Định lượng ICA (Islet cells autoantibodies) - Bộ y tế 2018

I. NGUYÊN LÝ

• ICA- Islet cells autoantibodies- Kháng thể kháng tế bào tiểu đảo,ICA được định lượng bằng kỹ thuật ELISA.
• Huyết thanh người bệnh được ủ với kháng nguyên tế bào tiểu đảo gắn trên các vi giếng. Nếu trong mẫu có ICA, kháng thể đặc hiệu sẽ gắn kháng nguyên tế bào tiểu đảo. Kháng thể này có thể gắn với kháng nguyên đánh dấu biotin được thêm vào ở bước ủ thứ hai. Để phát hiện phức hợp gắn biotin, enzyme POD gắn avidin được thêm vào, enzyme có khả năng tạo phản ứng có sản phẩm màu. Đậm độ màu tỷ lệ thuận với nồng độ ICA trong mẫu thử.

II. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện:

• Nhân viên thực hiện xét nghiệm có trình độ phù hợp

2.Phương tiện, hóa chất:

2.1.Phương tiện:

• Hệ thống ELISA (máy ủ, máy rửa và máy đọc).
• Máy ly tâm

2.2. Hoá chất

• Kit định lượng ICA
• Vật liệu kiểm tra chất lượng (QC 1,2)
• Nước cất

3. Người bệnh:

• Người bệnh cần được chuẩn bị và giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm.

4.Phiếu xét nghiệm:

• Phiếu xét nghiệm theo đúng quy định của Bộ Y tế và bệnh viện
• Trên phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin của người bệnh: họ và tên, tuổi, giới tính, số giường, khoa phòng, chẩn đoán, xét nghiệm cần làm.
• Trên phiếu xét nghiệm cần có: chữ ký và họ tên bác sĩ chỉ định xét nghiệm, họ tên người lấy mẫu, thời gian chỉ định xét nghiệm và thời gian lấy mẫu bệnh phẩm.

III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Lấy bệnh phẩm:

•  Huyết thanh.
•  Lấy máu tĩnh mạch và để tạo cục đông trước khi ly tâm lấy huyết thanh.
•  Không sử dụng bệnh phẩm có bọt, có fibrin hoặc các chất dạng hạt.
•  Bảo quản bệnh phẩm ở 2-8oC được 24h, bảo quản lâu hơn ở -20oC.
•  Chỉ rã đông bệnh phẩm một lần và trộn kỹ bệnh phẩm sau khi rã đông.

2. Tiến hành kỹ thuật:

•  Ly tâm ống máu trong 15 phút với vận tốc 1500xg / phút.
•  Tách huyết thanh/ huyết tương.
•  Tiến hành các bước kỹ thuật theo quy trình của nhà sản xuất
•  Tính kết quả sau khi hoàn tất quá trình phân tích dựa vào các dung dịch chuẩn.
•  Kiểm soát chất lượng: Chạy các mức QC mỗi khi thực hiện xét nghiệm. Tất cả các kết quả kiểm tra chất lượng phải được ghi lại trong bảng theo dõi QC. Chỉ thông báo kết quả xét nghiệm nếu QC nằm trong khoảng cho phép.

IV. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Giá trị tham chiếu:

• Người khoẻ mạnh ICA âm tính

- Ý nghĩa lâm sàng:

• Bệnh đái tháo đường typ1 là bệnh tự miễn gây phá huỷ tế bào đảo tuỵ qua cơ chế hoạt hoá tế bào T và tạo các tự kháng thể. Bệnh gặp chủ yếu ở người trẻ và chiếm khoảng 10% người bệnh đái tháo đường. Việc xác định các kháng thể tự miễn chống lại kháng nguyên tế bào tiểu đảo được sử dụng để khẳng định chẩn đoán ĐTĐ typ 1 và xác định phản ứng tự miễn giai đoạn tiền lâm sang ở người có nguy cơ. Phần lớn các trường hợp, một hoặc nhiều kháng thể tự miễn có thể phát hiện được khi biểu hiện lâm sang.

V. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ XỬ TRÍ.

• Không sử dụng mẫu bệnh phẩm máu bị vỡ hồng cầu, cần loại bỏ và lấy lại mẫu khác