Điều trị phì đại tuyến tiền liệt bằng cách nào?

Phì đại tuyến tiền liệt là gì?

Phì đại tuyến tiền liệt là một vấn đề phổ biến ở nam giới với các triệu chứng như tiểu gấp, đi tiểu nhiều lần và tiểu khó. Theo Urology Care Foundation, ước tính có 50% nam giới ở độ tuổi 50 bị phì đại tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt là cơ quan bao quanh niệu đạo, có chức năng tạo ra phần chất lỏng của tinh dịch. Tuyến tiền liệt phát triển to dần khi nam giới có tuổi. Phì đại tuyến tiền liệt hay còn gọi là tăng sản lành tính tuyến tiền liệt sẽ chèn lên niệu đạo và ngăn cản nước tiểu chảy từ bàng quang ra khỏi dương vật.

Các phương pháp điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt

Đừng cam chịu sống chung với tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. Điều trị sớm sẽ giúp tránh các vấn đề về sau này. Tăng sản lành tính tuyến tiền liệt không được điều trị có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu, bí tiểu cấp tính (hoàn toàn không thể đi tiểu), sỏi thận và sỏi bàng quang. Trong trường hợp nghiêm trọng, tăng sản lành tính tuyến tiền liệt còn có thể gây tổn hại thận.

Các phương pháp điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt gồm có dùng thuốc và phẫu thuật. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào một số yếu tố như:

• Mức độ nghiêm trọng của triệu chứng
• Kích thước tuyến tiền liệt
• Tuổi tác
• Tình trạng sức khỏe tổng thể
• Các bệnh lý khác đang mắc

Điều trị bằng thuốc

Thuốc chẹn alpha

Nhóm thuốc này làm giãn các cơ ở cổ bàng quang và tuyến tiền liệt. Điều này giúp đi tiểu dễ dàng hơn. Sau 1 – 2 ngày sử dụng thuốc chẹn alpha, tình trạng tiểu khó và tiểu gấp sẽ có cải thiện. Các loại thuốc chẹn alpha gồm có:

• alfuzosin (Uroxatral)
• doxazosin (Cardura)
• silodosin (Rapaflo)
• tamsulosin (Flomax)
• terazosin (Hytrin)

Thuốc ức chế 5-alpha reductase

Nhóm thuốc này làm giảm kích thước của tuyến tiền liệt bằng cách ngăn chặn các hormone thúc đẩy sự phát triển của tuyến tiền liệt. Dutasteride và finasteride là hai loại thuốc thuộc nhóm thuốc ức chế 5-alpha reductase . Thông thường người bệnh phải dùng thuốc ức chế 5-alpha reductase từ 3 - 6 tháng thì các triệu chứng mới thuyên giảm.

Kết hợp các loại thuốc

Việc sử dụng kết hợp cả thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase có thể giúp làm giảm triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt hiệu quả hơn so với khi chỉ dùng một trong hai loại thuốc. (1, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25706255 Phương pháp điều trị kết hợp này thường được sử dụng khi thuốc chẹn alpha hoặc thuốc ức chế 5-alpha reductase không đủ hiệu quả. Các loại thuốc thường được kê cùng nhau là finasteride và doxazosin hoặc dutasteride và tamsulosin. Hiện có loại thuốc kết hợp chứa cả dutasteride và tamsulosin trong cùng một viên thuốc.

Liệu pháp nhiệt vi sóng qua niệu đạo (TUMT)

Trong trường hợp đã sử dụng thuốc nhưng các triệu chứng tăng sản lành tính tuyến tiền liệt không thuyên giảm, người bệnh có thể điều trị bằng các thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Một trong các thủ thuật như vậy là liệu pháp nhiệt vi sóng qua niệu đạo (transurethral microwave thermotherapy – TUMT). Đây là một thủ thuật ngoại trú, trong đó sử dụng năng lượng nhiệt từ vi sóng để phá hủy mô tuyến tiền liệt.

TUMT không chữa khỏi tăng sản lành tính tuyến tiền liệt mà chỉ giúp giảm các triệu chứng như đi tiểu nhiều, tiểu khó và dòng chảy yếu. TUMT không giải quyết được triệu chứng tiểu không hết.

Cắt đốt tuyến tiền liệt bằng kim qua niệu đạo

Cắt đốt tuyến tiền liệt bằng kim qua niệu đạo (transurethral needle ablation – TUNA) là phương pháp sử dụng sóng vô tuyến tần số cao truyền qua kim đôi để phá hủy một phần tuyến tiền liệt. Phương pháp này giúp người bệnh đi tiểu dễ dàng hơn và giảm các triệu chứng khác của tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. TUNA có ít biến chứng hơn so với phẫu thuật xâm lấn.

Thủ thuật ngoại trú này có thể gây ra cảm giác nóng rát nhưng có thể khắc phục bằng cách sử dụng thuốc gây tê để chặn tín hiệu thần kinh trong và xung quanh tuyến tiền liệt.

Liệu pháp nhiệt sử dụng nước

Trong phương pháp điều trị này, nước nóng được đưa qua một ống thông đến một quả bóng nằm ở chính giữa tuyến tiền liệt. Quá trình này diễn ra dưới sự điều khiển của máy tính. Nước nóng sẽ làm nóng một phần tuyến tiền liệt trong khi vùng mô lân cận được bảo vệ nguyên vẹn. Nhiệt độ cao từ nước nóng sẽ phá hủy một phần mô tuyến tiền liệt. Sau đó, phần mô này được bài tiết ra ngoài theo nước tiểu hoặc được tái hấp thu trong cơ thể.

Phẫu thuật

Các phương pháp phẫu thuật để điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt gồm có phẫu thuật nội soi qua đường niệu đạo (không cần cắt rạch bên ngoài) và mổ mở (phải tạo một đường rạch bên ngoài). Nội soi cắt tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo (TURP) là lựa chọn đầu tiên trong những trường hợp cần phải điều trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt bằng phẫu thuật. Trong quy trình này, bác sĩ dùng dụng cụ nội soi đưa vào đầu dương vật, qua niệu đạo đến tuyến tiền liệt và cắt bỏ phần mô tuyến tiền liệt gây tắc nghẽn niệu đạo.

Một phương pháp khác là rạch tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo (TUIP). Trong quá trình này, bác sĩ dùng dụng cụ nội soi tạo vài đường rạch ở cổ bàng quang và ở tuyến tiền liệt. Điều này giúp mở rộng niệu đạo và cải thiện dòng chảy nước tiểu.

Điều trị bằng laser

Bác sĩ đưa ống nội soi qua đầu dương vật vào niệu đạo, sau đó chiếu laser qua ống để cắt bỏ (bóc nhân) hoặc đốt mô tuyến tiền liệt. Phương pháp này còn được gọi là bốc hơi tuyến tiền liệt có chọn lọc bằng ánh sáng (photoselective vaporization of the prostate - PVP).

Phương pháp cắt đốt tuyến tiền liệt bằng laser Holmium (HoLAP) cũng tương tự nhưng sử dụng một loại laser khác. Trong phương pháp này, bác sĩ sử dụng hai dụng cụ: laser để cắt phần mô tuyến tiền liệt bị phì đại và máy bào mô để cắt nhỏ phần mô này thành các mảnh nhỏ.

Mổ mở cắt một phần tuyến tiền liệt

Phương pháp mổ mở thường được thực hiện trong những trường hợp phì đại tuyến tiền liệt phức tạp, gây tổn thương bàng quang hoặc phát sinh các vấn đề khác. Trong ca phẫu thuật, bác sĩ rạch một đường ở dưới rốn hoặc rạch một vài đường nhỏ ở bụng bằng kỹ thuật nội soi ổ bụng. Không giống như phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt để điều trị ung thư tuyến tiền liệt, trong ca phẫu thuật này, bác sĩ phẫu thuật chỉ cắt đi phần tuyến tiền liệt chèn ép lên niệu đạo.

Thay đổi thói quen

Không phải ai bị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt cũng phải dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Nếu chỉ có các triệu chứng nhẹ thì có thể khắc phục bằng cách thay đổi một số thói quen, chẳng hạn như:

• Tập bài tập củng cố cơ sàn chậu
• Tích cực hoạt động thể chất
• Hạn chế tiêu thụ rượu bia và caffeine
• Không nhiều nước cùng một lúc, thay vào đó chia ra uống nhiều lần và mỗi lần chỉ uống một ngụm nhỏ
• Đi tiểu khi buồn, không nên nhịn
• Tránh dùng thuốc trị nghẹt mũi và thuốc kháng histamin – những loại thuốc này có thể gây bí tiểu.