Biểu hiện của mắt ở chứng tăng áp lực nội sọ - bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Tăng áp lực nội sọ có thể do nhiều nguyên nhân

• Xuất huyết nội sọ do chấn thương, do rối loạn tuần hoàn não.
• Phù nề não do abces, chấn thưong, viêm não, viêm màng nhện giao thoa thị.
• U nội sọ kể cả nguyên phát và di căn.
• Hẹp và tắc ống Sylvius
• Huyết khối ở xoang dọc giữa…. .

Các triệu chứng khách quan chủ yếu được thấy khi soi đáy mắt và khám đồng tử.

1. Đĩa thị

• Bờ bị xoá mờ.
• Xung huyết mạch máu: tĩnh mạch nổi to, tím sẫm, ngoằn nghèo .
• Mất lõm đĩa sinh lý. Đĩa thị thậm chí phình to và nhô cao vào phía dịch kính, có thể soi rõ các chi tiết của đĩa thị với kính (+) của máy soi đáy mắt. (+3D tương đương với 1mm nhô cao).
• Xuất huyết ở đĩa thị và quanh đĩa thị.
• Xuất tiết chấm trắng bông ở võng mạc vùng quanh đĩa thị.

Bốn giai đoạn của ứ phù đĩa thị:

• Giai đoạn 1: Cương tụ quanh đĩa thị, giãn tĩnh mạch võng mạc, bờ đĩa mờ phía thái dương.
• Giai đoạn 2: Đĩa thị rộng ra, lồi lên (mất lõm đĩa sinh lý), bờ mờ hoàn toàn, mạch máu cương tụ và chìm ngập trong nề phù có khi kèm theo xuất huyết, xuất tiết.
• Giai đoạn 3: Tổn hại thị thần kinh, phù đĩa thị thoái triển, đĩa thị bạc màu,  mạch máu thưa thớt, động mạch co nhỏ.
• Giai đoạn 4: Teo thị thần kinh với biểu hiện đĩa thị bạc trắng, bờ không đều, mao mạch mất hoàn toàn. Lõm đĩa được lấp đầy bởi mô thần kinh đệm. Thị lực ở các giai đoạn 1 và 2 còn bình thưòng sau giảm dần không hồi phục và cuối cùng là mù vĩnh viễn.

Tuy nhiên cần nhớ rằng nếu không có phù đĩa thị cũng chưa chắc chắn loại trừ tăng áp lực nội sọ, nhất là ở trẻ em và người già .

Triệu chứng chủ quan:

• Nhức đầu.
• Thị lực, thị trường giai đoạn đầu chưa có biến đổi đáng kể. ở giai đoạn muộn khi thị thần kinh bị thoái hoá bệnh nhân nhìn mờ, thị trường thu hẹp và cuối cùng là mù loà.

Chẩn đoán phân biệt :

Viêm thị thần kinh:

• Tuổi thường từ 18-45.
• Giảm thị lực nhanh, thị trường thu hẹp rõ rệt, có ám điểm trung tâm .
• Đau nhức hốc mắt khi vận nhãn.
• Không có xuất huyết ở quanh đĩa thị.

Bệnh lý thần kinh do thiếu máu cục bộ:

• Đĩa thị sưng nề và bạc mầu,
• Không xuất huyết.
• Thị lực giảm đột ngột.

Viêm đĩa thị do đái tháo đường:

Phù đĩa thị lành tính ở cả hai mắt.

Hội chứng Foster – Kenedy:

Teo đĩa thị một bên (nguyên phát) do u đè vào đoạn trong sọ não của thị thần kinh, khi u to chèn ép gây ứ phù đĩa thị phía bên kia.

2. Đồng tử:

• Bình thường đường kính đồng tử liên tục thay đổi để điều chỉnh lượng ánh sáng đi tới võng mạc. Tuy nhiên khi đường kính đồng tử trên 5mm thì thường là bệnh lý, đó được gọi là giãn đồng tử.
• Khi xuất huyết não do chấn thương, ổ máu tụ chèn ép gây tăng áp lực sọ não sẽ gây ra hiện tượng giãn đồng tử cùng bên có ổ máu tụ rồi bệnh nhân đi vào hôn mê. Bản thân hôn mê lại là cũng là yếu tố gây giãn đồng tử. Theo Blaskeslee (1929) nếu chấn thương sọ não có giãn đồng tử và mất phản xạ đồng tử thì tỷ lệ chết rất cao. Nếu giãn đồng tử nhưng còn phản xạ thì tỷ lệ tử vong chỉ là 30%.
• Các u nội sọ, phình động mạch trong não.
• Các nhiễm khuẩn của não như viêm não do virus, viêm màng não mủ…. cũng gây tăng áp lực sọ não đưa đến giãn đồng tử kèm theo liệt phản xạ đồng tử do tổn tương dâythần kinh số III.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn