Gây mê mask thanh quản trong phẫu thuật múc nội nhãn

Phẫu thuật múc nội nhãn là phẫu thuật lấy bỏ toàn bộ các tổ chức trong nhãn cầu, để lại vỏ củng mạc, bao tenon ( là màng xơ bọc ngoài củng mạc) và toàn bộ kết mạc. Chỉ định trong các trường hợp viêm mủ toàn nhãn, chấn thương bán phần trước, vỡ nhãn cầu không còn khả năng bảo tồn, mắt mất chức năng không có khả năng điều trị bảo tồn, đau nhức, kích thích, cần lắp mắt giả.

Gây mê mask thanh quản là phương pháp gây mê toàn thân có đặt mask thanh quản với mục đích kiểm soát hô hấp trong suốt cuộc phẫu thuật. Gây mê mask thanh quản được chỉ định trong phẫu thuật múc nội nhãn, với những ưu điểm như:

• Dễ dàng thực hiện và kiểm soát đường thở dễ dàng hơn nhiều so với ống nội khí quản, đặc biệt thích hợp trong trường hợp không đặt được ống nội khí quản.
• Có khả năng kiểm soát đường thở trong gây mê và cấp cứu hồi sức thay thế cho đặt ống nội khí quản mask hở được coi là phương tiện kiểm soát đường thở tiêu chuẩn.
• Ưu điểm lớn nhất của mask thanh quản so với các dụng cụ kiểm soát đường thở trên thanh môn khác là tính dễ đặt ngay cả với những người chưa có kinh nghiệm, cho phép kiểm soát đường thở nhanh chóng.
• Mask thanh quản đảm bảo cung cấp O2 tốt hơn, mask thanh quản ít gây ra phản xạ ho rướn như thường thấy khi dùng nội khí quản, ít gây ra phản xạ giao cảm ( tăng huyết áp, tăng nhịp tim) so với khi đặt hoặc khi rút nội khí quản.
• Mask thanh quản cũng làm giảm nhu cầu thuốc mê và giảm tỷ lệ đau họng so với nội khí quản.

Chỉ định:

• Người bệnh có tăng áp hốc mắt
• Kiểm soát dƣờng hô hấp bằng mặt nạ khó khăn
• Duy trì bằng thuốc mê đường hô hấp hoặc thuốc mê tĩnh mạch, để tự thở hoặc hô hấp điều khiển.

Chống chỉ định

• Không đủ phương tiện hồi sức
• Không thành thạo kỹ thuật
• Chống chỉ định với sử dụng Mask thanh quản.

Chuẩn bị: Mask thanh quản các cỡ, dụng cụ đặt nội khí quản đề phòng không đặt được mask thanh quản, rắc co phù hợp với mask , ống thông hút phế quản và ống hút miệng, bóng bóp, máy hút, máy thở.

Các bước tiến hành

Bước 1: Hút xẹp bóng, bôi trơn mặt sau mask.

Bước 2: Khởi mê.

• Úp masque cho bệnh nhân thở oxy 100%
• Đa số bắt đầu bằng fentanyl sau đó dùng các thuốc gây ngủ( Propofol), thuốc giãn cơ nếu cần thiết.

Bước 3: Đặt mask thanh quản.

• Để người bệnh nằm ngửa.
• Đặt mask thanh quản theo kỹ thuật ngón tay trỏ cầm Mask như cầm bút đầu ngón trỏ đặt vào điểm nối giữa mask và ống, đẩy mask trượt dọc theo thành trên vòm miệng hướng tới thành sau họng sau đó đẩy trượt tới tiền đình thanh quản đưa mask vào vị trí, mask thanh quản nằm úp lên trên tiền đình thanh quản.

Bước 4: Khi mask vào vị trí tiến hành bơm cuff. Kiểm tra mask đã vào đúng vị trí không bằng cách nghe vùng cổ bệnh nhân xem có thông khí tốt không, có dò khí không. Cố định ống bằng hai sợi băng dính.

Bước 5: Duy trì mê đủ sâu. Có thể để tự thở qua mask hoặc thông khí cơ học (có thể giãn cơ) nếu áp lực đẩy vào dưới 20cmH2O, hoặc luồn nội khí quản nhỏ hơn qua mask để thay thế.

• Khó đặt: Không cố đẩy, kiểm tra đầu mask thanh quản không cuộn, tì vào thành sau họng, để đầu ngửa tối đa, đẩy hàm dưới ra trước.
• Tỉnh trong phẫu thuật và co thắt thanh quản: Do mê nông, thì phẫu thuật gây đau, di động mask thanh quản. Cần thông khí oxy 100%, nhanh chóng gây mê sâu hơn.
• Hít chất nôn vào phổi: Hút kĩ ống sau khi bóp bóng oxy 100%.
• Đặt không đúng vị trí nghe có thể phát hiện có tiếng rít thanh quản cần đặt lại
• Chấn thương khi đặt mask do động tác quá thô bạo. Kỹ thuật cần được thực hiện động tác nhẹ nhàng.
• Tăng mạch, tăng huyết áp trong giai đoạn đặt mask thanh quản: chế ngự mạch, huyết áp tăng, khởi mê đảm bảo liều lượng Fentanyl.
• Tai biến do thuốc giãn cơ, morphin: Giải giãn cơ và dừng thuốc đối kháng với morphin.