Prolia: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ
Prolia được sử dụng để điều trị loãng xương hoặc tăng mật độ xương cho người lớn có nguy cơ gãy xương cao.
Để tìm hiểu thêm về công dụng của Prolia, vui lòng đọc phần “Công dụng của Prolia” bên dưới.
Thông tin cơ bản về Prolia
Prolia chứa hoạt chất denosumab (hoạt chất là thành phần giúp thuốc có tác dụng điều trị bệnh).
Prolia là một loại thuốc sinh học, có nghĩa là được làm từ các bộ phận của sinh vật sống. Prolia không có ở dạng thuốc sinh học tương tự (thuốc sinh học tương tự giống như thuốc gốc (generic) nhưng khác thuốc gốc ở chỗ thuốc gốc là bản sao của thuốc không sinh học còn thuốc sinh học là bản sao của thuốc sinh học. Denosumab chỉ có dạng biệt dược là Prolia và Xgeva.
Công dụng của Prolia
Prolia được sử dụng để giảm nguy cơ gãy xương ở những người có nguy cơ gãy xương cao. Cụ thể, loại thuốc này được sử dụng để:
- điều trị chứng loãng xương ở nam giới và phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh
- điều trị chứng loãng xương do glucocorticoid (một loại steroid) ở nam và nữ
- tăng mật độ xương ở những phụ nữ đang sử dụng một số phương pháp điều trị ung thư vú
- tăng mật độ xương ở những nam giới đang sử dụng một số phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt chưa di căn
Loãng xương là tình trạng mật độ khoáng xương giảm, khiến xương trở nên yếu và xốp. Tình trạng này xảy ra do tốc độ tái tạo xương mới không theo kịp tốc độ phân hủy xươn. Ở phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh, tốc độ mất xương tăng lên và điều này làm tăng nguy cơ loãng xương.
Chứng loãng xương và thiếu xương (mật độ xương thấp nhưng chưa đến mức loãng xương) đa phần xảy ra ở người cao tuổi nhưng cũng có thể xảy ra do một số bệnh lý hoặc một số loại thuốc. Sự suy giảm mật độ khoáng làm xương yếu đi và dễ gãy hơn.
Đo mật độ xương là cách chuẩn xác nhất để chẩn đoán thiếu xương và loãng xương. Phương pháp đo mật độ xương phổ biến nhất hiện nay là DEXA.
Prolia cũng có thể được kê dưới hình thức ngoài hướng dẫn (off-label) để điều trị các bệnh lý khác gây giảm mật độ khoáng xương (sử dụng ngoài hướng dẫn có nghĩa là một loại thuốc được sử dụng cho những mục đích chưa được phê duyệt). Ví dụ về một số bệnh lý mà Prolia được kê đơn dưới hình thức ngoài hướng dẫn để điều trị gồm có:
- Viêm khớp dạng thấp
- Bệnh xương chuyển hóa, chẳng hạn như hội chứng Hajdu-Cheney và bệnh Paget ở tuổi vị thành niên
Cơ chế tác dụng của Prolia
Prolia ngăn cản hoạt động của các tế bào hủy xương (hủy cốt bào). Những tế bào này có nhiệm vụ tái hấp thu xương.
Cụ thể, Prolia ngăn chặn một loại protein có tên là RANK. Prolia bám vào protein RANK và ngăn các tế bào hủy xương thực hiện nhiệm vụ.
Theo thời gian, Prolia làm chậm quá trình mất xương, nhờ đó cải thiện mật độ và sức mạnh của xương. Điều này làm giảm nguy cơ gãy xương.
Người bệnh cần tiêm Prolia 6 tháng một lần. Thuốc sẽ tồn tại trong cơ thể và làm chậm quá trình phân hủy xương trong khoảng thời gian này.
Liều dùng và cách sử dụng Prolia
Bác sĩ sẽ chỉ định liều dùng Prolia phù hợp cho người bệnh. Dưới đây là liều dùng thường được sử dụng nhưng hãy sử dụng đúng liều mà bác sĩ kê.
Dạng bào chế và hàm lượng
Prolia có dạng dung dịch lỏng được tiêm dưới da.
Prolia có một mức hàm lượng là 60 miligram trên mililit (mg/mL).
Liều dùng khuyến nghị
Người bệnh sẽ tiêm 60 mg Prolia cách 6 tháng một lần.
Để tìm hiểu thêm về liều dùng Prolia, vui lòng đọc bài viết này.
Cách sử dụng thuốc
Người bệnh sẽ được hướng dẫn chi tiết về liều dùng và tần suất tiêm thuốc.
Người bệnh sẽ không tự tiêm Prolia mà phải đến cơ sở y tế để tiêm. Thuốc được tiêm dưới da ở một trong những vị trí sau:
- Cánh tay trên
- Đùi
- Bụng
Người bệnh nên uống bổ sung canxi và vitamin D trong thời gian điều trị bằng Prolia. Điều này nhằm ngăn ngừa thiếu canxi khi sử dụng thuốc.
Bác sĩ có thể sẽ kê thêm các loại thuốc khác cùng với Prolia để làm tăng mật độ xương. Một số loại thuốc thường được kết hợp với Prolia gồm có:
- alendronate (Fosamax)
- romosozumab-aqqg (Evenity)
Người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào trong thời gian điều trị bằng Prolia.
Câu hỏi về liều dùng và cách sử dụng Prolia
- Tiêm Prolia trước hay sau khi ăn? Prolia là một loại thuốc tiêm chứ không phải thuốc uống và việc tiêm thuốc trước hay sau khi ăn không ảnh hưởng đến hoạt động của thuốc trong cơ thể. Thuốc sẽ tồn tại và hoạt động trong cơ thể trong vài tháng sau khi tiêm. Nếu vẫn còn băn khoăn, người bệnh có thể hỏi trực tiếp bác sĩ về thời điểm tiêm thuốc.
- Cần làm gì nếu quên tiêm thuốc? Người bệnh cần tiêm Prolia 6 tháng một lần. Nếu quên tiêm thuốc thì hãy đến cơ sở y tế để tiêm bù càng sớm càng tốt.
- Có cần tiêm Prolia lâu dài không? Nếu Prolia có hiệu quả cải thiện tình trạng và không gây tác dụng phụ thì người bệnh nên tiếp tục điều trị về lâu dài. Không có giới hạn về thời gian điều trị bằng Prolia. Bác sĩ sẽ cho biết người bệnh cần tiếp tục điều trị trong bao lâu.
Tác dụng phụ của Prolia
Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Prolia cũng có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng. Dưới đây dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến của loại thuốc này. Ngoài ra, Prolia còn có thể gây ra một số tác dụng phụ khác.
Nguy cơ xảy ra tác dụng phụ, loại và mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ phụ thuộc vào các yếu tố như:
- Tuổi tác của người bệnh
- Giới tính
- Các bệnh lý khác đang mắc
- Các loại thuốc khác đang dùng
Để hiểu rõ hơn về tác dụng phụ của Prolia, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ hoặc dược sĩ. Bác sĩ và dược sĩ cũng sẽ cho biết cách giảm thiểu các tác dụng phụ.
Tác dụng phụ nhẹ
Một số tác dụng phụ nhẹ đã được báo cáo của Prolia gồm có:
- Đau lưng
- Đau đầu
- Các triệu chứng cảm lạnh như sổ mũi, ho và đau rát họng
- Đau ở tay và chân
- Rụng tóc
- Phản ứng dị ứng nhẹ*
Tác dụng phụ nhẹ của nhiều loại thuốc thường biến mất trong vòng vài ngày đến vài tuần. Nhưng nếu các tác dụng phụ gây khó chịu hoặc kéo dài thì hãy báo cho bác sĩ.
* Để tìm hiểu thêm về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Phản ứng dị ứng” bên dưới.
Tác dụng phụ nghiêm trọng
Prolia có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng không phổ biến. Nếu gặp tác dụng phụ nghiêm trọng, hãy báo cho bác sĩ ngay lập tức. Nếu cảm thấy vấn đề đang gặp phải có thể gây nguy hiểm thì cần gọi cấp cứu hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
Một số tác dụng phụ nghiêm trọng đã được báo cáo của Prolia gồm có:
- Nhiễm trùng nghiêm trọng, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu và nhiễm trùng da
- Gãy xương đùi bất thường
- Tăng nguy cơ gãy xương sau khi ngừng điều trị, chẳng hạn như gãy nhiều đốt sống
- Đau dữ dội ở khớp, xương và cơ
- Các tác dụng phụ liên quan đến da, chẳng hạn như phát ban, khô da hoặc nổi mụn nước
- Giảm tốc độ tái tạo xương
- Các vấn đề về răng và hàm, chẳng hạn như đau hàm và tăng nguy cơ nhiễm trùng
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng *
* Để tìm hiểu thêm về tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Phản ứng dị ứng” bên dưới.
Phản ứng dị ứng
Prolia có thể gây dị ứng ở một số người.
Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nhẹ gồm có:
- Phát ban
- Ngứa ngáy
- Da nóng đỏ
Mặc dù phản ứng dị ứng nghiêm trọng rất hiếm gặp nhưng có thể xảy ra. Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng gồm có sưng dưới da, thường là ở mí mắt, môi, tay hoặc chân, ngoài ra còn có sưng lưỡi, miệng hoặc cổ họng, gây khó thở.
Hãy báo ngay cho bác sĩ nếu người bệnh có dấu hiệu dị ứng với Prolia. Nếu có các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở thì hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
Một số câu hỏi thường gặp về Prolia
Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về Prolia.
Prolia có thuộc nhóm thuốc bisphosphonate không?
Prolia không thuộc nhóm thuốc bisphosphonate mà thuộc nhóm thuốc sinh học (thuốc được làm từ sinh vật sống).
Cụ thể, Prolia thuộc nhóm kháng thể đơn dòng (một loại protein được tạo ra trong phòng thí nghiệm). Các loại thuốc trong nhóm này phối hợp với hệ miễn dịch để giúp ngăn ngừa mất xương.
Mặt khác, bisphosphonate làm chậm tốc độ mất các khoáng chất như canxi từ xương, cải thiện mật độ xương và ngăn ngừa gãy xương. Nhóm thuốc bisphosphonate thường được sử dụng để điều trị chứng loãng xương. Các loại thuốc này có cả dạng uống và dạng tiêm.
Một vài loại thuốc trong nhóm bisphosphonate gồm có:
- alendronate (Fosamax)
- ibandronate (Boniva)
- Risedronate (Actonel)
Prolia có gì giống và khác Forteo?
Cả Prolia và Forteo đều được sử dụng để điều trị chứng loãng xương. Hai loại thuốc này có một số công dụng và tác dụng phụ tương tự nhau nhưng cũng có một số điểm khác biệt.
Prolia và Forteo chứa các hoạt chất khác nhau và thuộc các nhóm thuốc khác nhau:
- Hoạt chất của Prolia là denosumab. Đây là một loại thuốc sinh học phối hợp hệ miễn dịch để giúp làm chậm quá trình phân hủy xương.
- Hoạt chất của Forteo là teriparatide. Đây là một hormone tuyến cận giáp tái tổ hợp, có tác dụng thúc đẩy sự tái tạo mô xương.
Cả Prolia và Forteo đều được tiêm dưới da. Người bệnh tự tiêm Forteo mỗi ngày một lần, trong khi đó Prolia được tiêm 6 tháng một lần và người bệnh cần đến cơ sở y tế để tiêm thuốc.
Chưa có nghiên cứu nào so sánh hai loại thuốc này với nhau nhưng cả hai đều có hiệu quả trong việc điều trị loãng xương và ngăn ngừa gãy xương.
Lưu ý trước khi dùng Prolia
Dưới đây là những thông tin quan trọng mà người bệnh cần biết trước khi điều trị bằng Prolia.
Tương tác thuốc
Tương tác thuốc là phản ứng xảy ra giữa hai loại thuốc hoặc giữa một loại thuốc với bệnh lý, thảo dược, thực phẩm chức năng hay thực phẩm tự nhiên. Tương tác thuốc có thể làm thay đổi tác dụng của thuốc trong cơ thể.
Trong các nghiên cứu lâm sàng, Prolia không tương tác với các loại thuốc khác, thảo dược, thực phẩm chức năng, thực phẩm tự nhiên và đồ uống có cồn. Nhà sản xuất Prolia không nêu bất kỳ tương tác thuốc nào trong Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc.
Trước khi điều trị bằng Prolia, người bệnh cần cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc đang dùng, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn cũng như là vitamin, thảo dược và thực phẩm chức năng. Những thông tin này sẽ giúp bác sĩ kê loại thuốc phù hợp để tránh xảy ra tương tác thuốc.
Sử dụng Prolia khi đang mang thai và cho con bú
Prolia không an toàn với phụ nữ mang thai. Loại thuốc này có thể gây hại cho thai nhi.
Đối với phụ nữ vẫn đang trong độ tuổi sinh sản, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu người bệnh thử thai trước khi kê thuốc. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về những rủi ro khi dùng loại thuốc này khi mang thai. Nếu phát hiện mang thai trong quá trình điều trị, người bệnh cần báo ngay cho bác sĩ.
Chưa rõ liệu Prolia có đi vào sữa mẹ hay không và nếu có thì thuốc gây ảnh hưởng thế nào đến trẻ sơ sinh bú mẹ. Nếu người bệnh đang cho con bú hoặc dự định cho con bú, bác sĩ sẽ kê một loại thuốc khác.
Sử dụng biện pháp tránh thai
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên sử dụng biện pháp tránh thai trong thời gian điều trị bằng Prolia và tiếp tục sử dụng ít nhất 5 tháng sau khi ngừng thuốc.
Cảnh báo về Prolia
Prolia có thể gây ra tác động tiêu cực ở những người đang mắc một số bệnh lý nhất định do tương tác thuốc – bệnh lý. Ngoài ra, việc người bệnh có thể điều trị bằng Prolia hay không còn phụ thuộc vào một số yếu tố khác.
Người bệnh cần cho bác sĩ biết về bệnh sử cá nhân trước khi bắt đầu điều trị, đặc biệt là khi có một trong các yếu tố dưới đây:
- Từng thực hiện một thủ thuật nha khoa, chẳng hạn như trồng răng implant và bọc mão răng
- Tiền sử bệnh tuyến giáp
- Vấn đề về xương hàm
- Bệnh thận
- Thiếu canxi
- Khó hấp thụ khoáng chất
- Hệ miễn dịch suy yếu
- Từng bị dị ứng với prolia
- Mang thai
- Cho con bú
Thuốc tương tự
Còn nhiều loại thuốc khác cũng có công dụng tương tự như Prolia, ví dụ như:
- romosozumab-aqqg (Evenity)
- alendronate (Fosamax)
- teriparatide (Forteo)
- abaloparatit (Tymlos)
Evenity là một loại thuốc kê đơn được dùng để điều trị bệnh loãng xương ở phụ nữ đã mãn kinh và có nguy cơ gãy xương cao hoặc không thể sử dụng các loại thuốc trị loãng xương khác hoặc đã sử dụng các loại thuốc trị loãng xương khác mà không hiệu quả
Tymlos (abaloparatide) là một loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều trị chứng loãng xương. Thuốc có dạng dung dịch lỏng để tiêm dưới da. Người bệnh thường tiêm thuốc một lần mỗi ngày.
Actonel là một loại thuốc điều trị loãng xương và bệnh Paget xương. Dưới đây là thông tin về liều dùng loại thuốc này.
Prolia (denosumab) là một loại thuốc kê đơn được dùng để điều trị loãng xương hoặc ngăn ngừa mất xương. Prolia có thể gây ra tác dụng phụ từ nhẹ đến nghiêm trọng, ví dụ như đau khớp và các tác dụng phụ liên quan đến răng hàm.
Forteo (teriparatide) là một loại thuốc tiêm được sử dụng để điều trị chứng loãng xương ở người lớn. Thuốc có dạng dung dịch lỏng đựng sẵn trong bút tiêm. Người bệnh tiêm thuốc dưới da một lần mỗi ngày.