Điều gì xảy ra khi ung thư tuyến tiền liệt lan đến xương?
Di căn xương chiếm khoảng 80% tổng số ca ung thư tuyến tiền liệt di căn. Các vị trí xương mà ung thư tuyến tiền liệt thường lan đến là xương hông, đốt sống và xương chậu. Tế bào ung thư có thể xâm nhập trực tiếp vào xương hoặc di chuyển theo máu hoặc hệ bạch huyết.
Sau khi lan đến xương, các tế bào ung thư bắt đầu phát triển và hình thành khối u mới. Mặc dù hình thành ở vị trí mới nhưng khối u vẫn được coi là ung thư tuyến tiền liệt vì ung thư bắt đầu phát sinh từ tuyến tiền liệt. Bệnh nhân sẽ gặp các triệu chứng mới khi ung thư tuyến tiền liệt di căn đến xương.
Khi ung thư di căn xương, phác đồ điều trị và tiên lượng sẽ có sự thay đổi. Cùng tìm hiểu xem ung thư tuyến tiền liệt di căn xương có những triệu chứng nào, tiên lượng ra sao và có những lựa chọn điều trị nào.
Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt di căn
Các triệu chứng của ung thư tuyến tiền liệt di căn gồm có:
- Tiểu khó
- Nước tiểu hoặc tinh dịch có máu
- Rối loạn cương dương
- Đau khi xuất tinh
- Sưng phù ở vùng xương chậu hoặc chân
- Mệt mỏi, suy nhược
- Sụt cân không chủ đích
Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương
Khi tế bào ung thư lan đến xương, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng sau:
- Đau xương
- Xương yếu, dễ gãy
- Chèn ép tủy sống,dẫn đến yếu cơ hoặc tê
- Tăng canxi máu
- Cứng hoặc đau ở hông, đùi hoặc lưng
Những triệu chứng này có thể gây khó chịu nghiêm trọng và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Chèn ép tủy sống có thể gây tổn thương thần kinh, có thể dẫn đến yếu cơ hoặc tê liệt, tê bì ở chân hoặc tay, tiểu tiện hoặc đại tiện không tự chủ.
Tăng canxi máu – tình trạng nồng độ canxi trong máu ở mức cao có thể xảy ra khi tế bào ung thư thay thế tế bào xương khỏe mạnh. Tăng canxi máu gây ra các triệu chứng như:
- Đi tiểu nhiều lần, dẫn đến mất nước và thường xuyên khát nước
- Nôn mửa
- Mệt mỏi
- Đau đầu
- Cảm giác khó chịu ở bụng
- Táo bón
- Chán ăn
- Lú lẫn, suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung
- Dễ cáu gắt
Hãy đi khám khi có bất kỳ triệu chứng nào trong số này. Điều trị sớm có thể giúp làm chậm sự phát triển của ung thư trong xương và cải thiện tiên lượng.
Tiên lượng ung thư tuyến tiền liệt di căn
Hiện tại chưa có cách chữa khỏi ung thư tuyến tiền liệt di căn nhưng nhờ có các phương pháp điều trị mới nên những người mắc ung thư di căn đã có thể sống lâu hơn so với trước đây.
Nói chung, tiên lượng dài hạn và tuổi thọ sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như:
- Tuổi tác
- Tình trạng sức khỏe tổng thể và các bệnh lý khác đang mắc
- Mức độ di căn
- Độ mô học của khối u
- Điểm gleason
- Mức kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA)
- Phương pháp điều trị và mức độ đáp ứng điều trị
Tác động của ung thư tuyến tiền liệt đến cơ thể mỗi người là khác nhau và hiệu quả của các phương pháp điều trị trong mỗi ca bệnh cũng không hoàn toàn giống nhau. Bác sĩ sẽ cho biết cụ thể về tiên lượng dài hạn cũng như đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho mỗi bệnh nhân.
Ung thư di căn xương ảnh hưởng như thế nào đến tuổi thọ?
Một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đan Mạch đã chỉ ra những thay đổi về tỷ lệ sống sót khi ung thư tuyến tiền liệt di căn đến xương. (1)
Mức độ di căn | Tỷ lệ sống 1 năm | Tỷ lệ sống 5 năm |
Chưa di căn xương | 87% | 56% |
Đã di căn xương | 47% | 3% |
Đã di căn xương và xảy ra biến chứng liên quan đến xương | 40% | < 1% |
Theo Tạp chí Hiệp hội Tiết niệu Canada, ung thư di căn xương có thể gây ra các biến chứng như chèn ép tủy sống, gãy xương, cần phải điều trị bằng phẫu thuật và xạ trị để giảm đau hoặc làm chậm tốc độ suy yếu xương.
Điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương
Hiện tại chưa có cách chữa khỏi ung thư tuyến tiền liệt di căn xương. Phác đồ điều trị ở mỗi ca bệnh là khác nhau và sẽ tùy thuộc vào các yếu tố như:
- Tuổi tác của bệnh nhân
- Giai đoạn ung thư
- Triệu chứng
- Vị trí mà ung thư đã di căn đến
- Có xương bị gãy hoặc yếu hay không
- Sức khỏe tổng thể của bệnh nhân
Bác sĩ sẽ xác định phương pháp điều trị tốt nhất cho mỗi ca bệnh. Phương pháp điều trị có thể là toàn thân (tác động đến toàn bộ cơ thể) hoặc tại chỗ (chỉ tập trung vào xương). Các phương pháp điều trị thường được sử dụng cho những trường hợp ung thư tuyến tiền liệt di căn xương gồm có:
- Liệu pháp ức chế androgen (ADT) nhằm làm giảm mức testosterone và làm chậm sự phát triển của ung thư
- Liệu pháp hormone, gồm các loại thuốc như abiraterone và enzalutamide
- Hóa trị, thường được sử dụng cho những trường hợp ngừng đáp ứng với liệu pháp hormone
- Liệu pháp miễn dịch, ví dụ như tiêm vắc xin Sipuleucel-T
- Xạ trị
- Dược chất phóng xạ, chẳng hạn như Metastron hoặc Xofigo
- Thuốc bisphosphonate - một nhóm thuốc giúp làm giảm nguy cơ biến chứng do ung thư di căn xương và làm giảm nồng độ canxi
- denosumab - một loại thuốc cũng giúp giảm nguy cơ biến chứng do ung thư di căn xương
- Phá hủy khối u bằng nhiệt, áp lạnh hoặc năng lượng điện
Thử nghiệm lâm sàng
Các thử nghiệm lâm sàng vẫn đang được tiến hành nhằm tìm ra các cách mới để điều trị, ngăn ngừa và kiểm soát một số bệnh, trong đó có cả ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn cuối. Các thử nghiệm lâm sàng còn nhằm mục đích đánh giá và so sánh hiệu quả của các lựa chọn điều trị ở những nhóm đối tượng khác nhau. Nhiều thử nghiệm lâm sàng vẫn đang cần tìm tình nguyện viên tham gia. Bệnh nhân có thể hỏi bác sĩ để biết thêm thông tin về các thử nghiệm lâm sàng.
Tác dụng phụ của các phương pháp điều trị
Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi, rụng tóc hoặc thay đổi tâm trạng. Đây là những triệu chứng phổ biến của ung thư di căn xương và cũng là tác dụng phụ thường gặp của các phương pháp điều trị ung thư. Các tác dụng phụ mà bệnh nhân gặp phải sẽ tùy thuộc vào phương pháp điều trị và phản ứng của cơ thể. Một số tác dụng phụ phổ biến của các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt gồm có:
- Sốt
- Buồn nôn
- Nôn
- Thiếu máu
- Bốc hỏa
- Rối loạn cương dương hoặc giảm ham muốn tình dục
- Thay đổi tâm trạng
- Vú nhạy cảm hoặc tăng kích thước
- Tăng cân
- Giảm tập trung và trí nhớ
Hãy cho bác sĩ biết nếu có các triệu chứng mới. Có nhiều cách để kiểm soát và điều trị cơn đau. Bệnh nhân nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng ibuprofen cũng như các loại thuốc không kê đơn khác và thực phẩm chức năng, đặc biệt là khi còn đang dùng các loại thuốc khác.
Tác dụng phụ của bisphosphonate
Một tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của nhóm thuốc bisphosphonate là hoại tử xương hàm. Đây là tình trạng mô xương hàm không được cung cấp đủ máu và chết. Hiện không có cách điều trị hoại tử xương hàm. Bệnh nhân cần kiểm tra tình trạng sức khỏe răng miệng trước khi bắt đầu dùng thuốc bisphosphonate. Những người bị sâu răng có nguy cơ bị hoại tử xương hàm cao hơn khi sử dụng bisphosphonate. Bisphosphonate không được khuyên dùng cho nam giới có chức năng thận kém. Trong những trường hợp này, denousumab là lựa chọn an toàn hơn.
Kiểm soát đau và yếu xương
Các triệu chứng như buồn nôn, bốc hỏa và đau thường có thể khắc phục bằng thuốc. Các phương pháp điều trị bổ sung như châm cứu hoặc mát xa có thể giúp làm giảm các tác dụng phụ của phác đồ điều trị ung thư.
Nếu cần thiết, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật chỉnh hình để ổn định xương, giảm đau và ngăn ngừa gãy xương.
Kết luận
Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương sẽ ảnh hưởng lớn đến tiên lượng về lâu dài nhưng những con số bên trên chỉ mang tính tham khảo. Tiên lượng của mỗi ca bệnh là khác nhau vì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Nhờ những tiến bộ trong điều trị nên tuổi thọ của người mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt di căn ngày càng tăng và người bệnh cũng có chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Một trong các phương pháp chính để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là dùng thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase. Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc không kê đơn và thảo dược cũng có tác dụng làm giảm các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Viêm tuyến tiền liệt là một tình trạng rất phổ biến ở nam giới, có thể là cấp tính (xảy ra đột ngột và trong thời gian ngắn) hoặc mãn tính (phát triển từ từ và kéo dài).
Phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến tiền liệt là giải pháp điều trị tốt nhất trong những trường hợp khối u nằm bên trong tuyến tiền liệt và chưa xâm lấn khu vực xung quanh. Ca phẫu thuật được thực hiện nhằm loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư trước khi lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra khi các tế bào ác tính phát triển bất thường hình thành nên khối u ở tuyến tiền liệt. Ung thư có thể lan sang các cấu trúc lân cận và khu vực khác của cơ thể, được gọi là ung thư tuyến tiền liệt di căn.
Có nhiều cách khác nhau để điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Phương pháp điều trị được xác định dựa trên mức độ tiến triển của ung thư, ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt hay chưa và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.