Căng da bụng - Bs Lê Hành

Trong và sau khi giảm cân đáng kể, nhiều người thường cố gắng tập luyện để thu gọn và làm săn chắc vùng bụng. Tuy nhiên, chế độ ăn uống và tập luyện lại chỉ có hiệu quả giảm cân mà không hề có bất cứ tác động nào đến những vùng da thừa chảy xệ.

Phương pháp căng da bụng hay tạo hình thành bụng được thực hiện nhằm loại bỏ mỡ thừa và da chảy xệ đồng thời siết chặt các cơ bụng. Trong hầu hết các trường hợp, phương pháp này còn giúp khôi phục các cơ bụng thẳng đã bị suy yếu hoặc bị tách ra trong khi mang thai.

Đối tượng của phương pháp căng da bụng

Nếu bạn có nhiều da chảy xệ và mỡ thừa tích tụ ở dưới da (bạn có thể nhéo được bằng tay) thì bạn thuộc nhóm đối tượng của phương pháp phẫu thuật căng da bụng. Ngoài ra, phương pháp này cũng dành cho những người có da thừa và cơ bụng bị kéo giãn, lỏng lẻo sau khi sinh con hoặc giảm cân. Nếu bạn nhận thấy mình có một trong những vấn đề này hoặc tất cả cùng một lúc thì căng da bụng là giải pháp lý tưởng dành cho bạn.

Tuy nhiên, để có thể tiến hành phẫu thuật căng da bụng, bạn sẽ cần đáp ứng được những điều kiện sau:

• Tình trạng thể chất khỏe mạnh
• Có cân nặng ổn định (chỉ số khối cơ thể BMI dưới 30)
• Không hút thuốc

Nếu bạn có thể nhéo một mảng da chảy xệ lớn bằng tay hoặc bạn cảm thấy vòng hai của mình quá lớn thì phương pháp căng da bụng truyền thống sẽ là lựa chọn phù hợp của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ có ít da thừa và cơ thành bụng vẫn còn khá săn chắc thì bạn có thể cân nhắc phương pháp căng da bụng mini. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định phương pháp tốt nhất trong buổi tư vấn trước phẫu thuật.

Lý do cần căng da bụng

Da thừa còn lại sau khi giảm cân chỉ là một lý do khiến nhiều người phải tìm đến phương pháp căng da bụng. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác gây nên tình trạng bụng xổ, da chảy xệ như:

• Lão hóa
• Di truyền
• Mang thai
• Những lần phẫu thuật trước

Ngoài mục đích loại bỏ vùng da chùng xung quanh bụng, nhiều bệnh nhân còn tìm đến phương pháp căng da bụng để:

• Khắc phục tình trạng vùng bụng nhô to, không cân đối với cơ thể
• Cải thiện sự săn chắc của cơ bụng
• Điều trị các vấn đề về da ở nếp gấp bên dưới bụng
• Loại bỏ những vùng mỡ đó cứng đầu còn lại sau khi tập luyện hoặc ăn kiêng
• Loại bỏ vết sẹo sau khi sinh mổ và các vết rạn da
• Khắc phục tình trạng phân tách cơ bụng thẳng

Mỡ nội tạng và mỡ dưới da

Khi cân nhắc phương pháp căng da bụng, nâng mông chảy xệ hoặc hút mỡ vùng bụng, bạn cần phân biệt rõ giữa mỡ nội tạng và mỡ dưới da bởi căng da bụng không phải là một phương pháp giảm cân và cũng không thể loại bỏ được những lớp mỡ tích tụ sâu bên trong ổ bụng. Nếu bạn có vòng bụng lớn nhưng khi ấn vào vẫn có cảm giác tương đối cứng thì bạn sẽ cần phải giảm cân trước khi tiến hành phẫu thuật căng da bụng. Bởi nếu được thực hiện ở thời điểm này thì phương pháp găng da bụng sẽ gần như không đem lại được sự cải thiện lớn cho vùng bụng.

Những người bình thường, không có kiến thức chuyên môn sẽ không thể phân biệt được mỡ nội tạng và mỡ dưới da. Khi nhìn từ bên ngoài, vùng bụng của một người có mỡ nội tạng và một người có mỡ dưới da thường trông giống nhau, đều có vùng bụng và eo phình to. Nhưng vì vị trí mỡ khác nhau nên hai người này sẽ nhận được hai kết quả rất khác nhau sau khi phẫu thuật căng da bụng.

Vậy, mỡ nội tạng là gì và tại sao không thể loại bỏ nó? Mỡ nội tạng hay mỡ ổ bụng là lượng mỡ chứa trong ổ bụng và bao bọc xung quanh các cơ quan nội tạng như dạ dày, gan, ruột và các cơ quan tiêu hóa quan trọng. Đây là loại mỡ gây ra tình trạng “bụng bia” như nhiều người vẫn nói. Ở những người có mỡ nội tạng, bụng nhô ra rất lớn nhưng lại có cảm giác chắc và tất cả mỡ đều nằm ở bên trong. Vì lượng mỡ này bám xung quanh các cơ quan tiêu hóa nên mọi phương pháp, từ hút mỡ cho đến cắt bỏ đều sẽ làm tổn thương các cơ quan này và dẫn đến tử vong. Vì lý do này nên mỡ nội tạng là loại không thể loại bỏ được bằng cách phẫu thuật. Nếu bạn có một lượng lớn mỡ nội tạng, cách duy nhất để loại bỏ chúng là ăn kiêng và tập luyện. Đối với những bệnh nhân béo phì, các phương pháp phẫu thuật giảm cân như nối tắt dạ dày, thắt đai dạ dày, cắt vạt dạ dày hoặc các phương pháp khác nhằm giới hạn khả năng hấp thụ calo đều có hiệu quả giảm cân.

Mỡ dưới da là lượng mỡ nằm ngay bên dưới da, không bám lấy bất kỳ cơ quan nội tạng nào và vì vậy nó có thể được loại bỏ bằng cách hút mỡ hoặc cắt trực tiếp.

Cách xác định mỡ nội tạng hay mỡ dưới da

Cách đơn giản nhất là dùng tay nhéo. Nếu có thể nhéo thì lớp mỡ đó sẽ được xử lý bằng các phương pháp phẫu thuật thẩm mỹ. Tuy nhiên, cần nhớ rằng, khi bạn nhéo thì lớp mỡ đó đã bị gập lại và vì thế, độ dày thực tế của lớp mỡ cần loại bỏ chỉ bằng một nửa so với lớp mỡ mà bạn nhéo lên.

Giảm cân trước khi căng da bụng

Một số bệnh nhân có quá nhiều mỡ nội tạng nên không thể tiến hành phương pháp căng da bụng. Nếu chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) của bạn trên 30 hoặc bác sĩ xác định là bạn có mỡ thừa trong ổ bụng thì bạn sẽ cần giảm cân trước khi tiến hành phẫu thuật căng da bụng.

Siết chặt cơ

Siết chặt cơ bụng là một bước của quy trình căng da bụng, được thực hiện nhằm đặt lại vị trí của các cơ bụng thẳng đã bị kéo giãn và tách ra. Trong trường hợp cơ bụng chỉ bị phân tách nhẹ thì việc tập các bài tập tăng cơ bụng và thực hiện các phương pháp vật lý trị liệu có thể sẽ có tác dụng. Tuy nhiên ở nhiều phụ nữ thì cơ bụng bị phân tách quá nặng đến mức những bài tập luyện, vật lý trị liệu hay chế độ ăn uống không còn có tác dụng nữa. Trong những trường hợp như vậy thì việc tiến hành phẫu thuật để siết chặt cơ bụng là phương án điều trị hiệu quả duy nhất.

Lựa chọn phương pháp căng da bụng phù hợp

Trước mỗi ca phẫu thuật, bạn sẽ được sắp xếp một buổi gặp trực tiếp với bác sĩ. Trong buổi tư vấn này, bạn sẽ có cơ hội để nói rõ về các mục tiêu và kỳ vọng của mình với bác sĩ, đồng thời bác sĩ sẽ:

• Xem xét bệnh sử của bạn và tất cả các loại thuốc bạn đang dùng
• Thảo luận về vị trí cụ thể mà bạn muốn xử lý

Dựa trên những mong muốn và tình trạng của bạn (mức độ da chảy xệ, mỡ thừa và sự chùng nhão của cơ bụng) mà bác sĩ sẽ chọn ra phương pháp phù hợp nhất trong số các phương pháp dưới đây:

• Căng da bụng toàn phần (căng da bụng truyền thống): Với phương pháp căng da bụng này, bác sĩ sẽ tạo một đường rạch bên trên vùng mu và một đường nữa xung quanh rốn để cắt bỏ bớt da và siết chặt các cơ bụng thẳng ở hai bên thành bụng. Loại bỏ da và siết chặt cơ là những bước quan trọng nhất để đem lại hiệu quả cải thiện đường nét bụng một cách tối ưu. Phương pháp hút mỡ có thể được thực hiện tong quá trình căng da bụng toàn phần, tùy thuộc vào lượng mỡ cần được loại bỏ.
• Căng da bụng mini (căng da bụng một phần). Phương pháp căng da bụng mini được thực hiện cho những bệnh nhân có vùng bụng chảy xệ mức độ từ nhẹ đến vừa, chỉ có ít da thừa và cơ bụng không quá chùng nhão.
• Căng da bụng qua đường rạch tròn (căng da nửa thân dưới). Nếu có một lượng lớn da và mỡ thừa ở lưng, hông và bụng, thì bệnh nhân sẽ cần đến phương pháp này.
• Căng da bụng không cần đặt ống dẫn lưu (drain-free): đây là một phương pháp phẫu thuật mới với nhiều điểm cải tiến hơn so với phương pháp căng da bụng truyền thống. Với phương pháp căng da bụng truyền thống thì bệnh nhân sẽ có một ống dẫn lưu ở vị trí đường rạch trong ít nhất một tuần sau khi phẫu thuật còn với phương pháp căng da bụng mới thì điều này là không cần thiết.

Căng da bụng không cần ống dẫn lưu giúp rút ngắn thời gian phục hồi cho bệnh nhân, ít khó chịu hơn, vết sẹo thấp hơn và mảnh hơn so vết sẹo của phương pháp căng da bụng truyền thống.

Chi tiết về quy trình căng da bụng

Quy trình căng da bụng thường kéo dài từ ​​1 đến 3 tiếng, tùy thuộc tình trạng cơ thể của bệnh nhân và mức độ phẫu thuật cần thực hiện. Quy trình này sẽ được bắt đầu với bước gây mê toàn thân để bệnh nhân hoàn toàn không còn ý thức trong khi bác sĩ làm phẫu thuật.

Trong các trường hợp căng da bụng truyền thống, bác sĩ sẽ tạo một đường rạch nằm ngang trong vùng giữa lông mu và rốn. Lượng da thừa sẽ quyết định độ dài của đường rạch.

Sau đó, bác sĩ sẽ tách da về phía lồng ngực, siết chặt các cơ và rời rốn đến vị trí mới trong khi loại bỏ da thừa. Trong quá trình này, bác sĩ có thể tiến hành thêm phương pháp hút mỡ để cho ra kết quả tối ưu.

Sau khi mỡ và da thừa được loại bỏ, phần da còn lại ở vùng bụng trên được kéo xuống về phía đường rạch. Sau khi quy trình này hoàn tất, đường rạch sẽ được khâu lại và băng bó. Bạn sẽ được quấn băng thun đàn hồi để giảm thiểu sưng và hỗ trợ vùng bụng trong quá trình lành lại.

Sẹo của phương pháp căng da bụng

Phương pháp căng da bụng toàn phần sẽ để lại một vết sẹo chạy từ hông bên này sang hông bên kia. Đường rạch này sẽ được tạo ở vị trí thấp nhất có thể để khi liền lại, vết sẹo sẽ ẩn bên dưới quần. Ngoài ra, bệnh nhân sẽ còn có thêm một vết sẹo xung quanh rốn. Trong khi đó, phương pháp căng da bụng mini sẽ không để lại sẹo ở rốn.

Những vết sẹo sau khi phẫu thuật sẽ mờ dần sau vài tháng và lành lại hoàn toàn sau một năm.

Có thể phẫu thuật qua đường rạch ngắn hơn không?

Chiều dài vết sẹo của phương pháp căng da bụng thay đổi theo từng trường hợp bởi bác sĩ sẽ tạo đường rạch dài ngắn tùy theo chiều dài nếp gấp sẵn có ở bụng. Nếu như bụng có một lượng da thừa tương đối và chỉ tạo đường rạch ngắn để hạn chế sẹo thì kết quả sẽ không cao và thiếu tự nhiên.

Sự khác biệt giữa phương pháp căng da bụng mini và căng da bụng toàn phần

Có rất nhiều sự khác biệt giữa phương pháp căng da bụng mini và căng da bụng toàn phần. Sự khác biệt lớn nhất là với phương pháp căng da bụng mini thì vùng ngang rốn và trên rốn sẽ không được xử lý và do đó, sẽ không cần rời rốn và không để lại sẹo ở vị trí này. Ngoài ra, hai phương pháp này còn có một số điểm khác biệt khác như:

Mục tiêu

Căng da bụng mini: Thắt chặt các cơ ở vùng bụng dưới.

Căng da bụng toàn phần: Khắc phục tình trạng phân tách cơ ở cả trên và dưới rốn, đồng thời loại bỏ da thừa chảy xệ ở vùng bụng.

Quy trình thực hiện

Căng da bụng mini: một đường rạch ngắn được tạo trên xương mu, qua đó mỡ thừa được loại bỏ, da và cơ được siết chặt.

Căng da bụng toàn phần: được thực hiện qua hai đường rạch, rốn được tách ra khỏi lớp mô và thành bụng bên dưới, da được kéo xuống bên dưới và da thừa được cắt bớt.

Đối tượng

Căng da bụng mini: những người có cơ thành bụng phân tách không quá nhiều và chỉ có ít da thừa.

Căng da bụng toàn phần: những người có da và cơ bị kéo giãn sau nhiều lần mang thai hoặc những người đã giảm số cân nặng lớn.

Phương pháp gây mê

Căng da bụng mini: gây mê toàn thân hoặc gây tê tại chỗ kết hợp với thuốc an thần

Căng da bụng toàn phần: gây mê toàn thân

Sẹo

Căng da bụng mini: để lại vết sẹo ngắn, mảnh

Căng da bụng toàn phần: để lại vết sẹo kéo dài từ xương hông bên này sang xương hông bên kia

Thời gian phục hồi

Căng da bụng mini: 1 - 3 tuần

Căng da bụng toàn phần: 4 - 6 tuần

Phẫu thuật cắt bỏ da bụng dưới

Trong khi phương pháp căng da bụng toàn phần (hay truyền thống) được thực hiện nhằm loại bỏ cả da, mỡ thừa và thắt chặt cơ bụng thì phương pháp cắt bỏ da bụng dưới chỉ loại bỏ vùng da thừa treo bên dưới rốn – kết quả do việc giảm một số cân nặng lớn để lại. Phương pháp này dành cho những người đã giảm trên 40kg và có vấn đề do da thừa gây nên. Kết quả của phương pháp cắt bỏ da bụng dưới thường không được đẹp mắt như phương pháp căng da bụng truyền thống. Phương pháp này có thể được thực hiện một mình hoặc kết hợp với căng da bụng truyền thống.

Sau khi giảm một số cân nặng đáng kể, bụng dưới sẽ còn lại một vùng da thừa lớn, gập lại, sau đó vùng da này sẽ bị chảy xệ và mất tính đàn hồi do đã bị kéo giãn trong suốt một thời gian dài. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như:

• Gây khó khăn cho việc vệ sinh hàng ngày
• Nhiễm nấm men hoặc u nang trong nếp gấp của da
• Đau ở vùng lưng dưới
• Không thể mặc quần áo một cách thoải mái
• Kích ứng ở vùng mu, dọc theo bẹn và hông

Đối tượng cần cắt bỏ da bụng dưới là những người:

• Đã giảm cân và da thừa gây nên các vấn đề như kích ứng da, lở loét,…
• Cân nặng đã ở mức ổn định trong ít nhất một năm
• Có thể duy trì chế độ tập luyện và ăn uống lành mạnh

Phục hồi sau quá trình căng da bụng

Sau quá trình phẫu thuật căng da bụng, vùng bụng sẽ bị bầm tím và sưng, hiện tượng này sẽ giảm dần trong khoảng thời gian 1 - 2 tuần tiếp theo. Vì cơ thể sẽ tích một lượng nước sau khi phẫu thuật nên bạn sẽ nhận thấy có sự tăng cân tạm thời trong thời gian này. Điều này là bình thường và cân nặng sẽ sớm trở lại bình thường.

Trong thời gian phục hồi sau khi phẫu thuật căng da bụng, bạn cần nghỉ ngơi và hoạt động hết sức nhẹ nhàng. Hai ngày đầu sau phẫu thuật thường là khoảng thời gian khó chịu nhất. Sau đó, bạn sẽ thấy đỡ hơn và mọi cảm giác khó chịu, đau đớn sẽ được kiểm soát dễ dàng với thuốc giảm đau.

Trong thời gian phục hồi, bạn nên tránh các hoạt động thể chất mạnh, đặc biệt là khi cơ bụng đã được siết chặt trong quá trình phẫu thuật. Bạn có thể sẽ phải hạn chế các hoạt động thể chất trong thời gian từ 4 đến 6 tuần.

Mới đầu sau ca mổ, bạn sẽ chưa thấy được kết quả rõ rệt do tình trạng sưng phù nhưng bạn sẽ dần nhận thấy vùng bụng gọn hơn trong vòng 1 đến 2 tuần sau đó. Tùy thuộc vào từng ca phẫu thuật mà kết quả cuối cùng sẽ xuất hiện sau vài tuần đến vài tháng.

Trong thời gian phục hồi, bạn không được hút thuốc bởi các chất trong thuốc lá sẽ làm giảm lượng oxy trong cơ thể, khiến vết mổ lâu lành và gây nhiễm trùng.

Rủi ro và biến chứng của phương pháp căng da bụng

Tất cả mọi phương pháp phẫu thuật, bao gồm cả căng da bụng, đều ẩn chứa các rủi ro và biến chứng mà mỗi bệnh nhân nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định thực hiện. Những rủi ro phổ biến nhất gồm có:

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng là một nguy cơ có thể xảy ra với bất kỳ phương pháp phẫu thuật nào, kể cả căng da bụng. Nguy cơ nhiễm trùng thường tăng ở những người có chỉ số BMI cao, bệnh nhân tiểu đường, người hút thuốc và những bệnh nhân bị rách vết mổ. Hầu hết các trường hợp nhiễm trùng đều được điều trị bằng thuốc kháng sinh dạng uống. Khi thuốc kháng sinh dạng uống không có tác dụng thì sẽ cần chuyển sang thuốc kháng sinh dạng tiêm tĩnh mạch. Trong một số ít trường hợp, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật để làm sạch vết thương.

Sẹo bất thường

Đường rạch của phương pháp căng da bụng có thể bị kéo căng trong thời gian hồi phục, dẫn đến sự hình thành sẹo bất thường, ví dụ như sẹo phì đại hoặc sẹo lồi. Khi điều này xảy ra, bệnh nhân có thể sẽ cần đến các phương pháp trị sẹo như bôi kem, tiêm, điều trị bằng laser, xạ trị hoặc phẫu thuật chỉnh sửa sẹo.

Hoại tử da

Mất nguồn cung cấp máu đến da có thể dẫn đến hậu quả là hoại tử da. Nếu vấn đề này xảy ra thì bạn có thể chỉ cần chăm sóc vết thương như bình thường. Thông thường, sau một thời gian thì vết thương sẽ lành lại mà không cần điều trị thêm. Nhưng cũng có một số trường hợp, bệnh nhân sẽ cần đến các phương pháp chỉnh sửa sẹo hoặc phẫu thuật lại để tái tạo da bụng.

Cơ bụng phân tách trở lại

Trong đa số các trường hợp thì quy trình căng da bụng đều gồm có bước siết chặt cơ bụng để làm phẳng bụng. Nhưng đôi khi, việc siết chặt cơ này có thể không thành công, khiến cho cơ bụng phân tách trở lại. Đây có thể là hậu quả của việc khâu không chắc hoặc chỉ đơn giản là do sự hỗ trợ yếu.