Mối liên hệ giữa bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và rung nhĩ (AFib) là gì?

Có nhiều người mắc cả bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và rung nhĩ (AFib). Trên thực tế, COPD có thể làm tăng nguy cơ bị rung nhĩ lên 28%. Điều này một phần là do cả hai bệnh đều có các yếu tố nguy cơ tương tự nhau, chẳng hạn như hút thuốc lá.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cho rằng chức năng phổi suy giảm do COPD có thể làm tăng nguy cơ mắc rung nhĩ. Bài viết này sẽ phân tích mối liên hệ giữa hai bệnh lý này và cách điều trị hiệu quả.
COPD và rung nhĩ (AFib) có mối liên hệ với nhau như thế nào?
Hiện chưa có kết luận chính xác về mối liên hệ giữa COPD và rung nhĩ. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy COPD có thể làm tăng nguy cơ mắc rung nhĩ và làm trầm trọng hơn các triệu chứng của rung nhĩ hiện có. Người bị COPD thường có chất lượng cuộc sống giảm sút và triệu chứng rung nhĩ nghiêm trọng hơn.
Một số cơ chế có thể giải thích cho mối liên hệ này bao gồm:
- Suy giảm chức năng phổi và thiếu oxy gây căng thẳng cho tim, dẫn đến tái cấu trúc tâm nhĩ (buồng trên của tim), làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim.
- Tình trạng viêm khi mắc COPD cũng có thể góp phần gây ra rung nhĩ.
- Một số thuốc điều trị COPD, chẳng hạn như thuốc đồng vận beta-2 (beta-2 agonists), có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện rung nhĩ.
Điều trị rung nhĩ ở bệnh nhân COPD
Việc điều trị đồng thời cả rung nhĩ và COPD là tương đối khó khăn vì một số phương pháp điều trị có thể làm trầm trọng hơn triệu chứng của bệnh còn lại. Do đó, bác sĩ sẽ cần xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng người.
Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Thuốc giãn phế quản: Là phương pháp chính để điều trị COPD, giúp mở rộng đường thở. Tuy nhiên, một số thuốc dạng hít như beta-agonists có thể kích thích xuất hiện cơn rung nhĩ.
- Corticosteroid dạng hít: Giúp giảm viêm và cải thiện hô hấp. Nhìn chung, corticosteroid dạng hít an toàn đối với bệnh nhân COPD. Tuy nhiên, trong đợt cấp COPD, có thể cần dùng corticosteroid đường uống nhưng vì liều cao có thể gây tác dụng phụ và tăng nguy cơ rung nhĩ nên chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn.
- Liệu pháp oxy: Trong một số trường hợp, có thể cần dùng liệu pháp oxy để cải thiện lượng oxy trong máu ở bệnh nhân COPD.
- Thay đổi lối sống: Các yếu tố như hút thuốc lá, béo phì và lối sống ít vận động có thể khiến cả COPD và rung nhĩ trở nên khó kiểm soát hơn. Nếu có những yếu tố này, bạn sẽ được bác sĩ sẽ hướng dẫn kế hoạch phù hợp để bỏ thuốc lá, kiểm soát cân nặng và tập thể dục.
- Thuốc kiểm soát tần số tim: Một số thuốc như thuốc chẹn beta (beta-blockers) và thuốc chẹn kênh canxi (calcium channel blockers) giúp kiểm soát tần số tim được sử dụng để điều trị rung nhĩ. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ chọn lọc kỹ lưỡng vì một số loại thuốc chẹn beta có thể làm triệu chứng COPD trầm trọng thêm.
- Thuốc chống đông máu: Giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và đột quỵ ở người bị rung nhĩ.
- Đốt điện qua ống thông (catheter ablation): Là một phương pháp xâm lấn tối thiểu để điều trị rung nhĩ. Trong thủ thuật này, bác sĩ chuyên khoa tim mạch sẽ sử dụng năng lượng nóng hoặc lạnh để phá hủy các vùng trong tim gây rối loạn nhịp tim.
Việc phối hợp điều trị cả rung nhĩ và COPD cần có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và giảm thiểu tác dụng phụ.
COPD và rung nhĩ (AFib) ảnh hưởng đến tuổi thọ như thế nào?
Nếu mắc đồng thời cả COPD và rung nhĩ, bệnh nhân có thể bị giảm tuổi thọ và có tiên lượng xấu hơn. Một phần nguyên nhân là do nhiều bệnh nhân COPD và rung nhĩ cũng mắc các bệnh lý đi kèm, như đái tháo đường, bệnh động mạch vành hoặc suy tim.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh nhân vừa bị rung nhĩ vừa mắc cả COPD sẽ có nguy cơ cao hơn xảy ra các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, chảy máu nghiêm trọng hay thậm chí là tử vong
Tuy nhiên, tiên lượng của từng người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như:
- Tình trạng sức khỏe tổng thể
- Mức độ đáp ứng với điều trị
- Tuổi tác
- Các bệnh lý kèm theo
Bác sĩ sẽ giúp bạn hiểu rõ về ảnh hưởng lâu dài của COPD và rung nhĩ đối với sức khỏe của mình.
Các nguồn hỗ trợ
Sống chung với một bệnh mạn tính đã là một thách thức. Do đó, việc đối mặt với hai bệnh cùng lúc sẽ gây áp lực lớn hơn nữa. Tuy nhiên, nếu bị mắc đồng thời cả COPD và rung nhĩ, có nhiều nguồn hỗ trợ mà bạn có thể tìm đến.
Một số tổ chức cung cấp thông tin và hỗ trợ bao gồm:
- A Better Breathers Club: Chương trình của Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cung cấp các nhóm hỗ trợ trực tuyến và trực tiếp, tổ chức các buổi gặp gỡ với diễn giả khách mời, chia sẻ kinh nghiệm kiểm soát bệnh hô hấp và nhiều hoạt động khác.
- Living with COPD: Diễn đàn trực tuyến dành cho bệnh nhân COPD, nơi bạn có thể tham gia thảo luận và nhận sự hỗ trợ bất cứ lúc nào.
- COPD Foundation: Cung cấp tài liệu về COPD, hỗ trợ cai thuốc lá và nhiều nguồn tài nguyên hữu ích khác.
- StopAfib: Chuyên cung cấp tài liệu giáo dục về rung nhĩ, công cụ tìm kiếm dịch vụ y tế, diễn đàn hỗ trợ và các tài nguyên hữu ích khác.
- Arrhythmia Alliance: Tổ chức cung cấp các video giáo dục, nhóm hỗ trợ, thông tin về các phương pháp điều trị mới nhất và các sự kiện sắp diễn ra liên quan đến rối loạn nhịp tim.
- Smokefree.gov: Trang web chính thức hỗ trợ cai thuốc lá, cung cấp hướng dẫn và tạo động lực để giúp bạn từ bỏ thuốc lá một cách hiệu quả.
Kết luận
Bệnh nhân COPD thường sẽ mắc thêm cả tình trạng rung nhĩ, tuy nhiên nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ. Nguy cơ bị rung nhĩ tăng lên có thể là do suy giảm chức năng phổi và thiếu oxy.
Bệnh nhân mắc đồng thời cả COPD và rung nhĩ thường có triệu chứng nặng hơn và tiên lượng xấu hơn. Do đó, phương pháp điều trị cần tập trung kiểm soát cả hai bệnh, bao gồm:
- Thay đổi lối sống
- Sử dụng thuốc giãn phế quản hoặc corticosteroid dạng hít
- Liệu pháp oxy
- Thuốc kiểm soát và làm chậm tần số tim
- Thuốc chống đông máu
- Phẫu thuật (đốt điện tim qua ống thông)
Cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ xảy ra biến chứng.

Triệu chứng của rung nhĩ và lo âu có thể bị nhầm lẫn với nhau.

Những người mắc rung nhĩ (AFib) sẽ có nguy cơ đột quỵ cao hơn. Để giảm thiểu nguy cơ này, bác sĩ có thể khuyến nghị sử dụng thuốc chống đông máu. Việc điều trị y tế là rất quan trọng.

Mối liên hệ giữa suy giáp và rung nhĩ (AFib) khá phức tạp và vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Một số nghiên cứu cho thấy hai tình trạng có sự liên quan đến nhau, trong khi một số khác lại cho rằng suy giáp có thể có tác dụng hỗ trợ bảo vệ tim mạch.

Rung nhĩ không do bệnh van tim (nonvalvular atrial fibrillation – AFib) là một dạng rung nhĩ – tình trạng nhịp tim không đều – không phải do vấn đề ở van tim gây ra.

Rung nhĩ (AFib) là một dạng rối loạn nhịp tim khiến tâm nhĩ (buồng trên của tim) rung lên và đập không đều. Trước đây, rung nhĩ được phân loại thành cấp tính và mạn tính, trong đó rung nhĩ mạn tính là tình trạng kéo dài hơn một tuần.