Vitamin A palmitate có những lợi ích gì cho sức khỏe??

Vitamin A palmitate là gì?

Vitamin A palmitate hay retinyl palmitate là một dạng vitamin A có trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật, chẳng hạn như trứng, thịt gà và thịt bò. Vitamin A palmitate cũng được sản xuất dưới dạng viên uống bổ sung. Không giống như một số dạng vitamin A, vitamin A palmitate là một retinoid (retinol) – tên gọi chung cho các dẫn xuất của vitamin A. Retinoid là những chất sinh khả dụng, có nghĩa là các chất này dễ dàng được cơ thể hấp thụ và sử dụng một cách hiệu quả.

Vitamin A palmitate và vitamin A

Vitamin A là một chất dinh dưỡng tan trong chất béo, được chia thành hai nhóm là retinoid và carotenoid.

Carotenoid là những sắc tố tạo nên màu sắc rực rỡ cho một số loại củ quả như cà rốt, ớt chuông, bí đỏ,… Không giống như retinoid, carotenoid không có tính sinh khả dụng. Carotenoid phải được chuyển đổi thành retinoid để cơ thể có thể hấp thụ và sử dụng. Ở một số người, quá trình chuyển đổi carotenoid thành retinoid diễn ra không hiệu quả, ví dụ như:

• Trẻ sinh non
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị thiếu hụt dinh dưỡng
• Phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú không ăn uống đầy đủ dinh dưỡng
• Những người bị bệnh xơ nang

Di truyền cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi carotenoid thành retinoid.

Cả hai loại vitamin A này đều có lợi cho đôi mắt, sức khỏe làn da, chức năng hệ miễn dịch và sức khỏe sinh sản.

Các nguồn phổ biến và liều lượng

Retinyl palmitate có dạng viên uống bổ sung để hỗ trợ và duy trì thị lực, tăng cường chức năng miễn dịch và cải thiện sức khỏe sinh sản. Retinyl palmitate còn có dạng tiêm, dành cho những người không thể bổ sung qua đường uống.

Retinyl palmitate cũng là một thành phần trong một số loại vitamin tổng hợp. Lượng vitamin A trong các sản phẩm viên uống bổ sung được tính theo đơn vị IU (đơn vị quốc tế).

Retinyl palmitate có tự nhiên trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, chẳng hạn như:

• Gan
• Lòng đỏ trứng
• Cá
• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Phô mai

Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) khuyến nghị người từ 4 tuổi trở lên nên tiêu thụ 5.000 IU vitamin A từ cả thực phẩm nguồn gốc động vật và thực vật mỗi ngày (cả retinoid và carotenoid).

Các lợi ích của retinyl palmitate đối với sức khỏe

Retinyl palmitate đã được các nghiên cứu chứng minh là có lợi đối với một số vấn đề dưới đây:

Viêm võng mạc sắc tố

Các nghiên cứu lâm sàng được thực hiện tại Trường Y Harvard, Bệnh viện Tai và Mắt Massachusetts đã cho thấy rằng phương pháp điều trị kết hợp retinyl palmitate, lutein và chế độ ăn nhiều cá béo giúp duy trì thị lực thêm 20 năm cho những người được chẩn đoán mắc một số bệnh về mắt, chẳng hạn như viêm võng mạc sắc tố, hội chứng Usher loại 2 và loại 3. (1) Những người tham gia được uống 15.000 IU vitamin A palmitate mỗi ngày.

Da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời

Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí da liễu thẩm mỹ (Journal of Cosmetic Dermatology) đã tiến hành đánh giá những tác động của sản phẩm bôi da chứa retinyl palmitate và một loại kem dưỡng ẩm gốc dầu chứa chất chống oxy hóa trên làn da bị lão hóa do ánh nắng. (2) Các vùng cơ thể được nghiên cứu gồm có cổ, ngực, cánh tay và cẳng chân. Kết quả cho thấy những người dùng retinyl palmitate có sự cải thiện đáng kể về tình trạng da tổng thể sau 2 tuần và hiệu quả tiếp tục tăng sau 12 tuần.

Mụn trứng cá

Sử dụng các sản phẩm bôi da có chứa retinoid là một phương pháp hiệu quả để trị mụn trứng cá. Retinol đã được chứng minh là ít gây kích ứng da hơn so với các thành phần trị mụn khác, chẳng hạn như tretinoin.

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra tiềm năng của retinyl palmitate trong việc hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương và tăng cường hàng rào miễn dịch khi bôi trực tiếp lên da. Tuy nhiên, vẫn cần nghiên cứu thêm để chứng minh lợi ích này của retinyl palmitate.

Tác dụng phụ và rủi ro

Vì là một dạng vitamin A nên retinyl palmitate cũng tan trong chất béo và được tích trữ trong các mô mỡ của cơ thể. Do đó, nếu tiêu thụ quá nhiều, retinyl palmitate có thể tích tụ và nồng độ tăng lên mức quá cao, gây ngộ độc và tổn hại đến gan. Điều này đa phần chỉ xảy ra khi dùng viên uống bổ sung quá liều chứ hầu như không bao giờ xảy ra do ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin A. Đặc biệt, những người bị bệnh gan không nên uống vitamin A palmitate.

Ở phụ nữ mang thai, việc bổ sung quá nhiều vitamin A còn có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh, gồm có dị tật về mắt, phổi, hộp sọ và tim. Phụ nữ mang thai được khuyến cáo không nên uống bổ sung retinyl palmitate.

Mặc dù vitamin A có lợi cho mắt nhưng những người mắc các bệnh về mắt dưới đây không nên dùng viên uống retinyl palmitate:

• Bệnh Stargardt (loạn dưỡng điểm vàng Stargardt)
• Loạn dưỡng tế bào nón
• Bệnh BEST
• Bệnh võng mạc do đột biến gen Abca4

Viên uống retinyl palmitate có thể ảnh hưởng đến một số loại thuốc. Do đó cần hỏi ý kiến bác sĩ về việc uống bổ sung retinyl palmitate nếu hiện đang dùng thuốc kê đơn, chẳng hạn như thuốc điều trị bệnh vẩy nến hoặc bất kỳ loại thuốc nào được xử lý qua gan. Một số loại thuốc không kê đơn cũng có thể tương tác với retinyl palmitate, chẳng hạn như acetaminophen (paracetamol).

Tóm tắt bài viết

Vitamin A palmitate hay retinyl palmitate giúp cải thiện một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như viêm võng mạc sắc tố. Tuy nhiên, một số nhóm đối tượng không nên dùng viên uống bổ sung retinyl palmitate, ví dụ như phụ nữ mang thai và những người bị bệnh gan. Ăn nhiều thực phẩm có chứa vitamin A vẫn là cách đơn giản và an toàn nhất để có được những lợi ích cho sức khỏe của loại vitamin này. Nếu dùng viên uống vitamin A thì phải chú ý liều lượng, việc uống quá liều sẽ dẫn đến nhiều vấn đề không mong muốn như ngộ độc vitamin A.