Sự khác biệt giữa đau thắt ngực và bệnh động mạch vành

Sự khác biệt giữa đau thắt ngực và bệnh động mạch vành

"Đau thắt ngực" (hay còn gọi là angina pectoris) là thuật ngữ y khoa để chỉ tình trạng đau ngực. Đây là cảm giác đau hoặc khó chịu ở ngực xảy ra khi dòng máu đến tim bị hạn chế, nhưng bản thân đau thắt ngực không được coi là một bệnh lý.

• Đau thắt ngực ổn định: Xảy ra do hoạt động thể chất hoặc tập thể dục và không tiến triển hoặc gây tổn thương lâu dài cho tim.
• Đau thắt ngực không ổn định: Xuất hiện đột ngột hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, là dấu hiệu của một tình trạng tim mạch tiềm ẩn và có thể dẫn đến vấn đề nghiêm trọng hơn như nhồi máu cơ tim.

Bệnh động mạch vành (CAD) là một nhóm các tình trạng gây thiếu máu đến tim khi các động mạch hẹp lại hoặc bị tắc nghẽn, cản trở dòng máu lưu thông đến tim.

Khi các mạch máu bị hẹp hoặc tắc, lượng oxy cung cấp cho tim cũng giảm theo. Những tình trạng thường được xếp vào nhóm này bao gồm:

• Đau thắt ngực không ổn định
• Nhồi máu cơ tim cấp tính
• Đột tử do tim

Các triệu chứng có thể gặp phải

Đau thắt ngực xảy ra khi dòng máu và oxy đến tim bị giảm, dẫn đến thiếu máu cục bộ cơ tim.

Bệnh tim thiếu máu cục bộ (một thuật ngữ khác để chỉ bệnh động mạch vành) có thể gây ra nhiều loại tổn thương, biểu hiện qua các triệu chứng khác nhau.

Đau thắt ngực xuất hiện do tim bị căng cơ do thiếu máu, đây là triệu chứng phổ biến trong nhiều trường hợp bệnh nhân bị bệnh động mạch vành. Tuy nhiên, nó cũng có thể do các yếu tố khác như căng thẳng hoặc co thắt mạch máu.

Ngoài đau thắt ngực, các triệu chứng thường gặp trong bệnh động mạch vành bao gồm:

• Đổ mồ hôi lạnh
• Chóng mặt
• Buồn nôn
• Khó tiêu
• Đau cổ
• Khó thở
• Yếu người

Nguyên nhân của bệnh động mạch vành (CAD) và đau thắt ngực

Đau thắt ngực xảy ra do tình trạng thiếu máu đến tim xảy ra trong thời gian dài hoặc tạm thời, cũng có thể do gắng sức, tập thể dục hoặc một số bệnh lý tim mạch khác gây ra.

Nguyên nhân của CAD phức tạp hơn. CAD thường xảy ra do sự tích tụ chất béo, cholesterol, mảng bám, hoặc do các mạch máu cứng và hẹp lại. Quá trình các chất tích tụ trong mạch máu, làm giảm khả năng lưu thông máu, được gọi là xơ vữa động mạch.

CAD tiến triển như thế nào?

CAD thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng" vì nó tiến triển chậm và dần dần suốt đời. CAD hiếm khi ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi, nhưng khi xảy ra ở nhóm tuổi này, nó có thể tiến triển nhanh hơn.

Những người trên 55 tuổi thường có nguy cơ mắc CAD cao hơn.

Nếu được phát hiện sớm, xơ vữa động mạch và các yếu tố gây ra CAD có thể được làm chậm lại hoặc thậm chí được loại bỏ nhờ việc sử dụng thuốc, các phương pháp điều trị và thay đổi lối sống.

Phương pháp điều trị CAD tốt nhất để phòng ngừa nhồi máu cơ tim

Phương pháp điều trị CAD phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Nếu CAD được chẩn đoán sớm khi các triệu chứng còn nhẹ, việc áp dụng chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh cho tim có thể giúp làm bệnh chậm tiến triển và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim.

Trong các trường hợp CAD tiến triển nặng hơn, khi các triệu chứng ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày, cần điều trị tích cực hơn để tránh nhồi máu cơ tim hoặc tử vong.

Các phương pháp điều trị CAD có thể bao gồm:

• Thuốc để giãn mạch và tăng lưu lượng máu, chẳng hạn như thuốc chẹn beta, thuốc chẹn kênh canxi, hoặc thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors).
• Thuốc giảm cholesterol để ngăn ngừa mảng bám tích tụ thêm, chẳng hạn như statin.
• Thuốc làm loãng máu (anticoagulants) giúp máu lưu thông dễ dàng hơn qua các mạch hẹp.
• Thuốc kháng tiểu cầu để ngăn ngừa đông máu.

Nếu việc thay đổi lối sống và sử dụng thuốc vẫn không đủ để giảm triệu chứng và kiểm soát CAD, bác sĩ có thể sẽ đề xuất các thủ thuật như:

• Can thiệp mạch vành qua da để mở các động mạch bị tắc.
• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành, trong đó sử dụng các đoạn động mạch khỏe mạnh để thay thế phần động mạch bị hẹp hoặc tắc trong tim.

Bác sĩ sẽ trao đổi với bạn để quyết định phương pháp điều trị phù hợp nhất dựa trên tình trạng sức khỏe, nhu cầu, và lối sống của bạn.

CAD và đau thắt ngực ảnh hưởng đến tuổi thọ như thế nào?

Đau thắt ngực ổn định thường không làm giảm tuổi thọ. Tuy nhiên, đau thắt ngực cũng tác động đến tuổi thọ tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương tim mà cơn đau ngực gây ra.

Bệnh động mạch vành (CAD) đã được chứng minh là làm giảm đáng kể tuổi thọ, nhưng mức ảnh hưởng phụ thuộc vào thời điểm chẩn đoán và phương pháp điều trị. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), các bệnh tim như CAD, suy tim và nhồi máu cơ tim có thể làm giảm tuổi thọ lần lượt khoảng 10, 14, và 16 năm.

Ngược lại, những người không mắc bệnh tim và có lối sống lành mạnh có thể kéo dài tuổi thọ thêm khoảng 10 năm. Báo cáo năm 2023 của AHA chỉ ra rằng hơn 40% người trên 50 tuổi có thể kéo dài tuổi thọ hơn nữa bằng cách thực hiện các thay đổi lành mạnh để bảo vệ tim mạch.

Thường xuyên khám định kỳ để có thể phát hiện sớm các bệnh tim như CAD và tăng hiệu quả điều trị. Nếu bạn bị đau ngực dữ dội và không giảm sau 5 phút nghỉ ngơi mà còn trở nên nghiêm trọng hơn, hoặc đi kèm các triệu chứng khác như khó thở, hãy gọi cấp cứu hoặc tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.

Kết luận

Bệnh động mạch vành (CAD) là kết quả của quá trình tích tụ mảng bám trong động mạch kéo dài suốt đời. Quá trình này làm chậm lại dòng máu đến tim, gây ra triệu chứng phổ biến nhất của bệnh là đau thắt ngực.

Mặc dù đau thắt ngực không phải là một bệnh nhưng nó thường là triệu chứng của các vấn đề tiềm ẩn và cần được khám hoặc điều trị y tế kịp thời.