1

Một số lưu ý khi cho trẻ ăn dặm

Thức ăn dặm chỉ là thực phẩm bổ sung, không thể thay thế sữa mẹ hoặc sữa công thức, nguồn thực phẩm hết sức bổ dưỡng và cân bằng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ bú mẹ. Với các trẻ này, tốt nhất nên tập cho bé ăn dặm từ từ để thức ăn đặc không thay thế nguồn sữa mẹ quá sớm. Cho bé ăn dặm quá nhiều cũng ảnh hưởng tới quy luật cung cầu, làm giảm lượng sữa mẹ.  

Ăn bao nhiêu là đủ?

Về nguyên tắc, nên tập cho trẻ ăn từ loãng đến đặc, từ ít đến nhiều. Trong những bữa đầu, có thể bé chỉ ăn được 1 hay 2 thìa cà phê thức ăn. Nếu bé tỏ ra háo hức thì trong những lần tiếp theo bạn có thể tăng dần lượng thực phẩm, cho tới khi bé ăn được khoảng 50 -100 ml mỗi lần.

Trong năm đầu, ngoài việc tăng số lượng thức ăn trong mỗi bữa, số bữa của trẻ cũng cần được tăng dần, bắt đầu bằng một bữa mỗi ngày, sau đó cứ 2 tháng lại tăng thêm một bữa, cho tới khi bé ăn được 3 bữa mỗi ngày. Ví dụ bé 6 tháng ăn 1 bữa bột mỗi ngày, bé 8 tháng ăn 2 bữa và bé 10 tháng ăn 3 bữa bột mỗi ngày.

Khi lượng thức ăn dặm tăng dần, bé sẽ bú hoặc uống ít sữa hơn. Tuy nhiên, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính cho bé trong suốt năm đầu đời. Với trẻ 1 tuổi, sữa vẫn nên chiếm khoảng 70% khẩu phần ăn.

Một số gợi ý về chế độ ăn dành cho trẻ ăn dặm:

Thực đơn cho trẻ 6-8 tháng tuổi (Khuyến cáo của Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia)

 

Bột tôm

Bột trứng

Bột thịt

Bột cá

Bột gan

Tinh bột 

Bột gạo tẻ 20 g

(4 thìa cà phê)

Đạm 

Tôm tươi

 bỏ vỏ giã nhỏ 

 

 

 

15g

Trứng

1 lòng đỏ trứng gà/ 4 lòng đỏ trứng chim cút

 

10g

Thịt nạc

 

 

 

 

 

10g

Cá quả

gỡ bỏ xương 

 

 

 

10g

Gan gà, lợn băm/nghiền

 

 

 

 

10g

Rau 

Rau xanh giã nhỏ

2 thìa cà phê

Mỡ/dầu ăn

1 thìa cà phê

Nước

1 bát con

 

 

Bột đậu xanh + bí đỏ

Tinh bột 

Bột gạo tẻ 15 g

(3 thìa cà phê)

Đạm 

Bột đậu xanh

15g

Rau 

Bí đỏ 4 miếng (40g)

nghiền nát

Mỡ/dầu ăn

1,5 thìa cà phê

Nước

1 bát con

 

* Chú thích: 1 thìa cà phê thịt, cá, tôm, bột gạo, bột đậu xanh tương đương 5 g.

Thực đơn cho trẻ 9-11 tháng ( Khuyến cáo của Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia)

 

 

Bột tôm  

Bột cua

Bột thịt

Bột cá

Bột gan

Tinh bột 

Bột gạo tẻ 25 g

(5 thìa cà phê)

Đạm 

Tôm tươi

(bỏ vỏ, giã nhỏ)

 

 

15 g

Cua đồng

 

 

 

 

30g

Thịt nạc

 

 

 

 

15g

Cá quả

gỡ bỏ xương

 

 

 

15g

Gan gà, lợn (băm/nghiền)

 

 

 

15g

Rau 

Rau xanh giã nhỏ

2 thìa cà phê

Mỡ/dầu ăn

1 thìa cà phê

Nước

1 bát con

 

 

Bột lạc

Bột đậu xanh + bí đỏ

Tinh bột 

Bột gạo tẻ 25 g

(5 thìa cà phê)

Bột gạo tẻ 15 g

(3 thìa cà phê)

Đạm 

Lạc rang chín

giã nhỏ mịn

 

20 g

Bột đậu xanh

 

 

15g

Rau 

Rau xanh giã nhỏ

1 thìa cà phê

Bí đỏ 4 miếng (40g)

nghiền nát

Mỡ/dầu ăn

1 thìa cà phê

1,5 thìa cà phê

Nước

1 bát con

Thực đơn cho trẻ 12-23 tháng ( Khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc Gia)

 

Cháo tôm  

Cháo trứng

Cháo thịt

Cháo cá  

Cháo lươn

Tinh bột 

Gạo tẻ 40 g  

Đạm 

Tôm tươi

bỏ vỏ, giã nhỏ

 

25 g

Trứng gà

1 quả

 

 

30g

Thịt

(lợn, gà, bò)

 

 

25g

Cá chép luộc chín gỡ xương

 

 

25g

Lươn

 

 

 

25g

Rau

Rau xanh thái nhỏ

2-3 thìa cà phê

Mỡ/dầu ăn

1,5 – 2 thìa cà phê

Nước

Vừa đủ  

 

 

Cháo lạc

Cháo đậu xanh/đậu đen

Tinh bột 

Gạo tẻ 50g

Gạo tẻ 35 g

Đạm 

Lạc rang chín bỏ vỏ

giã nhỏ

 

20 g

Đậu xanh/đậu đen

 

 

20g

  Rau 

Rau xanh thái nhỏ

2-3 thìa cà phê

Mỡ/dầu ăn

2 thìa cà phê

Nước

Vừa đủ 

Dấu hiệu bé dị ứng thức ăn   

Sau mỗi lần thử thức ăn mới, mẹ cần theo dõi phát hiện kịp thời các dấu hiệu dị ứng thức ăn ở trẻ: chướng bụng đầy hơi, nổi ban đỏ li ti ở mặt, chảy nước mũi nước mắt, phân lỏng hoặc có nhày, ban đỏ quanh hậu môn (dấu hiệu chỉ điểm), quấy khóc, nôn hay chớ nhiều hơn bình thường. Nếu có các dấu hiệu kể trên thì cần ngừng thức ăn và hỏi ý kiến chuyên gia.

Để có thể nhanh chóng tìm ra thủ phạm gây dị ứng, mỗi lần mẹ chỉ nên cho bé thử một loại thực phẩm và chờ ít nhất 2-3 ngày mới chuyển sang thực phẩm khác. Theo khuyến cáo của Hội Nhi khoa Hoa Kỳ, trong nhóm thực phẩm giàu đạm thì trứng nên được đưa vào cuối cùng vì đôi khi thực phẩm này có thể gây dị ứng. Cũng nên tránh không để bé quá ưa thích thứ thực phẩm giàu cholesterol này, chỉ nên cho ăn tối đa 3 lần mỗi tuần.


Nếu gia đình có tiền sử dị ứng thức ăn hoặc đặc biệt lo lắng về vấn đề này thì mẹ nên ghi nhật ký việc cho ăn dặm, điều này giúp mẹ nhận rõ bé thích món gì hơn và nhanh chóng tìm ra thủ phạm gây phản ứng bất thường ở trẻ.

Phân thay đổi 

Khi chế độ ăn thay đổi, phân của bé cũng sẽ thay đổi cả về độ đặc, màu sắc và mùi. Đó là chuyện bình thường. Khi ăn dặm, phân của bé thường chắc hơn, và do có thêm đường và chất béo, mùi của phân cũng sẽ mạnh hơn. Các loại rau xanh có thể khiến phân có màu xanh sẫm, cà rốt cho màu vàng đỏ. Mẹ đừng lo nếu phát hiện các mẩu thức ăn bị đẩy ra cùng phân. Đường tiêu hóa của bé chưa trưởng thành và cần thêm thời gian để học cách tiêu hóa hoàn toàn các loại thức ăn.

Phân quá lỏng hay nhiều nước hoặc có nhày mũi đồng nghĩa với việc hệ tiêu hóa bị kích thích. Lúc này cần giảm lượng thức ăn đặc và đợi thêm một thời gian để bé có thể dung nạp thực phẩm.

Có nên hầm xương lấy nước nấu bột cho bé? 

Nước xương hầm tạo cảm giác ngon miệng nhưng chứa rất ít canxi. Nghiên cứu chi tiết nhất về nước hầm xương thực hiện năm 1934 tại Bệnh viện King’s College (Anh) cho thấy, nước xương bò ninh cùng dấm trong vòng 7 giờ cho hàm lượng canxi rất thấp (7 g canxin trong một cốc nước xương 240 ml), thấp hơn nhiều so với hàm lượng canxi có trong sữa (300 mg canxi/240 ml sữa). Bên cạnh đó, tủy xương chứa nhiều chất béo động vật, rất khó hấp thu với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi. Trẻ ăn nhiều nước hầm xương có thể bị rối loạn tiêu hóa. Tốt nhất nên đợi cho tới khi bé được 3 tuổi mới cho dùng nước xương hầm.

Có nên cho bé uống nước quả ? 

Bé có thể bắt đầu uống nước quả khi được 6 tháng tuổi. Cần tránh cho bé uống các loại nước cam, nước quýt sớm hơn vì một số trẻ có thể rất nhạy cảm với các loại nước quả này. Uống quá nhiều nước quả hoặc ăn một lượng lớn hoa quả cũng có thể gây phát ban, tiêu chảy hoặc khiến bé lên cân quá mức. 

Tổng số điểm của bài viết là: 10 trong 2 đánh giá

Click để đánh giá bài viết
Blog khác của bác sĩ
Trẻ vị thành niên bị bạo lực gia đình
Trẻ vị thành niên bị bạo lực gia đình

Những điều cần suy ngẫm Trong những năm gần đây tình trạng bạo lực trẻ em trong gia đình ngày một gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ. Đây không còn là một vấn đề của riêng gia đình mà là của cả xã hội. Sự nhận thức về sự nghiêm trọng...

Dính lưỡi – nguyên nhân gây ảnh hưởng đến sự phát âm của trẻ
Dính lưỡi – nguyên nhân gây ảnh hưởng đến sự phát âm của trẻ

Dính lưỡi (còn gọi là ngắn phanh lưỡi) là dị tật bẩm sinh nhẹ, trong đó phanh lưỡi (lớp màng mỏng nằm dưới lưỡi) bị ngắn, dầy và căng, khiến chuyển động của lưỡi bị hạn chế. Đây là nguyên nhân mà ít người biết đến, làm hạn chế cử động bình thường của lưỡi và ảnh hưởng đến sự phát âm của trẻ. Tính từ đầu năm 2020 đến nay, Khoa Răng Hàm Mặt – Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và phẫu thuật cho hơn 500 trẻ dính lưỡi. Trung bình mỗi ngày có khoảng 5 đến 10 trẻ phẫu thuật điều trị tại khoa.

Chăm sóc cho trẻ có Canuynh khí quản tại nhà
Chăm sóc cho trẻ có Canuynh khí quản tại nhà

Mở khí quản là thủ thuật mở một đường thở nhân tạo để đưa không khí vào thẳng khí quản thông qua Canuyn mà không qua đường mũi họng; đường thở này có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn.

Những thay đổi tâm lý ở tuổi dậy thì của trẻ, cha mẹ không được bỏ qua
Những thay đổi tâm lý ở tuổi dậy thì của trẻ, cha mẹ không được bỏ qua

Trẻ dậy thì sẽ có rất nhiều thay đổi từ hình thể đến tâm lý và sinh lý. Vì thế nếu bố mẹ không nắm bắt kịp thời để có hướng tư vấn, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Dr Duy Thành

 

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây