Đau họng ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi

Dấu hiệu nhận biết

Một phụ huỵnh hỏi: "Con tôi dường như bị đau họng, thằng bé khó nuốt và khóc nghe tiếng rít rít. Đây có phải là do nhiễm trùng không?"

Câu trả lời là "Có thể". Con có thể bị đau họng do một trong số các bệnh như virut cúm hoặc cảm lạnh. Sởi, thủy đậu và viêm tắc thanh quản cũng có thể gây đau họng. Trên thực tế, nguyên nhân thường gặp nhất của đau họng là nhiễm virut. Nếu bác sĩ chẩn đoán viêm amidan, có nghĩa là vùng mô ở hai bên phía sau cổ họng của con bị nhiễm virut hoặc vi khuẩn.

• Thủ phạm gây bệnh phổ biến nhất là Streptococcus (Strep) nhưng tình trạng này không thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi. Nhiễm khuẩn khác có thể gây đau họng đó là ho gà.
• Các chất gây kích thích trong không khí - khói thuốc lá, lông mèo hoặc chó, bụi và phấn hoa từ cỏ dại, và cây cối - cũng có thể ảnh hưởng đến cổ họng trẻ và gây ra các triệu chứng như cảm lạnh (bao gồm viêm mũi dị ứng hoặc sốt).
• Thậm chí nhiệt độ khô cũng có thể khiến bé khó nuốt nếu bé có khuynh hướng ngủ há miệng. Nếu đúng như vậy, miệng bé sẽ rất khô khi thức dậy, nhưng bé sẽ cảm thấy ổn ngay khi được uống thứ gì đó.
• Có nhiều trường hợp khác cũng có thể khiến bé khó nuốt. Nếu có tổn thương trong miệng do viêm nướu răng (cũng có thể gây đau họng) hoặc bệnh chân, tay, miệng.

Tôi có nên cho bé đến thăm khám bác sĩ?

Nếu bé bị viêm loét miệng, bạn nên cho bé đi thăm khám. Và vì các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có thể lây lan và làm hỏng các bộ phận khác của cơ thể bé nếu không được điều trị. Chính vì thế điều quan trọng là bác sĩ phải được trực tiếp nhìn thấy cổ họng của bé nếu bạn nghĩ đó dường như là tình trạng gì đó nghiêm trọng hơn chứng khô miệng.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng cần đưa bé đi thăm khám ngay nếu:

• Cổ họng của bé có vẻ bị nhiễm trùng (đỏ, sưng lên hoặc có mụn mủ)
• Bạn nghĩ rằng bé không thể nuốt một cách dễ dàng hoặc há to miệng
• Thở mạnh
• Bé không thấy thèm ăn, có dấu hiệu mất nước, chảy nước dãi quá nhiều, cổ cứng, hay quấy khóc quá mức.

Nếu bạn nghĩ rằng tình trạng của bé nhẹ và không cần thiết phải gọi cho bác sĩ, thì vẫn nên gọi nếu bệnh đã kéo dài hơn một tuần.

Hãy cho bé đến thăm khám bác sĩ nếu trẻ dưới 3 tháng và đang sốt 38 độ C hoặc cao hơn. Nếu bé từ 3 tháng trở lên, hãy hỏi bác sĩ về bất cứ cơn sốt nào. Họ có thể muốn khám cho bé nếu bé từ 3-6 tháng và có các triệu chứng ở cổ họng, kèm sốt trên 38,3 độ C hoặc nếu bé đã hơn 6 tháng và sốt từ 39,4 độ C trở lên.

Đau họng có bao giờ được xem là trường hợp khẩn cấp không?

Rất hiếm. Tình trạng về họng duy nhất thực sự khẩn cấp là viêm nắp thanh quản, hiện nay rất hiếm vì nhờ có vắc xin Hib. Viêm nắp mô cổ họng sẽ ngăn chặn thức ăn và chất lỏng đi xuống khí quản, từ đó khiến bệnh nhân khó thở và khó nuốt.

Trẻ bị viêm nắp thanh quản sẽ nhanh chóng bị sốt trên 38,3 độ C, phát triển tình trạng thở yếu, thở rít, và thường chảy dãi. Nếu bé nhà bạn có những triệu chứng này, hãy gọi cho bác sĩ ngay lập tức.

Nếu nghi ngờ bé bị viêm nắp thanh quản:

• Giữ bé ngồi thẳng
• Đừng cố gắng kiểm tra họng bé
• Không cho trẻ ăn hoặc uống vì có thể khiến chúng khó thở hơn

Nếu bác sĩ cho rằng bé bị viêm nắp thanh quản, bạn cần cho con trực tiếp đến phòng cấp cứu để được điều trị.

Nếu con tôi bị viêm thì điều trị như nào?

Đối với hầu hết các trường hợp nhiễm virut, không cần phải điều trị gì. Hệ thống miễn dịch của bé thường có thể khắc phục được virut trong vòng một tuần.

Nếu bác sĩ nghi ngờ nhiễm trùng do vi khuẩn, bé sẽ được lấy mẫu tế bào từ cổ họng. Thử nghiệm nhanh này sẽ dễ chịu hơn tiêm. Bác sĩ chỉ lau nhẹ phần sau cổ họng, và thế là xong.

Hầu hết bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm liên cầu khuẩn nhanh để có kết quả trong phòng 10 phút. Nếu kết quả âm tính, mẫu này thường được gửi đến phòng có môi trường thử nghiệm chính xác hơn trong 1 đến 2 ngày để kiểm tra lại kết quả.

Nếu phát hiện con bạn bị nhiễm trùng do vi khuẩn (như strep), bác sĩ sẽ kê toa thuốc kháng sinh. Tuân thủ theo đúng hướng dẫn và liệu trình dùng thuốc của bác sĩ. Nếu bạn ngừng thuốc quá sớm, vi khuẩn có thể tích tụ lại và tái xuất với tần suất nhanh hơn.

Nếu bé bị nhiễm trùng nặng, bạn có thể phải đưa bé đến bệnh viện vài ngày để được kê thuốc hoặc truyền dịch tĩnh mạch.