U hạt bẹn: Căn bệnh “ăn thịt người” lây qua đường tình dục

U hạt bẹn là gì?

U hạt bẹn (donovanosis hay granuloma inguinale) là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI). Bệnh này được gọi là căn bệnh “ăn thịt người” do có triệu chứng là các vết lở loét trên cơ thể.

U hạt bẹn là một bệnh tương đối hiếm gặp. Cũng như các bệnh lây qua đường tình dục khác, có thể ngăn ngừa u hạt bẹn và các biến chứng của bệnh bằng cách quan hệ tình dục an toàn, đi xét nghiệm thường xuyên và điều trị sớm.

Sử dụng các biện pháp bảo vệ như mang bao cao su là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm cả u hạt bẹn. Bất cứ ai có quan hệ tình dục cũng cần nhận biết được các dấu hiệu, triệu chứng thường gặp của các STI và đi khám ngay khi gặp phải để ngăn ngừa xảy ra các biến chứng.

Dưới đây là những gì bạn cần biết về căn bệnh lây truyền qua đường tình dục này.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra u hạt bẹn là do nhiễm một loại vi khuẩn có tên là Klebsiella granulomatis. Giống như các loại STI khác, u hạt bẹn có thể lây truyền qua quan hệ tình dục đường âm đạo, đường hậu môn và đường miệng.

U hạt bẹn còn được gọi là "bệnh ăn thịt người" vì nó gây ra các vết loét và cuối cùng sẽ làm hỏng mô ở bộ phận sinh dục.

Khi không được điều trị, những vết loét này sẽ để lại các nốt sần và sẹo vĩnh viễn. Đôi khi, bệnh này bị nhầm với các bệnh ung thư ở bộ phận sinh dục.

Con đường lây truyền

U hạt bẹn chủ yếu lây truyền qua quan hệ tình dục đường âm đạo hoặc đường hậu môn nhưng cũng có thể lây khi quan hệ bằng miệng.

Trong một số ít trường hợp, bệnh u hạt bẹn còn lây truyền qua sự tiếp xúc da trực tiếp trong những hoạt động không phải quan hệ tình dục.

Bệnh cũng có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở nếu người mẹ bị bệnh.

U hạt bẹn xảy ra phổ biến hơn ở những nơi có khí hậu nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới trên thế giới.

Sau khi nhiễm vi khuẩn Klebsiella granulomatis, các dấu hiệu, triệu chứng u hạt bẹn thường bắt đầu xuất hiện trong vòng 1 đến 4 tháng.

Các yếu tố nguy cơ

Mặc dù bất kỳ ai có quan hệ tình dục đều có nguy cơ mắc STI nhưng những người trong độ tuổi từ 20 đến 40 là nhóm đối tượng có nguy cơ bị bệnh u hạt bẹn cao nhất.

Bệnh này thường xảy ra phổ biến ở các quốc gia như Brazil, vùng Ca-ri-bê, Đông Nam Ấn Độ, miền nam châu Phi, Papua New Guinea,…

Nếu đã quan hệ tình dục với một người nào đó bị u hạt bẹn hoặc nghi ngờ u hạt bẹn trong vòng 60 ngày trở lại thì hãy đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn. Có thể bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị ngay cả khi chưa xuất hiện các triệu chứng của bệnh.

Các triệu chứng u hạt bẹn

Các dấu hiệu, triệu chứng của u hạt bẹn thường khởi phát chậm. Thường phải sau ít nhất một tuần thì mới xuất hiện các triệu chứng và có thể phải sau 12 tuần thì các triệu chứng mới đạt đến đỉnh điểm.
Nói chung, dấu hiệu đầu tiên là nổi sẩn trên da. Những sẩn này chỉ nhỏ và thường không gây đau đớn nên ban đầu người bệnh không để ý thấy nhưng sau đó chúng sẽ to ra và trở thành vết loét dày, bề mặt nông, dính, gây đau đớn, có mủ, mùi hôi và lâu lành. Vết loét có thể lan rộng ra những khu vực lân cận. Ngoài ra, u hạt bẹn còn có triệu chứng là vùng da quanh vết loét bị bợt mà. Triệu chứng thường bắt đầu ở cơ quan sinh dục nhưng đôi khi còn có ở cả hậu môn hoặc miệng nếu bị nhiễm vi khuẩn ở những khu vực này.

Các giai đoạn

Các triệu chứng u hạt bẹn tiến triển qua 3 giai đoạn:

Giai đoạn đầu

Ở giai đoạn đầu, sẩn nhỏ bắt đầu xuất hiện và sau khi lớp mô bên trên bị ăn mòn thì nó sẽ chuyển sang màu hồng hoặc đỏ nhạt, trở thành các vết loét dày với bề mặt mịn. Những tổn thương này xuất hiện xung quanh hậu môn và bộ phận sinh dục. Mặc dù không đau nhưng chúng rất dễ chảy máu nếu đụng phải.

Giai đoạn hai

Ở giai đoạn thứ hai của bệnh, vi khuẩn bắt đầu ăn mòn da và vết loét lan rộng từ bộ phận sinh dục và hậu môn đến đùi và bụng dưới hoặc vùng bẹn. Người bệnh sẽ nhận thấy các vết loét có mép quăn do cấu trúc mô hạt. Các vết loét gây đau, có mùi hôi và rất lâu lành.

Giai đoạn ba

Khi u hạt bẹn tiến triển đến giai đoạn ba thì các vết loét trở nên sâu và hình thành mô sẹo.

Biện pháp chẩn đoán

U hạt bẹn cần được điều trị càng sớm càng tốt để ngăn ngừa các biến chứng lâu dài. Cần đi khám bác sĩ ngay nếu như gặp các biểu hiện như:

• Nổi nốt lạ trên bộ phận sinh dục, có thể đau hoặc có thể không
• Xuất hiện vết loét ở bộ phận sinh dục hoặc hậu môn
• Vết loét bị chảy máu và dần lan rộng ra

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh này bằng phương pháp thăm khám lâm sàng và lấy mẫu bệnh phẩm từ vết loét (sinh thiết). Mẫu bệnh phẩm sẽ được kiểm tra xem có sự hiện diện của vi khuẩn Klebsiella granulomatis hay không. Nếu được chẩn đoán u hạt bẹn thì cần báo với người đã từng quan hệ tình dục cùng để người đó cũng đi khám. Điều này giúp tránh để bệnh lây lan thêm cho người khác.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến cáo tất cả những người bị u hạt bẹn cũng nên làm xét nghiệm HIV. Lý do là bởi vết loét ở bộ phận sinh dục sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm HIV.

U hạt bẹn được điều trị bằng cách nào?

Vì đây là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nên có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh. Bác sĩ có thể kê một trong các loại thuốc kháng sinh sau:

• azithromycin
• ciprofloxacin
• doxycycline
• erythromycin
• trimethoprim/sulfamethoxazole

Bệnh nhân thường phải điều trị bằng một đợt kháng sinh dài, có thể kéo dài ít nhất 3 tuần hoặc lâu hơn. Bác sĩ sẽ hẹn lịch tái khám để phát hiện xem có vết loét mới xuất hiện hay không.

Đôi khi bệnh u hạt bẹn có thể tái phát. Trong những trường hợp này, bệnh nhân sẽ cần tiếp tục điều trị bằng một đợt kháng sinh mới. Nếu có thì bệnh thường tái phát sau 6 đến 18 tháng kể từ khi chấm dứt triệu chứng của đợt trước.

Có thể phải phẫu thuật để loại bỏ mô sẹo hình thành do nhiễm trùng. Điều này thường xảy ra trong những trường hợp điều trị muộn.

Điều trị sớm là điều quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng của bệnh u hạt bẹn.

Điều quan trọng nữa là phải hoàn thành toàn bộ đợt kháng sinh, ngay cả khi không còn thấy các triệu chứng, nhằm tiêu diệt toàn bộ vi khuẩn và giảm nguy cơ tái phát.

Có thể phải sau vài tháng thì bệnh u hạt bẹn mới khỏi hẳn. Nếu không được điều trị thì bệnh này có thể gây viêm, sẹo, hỏng hoặc mất màu da vĩnh viễn ở bộ phận sinh dục.

Nhiễm trùng cũng có thể lây lan đến vùng chậu, cấu trúc xương và các cơ quan nội tạng. Bệnh lây truyền qua đường tình dục này thậm chí còn có thể gây tổn hại đến hậu môn, niệu đạo và ruột. Trong một số trường hợp, những vết loét ở bộ phận sinh dục trở thành ung thư do không được điều trị.

Tuy nhiên, phòng ngừa và điều trị sớm sẽ tránh được những biến chứng này.

Cần đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào của bệnh u hạt bẹn hoặc nếu gần đây đã quan hệ tình dục với một người có biểu hiện bệnh u hạt bẹn.

Biện pháp phòng ngừa

Có thể giảm nguy cơ mắc bệnh u hạt bẹn cũng như là các bệnh lây qua đường tình dục khác bằng cách sử dụng các biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục.

Bao cao su nam và bao cao su nữ là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất vì sẽ giúp tránh tiếp xúc với chất dịch cơ thể có chứa mầm bệnh.

Thuốc tránh thai đường uống và tất cả các biện pháp tránh thai khác đều không có tác dụng ngăn ngừa bệnh lây qua đường tình dục. Chỉ có các biện pháp như bao cao su mới có thể ngăn ngừa được các bệnh này.

Cách duy nhất để phòng tránh hoàn toàn bệnh u hạt bẹn hay bất kỳ bệnh lây qua đường tình dục nào khác là không quan hệ tình dục. Tuy nhiên, có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ bằng cách sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ, đặc biệt là khi quan hệ với người mới và không biết tình trạng sức khỏe tình dục của đối phương.

Nếu bị chẩn đoán mắc u hạt bẹn thì cần ngừng quan hệ tình dục cho đến khi đi tái khám và bác sĩ xác định tình trạng bệnh đã khỏi hoàn toàn.

Tóm tắt bài viết

U hạt bẹn là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục hiếm gặp nhưng có thể tiến triển nghiêm trọng và để lại biến chứng lâu dài nếu không được điều trị. Phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng, chẳng hạn như hỏng mô sinh dục vĩnh viễn.

Sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm cả u hạt bẹn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì cần đi khám để được chẩn đoán kịp thời.