U nang âm đạo là gì? Có nguy hiểm không?

Nội dung chính của bài viết

• U nang âm đạo thường hình thành sau khi âm đạo bị tổn thương, ví dụ như khi sinh con hoặc tắc nghẽn các tuyến, thường xảy ra sau khi bị nhiễm trùng.
• Đau thường là triệu chứng phổ biến nhất khi có u nang âm đạo. Cơn đau do u nang thường thuyên giảm khi ngâm nước ấm.
• Mỗi khi quan hệ tình dục, cần sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su để tránh bị nhiễm trùng.
• Khi đã phát hiện có u nang thì sẽ cần theo dõi thường xuyên để phát hiện những thay đổi về kích thước hoặc sự chèn ép của khối u lên các cơ quan khác.

U nang âm đạo là gì?

U nang âm đạo là các túi kín chứa khí, dịch lỏng hoặc mủ hình thành trên hoặc bên dưới niêm mạc âm đạo. Có một số loại u nang âm đạo khác nhau. Nguyên nhân gây nên vấn đề này thường là do tổn thương trong khi sinh, tích tụ dịch trong các tuyến hoặc khối u lành tính (không phải ung thư) trong âm đạo.

U nang thường không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào nhưng đôi khi chúng gây khó chịu, đau đớn khi hoạt động tình dục hoặc khi đưa tampon, cốc nguyệt san và các vật khác vào âm đạo. U nang âm đạo thường có kích thước nhỏ và không cần điều trị. Tuy nhiên, một số loại có thể to ra và gây đau, ngứa ngáy hoặc tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Các loại u nang âm đạo

Có nhiều loại u nang âm đạo khác nhau. Các loại phổ biến nhất gồm có u nang thể vùi, u nang ống Gartner và u nang tuyến Bartholin. Các khối u lành tính hình thành trong âm đạo cũng thường trông giống như u nang.

U nang thể vùi

U nang thể vùi là loại u nang âm đạo phổ biến nhất. Loại u nang này hình thành do tổn thương ở thành âm đạo và có thể xảy ra trong khi sinh hoặc sau khi phẫu thuật.

U nang ống Gartner

Ống Gartner là cơ quan còn sót lại trong khoang chậu ở phụ nữ từ giai đoạn bào thai. Ống này đôi khi có thể tích tụ dịch và sau đó phát triển thành u nang trên thành âm đạo.

U nang tuyến Bartholin

Tuyến Bartholin là các tuyến nằm ở hai bên cửa âm đạo, bên trên môi âm hộ và có chức năng tạo dịch bôi trơn. Khi ống dẫn dịch từ các tuyến này bị tắc thì dịch sẽ ứ lại và tạo thành u nang. U nang tuyến Bartholin thường không gây đau nhưng nếu u nang bị nhiễm trùng thì sẽ hình thành ổ áp-xe.

Các triệu chứng của u nang âm đạo

Thông thường, u nang âm đạo không biểu hiện triệu chứng nhưng đôi khi, phụ nữ sẽ cảm nhận thấy có cục nhỏ nhô ra từ thành âm đạo hoặc bị đau, khó chịu khi quan hệ tình dục cũng như là khi đặt tampon hay cốc nguyệt san.

Cần đi khám khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường này.

Chẩn đoán u nang âm đạo

Khi khám phụ khoa định kỳ, bác sĩ có thể phát hiện được có u cục trên thành âm đạo. Bác sĩ sẽ lấy bệnh sử và hỏi về các triệu chứng gặp phải nếu có. Sau đó sẽ cần thực hiện một số phương pháp kiểm tra như:

• Sinh thiết mẫu mô lấy từ u nang để loại trừ khả năng ung thư âm đạo
• Xét nghiệm mẫu dịch tiết âm đạo hoặc cổ tử cung để xác định xem có mắc các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục hay không
• Chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp CT hoặc siêu âm để quan sát hình ảnh chi tiết của u nang

Điều trị u nang âm đạo bằng cách nào?

U nang âm đạo thường lành tính và có kích thước nhỏ. Khi phát hiện u nang âm đạo thì có thể chưa cần điều trị mà chỉ cần đi khám thường xuyên để theo dõi sự phát triển hay sự thay đổi hình dạng của khối u. Nếu u nang to lên hoặc gây ra các triệu chứng nghiêm trọng thì sẽ cần phẫu thuật để cắt bỏ. Một khi đã bị cắt bỏ thì u nang sẽ không phát triển trở lại.

Nếu u nang gây nhiễm trùng hoặc hình thành ổ áp-xe thì phải điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Các biến chứng

U nang âm đạo rất hiếm khi gây biến chứng. Tuy nhiên, u nang có thể to lên theo thời gian, điều này sẽ gây đau, khó chịu và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Phẫu thuật để cắt bỏ u nang cũng có thể gây nhiễm trùng hoặc các biến chứng khác.

Xác định và ngăn ngừa u nang âm đạo

Nếu không có triệu chứng thì làm thế nào để biết được có bị u nang âm đạo hay không? Và có thể ngăn ngừa bằng cách nào?

U nang âm đạo thường hình thành sau khi âm đạo bị tổn thương, ví dụ như khi sinh con hoặc tắc nghẽn các tuyến, thường xảy ra sau khi bị nhiễm trùng. Đau thường là triệu chứng phổ biến nhất khi có u nang âm đạo. Cơn đau do u nang thường thuyên giảm khi ngâm nước ấm.

Mỗi khi quan hệ tình dục, cần sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su để tránh bị nhiễm trùng. Nếu u nang bị nhiễm trùng thì sẽ cần phải dẫn lưu dịch và dùng thuốc kháng sinh. Khi đã phát hiện có u nang thì sẽ cần theo dõi thường xuyên để phát hiện những thay đổi về kích thước hoặc sự chèn ép của khối u lên các cơ quan khác.