Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực
Tuyến tiền liệt phì đại là một điều bình thường trong quá trình lão hóa ở nam giới. Tuyến tiền liệt tăng kích thước sẽ gây ra các vấn đề về tiểu tiện như tiểu khó, tiểu không hết, đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp và tiểu không tự chủ.
Có nhiều giải pháp điều trị tình trạng này, gồm có dùng thuốc và phẫu thuật để thu nhỏ tuyến tiền liệt và giảm các triệu chứng về tiết niệu. Phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất được sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là cắt tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo (transurethral resection of the prostate – TURP).
Phương pháp phẫu thuật này đã được áp dụng từ lâu và có tính an toàn cao nhưng đôi khi vẫn phát sinh một số vấn đề không mong muốn trong và sau khi phẫu thuật, chẳng hạn như hạ natri máu (nồng độ natri trong máu thấp) và chảy máu.
Gần đây mới có thêm một biến thể của thủ thuật TURP, đó là cắt tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo bằng dao mổ lưỡng cực. Phương pháp này có những ưu điểm gì vượt trội hơn so với TURP truyền thống? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Phì đại tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt là một phần trong hệ sinh dục của nam giới. Tuyến tiền liệt có kích thước 4x3x2, nặng khoảng 15 – 25g, nằm giữa bàng quang và cơ sàn chậu phía trước trực tràng. Chức năng của tuyến tiền liệt là tạo ra chất lỏng mang tinh trùng để tạo thành tinh dịch.
Khi còn trẻ, tuyến tiền liệt không gây ra bất cứ vấn đề gì. Nhưng khi nam giới có tuổi, tuyến tiền liệt bắt đầu phát triển to lên. Nguyên nhân có thể là do sự thay đổi trong quá trình sản xuất hormone. Tình trạng tuyến tiền liệt tăng kích thước một cách lành tính này được gọi là tăng sản tuyến tiền liệt lành tính hay phì đại tuyến tiền liệt.
Tuyến tiền liệt phì đại sẽ chèn lên niệu đạo - ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài dương vật. Điều này khiến niệu đạo bị thu hẹp lại và gây cản trở dòng nước tiểu.
Có nhiều giải pháp điều trị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính. Bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị dựa trên mức độ phì đại tuyến tiền liệt, các triệu chứng cũng như một số yếu tố khác. Các phương pháp điều trị phổ biến nhất là:
- Thuốc thu nhỏ tuyến tiền liệt
- Thuốc làm giãn cơ ở cổ bàng quang và cơ tuyến tiền liệt để mở rộng niệu đạo, giúp đi tiểu dễ dàng hơn
- Phẫu thuật loại bỏ phần mô tuyến tiền liệt phì đại
Phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất để điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt là cắt tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo (TURP). Trong thủ thuật này, bác sĩ đưa ống nội soi vào niệu đạo và sử dụng một dao mổ điện để cắt và loại bỏ mô tuyến tiền liệt phì đại.
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực là gì?
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực, hay còn được gọi là bốc hơi tuyến tiền liệt bằng dao mổ điện lưỡng cực, là một biến thể mới, ít xâm lấn hơn của thủ thuật TURP. Thay vì sử dụng vòng dây điện, bác sĩ sử dụng một thiết bị có đầu hình nút tròn để làm bốc hơi mô tuyến tiền liệt.
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực sử dụng năng lượng plasma nhiệt độ thấp thay vì nhiệt hoặc năng lượng điện để loại bỏ mô tuyến tiền liệt. Sau khi cắt bỏ mô phì đại, khu vực xung quanh sẽ được đốt để ngăn chảy máu.
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực là thuật ngữ dùng chung cho một số phương pháp điều trị khác nhau nhưng mang lại kết quả tổng thể giống nhau.
Bất kỳ thủ thuật nào sử dụng dao mổ điện với cơ chế bốc hơi lưỡng cực đều có thể được coi là cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực. Tuy nhiên, hình dạng dao mổ điện và kỹ thuật thực hiện mỗi thủ thuật sẽ không hoàn toàn giống nhau.
Ưu điểm của cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực cũng có hiệu quả tương đương thủ thuật TURP truyền thống trong việc thu nhỏ tuyến tiền liệt. Một số nghiên cứu đã chỉ ra các ưu điểm của thủ thuật biến thể này nhưng chưa có nhiều bằng chứng dài hạn chứng minh rằng cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực hiệu quả hơn và an toàn hơn thủ thuật TURP truyền thống.
Về lý thuyết, cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực có một ưu điểm là toàn bộ năng lượng nằm bên trong dao mổ. Trong thủ thuật TURP thông thường, dòng điện có thể phóng ra khỏi dây kim loại và làm hỏng mô xung quanh tuyến tiền liệt.
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực có nguy cơ biến chứng thấp hơn, chẳng hạn như chảy máu sau phẫu thuật. Thủ thuật này còn rút ngắn thời gian sử dụng ống thông sau phẫu thuật. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác lại không nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào về tỷ lệ biến chứng giữa TURP truyền thống và TURP được thực hiện bằng dao mổ điện lưỡng cực.
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực dường như có thể ngăn ngừa được hội chứng TUR - một biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm có thể xảy ra sau phẫu thuật TURP truyền thống. Trong thủ thuật TURP truyền thống, bác sĩ rửa vùng phẫu thuật bằng dung dịch natri nồng độ thấp để giữ sạch vùng phẫu thuật. Việc cắt mô tuyến tiền liệt sẽ làm hở các tĩnh mạch, qua đó một lượng lớn dung dịch natri có thể đi vào máu và điều này làm giảm nồng độ natri trong máu (hạ natri máu).
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực sử dụng dung dịch muối có nồng độ natri cao hơn và điều này có thể giúp ngăn ngừa hội chứng TUR. Khi nguy cơ xảy ra hội chứng TUR thấp hơn, bác sĩ sẽ có thể dành nhiều thời gian hơn để thực hiện thủ thuật. Điều này có nghĩa là với thủ thuật cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực, bác sĩ sẽ điều trị được cho những ca bệnh có kích thước tuyến tiền liệt lớn hơn hoặc phức tạp hơn.
Nhược điểm của cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực dường như không có nhiều nhược điểm hơn so với TURP truyền thống. Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực có thể dẫn đến tắc nghẽn nhiều hơn ở phần niệu đạo đi qua tuyến tiền liệt nhưng một số nghiên cứu lại cho thấy điều ngược lại. Tình trạng tắc nghẽn này có thể khiến bệnh nhân khó đi tiểu và khó làm trống bàng quang hoàn toàn.
Cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực phù hợp với những ai?
Tùy vào tình trạng của mỗi ca bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp. Thủ thuật cắt tuyến tiền liệt bằng dao mổ lưỡng cực thường được lựa chọn trong những trường hợp:
- có tuyến tiền liệt đặc biệt lớn
- bệnh nhân bị đái tháo đường
- bệnh nhân đang sử dụng máy tạo nhịp tim
- có nguy cơ mất nhiều máu trong và sau phẫu thuật, chẳng hạn như những người đang sử dụng thuốc chống đông máu
Hai nguyên nhân phổ biến gây ra các vấn đề về bàng quang là bàng quang tăng hoạt (bàng quang hoạt động quá mức) và tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (phì đại tuyến tiền liệt). Cùng tìm hiểu về điểm khác nhau giữa hai tình trạng này.
Một trong các phương pháp chính để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là dùng thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase. Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc không kê đơn và thảo dược cũng có tác dụng làm giảm các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Vấn đề về tuyến tiền liệt và bàng quang tăng hoạt (overactive bladder - OAB) là những vấn đề hoàn toàn khác nhau nhưng cả hai đều có thể gây ra tình trạng đi tiểu nhiều lần và tiểu gấp. Mặc dù tình trạng này gây khó chịu và bất tiện nhưng có thể điều trị được. Ngoài các phương pháp y tế, một số bài tập có thể giúp giảm tần suất đi tiểu và tiểu gấp.
Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt có các triệu chứng tương tự nhau, vì vậy nên đôi khi rất khó để phân biệt hai bệnh lý này.
Tuyến tiền liệt là cơ quan bao quanh niệu đạo, khi bị phì đại sẽ chèn ép lên niệu đạo và khiến việc đi tiểu trở nên khó khăn.