Trị Nám Bằng Chu Kỳ Chăm Sóc Da Hai Giai Đoạn

Giai đoạn đầu tiên trong quá trình điều trị nám là điều trị tình trạng tăng sắc tố và giai đoạn thứ hai là duy trì kết quả có được và ngăn da tiếp tục tăng sắc tố.

Các bước trong chu trình chăm sóc da hàng ngày sẽ thay đổi theo từng giai đoạn.

Bài viết này sẽ đưa ra các bước chăm sóc da ở từng giai đoạn trị nám và cách điều chỉnh giai đoạn điều trị thành giai đoạn duy trì.

Cần lưu ý rằng, việc điều trị nám ở mỗi loại da là không hoàn toàn giống nhau. Việc lựa chọn sản phẩm chăm sóc da còn phụ thuộc vào loại da chứ không chỉ phụ thuộc vào vấn đề về da. Trước khi bắt đầu điều trị nám, bạn cần xác định rõ loại da của mình.

Tại sao quá trình trị nám cần có hai giai đoạn?

Hai giai đoạn trong quá trình điều trị nám là giai đoạn điều trị (kéo dài 3 - 4 tháng) và giai đoạn duy trì (kéo dài vài tuần). Bạn sẽ thực hiện hai giai đoạn này đan xen nhau.

Ở giai đoạn điều trị, bạn sẽ cần dùng chất ức chế tyrosinase (một chất làm sáng da) để làm mờ vết nám và trong giai đoạn duy trì, bạn sẽ ngừng sử dụng chất ức chế tyrosinase. Lý do cần khoảng nghỉ này là vì làn da sẽ ngừng phản ứng với chất ức chế tyrosinase sau một vài tháng sử dụng. Khi tạm dừng sử dụng chất ức chế tyrosinase trong 2 - 4 tuần, thành phần làm sáng da này sẽ hoạt động tốt hơn nhiều khi sử dụng lại.

Hai giai đoạn trị nám được thực hiện như thế nào?

Sau khi hoàn thành giai đoạn điều trị đầu tiên kéo dài 3 tháng, bạn sẽ chuyển sang giai đoạn duy trì trong 4 tuần. Đây được coi là một chu kỳ.

Sau 4 tuần, nếu nám vẫn còn thì bạn sẽ tiếp tục thực hiện giai đoạn điều trị, sau đó lại đến giai đoạn duy trì trong 4 tuần.

Bạn cần thực hiện luân phiên hai giai đoạn này cho đến khi các vết nám biến mất. Nếu nám nặng (vết nám rộng, có nhiều vết nám, vết nám rất sẫm màu hoặc sâu trong da) thì có thể phải thực hiện 3 - 4 chu kỳ.

Nám da có thể tái phát. Khi nám da quay trở lại, bạn sẽ tiếp tục điều trị theo chu kỳ như vậy. Chỉ sử dụng chất ức chế tyrosinase trong tối đa 3 - 4 tháng, sau đó phải nghỉ 4 tuần rồi mới tiếp tục sử dụng.

Giai đoạn điều trị

Ở giai đoạn điều trị, quy trình chăm sóc da hàng ngày gồm có 5 bước như sau (quy trình chăm sóc da buổi sáng và buổi tối có bước 1 – 4 giống nhau):

Bước 1: Bước đầu tiên trong quy trình chăm sóc da buổi sáng và buổi tối là làm sạch da. Bạn cần lựa chọn loại sữa rửa mặt phù hợp với loại da.

Bước 2: Thoa kem dưỡng mắt.

Bước 3: Sử dụng thành phần làm sáng da. Bạn nên sử dụng các sản phẩm có chứa chất ức chế tyrosinase, chất ức chế PAR-2 và chất chống oxy hóa như vitamin E. Các thành phần chống viêm cũng rất tốt cho việc điều trị nám vì tình trạng viêm có thể dẫn đến tăng sắc tố da.

(Chất ức chế tyrosinase là thành phần quan trọng nhất cần sử dụng để điều trị nám vì thành phần này giúp ngăn chặn sự sản xuất sắc tố melanin trong da. Hydroquinone, axit kojic, arbutin và chiết xuất cam thảo là những chất ức chế tyrosinase. Các chất ức chế PAR-2 như niacinamide làm gián đoạn quá trình sản sinh sắc tố da bằng cách ngăn chặn sự chuyển các melanosome chứa melanin vào tế bào da.)

Bước 4: Dưỡng ẩm. Kem dưỡng ẩm rất quan trọng trong điều trị nám vì kem dưỡng giúp làm tăng hiệu quả của các sản phẩm làm sáng da. Thành phần khóa ẩm (occlusive) trong kem dưỡng ẩm giúp làm tăng khả năng hấp thụ các thành phần khác.

Bước 5: Bước 5 trong quá trình chăm sóc da buổi sáng và buổi tối là khác nhau. Bước thứ 5 trong quy trình chăm sóc da buổi sáng là thoa kem chống nắng. Điều này vô cùng quan trọng trong quá trình trị nám da.

Bước thứ 5 trong quy trình chăm sóc da buổi tối là retinoid. Chỉ nên sử dụng retinoid vào buổi tối vì retinoid phản ứng với tia UV trong ánh nắng mặt trời và khiến da nhạy cảm hơn với nắng. Retinoid giúp thúc đẩy bong tế bào da chết, nhờ đó từ từ làm mờ các đốm sẫm màu trên da. Thứ tự sử dụng retinoid trong quy trình chăm sóc da là điều rất quan trọng. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của retinoid và nguy cơ xảy ra tác dụng phụ. Trong thời gian đầu mới sử dụng, bạn nên thoa retinoid sau kem dưỡng để hạn chế kích ứng da. Sau một thời gian khi đã quen thì có thể thoa retinoid trước kem dưỡng.

>>> Tìm hiểu về cách sử dụng retinoid

Trên đây là 5 bước chăm sóc da hàng ngày trong giai đoạn điều trị. Bạn sẽ thực hiện giai đoạn này trong vài tháng trước khi chuyển sang giai đoạn duy trì.

Giai đoạn điều trị kéo dài bao lâu?

Bạn nên thực hiện giai đoạn điều trị cho đến khi các vết nám biến mất hoặc trong 12 - 16 tuần (tối đa là 16 tuần). Khi vết nám đã biến mất hoặc đã được 12 - 16 tuần, hãy chuyển sang giai đoạn chăm sóc da duy trì và thực hiện trong 4 tuần. Nếu nám vẫn còn sau 4 tuần thì tiếp tục giai đoạn điều trị.

Thực hiện luân phiên giai đoạn điều trị và giai đoạn duy trì cho đến khi hết nám.

Lý do giai đoạn điều trị kéo dài 3 - 4 tháng là vì thường phải mất một thời gian để da thích nghi với retinoid. Nếu sử dụng retinoid mỗi tối thì 3 tháng là đủ nhưng nếu sử dụng retinoid cách ngày hoặc ba ngày một lần thì cần thực hiện giai đoạn điều trị trong 4 tháng.

Sau một thời gian sử dụng, bạn có thể chuyển sang retinoid nồng độ cao hơn để nhanh có hiệu quả hơn.

Giai đoạn duy trì

Giai đoạn điều trị và giai đoạn duy trì chỉ khác nhau ở bước thứ 3 trong quy trình chăm sóc da hàng ngày.

Ở giai đoạn điều trị, bạn cần sử dụng chất chống viêm để làm dịu da và chất chống oxy hóa để bảo vệ da. Nếu bạn có da khô thì cần sử dụng kem dưỡng ẩm cấp nước vì mất nước có thể gây viêm da và điều này sẽ khiến nám tái phát.

Nếu bạn có làn da lão hóa thì cần sử dụng các thành phần chống lão hóa. Nếu bạn có da nhạy cảm, quy trình chăm sóc da hàng ngày cần gồm có các thành phần làm dịu da.

Bước 1, 2, 4 và 5 trong quy trình chăm sóc da ở giai đoạn duy trì cũng giống giai đoạn điều trị, có nghĩa là bạn không cần phải sử dụng hai bộ sản phẩm khác nhau ở hai giai đoạn.

Bạn sẽ cần dùng tổng cộng 7 sản phẩm trong quá trình trị nám, gồm 6 sản phẩm cho giai đoạn điều trị và thêm một sản phẩm cho bước thứ ba ở giai đoạn duy trì.

Bước 3 trong quy trình chăm sóc da ở giai đoạn duy trì

Sự khác biệt giữa giai đoạn điều trị và giai đoạn duy trì là ở bước 3 trong quy trình chăm sóc da hàng ngày. Khi chuyển sang giai đoạn chăm sóc da duy trì, bạn ngừng sử dụng chất ức chế tyrosinase và thay thế bằng một thành phần làm sáng khác, ví dụ như chất ức chế PAR-2.

Một lựa chọn được nhiều bác sĩ da liễu khuyên dùng cho bước 3 ở giai đoạn dfuy trì là serum vitamin C.

Mặc dù vitamin C (axit ascoricic) cũng có khả năng ức chế tyrosinase nhưng tác dụng này không mạnh lắm nên vitamin C không thực sự. được xếp vào nhóm chất ức chế tyrosinase. Vitamin C sẽ phát huy tác dụng tốt hơn khi được sử dụng ở giai đoạn duy trì vì thành phần này có đặc tính chống oxy hóa mạnh và có thể bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời chiếu xuyên qua lớp kem chống nắng.

Khi nào nên ngừng dùng sản phẩm trị nám và chuyển sang giai đoạn duy trì?

Các chuyên gia da liễu khuyến nghị sau 3 đến 4 tháng sử dụng các thành phần làm sáng da, bạn nên tạm dừng và chuyển sang giai đoạn chăm sóc da duy trì và phòng ngừa nám.

Sau khi hết 4 tuần, có thể bắt đầu lại giai đoạn điều trị. Hãy tiếp tục chu kỳ này cho đến khi hết nám.

Nếu vết nám biến mất trước khi kết thúc 4 tháng của giai đoạn điều trị, bạn có thể dừng sử dụng thành phần làm sáng da và chuyển ngay sang giai đoạn chăm sóc da duy trì. Khi nào nám xuất hiện trở lại thì mới cần bắt đầu lại giai đoạn điều trị. Nếu nám da có vẻ như đã được “chữa khỏi” (không tái phát) và tình trạng da đã được cải thiện thì bạn không cần phải thực hiện chu kỳ điều trị nám hai giai đoạn nữa. Hãy đánh giá lại loại da và sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp.

Vai trò của kem chống nắng trong điều trị nám da

Bôi kem chống nắng là bước không thể thiếu trong quy trình chăm sóc da buổi sáng. Điều này lại càng quan trọng khi điều trị nám da. Bạn cần phải bôi kem chống nắng hàng ngày, kể cả vào những ngày nhiều mây để bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia cực tím trong ánh nắng và các dạng ánh sáng khác như ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại. Kem chống nắng vật lý (khoáng chất) có màu là sự lựa chọn tốt nhất vì thành phần oxit sắt giúp bảo vệ làn da khỏi ánh sáng xanh (các loại kem chống nắng không chứa oxit sắt không có tác dụng này). Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại và máy tính cũng có thể làm tình trạng nám trở nên trầm trọng hơn.

Da nhạy cảm và nám da

Viêm da sẽ làm tăng sự sản sinh sắc tố melanin và dẫn đến các dạng tăng sắc tố da như nám. Da nhạy cảm dễ bị viêm hơn so với các loại da khác và vì thế nên, da nhạy cảm có nguy cơ bị tăng sắc tố cao hơn. Theo hệ thống phân loại da Baumann, có 4 loại da có đặc điểm da nhạy cảm và bị tăng sắc tố là:

• Da dầu, nhạy cảm, nhiễm sắc tố, nhăn – OSPW
• Da dầu, nhạy cảm, nhiễm sắc tố, căng– OSPT
• Da khô, nhạy cảm, nhiễm sắc tố, nhăn – DSPW
• Da khô, nhạy cảm, nhiễm sắc tố, căng - DSPT

Mỗi loại da này cần những sản phẩm chăm sóc da khác nhau. Da khô cần được làm dịu và cấp ẩm bằng kem dưỡng ẩm phục hồi hàng rào bảo vệ da trước khi sử dụng bất kỳ thành phần làm sáng da nào, nếu không viêm sẽ xảy ra và khiến tình trạng nám trở nên trầm trọng hơn. Da nhạy cảm cần lựa chọn các thành phần chống lão hóa cẩn thận để tránh bị viêm và tăng sắc tố.

Nếu bạn có làn da rất nhạy cảm, bạn sẽ cần sử dụng các thành phần chống viêm, làm dịu da để ngăn ngừa viêm và kích ứng do các sản phẩm làm sáng da.

Mất bao lâu để chữa khỏi nám?

Không có cách nào có thể chữa khỏi nám hoàn toàn (vĩnh viễn không tái phát) nhưng bạn có thể kiểm soát nám da bằng cách thực hiện luân phiên giai đoạn điều trị và giai đoạn duy trì, sử dụng kem chống nắng hàng ngày, đồng thời điều chỉnh thói quen sinh hoạt, gồm có ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng. Mặc dù một số loại thực phẩm chức năng có thể giúp cải thiện sắc tố da nhưng nếu không có thói quen chăm sóc da tốt và sử dụng kem chống nắng hàng ngày thì cũng sẽ không thể điều trị nám.

Số chu kỳ điều trị nám cần thực hiện phụ thuộc vào:

• Mức độ sâu của nám da
• Loại sản phẩm mà bạn sử dụng
• Co thực hiện quy trình chăm sóc da đều đặn hàng ngày không
• Mức độ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
• Mức độ tiếp xúc với nhiệt
• Có bôi kem chống nắng hàng ngày không
• Mức estrogen (nồng độ estrogen cao sẽ khiến cho tình trạng nám nặng thêm)
• Mức độ căng thẳng (căng thẳng có thể làm tăng sản sinh sắc tố da)
• Những loại thực phẩm chức năng mà bạn đang dùng