Các phương pháp điều trị bệnh động mạch vành

Thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh động mạch vành

Khi kết hợp với việc sử dụng thuốc, thực hiện các thay đổi lối sống sau có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng do CAD:

• Ngừng hút thuốc nếu có hút.
• Áp dụng chế độ ăn uống tốt cho tim mạch.
• Tăng cường hoạt động thể chất thường xuyên.
• Duy trì cân nặng hợp lý.
• Đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi đêm.
• Quản lý căng thẳng một cách hiệu quả.

Các loại thuốc điều trị bệnh động mạch vành

Bác sĩ có thể kê đơn một hoặc nhiều loại thuốc để điều trị CAD nhằm kiểm soát các yếu tố nguy cơ cụ thể làm trầm trọng thêm CAD, như cholesterol cao, tăng huyết áp, hoặc rối loạn nhịp tim. Ngoài ra, chúng còn giúp giảm các triệu chứng của CAD.

Thuốc làm loãng máu

Thuốc làm loãng máu, chẳng hạn như aspirin, có thể giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây tác dụng phụ như chảy máu quá mức.

Statin

Bác sĩ kê đơn statin để giúp giảm cholesterol trong máu. Statin cũng có thể làm chậm quá trình tích tụ mảng bám trong động mạch và ngăn ngừa nhồi máu cơ tim.

Statin thường được chỉ định cho những người trên 40 tuổi có các yếu tố nguy cơ mắc CAD.

Tuy nhiên, statin có thể gây ra một số tác dụng phụ, vì vậy bạn có thể cần thử một số loại khác nhau trước khi tìm được loại statin mà bản thân dễ dung nạp nhất. Các tác dụng phụ có thể gặp phải là:

• Đau hoặc nhức mỏi cơ bắp
• Chóng mặt
• Đau đầu
• Yếu cơ
• Rối loạn tiêu hóa
• Khó ngủ

Thuốc chẹn beta (Beta-blocker)

Thuốc chẹn beta có thể giúp hạ huyết áp, giảm tải cho tim. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến nghị mức huyết áp lý tưởng là 120/80 mmHg hoặc thấp hơn.

Thuốc này cũng giúp giảm nhịp tim, hạ huyết áp và giảm mức tiêu thụ oxy của tim.

Tác dụng phụ có thể bao gồm chóng mặt, mệt mỏi và các vấn đề về tiêu hóa.

Nitrat

Nếu bạn bị đau ngực (đau thắt ngực) do CAD, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nitrat, còn được gọi là thuốc giãn mạch, giúp giảm triệu chứng đau ngực bằng cách làm giãn các động mạch trong tim.

Do có tác dụng làm giãn mạch nên nitrate có thể gây ra các tác dụng phụ như da ửng đỏ, đau đầu và chóng mặt.

Thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors)

Tương tự thuốc chẹn beta, thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) hỗ trợ kiểm soát huyết áp bằng cách ngăn ngừa hình thành hormone angiotensin-2, một loại hormone có thể làm hẹp mạch máu.

Thuốc này có thể gây tác dụng phụ là chóng mặt, ho, và các vấn đề về thận.

Thuốc chẹn kênh canxi (CCBs)

Thuốc chẹn kênh canxi là một biện pháp khác để điều trị tăng huyết áp. Thuốc hoạt động bằng cách làm giãn và mở rộng mạch máu. Các loại CCBs thường được kê đơn để điều trị CAD và co thắt động mạch vành bao gồm:

• Nifedipine
• Verapamil
• Diltiazem

Giống như nitrat, thuốc chẹn kênh canxi có thể gây đỏ ửng da và đau đầu nhẹ.

Thủ thuật y tế điều trị bệnh động mạch vành

Các trường hợp mắc CAD do mảng bám tích tụ làm hạn chế lưu lượng máu có thể cần phải phẫu thuật. Tất cả các phương pháp phẫu thuật đều tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng, chảy máu và các biến chứng khác. Dưới đây là các thủ thuật thường được thực hiện:

Can thiệp mạch vành qua da (PCI)

Can thiệp mạch vành qua da (PCI) còn gọi là nong mạch vành, giúp loại bỏ mảng bám và mở rộng động mạch để giảm các triệu chứng đau thắt ngực. Bác sĩ cũng có thể đặt stent để ngăn ngừa sau này động mạch bị hẹp lại.

PCI có thể giúp giảm triệu chứng CAD nhưng không ngăn ngừa hoàn toàn được các biến chứng như suy tim.

Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG)

CABG, hay phẫu thuật bắc cầu tim, được chỉ định trong các trường hợp CAD nghiêm trọng.

Khi thực hiện CABG, bác sĩ sẽ tạo một đường dẫn máu mới bằng cách sử dụng động mạch hoặc tĩnh mạch khỏe mạnh ở vùng khác trên cơ thể để thay thế, giúp cải thiện lưu lượng máu và giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Cắt bỏ nội mạc động mạch vành (Coronary endarterectomy)

Thủ thuật này được chỉ định cho bệnh nhân CAD kèm theo đau thắt ngực nghiêm trọng không điều trị được bằng thuốc. Bác sĩ sẽ loại bỏ mảng bám ra khỏi động mạch, thường được thực hiện cùng với CABG.

Ghép tim

Ghép tim là phương pháp phẫu thuật tiên tiến nhất, chỉ dành cho các trường hợp CAD nghiêm trọng khi tim bị tổn thương nặng hoặc suy tim. Tim của bệnh nhân được thay thế hoàn toàn bằng tim khỏe mạnh từ người hiến tặng.

Phương pháp điều trị khác cho bệnh động mạch vành

Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy nhiều bệnh nhân CAD có sử dụng những phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, các biện pháp này vẫn chưa được chứng minh là có mang lại hiệu quả cao. Cần trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng các chất bổ sung như:

• Vitamin B
• Dầu cá
• Folate
• Magiê
• Fenugreek (cỏ cà ri)

Phòng ngừa bệnh động mạch vành

Duy trì lối sống lành mạnh là cách tốt nhất để phòng ngừa CAD, đặc biệt là khi tiền sử gia đình có người từng mắc bệnh này. Một số thay đổi tích cực bạn có thể thực hiện là:

• Tham gia các chương trình tập luyện thể dục.
• Ăn chế độ ăn tập trung vào thực phẩm nguyên chất.
• Quản lý căng thẳng.
• Duy trì cân nặng hợp lý.

Bỏ thuốc lá và hạn chế hoặc tránh uống rượu cũng có thể giúp phòng ngừa bệnh. Uống quá nhiều rượu trong thời gian ngắn sẽ làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Nếu bạn uống rượu, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng rượu phù hợp.

Ngoài ra, kiểm soát các bệnh lý nền như cholesterol cao, tiểu đường và tăng huyết áp cũng giúp giảm nguy cơ mắc CAD.

Câu hỏi thường gặp

Hãy tham khảo những câu hỏi thường gặp về bệnh động mạch vành (CAD) để trao đổi với bác sĩ:

Phương pháp điều trị bệnh động mạch vành phổ biến nhất là gì?

Không có phương pháp cụ thể nào để điều trị CAD nhưng có thể thực hiện các liệu pháp y tế để cải thiện được tình trạng.

Nhiều người sử dụng statin để giảm cholesterol máu, từ đó giảm sự tích tụ mảng bám trong động mạch. Tuy nhiên, có thể cần liều cao hơn nếu bị tăng huyết áp hoặc các bệnh lý nền khác.

Nếu sử dụng thuốc không giúp làm giảm triệu chứng, bác sĩ sẽ tiến hành PCI (Can thiệp mạch vành qua da).

Người bị bệnh động mạch vành có thể sống bao lâu?

Nếu không được điều trị hoặc điều trị không đầy đủ, CAD có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng, chẳng hạn như ngừng tim, nhồi máu cơ tim và suy tim.

Tuy nhiên, có thể cải thiện tiên lượng nếu bệnh được phát hiện sớm và bệnh nhân được điều trị tích cực. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy tỷ lệ sống sót trung bình 7 năm sau một cơn nhồi máu cơ tim là 74%.

Nên tránh làm gì nếu bị bệnh động mạch vành?

Các chuyên gia khuyến cáo người mắc CAD cần tránh hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc lá. Bác sĩ cũng khuyến nghị không nên sử dụng các thực phẩm chứa nhiều natri và chất béo, hạn chế ngồi quá lâu và uống rượu.

Kết luận

CAD được điều trị bằng cách kết hợp sử dụng thuốc và thay đổi lối sống để ngăn ngừa các biến chứng trong tương lai, như nhồi máu cơ tim hoặc suy tim. Các trường hợp nghiêm trọng hơn có thể đòi hỏi cần phẫu thuật để cải thiện chức năng tim.

CAD là một bệnh lý phức tạp, và không có phương án điều trị nào phù hợp cho tất cả mọi người. Hãy trao đổi với bác sĩ về các triệu chứng và yếu tố nguy cơ của bản thân để được tư vấn kế hoạch điều trị phù hợp.