Chảy máu âm đạo sau mãn kinh có bình thường không?

Nội dung chính của bài viết:

• Hiện tượng chảy máu âm đạo có thể xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh vì nhiều lý do.
• Khi mới điều trị bằng liệu pháp hormone thay thế thì có thể bị ra máu trong vài tháng đầu tiên. Hoặc cũng có không ít người nghĩ rằng mình đã mãn kinh nhưng thực tế là vẫn chưa nên hiện tượng ra máu chỉ là hành kinh bình thường.
• Tuy nhiên, nếu thực sự đã mãn kinh và bị chảy máu âm đạo thì đó là có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề khác nhau như polyp, tăng sản nội mạc tử cung, teo nội mạc tử cung hoặc ung thư.
• Bất kể nguyên nhân gây chảy máu là gì thì hãy duy trì lối sống lành mạnh và tiếp tục đi khám phụ khoa thường xuyên sau mãn kinh để phát hiện sớm các vấn đề khác, gồm có cả ung thư.

Chảy máu âm đạo sau mãn kinh có bình thường không?

Ở phụ nữ còn trong độ tuổi sinh sản, hiện tượng ra máu âm đạo thường là kinh nguyệt bình thường hàng tháng nhưng cũng có thể là do những nguyên nhân khác như chấn thương hoặc bị tấn công tình dục, ung thư cổ tử cung, các bệnh nhiễm trùng, ví dụ như nhiễm trùng đường tiết niệu…

Nếu như đã mãn kinh mà lại thấy bị ra máu thì cần phải đi khám ngay. Chảy máu âm đạo bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số vấn đề nghiêm trọng như ung thư cổ tử cung, ung thư tử cung hoặc ung thư nội mạc tử cung.

Nguyên nhân ra máu sau mãn kinh

Hiện tượng chảy máu âm đạo có thể xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh vì nhiều lý do. Đó có thể là những lý do vô hại. Ví dụ, khi mới điều trị bằng liệu pháp hormone thay thế thì có thể bị ra máu trong vài tháng đầu tiên. Hoặc cũng có không ít người nghĩ rằng mình đã mãn kinh nhưng thực tế là vẫn chưa. Lúc này, hiện tượng ra máu chỉ là hành kinh bình thường.

Tuy nhiên, nếu thực sự đã mãn kinh (sau khi đã ngừng kinh nguyệt trong một năm) và bị chảy máu âm đạo thì đó là có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề khác nhau như polyp, tăng sản nội mạc tử cung, teo nội mạc tử cung hoặc ung thư.

Polyp tử cung

Polyp tử cung là những khối u lành (không phải ung thư) hình thành do sự tăng sản mô bất thường trong tử cung. Trong hầu hết các trường hợp thì khối polyp là lành tính nhưng đôi khi, chúng có thể phát triển thành u ác tính (ung thư). Triệu chứng duy nhất mà hầu hết bệnh nhân có polyp gặp phải là chảy máu bất thường.

Polyp tử cung đặc biệt phổ biến ở những phụ nữ đã mãn kinh. Tuy nhiên, những phụ nữ còn trong độ tuổi sinh sản cũng có thể gặp phải vấn đề này.

Tăng sản nội mạc tử cung

Tăng sản nội mạc tử cung là tình trạng lớp nội mạc (niêm mạc) tử cung dày lên bất thường. Đây là một trong những nguyên nhân gây hiện tượng chảy máu âm đạo sau mãn kinh. Nguyên nhân của tăng sản nội mạc tử cung thường là do cơ thể có quá nhiều estrogen và không đủ progesterone. Vấn đề này cũng thường xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh.

Việc điều trị bằng liệu pháp estrogen trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ tăng sản nội mạc tử cung. Nếu không được điều trị thì bệnh này có thể tiến triển thành ung thư tử cung.

Ung thư nội mạc tử cung

Ung thư nội mạc tử cung là một bệnh ung thư bắt đầu phát triển ở tử cung. Nội mạc tử cung là lớp mô che phủ bề mặt bên trong của tử cung. Ngoài chảy máu âm đạo bất thường, người bị ung thư nội mạc tử cung còn có những triệu chứng khác như đau vùng chậu.

Vì một trong những biểu hiện của ung thư nội mạc tử cung là ra máu bất thường nên bệnh này rất dễ phát hiện. Do đó, đây là một trong những bệnh ung thư thường được chẩn đoán sớm. Trong nhiều trường hợp, để điều trị thì cần phải phẫu thuật cắt tử cung. Theo thống kê, khoảng 10% phụ nữ bị chảy máu âm đạo sau mãn kinh là do ung thư nội mạc tử cung.

Teo nội mạc tử cung

Trái ngược với tăng sản nội mạc tử cung, teo nội mạc tử cung là tình trạng mà lớp mô ở bề mặt bên trong tử cung quá mỏng. Vấn đề này có thể xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh. Khi lớp niêm mạc tử cung mỏng thì sẽ gây chảy máu âm đạo.

Ung thư cổ tử cung

Ra máu sau mãn kinh có thể chỉ là biểu hiện của những vấn đề vô hại nhưng đó cũng có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung. Ung thư cổ tử cung là một bệnh ung thư tiến triển chậm. Đôi khi, bác sĩ có thể phát hiện các tế bào ung thư trong tử cung khi khám sức khỏe định kỳ.

Việc đi khám phụ khoa và làm xét nghiệm Pap smear (phết tế bào cổ tử cung) định kỳ hàng năm sẽ giúp phát hiện sớm và thậm chí ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.

Các triệu chứng khác của ung thư cổ tử cung còn có đau khi quan hệ tình dục, đau nhức vùng chậu hoặc tiết dịch âm đạo bất thường, kể cả ở phụ nữ sau mãn kinh.

Triệu chứng đi kèm

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra máu sau mãn kinh mà hiện tượng này có thể có hoặc không đi kèm với các triệu chứng khác.

Nhiều dấu hiệu, triệu chứng xảy ra trong thời kỳ mãn kinh, ví dụ như bốc hỏa thường bắt đầu giảm đi trong khoảng thời gian sau mãn kinh. Tuy nhiên, phụ nữ sau mãn kinh có thể sẽ tiếp tục gặp phải những triệu chứng khác như:

• Khô âm đạo
• Giảm ham muốn tình dục
• Mất ngủ
• Tiểu không tự chú (tiểu són)
• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Tăng cân, khó giảm cân

Chẩn đoán nguyên nhân gây ra máu sau mãn kinh

Khi đi khám, trước tiên bác sĩ sẽ hỏi về thời gian bị ra máu, lượng máu, các cơn đau và các triệu chứng bất thường khác. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và lấy bệnh sử. Đa phần sẽ phải làm xét nghiệm Pap smear để sàng lọc ung thư cổ tử cung.

Ngoài ra sẽ còn phải thực hiện những phương pháp khác để kiểm tra bên trong âm đạo và tử cung.

Siêu âm qua đường âm đạo

Đây là thủ thuật mà bác sĩ sẽ đưa đầu dò vào âm đạo hoặc bệnh nhân tự đưa vào. Thủ thuật này giúp quan sát buồng trứng, tử cung và cổ tử cung.

Nội soi buồng tử cung

Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát được lớp nội mạc tử cung. Đầu tiên, một ống nội soi nhỏ được đưa vào qua âm đạo và cổ tử cung. Sau đó, bác sĩ bơm khí carbon dioxide hoặc nước muối vào bên trong để làm cho tử cung căng lên và giúp cho việc quan sát được dễ dàng hơn.

Điều trị chảy máu âm đạo sau mãn kinh

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây chảy máu, mức độ chảy máu và các triệu chứng khác đi kèm. Trong một số trường hợp, vấn đề này không cần điều trị. Khi đã xác nhận nguyên nhân không phải ung thư thì có thể điều trị bằng những phương pháp dưới đây:

• Kem bôi estrogen: Bác sĩ sẽ kê kem bôi estrogen nếu nguyên nhân gây chảy máu là do mô âm đạo bị mỏng và teo.
• Cắt bỏ polyp
• Điều trị bằng progestin: Progestin là một liệu pháp hormone thay thế thường được sử dụng cho những trường hợp bị tăng sản nội mạc tử cung. Progestin có thể làm giảm sự phát triển quá mức của mô và giảm chảy máu.
• Cắt tử cung: Nếu đã điều trị bằng những phương pháp xâm lấn tối thiểu mà tình trạng chảy máu âm đạo vẫn tiếp diễn thì có thể cần phải can thiệp bằng cách phẫu thuật cắt tử cung. Trong quy trình phẫu thuật này, tử cung sẽ được loại bỏ. Hiện nay, phương pháp cắt tử cung có thể được thực hiện bằng kỹ thuật mổ nội soi hoặc mổ mở qua đường rạch trên bụng thông thường.

Nếu nguyên nhân gây chảy máu âm đạo sau mãn kinh là do ung thư thì phác đồ điều trị sẽ phụ thuộc vào loại ung thư và giai đoạn tại thời điểm chẩn đoán. Các phương pháp phổ biến để điều trị ung thư nội mạc tử cung hoặc ung thư cổ tử cung gồm có phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.

Phòng ngừa

Chảy máu âm đạo sau mãn kinh có thể là một vấn đề lành tính hoặc cũng có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng, ví dụ như ung thư. Do có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên hiện tượng này nên không có cách nào để ngăn ngừa. Tuy nhiên, khi phát hiện thì cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bất kể nguyên nhân là gì. Khi ung thư được chẩn đoán sớm thì khả năng chữa khỏi và cơ hội sống sót sẽ cao hơn. Để có thể tránh bị chảy máu âm đạo sau mãn kinh thì cần biết được và tránh các yếu tố nguy cơ của từng vấn đề gây ra hiện tượng này.

Cần làm gì?

• Điều trị tăng sản nội mạc tử cung và teo nội mạc tử cung sớm để ngăn ngừa bệnh tiến triển thành ung thư.
• Đi khám phụ khoa định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị các vấn đề bất thường trước khi trở nên nghiêm trọng hơn.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Điều này giúp nâng cao sức khỏe và phòng tránh được nhiều vấn đề.
• Cân nhắc liệu pháp hormone thay thế. Phương pháp này có thể giúp ngăn ngừa ung thư nội mạc tử cung. Tuy nhiên, do có đi kèm nhiều tác dụng phụ và rủi ro nên cân thảo luận kỹ với bác sĩ.

Triển vọng điều trị

Đa số các trường hợp bị chảy máu âm đạo sau mãn kinh đều được điều trị thành công. Nếu nguyên nhân gây chảy máu là do ung thư thì tiên lượng sẽ phụ thuộc vào loại ung thư và giai đoạn tại thời điểm chẩn đoán. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm là khoảng 82%.

Bất kể nguyên nhân gây chảy máu là gì thì hãy duy trì lối sống lành mạnh và tiếp tục đi khám phụ khoa thường xuyên sau mãn kinh để phát hiện sớm các vấn đề khác, gồm có cả ung thư.