Những điều cần biết về cắt polyp tử cung

Polyp tử cung là gì?

Polyp là những khối u nhỏ hình thành các bộ phận trong cơ thể. Chúng trông giống như những cây nấm nhỏ hoặc có dạng sẩn phẳng. Polyp tử cung hình thành ở nội mạc tử cung (lớp mô bao phủ bề mặt bên trong tử cung) nên còn được gọi là polyp nội mạc tử cung.

Một người có thể có một hoặc nhiều khối polyp. Polyp tử cung có kích thước rất đa dạng, từ chỉ vài mm cho đến lớn hơn 6cm. Hơn 95% trường hợp polyp tử cung là lành tính, có nghĩa là không phát triển thành ung thư.

Polyp tử cung thường không gây ra bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào nhưng nếu có thì thường là:

• Chảy máu âm đạo bất thường, ví dụ như chảy máu giữa chu kỳ kinh nguyệt
• Kinh nguyệt ra nhiều hoặc kéo dài
• Ra máu sau mãn kinh
• Sa tử cung, xảy ra khi khối polyp nhô ra khỏi tử cung

Các phương pháp điều trị polyp tử cung

Các khối polyp nhỏ đôi khi có thể tự tiêu đi mà không cần điều trị nhưng sẽ cần theo dõi để đảm bảo rằng chúng không to lên.

Nhưng nếu như có các triệu chứng thì sẽ cần phải điều trị.

Nếu bị chảy máu bất thường hoặc các triệu chứng khác thì sẽ cần siêu âm vùng chậu.

Tuy nhiên đôi khi, nếu chỉ siêu âm thì không thể chẩn đoán polyp tử cung. Trong những trường hợp này thì sẽ cần nội soi để quan sát bên trong tử cung, được gọi là phương pháp nội soi buồng tử cung và là một công cụ để chẩn đoán polyp.

Thông thường, polyp tử cung được loại bỏ bằng phương pháp cắt polyp. Đây là thủ thuật chỉ loại bỏ mình khối polyp. Thủ thuật này có thể được thực hiện tại phòng khám chuyên khoa hoặc bệnh viện. Bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ hoặc gây mê toàn thân.

Nhưng cũng có những trường hợp cần phải cắt tử cung, có nghĩa là loại bỏ đi toàn bộ tử cung. Quy trình phẫu thuật có thể được thực hiện qua đường âm đạo (dụng cụ mổ được đưa vào qua âm đạo) hoặc qua thành bụng (tạo đường rạch ở bụng dưới). Cả hai kỹ thuật cắt tử cung này đều phải được thực hiện tại bệnh viện. Bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân.

Chuẩn bị cho thủ thuật

Trước khi tiến hành phẫu thuật, bệnh nhân sẽ cần kiểm tra sức khỏe tổng quát. Cần cho bác sĩ biết về các bệnh lý, vấn đề sức khỏe đang mắc.

Kiểm tra sức khỏe

Bệnh nhân sẽ cần làm xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để bác sĩ kiểm tra xem có đủ sức khỏe để làm phẫu thuật hay không. Phương pháp xét nghiệm máu còn cho biết nhóm máu (trong trường hợp chưa biết) để đề phòng cần truyền máu. Đây là điều rất quan trọng khi thực hiện những ca đại phẫu, ví dụ như cắt tử cung qua thành bụng.

Có thể sẽ cần thực hiện thêm các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm trước khi phẫu thuật.

Ngừng thuốc

Cần báo với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc và thực phẩm chức năng nào đang dùng. Một số loại thuốc có thể làm loãng máu và gây chảy nhiều máu trong khi phẫu thuật, ví dụ như:

• aspirin
• ibuprofen
• naproxen
• clopidogrel
• warfarin

Một số loại viên uống bổ sung cũng có thể làm loãng máu gồm có:

• vitamin E
• viên uống chiết xuất tỏi
• gingko biloba (bạch quả)
• gừng

Nếu đang dùng những loại thuốc hay viên uống bổ sung này thì sẽ cần ngừng theo yêu cầu của bác sĩ.

Ngừng hút thuốc

Nếu hút thuốc lá thì cần phải ngừng trước khi tiến hành bất cứ thủ thuật xâm lấn nào. Hút thuốc dưới bất kỳ hình thức nào, dù là thuốc lá truyền thống hay thuốc lá điện tử cũng đều làm tăng nguy cơ xảy ra các vấn đề không mong muốn cả trong và sau khi phẫu thuật.

Các bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân không được tiếp xúc với khói thuốc trong ít nhất 4 - 6 tuần trước khi phẫu thuật và 4 tuần sau đó. Điều này giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn và giảm khoảng 50% nguy cơ xảy ra biến chứng.

Kinh nguyệt

Nếu đang có kinh nguyệt thì hãy cho bác sĩ biết ngày diễn ra kỳ kinh trước. Quy trình phẫu thuật cắt bỏ polyp tử cung thường được thực hiện sau khi đã hết kinh và trước khi bắt đầu rụng trứng, có nghĩa là khoảng 1 đến 10 ngày sau kỳ kinh.

Dùng thuốc

Bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau. Bệnh nhân uống thuốc kháng sinh cả trước và sau khi phẫu thuật để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng. Thuốc giảm đau được dùng sau phẫu thuật.

Trước khi phẫu thuật

Cần nhờ người chở về nhà sau ca mổ vì sẽ không thể tự lái xe do tác dụng của thuốc gây mê toàn thân hoặc của một số loại thuốc giảm đau.

Nếu như cần gây mê toàn thân thì sẽ phải nhịn ăn uống trong vòng 12 giờ trước ca mổ. Nếu cần uống thuốc trước thì chỉ uống cùng một lượng nước nhỏ.

Cố gắng đi ngoài hết trước khi phẫu thuật để bác sĩ có thể kiểm tra và tiến hành phẫu thuật thuận lợi hơn.

Quy trình thực hiện

Quy trình thực hiện sẽ phụ thuộc vào phương pháp điều trị cụ thể. Có thể chỉ cần gây tê tại chỗ hoặc phải gây mê toàn thân.

Bệnh nhân đến bệnh viện hoặc phòng khám đúng thời gian đã hẹn trước. Tại đây, bệnh nhân sẽ được kiểm tra huyết áp.

Nếu quy trình phẫu thuật được thực hiện với phương pháp gây mê toàn thân thì thuốc mê sẽ được tiêm vào tĩnh mạch hoặc hít vào dưới dạng khí. Điều này sẽ làm cho bệnh nhân chìm vào giấc ngủ và không còn nhận thức. Nếu như chỉ gây tê tại chỗ thì bệnh nhân sẽ được tiêm một hoặc nhiều mũi thuốc tê vào vùng sắp làm phẫu thuật. Sau vài phút, thuốc tê sẽ phát huy tác dụng và không còn cảm giác. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được cho dùng thêm thuốc an thần để cảm thấy dễ chịu hơn.

Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi để hướng dẫn các thao tác phẫu thuật. Khí carbon dioxide hoặc dung dịch nước muối sinh lý được bơm vào tử cung để làm cho cơ quan này phình lên, giúp quan sát một cách dễ dàng hơn..

Nếu chỉ cắt polyp thì khối polyp sẽ được loại bỏ bằng kéo, kẹp forcep (một dụng cụ có hình dạng như chiếc nhíp), laser hoặc dao mổ điện. Bác sĩ sẽ sử dụng chất hóa học nitrat bạc (silver nitrate) để cầm máu. Nếu cần cắt tử cung thì quy trình phẫu thuật có thể được thực hiện với một trong các kỹ thuật là cắt tử cung qua đường âm đạo, mổ mở qua thành bụng, phẫu thuật nội soi hay phẫu thuật bằng robot.

Sau phẫu thuật

Nếu phải cắt tử cung hoặc cắt khối polyp kích thước lớn, nằm ở vị trí phức tạp thì sẽ phải gây mê toàn thân và bệnh nhân sẽ được chuyển sang trong phòng hồi sức sau khi ca mổ hoàn tất và sau đó sẽ cần ở lại bệnh viện từ 1 đến 2 ngày hoặc lâu hơn.

Nếu chỉ cắt khối polyp nhỏ và gây tê tại chỗ thì có thể về nhà ngay trong ngày. Sau khi được lấy ra, khối polyp được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra nhằm xác nhận xem là lành tính hay ung thư.

Quá trình hồi phục

Bệnh nhân sẽ cảm thấy hơi khó chịu và đau sau khi phẫu thuật. Cơn đau gần giống như đau bụng khi đến kỳ và có thể dùng thuốc giảm đau mà bác sĩ kê để làm dịu. Ngoài ra, chườm ấm cũng giúp dễ chịu hơn rất nhiều.

Thường sẽ có hiện tượng ra máu nhẹ ngay sau ca phẫu thuật. Ngoài ra sẽ còn tiết dịch âm đạo trong thời gian lên đến 14 ngày. Dịch tiết có thể có màu từ hồng nhạt đến nâu.

Chu kỳ kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường sau khi cắt khối polyp. Còn nếu cắt tử cung thì kinh nguyệt sẽ chấm dứt hoàn toàn vì không còn tử cung.

Không sử dụng tampon hay cốc nguyệt san trong ít nhất 2 tuần sau khi phẫu thuật. Trong thời gian này, nếu có kinh nguyệt thì chỉ dùng băng vệ sinh. Tránh mang vác nặng và vận động mạnh. Phải đợi cho đến khi hồi phục hoàn toàn mới được quan hệ tình dục trở lại. Quá trình này có thể mất 2 tuần hoặc lâu hơn nếu như chỉ cắt polyp. Thời gian phục hồi sau khi cắt tử cung thường mất từ ​​4 đến 6 tuần hoặc lâu hơn.

Thời gian phục hồi của mỗi người là không giống nhau. Bác sĩ sẽ có hướng dẫn cụ thể về thời gian có thể đi làm lại và sinh hoạt bình thường.

Thông thường, bệnh nhân sẽ cần quay lại tái khám sau khoảng một tuần để kiểm tra sức khỏe và đánh giá quá trình hồi phục. Lúc này, bác sĩ cũng sẽ cho biết kết quả sinh thiết khối polyp.

Một ca phẫu thuật được coi là thành công khi loại bỏ được hoàn toàn khối polyp, cải thiện các triệu chứng và quá trình hồi phục tốt.

Kết quả sau phẫu thuật

Cắt polyp tử cung sẽ giúp cải thiện hoặc chấm dứt các triệu chứng. Bệnh nhân sẽ bị ra máu hoặc đau trong thời gian ngắn sau phẫu thuật.

Vì cần phẫu thuật nên dù chỉ cắt polyp hay cắt bỏ tử cung thì cũng đều đi kèm một số rủi ro như nhiễm trùng. Dấu hiệu của nhiễm trùng là đau đớn và vùng kín có mùi hôi khó chịu. Cần báo ngay cho bác sĩ nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường nghi là nhiễm trùng.

Nếu như đang cố gắng thụ thai thì việc loại bỏ đi khối polyp tử cung sẽ giúp cải thiện khả năng sinh sản.

Sau phẫu thuật cần đi tái khám đầy đủ và cho bác sĩ biết nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào. Polyp tử cung có thể phát triển trở lại sau khi cắt bỏ và cần tiếp tục phẫu thuật.

Nếu như lại có một khối polyp khác thì bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị để ngăn ngừa hình thành thêm polyp trong tương lai. Các phương pháp này gồm có:

• Uống progestin
• Đặt vòng tránh thai nội tiết
• Cắt bỏ nội mạc tử cung - một thủ thuật phá hủy lớp nội mạc tử cung