Cà phê có gây mất nước không?

Cà phê là một trong những loại đồ uống phổ biến nhất trên thế giới.

Lý do chính mà nhiều người uống cà phê là vì tác dụng tạo sự tỉnh táo và cải thiện sự tập trung của chất caffeine trong loại đồ uống này.

Mặc dù caffeine là một chất kích thích thần kinh với nhiều lợi ích đối với sức khỏe nhưng vì có đặc tính lợi tiểu nên nhiều người cho rằng uống cà phê có thể gây mất nước.

Có đúng là như vậy hay không?

Tác dụng lợi tiểu của caffeine

Sở dĩ cà phê có tác dụng lấy lại sự tỉnh táo và tập trung là nhờ thành phần caffeine.

Caffeine là chất kích thích thần kinh được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới. Chất này giúp cải thiện tâm trạng, nâng cao hiệu suất tinh thần và thể chất. (1)

Bên trong cơ thể, caffeine được hấp thụ qua ruột vào máu và cuối cùng đến gan. Tại đây, caffeine được phân tách thành một số hợp chất ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan như não bộ.

Mặc dù caffeine được biết đến nhiều nhất với tác dụng đối với hệ thần kinh nhưng nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất này còn tác động đến thận và có tác dụng lợi tiểu, đặc biệt là khi tiêu thụ nhiều. (2)

Chất lợi tiểu là những chất khiến cơ thể tạo ra nhiều nước tiểu hơn bình thường. Caffeine làm tăng lưu lượng máu đến thận và thúc đẩy cơ quan này thải ra nhiều nước hơn.

Bằng cách khiến chúng ta đi tiểu nhiều hơn, các hợp chất có đặc tính lợi tiểu như caffeine có thể ảnh hưởng đến lượng nước trong cơ thể.

Tóm tắt: Cà phê chứa nhiều caffeine - một chất có đặc tính lợi tiểu. Vì thế nên uống cà phê có thể khiến chúng ta đi tiểu thường xuyên hơn và điều này ảnh hưởng đến lượng nước trong cơ thể.

Lượng caffeine trong các loại cà phê khác nhau

Mỗi loại cà phê có chứa một lượng caffeine khác nhau nên sẽ có đặc tính lợi tiểu không giống nhau.

Cà phê rang xay

Đây là loại cà phê được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Hạt cà phê được rang đến một mức độ nhất định và sau đó nghiền thành bột mịn.

Cà phê rang xay có thể được pha bằng nhiều cách khác nhau như dùng phin kim loại, phin giấy, máy pha cà phê hoặc bình pha cà phê.

Một cốc cà phê đen được pha từ bột cà phê rang xay nguyên chất (240 ml) chứa 70 – 140 mg caffeine, trung bình là khoảng 95 mg. (3)

Cà phê hòa tan

Cà phê hòa tan là loại cà phê tiện dụng, chỉ cần đổ nước nóng vào là có thể uống chứ không cần lọc qua phin hay máy pha cà phê.

Cà phê hòa tan chứa ít caffeine hơn cà phê rang xay. Mỗi cốc 240 ml chứa khoảng 30 – 90 mg caffeine. (4)

Cà phê khử caffeine

Cà phê khử caffeine (decaf coffee) là loại cà phê đã được loại bỏ caffeine.

Caffeine trong hạt cà phê có thể được khử bằng nhiều phương pháp như dùng dung môi, nước hoặc carbon dioxide và sau đó hạt cà phê được rang xay như bình thường. Những phương pháp này có thể loại bỏ đến 97% caffeine. (5)

Cà phê khử caffeine không phải hoàn toàn không chứa caffeine. Một cốc 240 ml có thể chứa 0 - 7 mg caffeine, trung bình là khoảng 3 mg.

Tóm tắt: Trung bình, một cốc cà phê rang xay (240 ml) chứa 95 mg caffeine, cà phê hòa tan chứa 30 – 90 mg và cà phê khử caffeine chứa 0 – 7 mg.

Cà phê không gây mất nước

Mặc dù caffeine trong cà phê có thể có tác dụng lợi tiểu nhưng uống cà phê sẽ không gây mất nước.

Các nghiên cứu cho thấy rằng để caffeine phát huy tác dụng lợi tiểu đáng kể thì cần phải tiêu thụ hơn 500 mg mỗi ngày, tương đương với 5 cốc (1.2 lít) cà phê.

Một nghiên cứu trên 10 người có thói quen uống cà phê đã đánh giá tác động của việc uống 200 ml nước lọc, cà phê có hàm lượng caffeine thấp (270 mg caffeine) và cà phê có hàm lượng caffeine cao (540 mg caffeine) đối với lượng nước trong cơ thể.

Các nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng uống cà phê có hàm lượng caffeine cao có tác dụng lợi tiểu ngắn hạn trong khi cà phê có hàm lượng caffeine thấp và nước lọc giúp bổ sung chất lỏng cho cơ thể.

Ngoài ra, các nghiên cứu khác cho thấy rằng uống cà phê ở mức độ vừa phải cũng có tác dụng cung cấp nước giống như khi uống nước lọc.

Ví dụ, một nghiên cứu ở 50 người đã ghi nhận rằng uống 800 ml cà phê mỗi ngày trong 3 ngày cũng cung cấp một lượng nước cho cơ thể tương đương với khi uống 800 ml nước lọc. (6)

Ngoài ra, một bản phân tích 16 nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tiêu thụ 300 mg caffeine cùng một lúc, tương đương với 3 cốc (710 ml) cà phê chỉ làm tăng lượng nước tiểu lên nhiều hơn khoảng 110 ml so với cùng một lượng đồ uống không chứa caffeine. (7)

Như vậy, mặc dù có thể khiến chúng ta đi tiểu nhiều hơn nhưng cà phê sẽ không gây mất nước.

Tóm tắt: Uống một lượng cà phê vừa phải sẽ không khiến cho cơ thể bị mất nước. Tuy nhiên, uống một lượng lớn cà phê, chẳng hạn như 5 cốc trở lên cùng một lúc có thể gây mất nước nhẹ.

Tóm tắt bài viết

Cà phê có chứa caffeine - một hợp chất làm tăng tần suất đi tiểu. Tuy nhiên, phải uống một lượng lớn, chẳng hạn như 5 cốc cà phê cùng một lúc thì cơ thể mới bị mất nước do đi tiểu nhiều.

Nếu chỉ uống ở mức độ vừa phải (2 – 4 cốc mỗi ngày) thì cà phê sẽ góp phần bổ sung nước nhưng vẫn nên uống thêm nhiều nước lọc mỗi ngày để đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể.