Các Thành Phần Chống Oxy Hóa Trong Sản Phẩm Chăm Sóc Da

Các sản phẩm chăm sóc da chứa chất chống oxy hóa

Serum

Một trong những sản phẩm chăm sóc da thường chứa chất chống oxy hóa là serum. Serum thường được sử dụng ở bước 3 trong chu trình chăm sóc da buổi sáng và buổi tối, có nghĩa là sau bước rửa mặt và toner.

Việc lựa chọn serum tùy thuộc vào loại da và vấn đề về da cần giải quyết.

Kem dưỡng ẩm

Chất chống oxy hóa còn có trong kem dưỡng ẩm. Kem dưỡng thường được sử dụng ở bước 4 trong quy trình chăm sóc da, sau toner và serum.

Kem dưỡng chứa chất chống oxy hóa đặc biệt có lợi cho da khô.

Dầu dưỡng da chứa chất chống oxy hóa rất tốt cho việc làm dịu làn da nhạy cảm và các vấn đề về da như:

• Bệnh chàm
• Viêm
• Bệnh vảy nến
• Bệnh trứng cá đỏ
• Dị ứng da
• Da châm chích

Sản phẩm chống nắng

Bạn nên sử dụng kem chống nắng có chứa chất chống oxy hóa để bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím. Nếu phải tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời thì nên cân nhắc sử dụng thêm viên uống chống nắng để tăng cường sự bảo vệ cho làn da từ bên trong.

>>>> Xem thêm: Lợi ích của exosome trong chăm sóc da và điều trị vấn đề về da

Vai trò của chất chống oxy hóa đối với da

Chất chống oxy hóa làm giảm và vô hiệu hóa gốc tự do, nhờ đó bảo vệ da khỏi sự tàn phá của các phân tử không ổn định này. Gốc tự do còn được gọi là các loại oxy phản ứng (reactive oxygen species).

Bên trong da có chất chống oxy hóa tự nhiên để tự bảo vệ nhưng lượng chất chống oxy hóa không đủ để bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và các tác nhân gây hại từ môi trường.

Uống thực phẩm chức năng, ăn thực phẩm tự nhiên và sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa chất chống oxy hóa sẽ giúp bổ sung chất chống oxy hóa cho da và tăng cường sự bảo vệ khỏi các gốc tự do.

Các chất chống oxy hóa giúp chống lại tình trạng viêm, tăng sắc tố và lão hóa da.

Cơ chế hoạt động của chất chống oxy hóa

Gốc tự do là các nguyên tử hoặc phân tử có số electron lẻ nên phải lấy electron từ các thành phần quan trọng của tế bào như màng tế bào. Điều này gây tổn hại đến tế bào. Chất chống oxy hóa cung cấp electron cho các gốc tự do và nhờ đó ngăn gốc tự do lấy cắp eletron từ tế bào.

Một khi chất chống oxy hóa nhường electron cho gốc tự do, chúng sẽ không còn electron nữa và không còn tác dụng. Đó là lý do tại sao chúng ta phải liên tục bổ sung nhiều chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa nhanh chóng bị sử dụng hết, đặc biệt là khi có nhiều gốc tự do được tạo ra.

Chất chống oxy hóa bổ sung

Chất chống oxy hóa bảo vệ da bằng cách ngăn chặn các gốc tự do. Điều này giúp ngăn ngừa:

• sự lão hóa
• tăng sắc tố
• viêm
• tổn thương hàng rào bảo vệ da

Một số “chất chống oxy hóa bổ sung” (bonus antioxidant) còn có thêm các đặc tính có lợi khác cho da. Những đặc tính này tùy thuộc vào thành phần chống oxy hóa cụ thể.

Dưới đây là một số ví dụ về các chất chống oxy hóa bổ sung có trong các sản phẩm chăm sóc da:

1. Coenzym Q10 cung cấp năng lượng cho tế bào
2. Trà xanh làm dịu tình trạng viêm
3. Vitamin C làm tăng sinh collagen
4. Saururus chinensis ngăn chặn sự phân hủy collagen
5. Crepidiastrum denticulatum bảo vệ da khỏi các chất ô nhiễm

Chất chống oxy hóa tự nhiên trong da

Các chất chống oxy hóa có tự nhiên trong da gồm có superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase, alpha-tocopherol (vitamin E), axit ascorbic (vitamin C), glutathione và ubiquinone.

Các chất chống oxy hóa này có mặt ở nhiều lớp da. Dầu do tuyến bã nhờn của da tiết ra có nồng độ chất chống oxy hóa cao, ví dụ như vitamin E, đó là lý do tại sao da nhờn khỏe mạnh hơn so với da khô.

Môi không có tuyến bã nhờn và do đó có ít khả năng chống oxy hóa hơn so với các khu vực khác của khuôn mặt. Đây là một lý do khiến ung thư da xảy ra phổ biến hơn ở môi.

Lợi ích của chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa có tự nhiên trong cơ thể và có trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống. Tuy nhiên, để tăng lượng chất chống oxy hóa trong da thì cách tốt nhất là sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa chất chống oxy hóa. Bổ sung chất chống oxy hóa qua đường uống sẽ không làm tăng đáng kể lượng chất chống oxy hóa trong da. Do đó, để bảo vệ da một cách tối ưu thì bạn nên dùng serum hoặc kem dưỡng chứa chất chống oxy hóa.

Lượng chất chống oxy hóa tự nhiên của cơ thể được sử dụng hết rất nhanh khi tiếp xúc với tia cực tím, ánh sáng, chất ô nhiễm, chất độc và cả trong quá trình trao đổi chất bình thường.

Theo thời gian, cơ thể sẽ sản xuất ít chất chống oxy hóa hơn và do đó, chúng ta cần bổ sung chất chống oxy hóa từ chế độ ăn uống cũng như các sản phẩm chăm sóc da.

Một loại chất chống oxy hóa là không đủ nên cần bổ sung nhiều loại chất chống oxy hóa khác nhau, cả chất chống oxy hóa tan trong chất béo và chất chống oxy hóa tan trong nước.

Tóm lại, bổ sung càng nhiều chất chống oxy hóa từ thực phẩm tự nhiên, đồ uống, thực phẩm chức năng và sản phẩm chăm sóc da thì càng tốt.

Dưới đây là các lợi ích chính của chất chống oxy hóa đối với làn da.

Ngăn ngừa lão hóa

Chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa lão hóa da bằng cách bảo vệ da khỏi tác hại của các gốc tự do. Chất chống oxy hóa có thể ngăn ngừa sự hình thành nếp nhăn nhưng không xoá được các nếp nhăn đã có.

Tuy nhiên, một ngoại lệ là vitamin C. Ngoài tác dụng chống oxy hóa, vitamin C còn giúp tăng sản xuất collagen. Điều này giúp da trở nên săn chắc hơn và làm mờ nếp nhăn.

Trị mụn trứng cá

Mụn trứng cá xảy ra do tình trạng viêm ở nang lông khiến cho lỗ chân lông bị bít tắc. Tình trạng viêm này làm hình thành các gốc tự do.

Vi khuẩn gây mụn trứng cá Cutibacterium acnes (C. acnes) tạo ra porphyrin và điều này cũng làm hình thành gốc tự do.

Khi tiếp xúc với một số bước sóng ánh sáng nhất định, porphyrin chuyển từ trạng thái cơ bản sang trạng thái kích thích. Trạng thái kích thích này tồn tại trong thời gian ngắn và không ổn định về mặt năng lượng. Porphyrin bị kích thích có thể trở thành chất nhạy cảm với ánh sáng và tạo ra các gốc tự do hay loại oxy phản ứng (ROS). ROS khiến da bị đỏ và viêm nặng hơn. Sử dụng serum và kem dưỡng chứa chống oxy hóa có thể giúp trị mụn trứng cá.

>>>> Xem thêm:  quy trình chăm sóc da thường

Trị bệnh trứng cá đỏ

Chất chống oxy hóa có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh trứng cá đỏ (rosacea). Trên thực tế, một số lợi ích của thuốc trị bệnh trứng cá đỏ metronidazole có thể là nhờ đặc tính chống oxy hóa.

Phản ứng viêm và stress oxy hóa là những yếu tố góp phần gây ra bệnh trứng cá đỏ. Bằng cách làm giảm stress oxy hóa, chất chống oxy hóa giúp giảm viêm da và tình trạng mẩn đỏ do bệnh trứng cá đỏ, nhờ đó mang lại tác dụng làm dịu da. Nếu bị bệnh trứng cá đỏ, bạn nên bổ sung những chất chống oxy hóa có khả năng chống viêm như:

• Niacinamide (vitamin B3)
• Chiết xuất trà xanh (chứa epigallocatechin gallate/EGCG)
• Resveratrol (có trong nho và rượu vang)
• Quercetin (có trong táo và hành tây)
• Silymarin (có trong cây kế sữa/milk thistle)
• Chiết xuất cam thảo (chứa glabridin)
• Curcumin (có trong củ nghệ)

Bổ sung các chất chống oxy hóa này từ sản phẩm chăm sóc da hoặc chế độ ăn uống có thể giúp giảm các triệu chứng viêm của bệnh trứng cá đỏ.

Làm sáng da

Một số chất chống oxy hóa có tác dụng ức chế tyrosinase và nhờ đó giúp làm sáng da.

Chất chống oxy hóa làm sáng da được biết đến nhiều nhất là axit ascorbic (vitamin C). Chiết xuất cam thảo cũng mang lại tác dụng tương tự.

Arbutin và axit kojic có khả năng chống oxy hóa yếu. Niacinamide hay vitamin B3 cũng có khả năng chống oxy hóa yếu nhưng có thể điều trị tăng sắc tố bằng cách ức chế thụ thể PAR-2.

Vitamin C là thành phần chống oxy hóa hiệu quả nhất để điều trị vết thâm trên da.

Các loại chất chống oxy hóa

Có nhiều loại chất chống oxy hóa. Một số tan trong chất béo trong khi một số lại tan trong nước. Tác dụng của mỗi chất chống oxy hóa đối với da là khác nhau, một số có tác dụng chống viêm, một số có tác dụng làm sáng da trong khi một số khác giúp ngăn ngừa ung thư da. Các chất chống oxy hóa còn khác nhau về khả năng chống oxy hóa, một số có khả năng chống oxy hóa mạnh trong khi một số khác lại yếu hơn.

Một số chất chống oxy hóa còn có khả năng đặc biệt, ví dụ như:

• Vitamin C tăng sinh collagen
• Resveratrol làm giảm lão hóa tế bào
• Coenzyme Q10 (CoQ10) và niacinamide tăng năng lượng tế bào

Nên kết hợp nhiều loại chất chống oxy hóa khác nhau trong quy trình chăm sóc da để có kết quả tốt nhất.

Tại sao cần kết hợp nhiều loại chất chống oxy hóa khác nhau?

Sau khi “vô hiệu hóa” gốc tự do bằng cách nhường electron cho gốc tự do, chất chống oxy hóa sẽ không còn electron để cho đi nữa. Lúc này, chất chống oxy hóa cần được cung cấp thêm electron hoặc được “tái chế”.

Khi chất chống oxy hóa nhường một electron cho gốc tự do, bản thân chất chống oxy hóa sẽ trở nên không ổn định và có thể hoạt động giống như gốc tự do yếu. Tuy nhiên, trong cơ thể tồn tại một mạng lưới các chất chống oxy hóa có thể tái tạo hoặc tái chế lẫn nhau trở lại dạng hoạt động sau khi chúng được sử dụng hết. Sự tương tác này rất quan trọng để đảm bảo sự bảo vệ bền vững chống lại stress oxy hóa. Ví dụ, vitamin C có thể giúp tái tạo vitamin E sau khi bị oxy hóa. Một số chất chống oxy hóa như glutathione, axit alpha-lipoic và polyphenol, có nhiều electron để cung cấp cho gốc tự do, do đó những loại chất chống oxy hóa này đặc biệt hiệu quả trong việc trung hòa gốc tự do.

Các chất chống oxy hóa phối hợp với nhau để tăng cường sức mạnh của nhau. Đó là lý do tại sao cần kết hợp nhiều loại chất chống oxy hóa khác nhau trong quy trình chăm sóc da.

Chất chống oxy hóa tan trong chất béo và chất chống oxy hóa tan trong nước

Có 2 loại chất chống oxy hóa chính là chất chống oxy hóa tan trong chất béo và chất chống oxy hóa tan trong nước.

Các chất chống oxy hóa tan trong chất béo thường có trong kem và dầu dưỡng da. Các chất chống oxy hóa này bảo vệ màng tế bào – nơi có chứa lipid. Các chất chống oxy hóa tan trong chất béo gồm có vitamin E (tocopherol), carotenoids, coenzyme Q10 (CoQ10), idebenone và lycopene.

Chất chống oxy hóa tan trong nước thường sử dụng trong toner hoặc serum. Các chất chống oxy hóa này bảo vệ phần ưa nước bên trong tế bào da. Các chất chống oxy hóa tan trong nước thường được sử dụng trong sản phẩm chăm sóc da gồm có axit ascorbic (vitamin C), trà xanh, silymarin và glutathione.

Axit alpha lipoic là một chất chống oxy hóa đặc biệt vì vừa tan trong chất béo và vừa tan trong nước.

Chất chống oxy hóa tốt nhất cho da

Không có chất chống oxy hóa nào là tốt nhất cho da nhưng trà xanh, resveratrol và vitamin C là những chất chống oxy hóa được nhiều nghiên cứu chứng minh nhất. Tốt nhất nên kết hợp nhiều loại chất chống oxy hóa khác nhau, cả chất chống oxy hóa tan trong chất béo và chất chống oxy hóa tan trong nước.

Có một số yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi bổ sung chất chống oxy hóa cho da:

• Chất chống oxy hóa từ thức ăn, đồ uống hoặc thực phẩm chức năng phải được hấp thụ trong đường ruột, đi vào máu rồi mới đến da. Trên thực tế, lượng chất chống oxy hóa đến được da là rất ít.
• Chất chống oxy hóa trong sản phẩm bôi ngoài da phải được hấp thụ vào các lớp sâu bên dưới của da và tồn tại ở các lớp này đủ lâu để vô hiệu hóa gốc tự do.
• Nhiều chất chống oxy hóa rất không ổn định, bị oxy hóa và không còn khả năng hoạt động trước khi tiếp cận đến gốc tự do. Nhiệt độ, ánh sáng, không khí và các thành phần chăm sóc da khác có thể làm cho chất chống oxy hóa mất hiệu quả.
• Các sản phẩm chăm sóc da chứa chất chống oxy hóa phải được bào chế, sản xuất và đóng chai một cách hợp lý sao cho giảm thiểu sự tiếp xúc với không khí và ánh sáng – những điều này khá phức tạp và sẽ làm tăng giá thành sản phẩm.

Danh sách thành phần chống oxy hóa trong sản phẩm chăm sóc da

Chất chống oxy hóa mạnh

• Alpha lipoic acid
• Artemisia capillaris
• Caffeine
• Dầu hạt hoa trà (Camellia japonica)
• Coenzym Q10 (ubiquinone)
• Chiết xuất cà phê Arabica (Coffea arabica)
• Chiết xuất quả cà phê
• Chiết xuất Crepidiastrum denticulatum
• Tinh bột nghệ
• Genistein
• Glutathione
• Chiết xuất hạt nho (grape seed)
• Trà xanh
• Idebenone
• Melatonin
• Polyphenol
• Polypodium leucotomos
• Chiết xuất lựu (pomegranate)
• Pycnogenol
• Resveratrol
• Chiết xuất cây hàm ếch (Saururus chinensis)
• Silymarin (chiết xuất từ cây kế sữa)
• Ulmus davidiana
• Việt quất đen (Vaccinium myrtillus)
• Vitamin C
• Vitamin E

Chất chống oxy hóa yếu

• Arbutin
• Kojic acid
• Niacinamide

Polyphenol và flavonoid

Polyphenol là nhóm chất chống oxy hóa tự nhiên có trong nhiều loài thực vật. Flavonoid là một loại polyphenol. Polyphenol có khả năng chống oxy hóa mạnh. Tất cả các polyphenol đều là chất chống oxy hóa nhưng không phải chất chống oxy hóa nào cũng là polyphenol.

Retinol và retinoid

Retinol không phải là chất chống oxy hóa mà là một loại retinoid. Retinoid là dẫn xuất của vitamin A, được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề về da như mụn trứng cá, bít tắc lỗ chân lông, lão hóa da, trị thâm…