Sỏi niệu quản - bệnh viện 103

Đại cương

• Là bệnh lý thường gặp,

• Tỷ lệ mới mắc hàng năm là 81,3 – 300/100.000 nam giới và 29,5 – 100/100.000 nữ giới (tuỳ theo từng nghiên cứu) với xu hướng ngày càng gia tăng.

• Trong sỏi tiết niệu, sỏi niệu quản thường gặp đứng hàng thứ 2 sau sỏi thận, chiếm khoảng 1/3 số bệnh nhân đến khám bệnh về sỏi tiết niệu.

Vị trí sỏi:

• Sỏi có thể nằm ở đoạn 1/3 trên, 1/3 giữa hay 1/3 dưới của niệu quản, nhưng sỏi 1/3 dưới có tỷ lệ cao nhất.

• Sỏi có thể kết hợp với sỏi ở nhiều vị trí khác của đường tiết niệu, số lượng có thể 1 hoặc nhiều viên, có khi xếp thành chuỗi trong niệu quản.

Biến chứng:

• Cản trở lưu thông nước tiểu từ thận xuống bàng quang

• Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ nhanh chóng gây thận giãn ứ nước

• Giảm – mất chức năng thận bên có sỏi
• Biến chứng viêm bể thận – thận, dễ dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn đe doạ tính mạng người bệnh.

Chẩn đoán:

Sỏi niệu quản cơ bản bao gồm các biện pháp:

• Hỏi bệnh
• Diễn biến của cơn đau do sỏi (cơn đau quặn thận)
• Khám vùng mạn sườn thắt lưng 2 bên
• Chụp X-quang hệ tiết niệu
• Siêu âm hệ tiết niệu
• Xét nghiệm nước tiểu, cấy nước tiểu tìm vi khuẩn.

Nhờ vào tính chất cản quang của sỏi mà có khoảng 90% sỏi niệu quản phát hiện được trên phim X-quang tiết niệu thường quy. Những trường hợp khó cần phải kết hợp với các biện pháp khác như chụp thận thuốc tĩnh mạch, chụp bể thận niệu quản ngược dòng, chụp cắt lớp vi tính, thậm chí có thể nội soi niệu quản để chẩn đoán.

Mục đích điều trị:

• Loại bỏ nguyên nhân gây tắc nghẽn niệu quản (viên sỏi, tình trạng viêm dính quanh niệu quản do sỏi…)

• Tái lập lưu thông bình thường của đường dẫn niệu để bảo vệ chức năng thận

• Điều trị biến chứng và điều trị dự phòng các biến chứng có thể xảy ra của tắc nghẽn niệu quản do sỏi.

Điều trị sỏi niệu quản:

• Tán sỏi ngoài cơ thể

• Phẫu thuật nội soi

• Nội soi niệu quản ngược dòng

Nguồn: Bệnh viện 103