tổng quan nghiên cứu vào năm 2018 đã chỉ ra rằng cả anh đào ngọt và anh đào chua đều chứa nhiều polyphenol và vitamin C giúp tăng cường sức khỏe bằng cách ngăn ngừa hoặc giảm phản ứng viêm và stress oxy hóa.

Một nghiên cứu vào năm 2012 được thực hiện trên những con chuột mắc bệnh tiểu đường do Alloxan đã kết luận rằng chiết xuất quả anh đào có tác dụng kiểm soát đường huyết, ăn quả anh đào hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường và làm giảm các biến chứng của bệnh tiểu đường.

Một nghiên cứu vào năm 2014 kết luận rằng sự kết hợp của quả anh đào chua và anh đào ngọt cùng chiết xuất anh đào mang lại lợi ích chống oxy hóa, giúp làm giảm nồng độ glucose và microalbumin, đồng thời tăng lượng creatine ở chuột bị bệnh tiểu đường.

Một bài báo đăng trên tạp chí vào năm 2017 đã kết luận rằng chất anthocyanin trong quả anh đào và một số loại trái cây khác như việt quất giúp cải thiện độ nhạy insulin. Bài viết này cũng chỉ ra rằng anthocyanin giúp kiểm soát các vấn đề sức khỏe như bệnh tiểu đường.

Do số lượng nghiên cứu còn hạn chế và hầu hết mới chỉ được thực hiện trên động vật nên hiện chưa thể đưa ra kết luận chính thức về lợi ích của quả anh đào đối với việc kiểm soát lượng đường trong máu và điều trị bệnh tiểu đường. Cần có thêm nghiên cứu trên người để kiểm chứng những lợi ích này.

Tốt nhất vẫn nên kiểm tra đường huyết trước và sau khi ăn anh đào để biết mức độ tăng đường huyết và xác định khẩu phần ăn an toàn.

Kết luận

Quả anh đào cung cấp nhiều chất dinh dưỡng có lợi như vitamin C, kali, chất xơ và an toàn với người mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, mỗi dạng anh đào có chứa lượng carb khác nhau và người bệnh cần chú ý khẩu phần ăn dựa trên giới hạn carb của bản thân.

Một số nghiên cứu cho thấy quả anh đào có một số đặc tính có lợi cho việc kiểm soát bệnh tiểu đường, chẳng hạn như giúp điều hòa lượng đường trong máu nhưng cần phải nghiên cứu thêm về điều này và tốt nhất mỗi người bệnh nên tự đo đường huyết để biết nên ăn bao nhiêu anh đào là hợp lý.