Các triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường

Bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường là gì?

Bệnh lý thần kinh ngoại biên do đái tháo đường là tình trạng các dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương do lượng đường trong máu cao trong thời gian dài. Ở một số người, bệnh thần kinh ngoại biên không biểu hiện triệu chứng nhưng ở một số khác, các triệu chứng gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày và còn có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng hơn.

Theo Viện Quốc gia về Bệnh đái tháo đường, bệnh tiêu hóa và bệnh thận Hoa Kỳ (NIDDK) , 60 đến 70% người bệnh đái tháo đường có bệnh lý về thần kinh.

Bệnh thần kinh ngoại biên là dạng biến chứng về thần kinh phổ biến nhất của bệnh đái tháo đường. Bệnh thần kinh ngoại biên có thể ảnh hưởng đến cẳng chân, bàn chân, ngón chân, bàn tay và cánh tay.

Nhiều người không biết mình bị đái tháo đường và do đó không lý giải được tại sao tay chân lại có cảm giác bất thường.

Nguyên nhân gây bệnh thần kinh đái tháo đường

Bệnh thần kinh đái tháo đường là kết quả do lượng đường (glucose) trong máu cao gây tổn thương các dây thần kinh theo thời gian. Hiện vẫn chưa rõ tại sao lượng đường trong máu cao lại gây tổn hại đến dây thần kinh.

Một số yếu tố có thể góp phần dẫn đến tình trạng này. Theo NIDDK, một trong những yếu tố đó là sự tương tác phức tạp giữa các mạch máu và dây thần kinh.

Các yếu tố khác còn có cao huyết áp, mức cholesterol cao và viêm dây thần kinh.

Bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường thường xảy ra đầu tiên ở bàn chân và cẳng chân, sau đó có thể xảy ra ở bàn tay và cánh tay.

Triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường

Tê bì

Một triệu chứng phổ biến của bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường là tê bì, mất cảm giác. Điều này khiến cho bệnh nhân không cảm nhận được bàn chân của mình khi đi lại.

Bệnh thần kinh ngoại biên còn có thể gây châm chích hoặc nóng ở bàn tay, bàn chân. Bệnh nhân có thể sẽ có cảm giác như bàn tay hoặc bàn chân đang đi găng hoặc đeo tất.

Đau nhói

Khu vực có dây thần kinh bị tổn thương có thể xuất hiện cảm giác đau nhói đột ngột giống như có luồng điện chạy qua. Bệnh thần kinh ngoại biên còn có thể gây co thắt cơ và chuột rút.

Những bất thường về dây thần kinh và cơ khiến người bệnh thường xuyên đánh rơi món đồ đang cầm.

Mất thăng bằng

Đi lại loạng choạng hoặc thậm chí mất thăng bằng và ngã có thể là dấu hiệu của bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường. Người bệnh có thể khắc phục những triệu chứng này bằng cách mang giày chỉnh hình.

Mất điều hòa (mất khả năng phối hợp động tác) là một dấu hiệu phổ biến của bệnh lý thần kinh ngoại biên do đái tháo đường. Bệnh lý này còn có thể gây yếu cơ, thường là ở mắt cá chân và dẫn đến dáng đi bất thường. Tê chân cũng có thể là nguyên nhân góp phần gây mất thăng bằng.

Biến dạng bàn chân

Bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường có thể gây biến dạng bàn chân. Đây là kết quả do dáng đi bất thường gây mất cân bằng trọng lượng dồn lên bàn chân và mất chức năng thần kinh, tất cả những điều này đều ảnh hưởng đến các cơ ở bàn chân.

Một dạng biến dạng bàn chân có thể xảy ra do bệnh thần kinh ngoại biên là ngón chân hình búa. Đây là tình trạng mà phần giữa của ngón chân bị gập cong, không thể duỗi thẳng. Tình trạng này thường xảy ra ở khớp gần móng chân nhất.

Loét bàn chân

Bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường có thể gây mất cảm giác ở bàn chân và điều này rất nguy hiểm. Mất cảm giác sẽ làm tăng nguy cơ bị thương. Ví dụ, bệnh nhân sẽ dễ bị bỏng do bàn chân không cảm nhận được nhiệt độ.

Và vì các dây thần kinh cảm giác ở bàn chân bị tổn thương nên bệnh nhân sẽ không phát hiện được vết thương ở lòng chân chân. Khi không được điều trị, các vết thương sẽ bị lở loét và nhiễm trùng.

Rối loạn cảm giác

Bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường còn có thể gây tăng cảm giác. Các các dây thần kinh cảm giác bị tổn thương và trở nên nhạy cảm nên chỉ cần kích thích nhẹ cũng tạo nên cảm giác mạnh hơn bình thường. Ví dụ, bệnh nhân có thể cảm thấy nóng khi chạm vào cốc nước ấm, cảm thấy rất lạnh khi chạm vào bề mặt kim loại hoặc bàn tay, bàn chân đột nhiên cảm thấy nóng hoặc lạnh mà không rõ lý do.

Gián đoạn giấc ngủ

Các triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên do đái tháo đường thường xảy ra hoặc tăng nặng vào ban đêm. Các cơn đau nhói khiến bệnh nhân thức giấc giữa chừng hoặc chứng rối loạn cảm giác gây đau khi cọ xát với chăn đệm, dẫn đến khó vào giấc ngủ hoặc mất ngủ.

Khắc phục bệnh thần kinh đái tháo đường

Người bệnh đái tháo đường nên đi khám khi nhận thấy các dấu hiệu của bệnh thần kinh để được chẩn đoán chính xác vấn đề về kê thuốc điều trị.

Khi bị bệnh thần kinh ngoại biên hay các loại bệnh thần kinh khác do đái tháo đường, người bệnh cần hạn chế rượu bia và không hút thuốc lá. Rượu bia và thuốc lá có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

Chế độ dinh dưỡng cân bằng là điều rất quan trọng vì thiếu hụt vitamin có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh thần kinh. Những người phải dùng metformin nên nói chuyện với bác sĩ về việc uông bổ sung vitamin B12. Metformin có thể gây thiếu hụt vitamin B12 và tình trạng thiếu vitamin B12 cũng có thể gây ra một số triệu chứng tương tự như bệnh thần kinh.

Vết thương không được phát hiện và điều trị có thể bị nhiễm trùng và đôi khi tình trạng nhiễm trùng lan đến xương. Những trường hợp nhiễm trùng xương nghiêm trọng có thể phải cắt cụt chi.

Người mắc bệnh đái thái đường nên kiểm tra bàn chân mỗi ngày và đi khám ngay khi phát hiện vết loét.